|
MARİFETU SUNEN VE’L-ASAR |
CİZYE |
ANA SAYFA Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
Mecusilerden Cizye
Almak
18489- Becale der ki:
"Abdurrahman b. Avf, Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Hecer
Yahudilerinden cizye aldığına şahitlik edinceye kadar Ömer b. el-Hattab
Mecusilerden cizye almadı."
Buhari, Sahih'de Süfyan kanalıyla
rivayet etmiştir.(--- Buhari, cizye (3156).
18490- Ebu Said'in
rivayetinde Şafii, şöyle demiştir: "Becale'nin hadisi, muttasıl ve
sabittir. Becale, Ömer'e yetişmiş, onun zamanında valilerinin katipliğini
yapıyordu.''(--- Buhari, et-Tarihu'l-kebir (1/2/146), İbn Hibban,
Sikatu't-tabiin (4/83) ve Abdurrezzak, Musannef (10/181).
18491- Hicaz hadisinde,
Mecusilerden cizye almakla ilgili senedi kopuk iki hadis rivayet
edilmiştir.(--- Şafii, el-Ümm (4/174).
18492- Cafer b.
Muhammed, babasından bildiriyor: Ömer b. el-Hattab, Mecusilerden bahsedip:
"Bunlarla ilgili ne yapacağımı bilmiyorum" deyince, Abdurrahman b.
Avf: "Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Onlara, Eh-li kitaba
davrandığınız gibi davranın'' buyurduğuna şahitlik ederim" karşılığını
verdi.(--- Malik, zekat (42) ve Şafii, el-Ümm (4/174).
18493- Ebu Said'in
rivayetinde Şafii şöyle demiştir: "Eğer sabit bir hadis ise burada onların
kadınlarıyla evlenmek ve kestiklerinden yemen değil de onlardan cizye almak
kastedilmektedir."(--- Şafii, el-Ümm (4/174).
18494- Şafii der ki:
Eğer burada Ehl-i kitabdan başka bütün müşrikler kastedilmiş olsaydı -Allah
doğrusunu bilir-: "Bütün müşriklere Ehl-i kitaba davrandığınız gibi
davranın" buyururdu. Ancak: "Onlara, Ehl-i kitaba davrandığınız gibi
davranın'' buyurarak bunu onlara has söylemiştir. Eğer bu onlara has bir şey
ise o zaman Ehl-i kitabdan olmayan başkaları kendileri konumunda değildir. (---
Şafii, el-Ümm (4/174).
18495- İbn Şihab'ın bildirdiğine
göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Bahreyn Mecusilerinden cizye
almıştır. Osman b. Aftan da Berberılerden cizye almıştır.(--- Malik, zekat (41)
ve Şafii, el-Ümm (4/174).
18496- İbn Vehb ve
başkası Malik'ten olan rivayetlerinde: "Ömer b. el-Hattab da Perslerin
Mecusilerinden cizye aldı" ziyadesinde bulunmuştur.
18497- Said b.
el-Müseyyeb'in bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem),
Hecer Mecusilerinden cizye almıştır. Ömer b. el-Hattab da Sevad Mecusilerinden
cizye almıştır. Osman da Berberı Mecusilerinden cizye almıştır.(--- Malik,
Muvatta (1/278), Şafii, el-Ümm (4/174) ve Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (9/190).
18498- Şafii der ki:
"Mecusiler putperestlerin dininden başka bir din edinmişlerdi. Bunlar
Yahudilere ve Hıristiyanlara dinlerinin bir kısmında muhalefet etmektedir.
Mecusiler ayrı bir bölgede oldukları için Hicaz halkından olan selef alimleri
onların dinlerini, Hıristiyanların ve Yahudilerin dinlerini bildikleri gibi
bilmemekteydi. Allah en doğrusunu bilir, ancak Mecusiler Ehl-i
Kitabdı."(--- Şafii, el-Ümm (4/174).
18499- Nasr b. Asım
bildiriyor: Ferve b. Nevfel el-Eşcai: "Mecusiler kitap ehli olmadıkları
halde neden onlardan cizye alınıyor?" diye sorunca, Müstevrid kalkıp onu
kendine çekerek: "Ey Allah'ın düşmanı! Eba Bekr, Ömer ve müminlerin emiri
Ali'yi cizye aldıkları için eleştiriyor musun?" dedi ve sonra onu alıp
saraya götürdü. Hz. Ali çıkıp: "Bekleyin" deyince, sarayın gölgesinde
oturdular. Hz. Ali şöyle dedi: "Mecusileri en iyi tanıyan benim. Onların
önceden inandıkları ve öğrenip öğrettikleri bir kitapları vardı. Ancak bir
defasında onların liderleri içki içip sarhoş oldu. Sarhoş olunca da kızı veya
kız kardeşiyle ilişkiye girdi. Halkından bazısı bundan haberdar oldu ve adam
kendine gelince ona had cezası uygulamak istediler, ancak liderleri bunu kabul
etmedi ve ülkesinin halkını toplayarak: "Adem'in dininden daha hayırlı bir
din biliyor musunuz? O, oğullarını kızlarıyla evlendirmişti. Ben de Adem'in
dinindenim. Neden onun dininden yüz çeviriyorsunuz?" dedi. Bunun üzerine
halk ona biat etti ve kendilerine muhalefet edenlerle savaşıp onları
öldürdüler. Sonunda kitapları onlardan çekilip alındı, ilimleri de yok oldu.
