|
MARİFETU SUNEN VE’L-ASAR |
NİKAH |
ANA SAYFA Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
Mehrin Sınırı
14233- Ebu Said'in
rivayetinde Şafii der ki: Yüce Allah'ın: "Eğer bir eşin yerine başka bir
eş almak isterseniz, öbürüne (mehir olarak) yüklerle mal vermiş olsanız dahi
ondan hiçbir şeyi geri almayın''[Nisa, 20] buyruğu. mehirin alt ve üst sınırının
olmadığını gösterir. Çok olsun, az olsun verilen mehirin geri alınmamasının
emredilmesi buna delalet etmektedir. Sünnet te buna işaret etmektedir.
14234- Enes b. Malik'in
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Medine'ye gelince
Muhacirleri kurayla Ensar'ın evlerine dağıttı. Abdurrahman b. Avf'ın kurası da
Sa'd b. er-Rabi'ye düştü. Sa'd, ona: "Gel malımı seninle paylaşayım.
Hanımlarımdan hangisini istersen onunla evlenmen için boşayayım ve senin yerine
ben çalışayım" deyince, Abdurrahman b. Avf: "Allah malına ve ailene
bereket versin. Bana çarşıyı gösterin" deyip çarşıya giderek bir miktar
para kazanıp bir kadınla evlendi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ona:
''Onunla ne kadar mehir karşılığı evlendin ey Abdurrahman?'' diye sorunca:
"Bir çekirdek (beş dirhem) ağırlığında altın" cevabını verdi. Allah
Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ona: ''Bir koyun da olsa düğün yemeği
ver'' buyurdu.(--- Şafii, el-Ümm (5/58-59), Ahmed, Müsned (3/190) ve Beyhaki,
es-Sünenu'l-Kübra (7/237).
14235- Enes b. Malik'in
bildirdiğine göre Abdurrahman b. Avf, üzerine sürdüğü kokunun iziyle
Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yanına gelince Hz. Peygamber
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) sebebini sordu. Abdurrahman, Ensar'dan bir
kadınla evlendiğini söyleyince Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Ne
kadar mehir belirledin?" diye sordu. Abdurrahman: "Bir çekirdek (beş
dirhem) ağırlığında altın" cevabını verince Allah Resulü (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): ''Bir koyun da olsa düğün yemeği ver'' buyurdu.
Buhari bunu Sahih'te
Malik, Süfyan ve başkasından; Müslim ise başka yollarla Humeyd'den rivayet
etmiştir.(--- Şafii, el-Ümm (5/59) ve Malik, Muvaffa (2/545).
14236- Ebu Ubeyd (Kasım
b. Sellam) der ki: Bir nuvat (çekirdek) sözünden kasıt, beş dirhemdir. Kırk
dirheme bir ukiyye, yirmi dirheme de bir neşş dendiği gibi, beş dirheme bir
nuvat denir.
14237- Mücahid der ki:
"Bir ukiyye kırk dirhemdir. Bir neşş yirmi dirhem, bir nuvat ise beş
dirhemdir."(--- Beyhaki, es-Sünenu'l-Kübra (7/237).
14238- Beyhaki der ki:
Said b. Beşır, Katade kanalıyla Enes'ten Abdurrahman b. Avf'ın kıssasını
naklederken: "Bir nevat ağırlığında altın karşılığında evlendi. Bu da beş
dirhem ediyordu" demiştir.(--- Beyhaki, es-Sünenu'l-Kübra (7/237).
14239- Sehl b. Sa'd
es-Saidl'nin bildirdiğine göre bir kadın Hz. Peygamber'e (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) gelerek: "Ey Allah'ın Resulü! Kendimi sana hibe ediyorum"
dedi. Kadın uzun bir süre cevap almadan bu şekilde ayakta kalınca bir kişi kalkarak:
"Ey Allah'ın Resulü! Eğer senin ona ihtiyacın yoksa onu benimle
evlendir" dedi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) adama: ''Yanında
mehir olarak ona verebileceğin bir şey var mı?" diye sorunca, adam:
"Şu izarımdan başka bir şeyim yok!" karşılığını verdi. Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "İzarını verecek olursan sen izarsız
kalırsın. Verebileceğin bir şeyler bul" buyurunca, adam: "Bir şey
bulamam" dedi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Demir yüzük olsa
dahi bir şeyler bul" buyurunca, adam aradı, ancak bulamadı. Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Kur'an'dan ezberinde bir şey var mı?"
diye sorunca, adam: "Evet! Şu şu sureler var" diyerek bildiği
surelerin isimlerini saydı. Bunun üzerine Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): "Kur'an'dan ezberinde olanlar karşılığında onu seninle
evlendiriyorum" buyurdu.(--- Buhari, fadailu'l-Kur'an (5029,5030) ve
Müslim, nikah (3425, 3426).
14240- Şafii der ki:
"Demir bir yüzük, bir dirhem etmez. Ancak alınıp satılacak kadar bir
değeri de vardır.''(--- Şafii, el-Ümm (5/59).
14241- Beyhaki der ki:
Buhari bunu Sahih'te Abdullah b. Yusuf kanalıyla Malik'ten; Müslim ise değişik
yollarla Ebu Hazım'dan rivayet etmiştir.
14242- Ebu Said'in
rivayetinde Şafii şöyle dedi: Bize bildirildiğine göre Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): ''Mehirleri ödeyin" buyurdu. Ona: "Mehir
nedir?" diye sorulunca ise: ''Ailelerin razı olacağı miktardır"
cevabını verdi.
14243- Yine bize
bildirildiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Mehir
olarak bir dirhem veren
kişi kadını kendine helal kılar" buyurmuştur.(--- Heysemı, Mecma (4/281).
14244- Bize
bildirildiğine göre Allah'ın Resulü bir çift ayakkabı karşılığında bir kadınla
yapılan evliliği geçerli saymıştır.(--- Şafii, el-Ümm (5/59).
14245- 14246- Beyhaki
der ki: İlk hadis Abdurrahman b. el-Beylemanı kanalıyla Resulullah'tan
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) nakledilmiştir.
Yine onun vasıtasıyla
İbn Ömer'den nakledildiği de söylenmiştir.(--- Beyhaki, es-Sünenu'l-kübra
(7/239).
14247- İbn Abbas'ın bildirdiğine
göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "İfinizden bekar kadınları
evlendirin" buyurdu. "Ey Allah'ın Resulü! Mehir olarak ne
verilsin?" diye sorulunca: "Her iki tarafın ailelerinin razı olacağı
miktar verilsin" buyurdu.
14248- Başka bir
rivayet: "Erak (misvak ağacı) dalı bile olsa (mehir verin''
şeklindedir.(--- Beyhaki, es-Sünenu'l-kübra (7/239).
14249- Bu hadislerin
isnadı zayıftır.
14250- İkinci hadis ise
Yahya b. Abdirrahman b. Ebi Lebibe kanalıyla babasından, o dedesinden, o da
Resulullah'tan (Sallallahu aleyhi ve Sellem) nakledilmiştir. (--- Heysemı,
Mecma (4/281) ve Beyhaki, es-Sünenu'l-kübra (7/238).
14251- Üçüncü hadis ise
Süfyan es-Sevrl ve başkası kanalıyla Asım b. Abdillah b. Amir b. Rabia'dan, o
babasından, o da Resulullah'tan (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
nakledilmiştir.(--- Tirmizi, nikah (1113), İbn Mace, nikah (1888), Nesai, sudak
(1/608) ve Beyhaki, es-Sünenu'l-Kübra (7/239).
14252- Bu hadis üç
rivayetin en sahihidir.
14253- Abdullah b. Amir b.
Rabia, babasından bildiriyor: Fezare kabilesinden bir kadın bir çift ayakkabı
karşılığında bir adamla evlenmişti. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
ona: ''Kendin için (mehir olarak) bir çift nalına razı mısın?" diye sordu.
Kadın: "Evet!" deyince Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
evliliği geçerli saydı.
Şu'be der ki: Asım başka
bir defasında bu hadisi aktarırken şöyle dedi:
"Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) ona: ''Kendin ve malına karşılık bir çift
ayakkabıya razı mısın?" diye sordu. Kadın: "Evet, uygun buldum"
deyince Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Ben de bunu uygun
buldum" buyurdu.(--- Tirmizi (1113), Ahmed, Müsned (15679) ve Tayalisi
(1239). --- Beyhaki, es-Sünenu'l-Kübra (7/239).
14254- Abdullah b. Amir
b. Rabia, babasından bildiriyor: Fezare kabilesinden adam Resulullah'a
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) gelerek: "Bir kadınla bir çift nalın mehir
vererek evlendim" deyince Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bu
evliliği geçerli saydı.
14255- Cabir'in
bildirdiğine göre Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurmuştur: ''Kişi bir kadınla bir avuç yiyecek karşılığında evlense bu miktar
mehir yerine geçer.''(--- Beyhaki, es-Sünenu'l-Kübra (7/238).
14256- Cabir'in
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur:
"Kişi mehir olarak bir avuç kavut (sevık) veya hurma verecek olsa bu
kadarıyla kadını kendisine helal kılar.''(--- Ebu Davud, nikah (2110) ve
Beyhaki, es-Sünenu'l-kübra (7/238).
14257- Beyhaki der ki:
ibn Cüreyc bunu rivayet etmiştir. ibn Cüreyc'in, Ebu'z-Zübeyr'den olan hıfzı
diğerlerinden daha iyidir. Hadis şöyledir: Cabir b. Abdillah'ın şöyle dediğini
işittim: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) zamanında bir avuç
hurma veya un karşılığında mut'a nikahı yapardık.''
Müslim ise Muhammed b.
Rafi'den rivayet etmiştir.(--- Müslim, nikah (3356).
14258- Böylesi bir
nikahta ise neshedilip yasaklanan, üeret olarak verilen miktar değil nikahın
belli bir süreliğine yapılmasıdır. Doğrusunu da Allah bilir.
14259- Şafii der ki:
Bize bildirildiğine göre Ömer b. el-Hattab: "Üç avuç kuru üzüm bile mehir
olur" demiştir.(--- Şafii, el-Ümm (5/59).
14260- Yezid b. Abdillah
b. Kusayt der ki: Bir kişi, bir adama edindiği odalık cariyesi için: "Onu
bana hibe et" dedi. Bu durum İbnu'l-Müseyyeb'e zikredilince: "Hibe
yoluyla evlilik Hz. Peygamber'den (Sallallahu aleyhi ve Sellem) sonra hiç
kimseye helal değildir. Kişi asgari bir kırbaç dahi olsa mehir verecek olsa
geçerli olur" dedi.(--- Şafii, el-Ümm (5/59) ve Beyhaki, es-Sünenu'l-Kübra
(7/241).
14261- Başka bir yerde
ise: "Bir kamçı verse dahi kadını kendine helal kılar" dediği
zikredilir.
14262- İbrahım b.
Muhammed der ki: Rabia'ya, nikah için ne kadar mehirin yeterli olduğunu
sorduğumda: "Bir dirhem" cevabını verdi. Ona: "Daha az olur
mu?" diye sorunca: "Yarım dirhem de olur" cevabını verdi. Ben:
"Daha az da olur mu?" diye sorunca: "Evet. Buğday veya bir avuç
buğday da olur" cevabını verdi.
14263- İbn Ebi Yahya der
ki: Rabia'ya: "Mehrin en az miktarı ne kadardır?" diye sorunca:
"İki tarafında ailelerinin razı olacağı miktardır" cevabını verdi.
Ben: "Bir dirhem de olsa olur mu?" diye sorunca ise: "Yarım
dirhem de olsa olur" cevabını verdi. Ben: "Daha az da olur mu?" diye
sorunca ise: "Bir avuç veya bir tane buğday bile olur" cevabını
verdi.(--- Beyhaki, es-Sünenu'l-Kübra (7/241) ve Şafii, el-Ümm (5/60).
14264- Şafii der ki:
Deraverdi'ye: "Medine'den, mehrin çeyrek dinardan az olmayacağını söyleyen
var mı?" diye sorunca: "Hayır vallahi; Malik'ten önce kimsenin bunu
söylediğini bilmiyoruz" cevabını verdi. Deraverdı şöyle dedi: "Malik,
bunu el kesme cezasının nisabı olarak belirleyen Ebu Hanıfe'den almıştır."
14265- Şafii der ki: Ebu
Hanıfe'nin görüşünde olan bazılarına: "Resulullah'tan (Sallallahu aleyhi
ve Sellem) ve ondan sonra gelenlerden bize nakledilene muhalefet edip kimin
sözüne göre amel ediyorsunuzT denilince, on dirhemden az mehirin olamayacağı
konusunda Hz. Ali'den sabit olmayan, ancak muhalifi de bulunmayan başka bir
rivayette bulundular.(--- Şafii, el-Ümm (5/160).
14266- Beyhaki der ki:
Bu hadisi Davud el-Evdı, Şa'bi kanalıyla Hz. Ali'den rivayet etmiştir. Ancak
hadis hafızları ondan yapılan bu rivayetin münker olduğunu söylemiştir.
14267- Süfyan es-Sevrı:
"Davud'un bu rivayeti şimdiye kadar münker addedilmiştir" demiştir.
14268- Ahmed b. Hanbel
der ki: Giyas b. İbrahım, Davud el-Eval'ye Şa'bi'den naklen Hz. Ali'nin:
"On dirhemden az mehir olmaz" dediğini telkin etmiş, bu şekilde de bu
bir hadis sayılmıştır.(--- Beyhaki, es-Sünenu'l-Kübra (7/241).
14269- Yahya el-Kattan
ve Abdurrahman b. Mehdı, Ebu Davud el-Eval'nin hadisini rivayet etmezlerdi.
14270- Hasan b. Dinar'ın
başka bir isnadla naklettiğine göre Hz. Ali: "Beş dirhemden az mehir
olmaz" demiştir. Bu hadis te zayıftır. Hasan b. Dinar metruktur.
14271- Cafer b.
Muhammed'in babasından bildirdiğine göre Hz. Ali: "Mehir, karı kocanın
anlaştığı kadardır" demiştir.(--- Beyhaki, es-Sünenu'l-Kübra (7/241).
14272- Cabir'in
bildirdiğine göre Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
"Kadınlarınızt onlara denk olan kişilerle evlendirin. Kadınları
velilerinden başkası evlendirmesin. On dirhemden de az mehir olmaz.''(---
Beyhaki, es-Sünenu'l-Kübra (7/240).
14273- Bakiyye de bunu
Mübeşşİr kanalıyla Haccac'dan, o Ebu'zZübeyr'den, o Cabir'den, o da
Resulullah'tan (Sallallahu aleyhi ve Sellem) rivayet etmiştir.
14274- Başkası da bunu
Bakiyye'den ilk hadis gibi rivayet etmiştir.
14275- Ancak bu hadis
münkerdir. Haccac huccet kabul edilmez. Haccac'dan da bunu Mübeşşir b.
Ubeyd'den başkası nakletmemiştir. İlim ehli de onun hadisini terk etmişlerdir.
14276- Darekutnı der ki:
Mübeşşir b. Ubeyd'in hadisleri terkedilmiştir ve rivayetlerine mutabaat eden
yoktur.
14277- Ebu Ahmed b. Adiy
el-Hafız der ki: "Bu hadis, senedindeki ihtilafla birlikte batıldır.
Mübeşşir'den başkası bunu rivayet etmemiştir".
14278- Ebu Ahmed der ki:
İbn Hammad'ın, Abdullah b. Ahmed b. Hanbel'den bildirdiğine göre babası:
"Mübeşşir b. Ubeyd'in hadisleri uydurmadır" demiştir.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
Kur'an Öğretmeyi
Mehir Sayarak Evlendirmek