MARİFETU SUNEN VE’L-ASAR |
NAFAKALAR |
ANA SAYFA Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
Akrabalara Nafaka
15567- Şafii der ki:
Yüce Allah: "Emzirmeyi tamamlamak isteyenler için anneler, çocuklarını iki
tam yıl emzirirler. Annelerin, münasip şekilde yiyeceğini giyeceğini sağlamak,
babanın görevidir"[Bakara, 233] buyurmuştur. Yine: "çocuğu sizin için
emzirirlerse, onlara ücretlerini ödeyin. Eğer güçlüğe uğrarsanız; çocuğu bir
başka kadın emzirir''[Talak, 6] buyurmuştur.
15568- Hz. Aişe
bildiriyor: Hind binti Utbe, Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) gelip:
"Ey Allah'ın Resulü! Ebu Süfyan cimri birisidir. Bana getirdiğinden başka
da bir şeyim yoktur" deyince, Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Aşırıya kaçmadan sana ve çocuklarına yetecek kadarını alabilirsin"
buyurdu.
Buhari ve Müslim,
Sahih'de Hişam kanalıyla rivayet etmişlerdir.
15569- Şafii der ki:
Allah'ın Kitabı'nda ve Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) sünnetinde
emzirme karşılığında ücret almanın caiz olduğu görülmektedir. Zira Yüce Allah
bu konuda: "çocuğu sizin için emzirirlerse, onlara ücretlerini ödeyin"[Talak,
6] buyurmaktadır.
15570- Sonra Şafii bu
konuda açıklamada bulundu ve: "Anne evli olsun boşanmış olsun burada
nafakanın çocuğa olduğu anlaşılmaktadır" dedi.
15571- Bu da nafakanın
mirastan olmadığına delalet etmektedir. Anne de varistir, yani çocuğun nafakası
ve emzirilmesi babaya aittir.
15572- İbn Abbas:
"Onun benzeri varis üzerine de gerekir"[Bakara, 233] buyruğunu
açıklarken: "Çocuk yüzünden annesi de zarar görmemelidir. Çünkü onu
emzirmek kendisine ait değildir" demiştir.(--- Şafii, el-Ümm (s/100).
15573- Beyhaki der ki:
Şa'bi ve Ata'nın bildirdiğine göre İbn Abbas: ''Onun benzeri varis üzerine de
gerekir"[Bakara, 233] buyruğunu açıklarken: "Burada annenin zarar
görmemesi kastedilmektedir" demiştir.
15574- Şafii der ki:
Eğer biri: "Ömer b. el-Hattab bir erkek çocuğun asabesinden, kadınlar
dışında erkek olanları çocuğa infakta bulunmaya mecbur kılmıştır" derse,
kendisine: "Sen bununla amel eder misin?" deriz. O da:
"Evet" der. Biz de kendisine: "Asabe ile amcalarını, amca
çocuklarını ve baba tarafından akrabalarını mı kastetmektesin?" deriz. O
da: "Hayır, sadece mahrem olan akrabaları kastetmekteyim" der. Biz de
ona: "Bu, Kur'an'dan huccet saydığın şey gibidir. Sen bu konuda muhalefet
etmektesin. Adamın amcası çocukları ve asabeden varisleri olduğu halde sen
onlara nafakayı yüklemiyorsun. Eğer mahrem akraba bulamazsan telef olması için
onu bırakır mısın?" deriz.
15575- Bir kişi bana:
"Siz buna muhalefet ettiniz" dedi.
15576- Biz de:
"Ömer'den gelen rivayeti biz senden daha iyi bilmekteyiz. Sen onu
bilmemektesin. Eğer söz konusu hadis sabit bir hadis olsaydı (Ömer) ona
muhalefet etmezdi" dedik.
15577- İbn Abbas:
"Onun benzeri varis üzerine de gerekir"[Bakara, 233] buyruğunu
açıklarken: "Çocuk yüzünden annesi de zarar görmemelidir" demiştir.
15578- İbn Abbas, mana
olarak Allah'ın Kitabı'nı bizden daha iyi bilir. 15579- Ayet te İbn Abbas'ın
dediği manayı taşımaktadır. Sonra Şafii bu konuda açıklamalarda bulundu.(---
Şafii, el-Ümm (5/105, 106).
15580- Beyhaki der ki:
"İbn Uyeyne - İbn Cüreyc - Amr b. Şuayb Said b. el-Müseyyeb"
kanalıyla bildirilene göre Hz. Ömer, bir erkek çocuğun asabesinden, kadınlar
dışında erkek olanları çocuğa infakta bulunmaya mecbur kılmıştır.(--- Beyhaki,
es-Sünenü'l-kübra (7/478).
15581- Leys b. Ebi
Süleym ise bunu bir adam kanalıyla İbnu'lMüseyyeb'den rivayet ederken:
"Ömer b. el-Hattab, bir amcayı yeğenine sütanne tutmakla mecbur
kıldı" demiştir.(--- Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (7/479).
15582- Ma'mer'in,
Zühri'den bildirdiğine göre Ömer b. el-Hattab, çocuğun emzirme ücretini (baba
tarafından) mirasçıları olan üç kişiye yüklemiştir. (--- Beyhaki,
es-Sünenü'l-kübra (7/479).
15583- Zühri'nin
hadisinde kopukluk vardır. İbnu'I-Müseyyeb'in hadisinde kopukluk olmasıyla
birlikte Amr b. Şuayb bunu rivayette tek kalmıştır. Leys'in rivayeti de meçhul
ve zayıf bir adam kanalıyladır. Doğrusunu da Allah bilir.
15584- Şafii,
el-Kadım'de şöyle demiştir: "Baba veya yakın akrabalardan bir kişi sütanne
tutmakla mecbur kılınır."
15585- Resulullah'ın
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Sen de, malın da babana aitsiniz"
buyruğunu da buna huccet saymıştır.
15586- Hz. Aişe der ki:
"Çocuklarınız en temiz kazançlarınız arasındadır. Bundan dolayı
çocuklarınızın kazancından yiyebilirsiniz." Çocuk ta babasının malına
ihtiyaç duyar ve mecbur kalırsa bundan yiyebilir.
15587- Beyhaki der ki:
"Sen de, malın da babana aitsiniz" buyruğunu Şafii, er-Risale'de
"İbn Uyeyne - İbnu'l-Münkedir" kanalıyla Allah Resulü'nden
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) mürselolarak rivayet etmiştir. (--- Beyhaki,
es-Sünenü'l-kübra (7/480, 481) ve İbn Mace, ticaret (2291).
15588-15589- Umare b.
Umeyr'in, halasından bildirdiğine göre Hz. Aişe: ''Kişinin yiyebileceği en
temiz şey kendi kazancıdır. Kişinin çocuğu(nun malı) da onun kazancı
arasındadır" demiştir.(--- İbn Mace, ticaret (2/768,769).
15590- "Süfyan -
MansOr - İbrahım -Umare" kanalıyla da Allah Resulü'ne (Sallallahu aleyhi
ve Sellem) dayandırılarak rivayet edilmiştir.(--- Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra
(7/479,480).
15591- Sünen kitabında
bunu, "Muhammed b. Kesir - Süfyan" kanalıyla MansOr'dan mevsul merfu
olarak rivayet ettik.(--- Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (7/479, 480).
15592- Hakem b. Uteybe
bunu, "Umare - annesi - Hz. Aişe" kanalıyla Allah Resulü'nden
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Bundan dolayı onların mallarından
yiyebilirsiniz'' ziyadesiyle rivayet etmiştir.(--- Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra
(7/479,480).
15593- Hz. Aişe'nin
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Kişinin
yediği en temiz şey, kendi kazancıdır. Kişinin çocuğu(nun malı) da onun kazancı
arasındadır'' buyurmuştur.(--- İbn Mace, ticaret (2/723).
15594- Ebu Muaviye bunu
A'meş kanalıyla bu şekilde rivayet etmiştir.
15595- Hammad b. Ebi
Seleme bunu İbrahım'den rivayet ederken Uİhtiyacınız olması durumunda'' eklemesini
yapmıştır. Sevrl der ki: "Bu, Hammad'ın yanılgısından ibarettir." Ebu
Davud ise: "Bu, münker bir hadistir" demiştir.
15596- Amr b. Şuayb,
babası kanalıyla dedesinden bildiriyor: Bedevinin biri Resulullah'a (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) geldi ve: "Babam malımdan almak istiyor" dedi.
Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Sen de, malın da babana
aitsiniz. Yiyebileceğiniz en temiz şey kendi kazancınızdır. Bundan dolayı bu
mallardan afiyetle yiyebilirsiniz" karşılığını verdi.(--- Ebu Davud, büyu'
(3530), İbn Mace, ticaret (2/769), Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (7/480) ve Ahmed,
Müsned (2/214),
15597- Kays b. Ebi Hazım
der ki: Adamın biri Ebu Bekr es-Sıddik'e gelip: ''Babam malımın tümünü alıp
kullanmak istiyor" dedi. Ebu Bekr (adamın babasına): "Malından sana
ihtiyacın kadarı vardır" karşılığını verdi. Adam(ın babası): "Ey
Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) halifesİ! Hz. Peygamber (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): ''Sen de, malın da babana aitsiniz'' buyurmadı mı?" deyince,
Ebu Bekr: "Bu konuda Yüce Allah'ın razı olduğu şeye sen de razı ol"
karşılığını verdi.(--- Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (7/481).
15598- Başkası ise bunu
Münzir b. Ziyad'dan rivayet ederken: "Bunun üzerine adam: ''Tamam''
dedi" ibaresi geçmiştir. Ebu Bekr'in bu sözden kastı, Yüce Allah'ın
emrettiği nafakadır. Münzİr b. Ziyad da rivayeten güçlü biri değildir.
Doğrusunu da Allah bilir.
15599- Ebu Hureyre
bildiriyor: ''Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bir erkek çocuğundan
yanında kalması için babası veya annesinden birisini seçmesini istedi.''(---
Şafii, el-Ümm (5/92), Tirmizi, ahkam (1357, "hasen sahih"), Nesai,
Sünen (11/93) ve İbn Mace, ahkam (2/787, 788).
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
Anne-Baba İçinden
çocuğu En Çok Hangisi Hak Eder?