|
EL-ESNA Fİ ŞERHİ ESMAİLLAHİ’L-HÜSNA VE SIFATİHİL ULYA |
|
2- ALLAHUMME |
Büyük bir isimdir. Kur'an'da ve dualarda çokça varid
olmuştur.
Alimler arasında "Allahumme"den
kastın "Ya Allah" olduğunda ihtilaf yoktur. Mim harfi zaiddir. İsmin aslından değildir. Ziyade olmasının manası
hakkında farklı kanaatler bildirdiler. Sibeveyhi'e
göre nida harfinin yerine gelmiştir. Bu sebeple ona göre "Ya Allahumme!" denilmesi (lügat açısından) caiz olmaz.
Ayrıca bu isim sıfat olarak da gelmez. Çünkü bu isim yalnız nidada kullanılan
diğer isimler gibi vasıf olarak gelmesi caiz olmayan isimlerdendir.
el-Ferra ise şu görüşü
benimsemiştir: Başına nida harfinin gelmesi (lügat açısından) caizdir. Bu
konuda Sibeveyh'e karşı arapça
kullanımlardan delil getirmiştir.
Şöyle de denildi: Mim
harfi bu isim de tazim için ziyade edilmiştir.
Bu izah Sibeveyhi'in mezhebi dışında bir izah değildir. Tefsirlerde
de bu görüşü destekleyecek nakiller gelmiştir. Hasan el-Basri'nin
şöyle dediği nakledilir: Allahumme, duaların hepsini
cemeden bir ifadedir. Ebu Reca
el-Utaridi de şöyle der: Allahumme
kelimesindeki mim harfinde Allah'ın isimlerinden doksan dokuz ismin manası
vardır. Nadr b. Şümeyh
şöyle der: Kim "Allahumme" derse Allah'a
bütün isimleriyle dua etmiş olur.
Akleşi der ki: İmam Ebu Muhammed el-Batlayasi ona okurken şöyle dedi: Bunun manası, arap dilinde mim, cemi (çoğul) alametlerindendir.
Buna göre bu kelimedeki
mim (Arapçada) cemiye delalet eden vav gibi olmuştur.
Böyle bir özelliği olunca Allah isminin sonuna ziyade edildi. Böylece Allah'ın
bütün isimlerinin bu isimde toplandığını ifade eder olmuştur. Dua eden kimse
"Allahumme" dediğinde sanki,
"Ey bütün en güzel isimlerin sahibi olan Allah: Demiş olur. Allah'ın bütün
isimlerini de kuşattığından dolayı da başka bir ismin sıfatı olarak gelmesi de
caiz olmaz.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: