MARİFETU

SUNEN VE’L-ASAR

NAFAKALAR

 

ANA SAYFA      Kur’an      Hadis      Sözlük      Biyografi

 

Akrabalara Nafaka

 

15567- Şafii der ki: Yüce Allah: "Emzirmeyi tamamlamak isteyenler için anneler, çocuklarını iki tam yıl emzirirler. Annelerin, münasip şekilde yiyeceğini giyeceğini sağlamak, babanın görevidir"[Bakara, 233] buyurmuştur. Yine: "çocuğu sizin için emzirirlerse, onlara ücretlerini ödeyin. Eğer güçlüğe uğrarsanız; çocuğu bir başka kadın emzirir''[Talak, 6] buyurmuştur.

 

15568- Hz. Aişe bildiriyor: Hind binti Utbe, Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) gelip: "Ey Allah'ın Resulü! Ebu Süfyan cimri birisidir. Bana getirdiğinden başka da bir şeyim yoktur" deyince, Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Aşırıya kaçmadan sana ve çocuklarına yetecek kadarını alabilirsin" buyurdu.

Buhari ve Müslim, Sahih'de Hişam kanalıyla rivayet etmişlerdir.

 

15569- Şafii der ki: Allah'ın Kitabı'nda ve Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) sünnetinde emzirme karşılığında ücret almanın caiz olduğu görülmektedir. Zira Yüce Allah bu konuda: "çocuğu sizin için emzirirlerse, onlara ücretlerini ödeyin"[Talak, 6] buyurmaktadır.

 

15570- Sonra Şafii bu konuda açıklamada bulundu ve: "Anne evli olsun boşanmış olsun burada nafakanın çocuğa olduğu anlaşılmaktadır" dedi.

 

15571- Bu da nafakanın mirastan olmadığına delalet etmektedir. Anne de varistir, yani çocuğun nafakası ve emzirilmesi babaya aittir.

 

15572- İbn Abbas: "Onun benzeri varis üzerine de gerekir"[Bakara, 233] buyruğunu açıklarken: "Çocuk yüzünden annesi de zarar görmemelidir. Çünkü onu emzirmek kendisine ait değildir" demiştir.(--- Şafii, el-Ümm (s/100).

 

15573- Beyhaki der ki: Şa'bi ve Ata'nın bildirdiğine göre İbn Abbas: ''Onun benzeri varis üzerine de gerekir"[Bakara, 233] buyruğunu açıklarken: "Burada annenin zarar görmemesi kastedilmektedir" demiştir.

 

15574- Şafii der ki: Eğer biri: "Ömer b. el-Hattab bir erkek çocuğun asabesinden, kadınlar dışında erkek olanları çocuğa infakta bulunmaya mecbur kılmıştır" derse, kendisine: "Sen bununla amel eder misin?" deriz. O da: "Evet" der. Biz de kendisine: "Asabe ile amcalarını, amca çocuklarını ve baba tarafından akrabalarını mı kastetmektesin?" deriz. O da: "Hayır, sadece mahrem olan akrabaları kastetmekteyim" der. Biz de ona: "Bu, Kur'an'dan huccet saydığın şey gibidir. Sen bu konuda muhalefet etmektesin. Adamın amcası çocukları ve asabeden varisleri olduğu halde sen onlara nafakayı yüklemiyorsun. Eğer mahrem akraba bulamazsan telef olması için onu bırakır mısın?" deriz.

 

15575- Bir kişi bana: "Siz buna muhalefet ettiniz" dedi.

 

15576- Biz de: "Ömer'den gelen rivayeti biz senden daha iyi bilmekteyiz. Sen onu bilmemektesin. Eğer söz konusu hadis sabit bir hadis olsaydı (Ömer) ona muhalefet etmezdi" dedik.

 

15577- İbn Abbas: "Onun benzeri varis üzerine de gerekir"[Bakara, 233] buyruğunu açıklarken: "Çocuk yüzünden annesi de zarar görmemelidir" demiştir.

 

15578- İbn Abbas, mana olarak Allah'ın Kitabı'nı bizden daha iyi bilir. 15579- Ayet te İbn Abbas'ın dediği manayı taşımaktadır. Sonra Şafii bu konuda açıklamalarda bulundu.(--- Şafii, el-Ümm (5/105, 106).

 

15580- Beyhaki der ki: "İbn Uyeyne - İbn Cüreyc - Amr b. Şuayb Said b. el-Müseyyeb" kanalıyla bildirilene göre Hz. Ömer, bir erkek çocuğun asabesinden, kadınlar dışında erkek olanları çocuğa infakta bulunmaya mecbur kılmıştır.(--- Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (7/478).

 

15581- Leys b. Ebi Süleym ise bunu bir adam kanalıyla İbnu'lMüseyyeb'den rivayet ederken: "Ömer b. el-Hattab, bir amcayı yeğenine sütanne tutmakla mecbur kıldı" demiştir.(--- Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (7/479).

 

15582- Ma'mer'in, Zühri'den bildirdiğine göre Ömer b. el-Hattab, çocuğun emzirme ücretini (baba tarafından) mirasçıları olan üç kişiye yüklemiştir. (--- Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (7/479).

 

15583- Zühri'nin hadisinde kopukluk vardır. İbnu'I-Müseyyeb'in hadisinde kopukluk olmasıyla birlikte Amr b. Şuayb bunu rivayette tek kalmıştır. Leys'in rivayeti de meçhul ve zayıf bir adam kanalıyladır. Doğrusunu da Allah bilir.

 

15584- Şafii, el-Kadım'de şöyle demiştir: "Baba veya yakın akrabalardan bir kişi sütanne tutmakla mecbur kılınır."

 

15585- Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Sen de, malın da babana aitsiniz" buyruğunu da buna huccet saymıştır.

 

15586- Hz. Aişe der ki: "Çocuklarınız en temiz kazançlarınız arasındadır. Bundan dolayı çocuklarınızın kazancından yiyebilirsiniz." Çocuk ta babasının malına ihtiyaç duyar ve mecbur kalırsa bundan yiyebilir.

 

15587- Beyhaki der ki: "Sen de, malın da babana aitsiniz" buyruğunu Şafii, er-Risale'de "İbn Uyeyne - İbnu'l-Münkedir" kanalıyla Allah Resulü'nden (Sallallahu aleyhi ve Sellem) mürselolarak rivayet etmiştir. (--- Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (7/480, 481) ve İbn Mace, ticaret (2291).

 

15588-15589- Umare b. Umeyr'in, halasından bildirdiğine göre Hz. Aişe: ''Kişinin yiyebileceği en temiz şey kendi kazancıdır. Kişinin çocuğu(nun malı) da onun kazancı arasındadır" demiştir.(--- İbn Mace, ticaret (2/768,769).

 

15590- "Süfyan - MansOr - İbrahım -Umare" kanalıyla da Allah Resulü'ne (Sallallahu aleyhi ve Sellem) dayandırılarak rivayet edilmiştir.(--- Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (7/479,480).

 

15591- Sünen kitabında bunu, "Muhammed b. Kesir - Süfyan" kanalıyla MansOr'dan mevsul merfu olarak rivayet ettik.(--- Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (7/479, 480).

 

15592- Hakem b. Uteybe bunu, "Umare - annesi - Hz. Aişe" kanalıyla Allah Resulü'nden (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Bundan dolayı onların mallarından yiyebilirsiniz'' ziyadesiyle rivayet etmiştir.(--- Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (7/479,480).

 

15593- Hz. Aişe'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Kişinin yediği en temiz şey, kendi kazancıdır. Kişinin çocuğu(nun malı) da onun kazancı arasındadır'' buyurmuştur.(--- İbn Mace, ticaret (2/723).

 

15594- Ebu Muaviye bunu A'meş kanalıyla bu şekilde rivayet etmiştir.

 

15595- Hammad b. Ebi Seleme bunu İbrahım'den rivayet ederken Uİhtiyacınız olması durumunda'' eklemesini yapmıştır. Sevrl der ki: "Bu, Hammad'ın yanılgısından ibarettir." Ebu Davud ise: "Bu, münker bir hadistir" demiştir.

 

15596- Amr b. Şuayb, babası kanalıyla dedesinden bildiriyor: Bedevinin biri Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) geldi ve: "Babam malımdan almak istiyor" dedi. Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Sen de, malın da babana aitsiniz. Yiyebileceğiniz en temiz şey kendi kazancınızdır. Bundan dolayı bu mallardan afiyetle yiyebilirsiniz" karşılığını verdi.(--- Ebu Davud, büyu' (3530), İbn Mace, ticaret (2/769), Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (7/480) ve Ahmed, Müsned (2/214),

 

15597- Kays b. Ebi Hazım der ki: Adamın biri Ebu Bekr es-Sıddik'e gelip: ''Babam malımın tümünü alıp kullanmak istiyor" dedi. Ebu Bekr (adamın babasına): "Malından sana ihtiyacın kadarı vardır" karşılığını verdi. Adam(ın babası): "Ey Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) halifesİ! Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Sen de, malın da babana aitsiniz'' buyurmadı mı?" deyince, Ebu Bekr: "Bu konuda Yüce Allah'ın razı olduğu şeye sen de razı ol" karşılığını verdi.(--- Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (7/481).

 

15598- Başkası ise bunu Münzir b. Ziyad'dan rivayet ederken: "Bunun üzerine adam: ''Tamam'' dedi" ibaresi geçmiştir. Ebu Bekr'in bu sözden kastı, Yüce Allah'ın emrettiği nafakadır. Münzİr b. Ziyad da rivayeten güçlü biri değildir. Doğrusunu da Allah bilir.

 

15599- Ebu Hureyre bildiriyor: ''Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bir erkek çocuğundan yanında kalması için babası veya annesinden birisini seçmesini istedi.''(--- Şafii, el-Ümm (5/92), Tirmizi, ahkam (1357, "hasen sahih"), Nesai, Sünen (11/93) ve İbn Mace, ahkam (2/787, 788).

 

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

 

Anne-Baba İçinden çocuğu En Çok Hangisi Hak Eder?