Ancak onlar Ehl-i kitabdır. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Ebu Bekr
ve Ömer onlardan cizye almıştır.''(--- Şafii, el-Ümm (4/173, 174) ve Beyhaki,
es-Sünenü'l-kübra (9/188, 189).
18500- Ebu Said'in
rivayetinde ŞafiI, şöyle demiştir: "Nasr b. Asım'ın Hz. Ali'den olan
hadisi muttasıldır ve biz bu görüşü tercih ederiz.''(--- Şafii, el-Ümm (4/174).
18501- Bu da şuna
delalet etmektedir ki Hz. Ali, Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
cizyeyi onlardan Ehl-i Kitab olmalarından dolayı almış olduğunu bildirmektedir.
Eğer Ehl-i Kitabdan başkasından cizye almak caiz olsaydı o zaman Hz. Ali:
"Ehl-i Kitab olsun veya olmasın herkesten cizye alınır" derdi.
Müslümanlardan hiç kimse Ehl-i Kitabdan başka kimselerden cizye almayı caiz
görmemiştir.
18502- Beyhaki der ki:
"ŞafiI'den başkası bunu Süfyan b. Uyeyne'den rivayet etmiştir. Doğru olanı
(Nasr b. Asım değil) İsa b. Asım el-EsedI'dir. Muhammed b. İshak b. Huzeyme
böyle demiştir."
18503- Başka bir kanalla
söz konusu hadisin aynısı İsa b. Asım'dan şeklinde aktarılmıştır.
18504- Muhammed b. İshak
b. Huzeyme der ki: "Şafii'nin, İbn Uyeyne'nin hadisinde hata ettiğini
düşündüm. HumeydI'nin ona mutabaat ettiğini gördüğümde hatanın İbn Uyeyne'den
kaynaklandığını anladım."
18505- Ebu Davud
es-Sicistanı der ki: Babamın şöyle dediğini işittim: "İbn Uleyye, Bişr b.
el-Mufaddal dışında alimlerden her kişi hadisinde hata etmiştir. Şafii'nin ise
hatalı bir hadisini bilmiyorum."(--- ZeyIlli, Nasbu'r-raye (3/450) ve İbn
Kesir, el-Bidaye ve'n-nihaye (10/353).
18506- Abdullah b.
Muhammed b. Cafer el-Kazvini'nin bildirdiğine göre Ebu Zür'a er-Razı:
"Şafii'nin yanında hatalı hiçbir hadis yoktur" demiştir.
18507- İbn Ebza'nın
bildirdiğine göre Ali b. Ebi Talib, Mecusiler hakkında şöyle demiştir:
"Bunlar Ehl-i Kitab idi ve içki kendilerine helal idi. İçlerinden bir kral
sarhoş olana kadar içti ve kız kardeşiyle ilişkiye girdi. Ayılınca yaptığından
pişmanlık duyarak kız kardeşine: ''Vay haline! Bu durumdan nasıl kurtulurum?''
demeye başladı. Kız kardeşi: ''İnsanlara hutbe ver ve: "Ey insanlar! Yüce
Allah kardeşler arasında nikahlanmayı helal kıldı" de'' dedi.''(---
Buhari, Fethu'l-bari (6/261).
18508- Sonra insanların
bundan imtina etmesini ve kralın bunu kabul etmeyenler için yerlerde hendekler
açtığını zikrederek: "İşte o zamandan beri kardeş ile nikahlanmayı helal
kılmaya başladılar" dedi. Bunu Yusuf b. Yakub, Ebu'r-Rabı kanalıyla Yakub
el-Kummi'den, o da Cafer'den aktarmıştır.
18509- Bu da Said b.
el-Merzuban'ı güçlendirmektedir. Çünkü Said'in desteğe ihtiyacı vardır. Şafii
el-Kadim'de ve el-Cedid'de zikrettiğiyle bunu desteklemiştir.
18510- Şafii,
el-Kadim'de şöyle demiştir: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem),
Bahreyn'e üstün geldiği zaman Ala' b. el-Hadrami'yi oraya vali tayin etti ve
kendisine Bahreyn'den cizye olarak topladığı mallardan gönderdi. Bahreyn'de
küfür halkından Mecusiler de vardı."
18511- Amr b. Avf
bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Ebu Ubeyde b. el-Cerrah'ı
Bahreyn'e cizye alması için göndermişti. Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve
Sellem), Bahreyn ile anlaşma yapıp oraya Ala' b. el-Hadrami'yi de vali
koymuştu. Ebu Ubeyde, Bahreyn'den mal ile geri döndü." Sonrasında ravi söz
konusu hadisi zikretti.(--- Buhari, cizye (3158) ve Müslim, zühd (7282).
18512- Hasan b. Muhammed
b. Ali der ki: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Hecer Mecusilerine
mektup yazıp onları İslam'a davet etti. Kendi rızasıyla müslüman olandan bu
kabul edildi. Kabul etmeyenlere ise cizye vermesi, kestiğinin yenilmemesi ve
onlardan olan kadınlarla evlenilmemesi hükmü verildi.''(--- Beyhaki,
es-Sünenü'l-kübra (9/192).
18513- Hadis mürsel
hasendir. Bu da Tağlib Hıristiyanlarıyla ilgili olarak Hz. Ömer ile Hz. Ali'den
gelen hadisi desteklemektedir. İnşaallah bu hadis daha sonra tekrar
zikredilecektir. İlim ehlinin çoğu da bu görüştedir.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: