|
MARİFETU SUNEN VE’L-ASAR |
KURBANLAR |
ANA SAYFA Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
Kurban Edilmesi Caiz
Olmayan Hayvanlar
18968- Bera b. Azib'in
bildirdiğine göre ResUlullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem): -Hangi hayvanları
kurban etmekten uzak durmak gerekir?" diye sorulunca Hz. Peygamber (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) eliyle işaret ederek: ''Dört şey" dedi. Bera bunu derken
eliyle işaret eder ve: "(ben de nasıl yaptığını göstereceğim ama) elim
onunkinden daha kısa" derdi. ''Topallığı belli olan topal hayvan, körlüğü
belli olan kör hayvan, hastalığı belli olan hasta hayvan ve ilikleri kurumuş
cılız hayvandan uzak durulmalıdır."(--- Ebu Davud, adahi (2802), Tirmizi,
adahi (1497) ve İbn Mace, adahi (3144).
18969- Ali b.
el-Medıni'nin söylediğine göre Amr b. el-Haris bunu Yezid b. Ebi Habıb kanalıyla
Ubeyd b. Feyruz'dan işitmiştir. Halbuki Yezid bunu Süleyman b. Abdirrahman
kanalıyla Ubeyd'den işitmiş, sonra Şu'be kanalıyla Süleyman'dan rivayet edip:
"Bunu Ubeyd b. FeyrOz'dan işittim" demiştir.
18970- Osman b. Ömer de
bunu Leys kanalıyla Süleyman b. Abdirrahman'dan, o Halid b. Yezid'in azatlısı
Kasım'dan, o da Ubeyd b. Feyruz'dan rivayet etmiştir.
18971- İbn Bukeyr ve
Leys'in diğer talebeleri bunu Leys kanalıyla Süleyman'dan, o Ubeyd b.
FeyrOz'dan, o da Kasım'ı zikretmeden rivayet etmiştir.
18972- Beyhaki,
Şu'be'nin rivayetinin sahıh olduğunu söyler, Osman b.
Ömer'in rivayetini ise
kabul etmezdi. Allah doğrusunu bilir.
18973-18974- Hz. Ali der
ki: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) kurbanlık hayvanın gözü ile
kulağını kontrol etmemizi emretti. Ayrıca, kör, mukabele, mudarebe, harka ve
şarka olan hayvanları kurban olarak kesmememizi emretti.
Züheyr der ki: Ebu
İshak'a: "Ali bunu söylerken boynuzu kırık (adba) olan hayvanı zikretti
mi?" diye sorduğumda: "Hayır!" dedi. Ona: "Mukabele
nedir?" diye sorduğumda: "Kulağının ön tarafı kesik olan
hayvandır" dedi. Ona: "Mudabere nedir?" diye sorduğumda:
"Kulağının arka tarafı kesik olan hayvandır" dedi. Ona: "Şarka
nedir?" diye sorduğumda: "Kulağı uzunlamasına yarık olan
hayvandır" dedi. Ona: "Harka nedir?" diye sorduğumda:
"İşaretlemek için kulağı delinen hayvandır" dedi.(--- Ebu Divud,
adahi (2804) ve Tirmizi, adahi (1498).
18975-18986- Harmele b.
Yahya der ki: Şafii koyunlardan bahsedip, şarka, harka, mukabele, mudabere, ced'a,
kasva, celha ve başka türleri de zikretti ve şöyle dedi: "Şarka, kulağı
uzunlamasına yarık olan hayvandır. Harka, kulağı delik olan hayvandır.
Mukabele, kulağının ön tarafı kesilip sarkık bırakılan hayvandır. Mudabere,
kulağının arka tarafı kesilip sarkık bırakılan hayvandır. Ced'a, kulağının
tamamı kesilen hayvandır. Kasva, kulağı enlemesine kesilen hayvandır. Adba,
boynuzu kırık olan hayvandır. Arca, sürüye yetişemeyecek derecede topalolan
hayvandır. Aksa, boynuzu yamuk olan hayvandır. Celha, boynuzsuz olan hayvandır.
Sam'a ise kulakları küçük olan hayvandır. Arma ise boynuzların birbirine yakın
olmasıdır."
18987- Beyhaki der ki:
Rabi'nin rivayetinde Şafii şöyle dedi: Topal ve kör olan hayvanın kurban
edilmesinin caiz olmadığını söylediğimizde, hiç görmeyen ve ayağı olmayan
hayvan da bu kapsama girer. Ancak tek kulaklı doğan hayvan kurban edilebilir,
ancak iki kulağı olmadan doğan hayvan kurban edilemez. Bir kulağı kesilen
hayvanın yenilebilen kısmında eksiklik olacağından dolayı kurban edilemez.
18988- Beyhaki der ki:
Boynuzun olmaması kurbanda bir eksiklik değildir.
Boynuzun az veya
kanayacak kadar çok kırılmış olması kurban edilmeye engel değildir.
Ebu Said, Ebu'I-Abbas
kanalıyla Rabi'den, o da Şafii'den bu yönde rivayette bulunmuştur.
18989- Buna kıyasla
hocalanmız şöyle dediler: Kulağı delik veya uzunlamasına kesik olan kurbanın,
kendisinden bir parça kopmuşsa kurban olmaz. Eğer kopmamışsa, bu durumda bu
hayvanı kurban etmeyi kerih görürüz. Ancak kesildiği takdirde kurban olarak
yeterlidir. Çünkü hayvanın yenilebilecek kısmında bir eksiklik oluşmamıştır.
18990- Hz. Ali'den
nakledilen: "Boynuzu kırılan hayvanı kurban etmekte bir sakınca
yoktur" sözü, bu durumda ölçü alınabilir.
18991- Huceyye b. Adiy
der ki: Bir adam Hz. Ali'ye gelerek: "Ey müminlerin emiri? Sığır kaç kişi
adına kesilebilir?" diye sorunca, Hz. Ali:
"Yedi kişi adına
kesilebilir" karşılığını verdi. Adam: "Boynuzu kırık olursa?"
diye sorunca, Ali: "Bir sakıncası olmaz" dedi. Adam: "Ayağı
topal ise?" diye sorunca, Ali: "Kesilecek yere kadar gidebiliyorsa
kurban edebilirsin" dedi ve şöyle devam etti: "Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) bize, kurbanlık alırken onun gözünü ve kulağını kontrol
etmemizi söylerdi."(--- Tirmizi, adahi (1503).
18992- Beyhaki der ki:
Bu hadis, Cureyy b. Kuleyb'in, Hz. Ali'den olan:
"Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) kulağı kesik veya boynuzu kırık olan hayvanı
kurban olarak kesmemizi yasakladı" şeklindeki rivayetinin zayıf olduğunu
göstermektedir. Çünkü Hz. Ali, Resulullah'tan (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
nakledilen bir şeye muhalefet etmemiştir. Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) bunu kurbanlığın eksiksiz olması için tenzihen mekruh saymış veya
kurban edilmesi caiz olmayan hayvan kulağı kesik olan hayvan olabilir.
18993- Yine bu rivayet,
hayvanın yürümesine engelolmayacak kadar basitse, kurban edilebileceğini
gösterir.
18994- Ammar'dan,
boynuzu kırılmış olan hayvanla ilgili Hz. Ali'nin sözleriyle aynı yönde bir
rivayet vardır.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: