|
MARİFETU SUNEN VE’L-ASAR |
DİYETLER |
ANA SAYFA Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
Kafire Karşılık
Müminin Öldürülmemesi
16413- Şafii der ki:
Yüce Allah şöyle buyurmuştur: "Ey inananlar! Öldürülenler hakkında size
kısas farz kılındı: Hür ile hür insan, köle ile köle ve kadın ile kadın. Öldüren,
ölenin kardeşi tarafından bağışlanmışsa, kendisine örfe uymak ve bağışlayana
güzellikle diyet ödemek gerekir. Bu, Rabbinizden bir hafifletme ve rahmettir.
Bundan sonra tecavüzde bulunana elem verici azab vardır."[Bakara, 178]
16414- Ayetin zahirinden
anladığımız -Allah doğrusunu bilir- kısas farzlarla mükellef olan buluğa ermiş
kişilerin üzerine yazılmıştır. Ayetin girişinde de belirtildiği gibi bunlardan
biri mümin birini öldürdüğünde kısas yapllır.(--- Şafii, el-Ümm (6/37-38).
16415- "Öldüren,
ölenin kardeşi tarafından bağışlanmışsa"[Bakara, 178] buyruğunda kardeş
denilmesinden kasıt, Yüce Allah'ın müminleri birbirine kardeş kılmasıdır.
Kafirler ile müminler arasında ise böylesi bir kardeşlik yoktur.(--- Şafii,
el-Ümm (6/38).
16416- Şafii der ki:
"Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) sünneti de ayetten zahiren
anlaşılan şeye delalet etmektedir.''(--- Şafii, el-Ümm (6/38).
16417- Şafii der ki:
Meğazi alimlerinden çok sayıda kişiden işittiğime ve onlardan naklen bana
bildirildiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Mekke'nin
fethinde verdiği hutbede: "Kafir birine karşılık mümin biri
öldürülmez" buyurmuştur.
16418- Bana
bildirildiğine göre İmran b. Husayn da Resulullah'tan (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) aynısını rivayet etmiştir. (--- Şafii, el-Ümm (6/38).
16419- İbn Ebi Hüseyn'in
Mücahid ile Ata'dan -ve sanırım Tavus'tanve Hasan'dan bildirdiğine göre
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Kafir birine karşılık mümin biri
öldürülmez" buyurmuştur. (--- Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (8/29).
16420- Başka bir yerde
aynısı Şafii'den rivayet edilirken "İbn Ebi Hüseyn'in Ata'dan, Tavus'tan
-ve sanırım Mücahid'den- ve Hasan'dan bildirdiğine göre" veya:
"Hasan'dan ve Tavus'tan bildirdiğine göre" ibaresi geçmiştir.
16421- Şafii bunu
diyetler ve kısas bölümünde ravileri konusunda tereddüt etmeden rivayet
etmiştir. (--- Şafii, el-Ümm (6/38).
16422- İbn Ebi Hüseyn'in
Ata, Tavus, Mücahid ve Hasan'dan bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) Mekke'nin fethinde: ''Kafir birine karşılık mü min biri
öldürülmez" buyurmuştur.(--- Şafii, el-Ümm (6/38) ve Beyhaki,
es-Sünenü'l-kübra (8/29).
16423- Şafii der ki:
Meğazi alimlerinden başkaları ise bunu İmran b.
Husayn ve başkasından
mevsul olarak rivayet ederler.
16424- Başka bir yerde
Şafii: "Amr b. Şuayb'dan da mevsul olarak rivayet edilmiştir, ancak bu
konuda sizin isnadlarınızın hepsinden daha iyi olan bir hadis vardır"
demiştir.
16425- Ardından Ebu
Cuhayfe'nin şu rivayetini zikretmiştir: Hz. Ali'ye:
"Kur'an dışında
yanınızda Resulullah'tan (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bir şey var mı?"
diye sorduğumda: "Hayır! Daneyi yaran ve canlıları yaratana yemin olsun ki
bizde, Yüce Allah'ın kişiye Kur'an bildirdiği şeyler ile şu sahifeden başka bir
şey yok" dedi. Ona: "Peki sahifede ne var?" diye sorduğumda:
"Diyetin hükümleri, esirin kurtarılması ve kafir karşılığında kısas olarak
bir müminin öldürülemeyeceği yazılı" dedi.(--- Tirmizi, diyet (1412) ve
İbn Mace, diyet (2658).
16426- Şafii bunu başka
bir yerde zikrederken: "Yüce Allah'ın kişiye Kur'an hakkında bahşettiği
anlayıştan" lafzını kullanmıştır. Yine: "Kafir karşılığında kısas
olarak bir müslümanın öldürülemeyeceği" demiştir.
Buhari, Sahih'de Sadaka
b. el-Fadl kanalıyla Süfyan b. Uyeyne'den rivayet etmiştir.
16427- Şafii'nin
el-Kadim'de Hz. Ali'den bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): "Kafir karşılığında müslüman biri öldürülemez"
buyurmuştur.(--- Ebu Davud, diyet (4530).
16428- Kays b. Abbad der
ki: Eşter ile beraber Hz. Ali'nin yanına gittik. Ona: "Resulullah'ın
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) diğer insanlara söylemeyip sadece sana söylediği
bir şey var mıydı?" diye sorduk. Ali: "Kılıcımın kınında bulunan şu
şey dışında bir şey yok" dedi ve kılıcının kınından bir yazı çıkarıp bize
okudu. İçinde şöyle yazıyordu: ''Müslümanlar canları konusunda birbirlerine
eşittirler. Onlardan en alt seviyede olanlar dahi hepsi adına eman verebilir ve
başkalarına karşı tek bir el gibidirler. Kafir karşılığında (kısas olarak) bir
mümin öldürülemez. Aynı şekilde anlaşmalı da bu anlaşma süresince öldürülemez.
Kim bir cinayetişlerse cezası kendisinedir. Kim de cinayetişleyen birini himaye
ederse Yüce Allah'ın, meleklerin ve tüm insanların laneti onun üzerine
olsun.''(--- Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (7/133).
16429- Şafii der ki:
"Aynı şekilde anlaşınalı da bu anlaşma süresince öldürülemez" sözüne
gelince, -Allah doğrusunu bilir- Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
Müslümanlarla kafirler arasında kısas olmayacağını bildirdikten sonra anlaşmalı
olan kişilerin de anlaşma süresi içinde kanlarının Müslümanlara haram olduğunu
bildirmiş ve: ''Kafir karşılığında (kısas olarak) bir mümin öldürülemez. Aynı
şekilde anlaşmalı da bu anlaşma süresince öldürülemez'' buyurmuştur.
16430- Ebu Cafer et-Tah
avi şöyle der: "Ali b. Ebi Talib kendi rivayetinin açıklamasını yine en
iyi kendisi bilir, ancak bize göre rivayetten kasıt, kendisiyle savaş halinde
olunan kafir birine karşılık mümin birinin öldürülemeyeceği, aynı şekilde
böylesi bir kafir karşılığında zımmı olan birinin de öldürülemeyeceğidir.
Babasını öldürmelerine karşılık Ubeydullah b. Ömer ikisi de zımmı olan Hürmüzan
ile Cufeyne'yi öldürünce Muhacirler Osman b. Affan'a Ubeydullah'ın öldürülmesi
yönünde görüş bildirmişlerdir. Bunların içinde de Ali vardı. Bu da bize
hadisten kastın bizim dediğimiz gibi olduğunu göstermektedir."
16431- Tahavi'nin dile
getirdiği şey birkaç açıdan hatalıdır. Birincisi bu konuda Ali'den zikrettiği
hadis içinde Ali'nin Osman'a böylesi bir görüş bildirdiği geçmez. Bu konuda
Osman'a görüş bildirenler arasına Ali'yi katması munkatı olan başka bir
rivayeti mevsul olan başka bir rivayete eklemesiyle olmuştur ve bunu yapmak
mümkün değildir. İkincisi, bu konuda rivayet ettiği hadis içinde Ubeydullah'ın
Ebu Lulue'nin İslam adındaki küçük kızını da öldürdüğü zikredilir. Şayet zımmı
olan bir kişiye karşılık dahi olsa Müslüman biri öldürülebilseydi Muhacirlerden
olanların Hz. Ali'ye aykırı görüş bildirmeleri doğru olurdu."
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: