MARİFETU SUNEN VE’L-ASAR

NİKAH

ANA SAYFA Kur’an Hadis Sözlük Biyografi

Kur'an Öğretmeyi Mehir Sayarak Evlendirmek

14279- Şafii der ki: "Kadının kendisi için bir amel yapması veya ona Kur'an'dan belli bir miktarı öğretmesini mehir sayarak erkeğin başkasıyla evlenmesi caizdir."(--- Şifii, el-Ümm (5/59).

14280- Şafii, Sehl b. Sa'd es-Saidl'nİn daha önce geçen hadisini buna delil göstermiştir.

14281- Zaide'nin Ebu Hazım kanalıyla bildirdiğine göre Sehl b. Sa'd bu kıssayı anlatırken şöyle dedi: ResUlullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Kur'an'dan ezberinde bir şey var mı?" diye sordu, adam: "Evet" cevabını verince, Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ona: ''Git, kadına Kur'an'dan bir şeyler öğretmen karşılığında onu seninle evlendirdim" buyurdu.

Müslim bunu Sahih'te Ebu Bekr b. Ebi Şeybe'den rivayet etmiştir.

14282- Haccac b. Ebi'l-Haccac'ın Asel kanalıyla Ata'dan bildirdiğine göre Ebu Hureyre bu kıssayı şu şekilde anlatmıştır: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Kur'an'dan ezberinde ne var?" diye sordu. Adamın: "Bakara Suresi -veya- ondan sonraki sure" cevabı üzerine Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ona: "Kalkıp kadına yirmi ayet öğret, sonrasında o senin karındır" buyurdu.(--- Ebu Davud, nikah (2112) ve Nesai, S. el-kübra (2/237).

14283- Bu hadis, Ümmü Süleym'in, Ebu Talha ile müslüman olmasını mehir sayarak evlenmesine benzetilerek, Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Kur'an'ın saygınlığını mehir yaparak onu evlendirdiğini göstermez. Çünkü kocanın müslüman olmasının kadına bir faydası yoktur. Ancak Kur'an öğretmede kadının faydalandığı bir durum vardır ve Kur'an öğretmek bedensel çalışmayı gerektiren bir ameldir.

14284- ibn Abbas'tan nakledilen Fatiha Suresiyle rukye yapmakla ilgili sabit (sahih) hadiste Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "En çok hak ettiğiniz ücret, Allah'ın Kitab'ına karşılık alacağınız ücrettir" buyurmuştur.

Buhari bunu Sahih'te Sidan kanalıyla Yusuf'tan rivayet etmiştir.

14285- Hadis, Allah'ın Kitab'ını öğretme ve başka şeyler karşılığında ücret almanın caiz olduğunu gösterir. Eğer Kur'an öğretme karşılığı ücret almak caizse, bunun mehir olması da caizdir.

14286- İbn Abbas'ın hadisi, Ubade'nin (b. Nusey) şu hadisinden daha sahihtir: Ubade, Suffe ehlinden bazılarına Kur'an okumayı yazı yazmayı öğretince, bir adam kendisine bir yay hediye etti. Bunun üzerİne Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Eğer boynuna ateşten bir halka takılmasını istiyorsan, kabul et" buyurdu.

Çünkü isnadındaki Ubade b. Nusay hakkında ihtilaf vardır. Hadisin onun kanalıyla Cunade b. Ebi Umeyye'den, onun da Ubade b. es-Samit'ten nakledildiği söylendiği gibi, onun kanalıyla Esved b. Sa'lebe'den, onun de Ubade'den nakledildiği de söylenmiştir. Atiyye b. Kays'tan da bildirildiğine göre Ubey, bir adama Kur'an okumayı öğretince bir adam kendisine bir yay hediye etti. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ona: "Eğer onu alırsan, ateşten bir yay almış olursun" buyurdu. Bu hadis metruktur. Çünkü şartsız olarak bir hediye almak böyle bir cezayı gerektirmez.(--- İbn Mice, ticaret (2158).

14287- Ebu'd-Derda'dan da bu konuda rivayet vardır. Ancak Ebu'd-Derda'dan yapılan rivayetin hadis alimlerine göre aslı yoktur.

14288- Beyhaki der ki: Eğer bu rivayetlerden herhangi biri sabitse, İbn Abbas ve Ebu Said el-Hudri'den aynı manada yapılan rivayetle neshedilmiş olması muhtemeldir. Alimlerin genelinin hadisin zahirine göre ameli terketmesi de bunun delilidir. Ebu Said ve İbn Abbas ta, Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) son zamanlarında Resulullah'tan (Sallallahu aleyhi ve Sellem) hadis işitmeye başlamışlardır. Ubade b. es-Samit ise hadisi islam'ın ilk yıllarında işitmiş olabilir.

14289- Ebu Said el-istahrı, Ebu Süleyman el-Hattabi'nin kıssasından, ücret belirlenmemişse, öğretme karşılığında herhangi bir şeyalınmasının caiz olduğu, ancak daha önce bir ücret belirlenmişse caiz olmadığı hükmünü çıkarmıştır. Bu konuda muhtelif görüşlerin olması da bu şekilde tevil edilir.

14290- Hakem b. Uteybe şöyle derdi: Hiç kimsenin, öğretmenin ücret almasını kerih gördüğümü işitmedim. İbn Sırın, Ata ve Ebu Kılabe, çocuklara ücretle öğretmenlik yapmakta sakınca görmezlerdi. Hasan el-Basrı de aynı şeyi söylemiştir.

14291- Ömer b. el-Hattab'ın da Kur'an öğretenlere ücret verdiği nakledilmiştir.

14292- İbrahım b. Sa'd'ın, babasından bildirdiğine göre Hz. Ömer, bir valisine: "Kur'an öğretenlere ücret ver" diye yazdı. Vali: "Kur'an öğretenlere ücret vermemi yazmışsın. O zaman Kur'an öğretenler, bunu sadece ücret almak için yaparlar" diye cevap yazında, Hz. Ömer de: "Bunu onlara fedakarlık ve dostluk hatırına ver" diye yazdı.

14293- Bize bildirildiğine göre İbn Abbas, Bedir esirlerinden bazılarının fidye vermeye gücü yetmediğinden Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) onları, Ensar çocuklarına yazmayı öğretmek karşılığında serbest bıraktı.

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

Mehir Belirlenmeden Yapılan Evlilikler