MARİFETU SUNEN VE’L-ASAR |
FEY VE GANİMET |
ANA SAYFA Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
Ganimetin Hibe
Edilmesi
13085- ŞafiI el-Kadım'de
isnadıyla Ebu Seleme ile Yahya b. Abdirrahman b. Hatib'in şu rivayetini
zikreder: Hevazin kabilesinden Müslüman olanlardan bir heyet Resulullah'a (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) gelip çoluk çocuklarının kendilerine geri verilmesini
isteyince, Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Benim payım ile
Abdulmuttalib oğullarının payını size bırakıyorum. Bu konuda sizin için diğer
Müslümanlarla da konuşurum'' buyurdu. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
diğer müslümanlarla bu konuda konuşunca Uyeyne b. Bedr dışındakilerin hepsi
paylarına düşenleri onlara geri verdiler. Uyeyne ise: "Payımı
bırakmam!" dedi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ona: "Payın
senin hakkındır'' buyurdu. Hevazin kabilesinden de Uyeyne'ye kör bir kadın
düşmüştü.
13087-13086- Aftan'ın
hadisini Hammad b. Seleme de İbn İshak kanalıyla Amr b. Şuayb'dan, o
babasından, o da dedesinden, o da Resulullah'tan (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
bildirmiştir.(--- Ebu Davud, cihad (2694) ve Nesai, hibe (6/262).
13088- ŞafiI der ki:
"Bu da bize gösteriyor ki askerler ganimetten paylarına düşenlerin
sahibiydiler. Zira sahibi sayılmasalardı Resulullah, (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) Hevazin kabilesinden ganimet olarak aldıkları şeyleri verip
veremeyeceklerini onlara sormazdı."
13089- Şafii sözlerine
devam edip sonunda şöyle der: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
ganimetin orduya ait olduğunu söylemiştir. Açık bir emir olmadıktan sonra
onların payına hiç kimse ortak olamaz."
13090- Şafii yine şöyle
der: Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Akra' ve arkadaşlarına verdiği
de humusun beşte birinin içinden olabilir.
13091- Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) humus konusunda: "Humus benim payımdır,
ancak yine size dönecektir'' buyurmuştur. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) humustan akrabalarına değil de daha uzak olanlara bir şeyler verince
Ensar'dan arkadaşları bunu garipseyip: "Ganimetlerimizi kanları hala
kılıçlarımızdan damlayan birilerine veriyor!" demeye başladılar.(---
Buhari, humus (3147) ve Müslim, zekat (1059).
13092- Şafii der ki:
Belki de: "İçimizden onu hak edenler varken ganimetlerimizin humusunu
onlara mı veriyor?" demek istemişlerdir.
13093- Belki de birileri
humus ganimetten ayrıldıktan sonra: "Bunları biz elde etmiştik!"
diyerek humusun onlar sayesinde elde ettiğini söylemiştir.(--- Beyhaki,
Sünenü'l-kübra (6/338).
13094- Şafii der ki: İbn
Ömer'in bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Akra' ve
arkadaşlarına humsun beşte biri içinden vermiştir.(--- Beyhaki, Sünenü'l-kübra
(6/338).
13095- Alimlerden
bazılarının dediğine komutan: "Ganimet olarak elde ettiğiniz şeyler humusu
alındıktan sonra sizindir" derse bu şarta göre her birinin elde ettiği
onun olur. Zira bu şart üzerinden savaşa çıkmışlardır. Bunu derken de
Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Bedir savaşında: "Kişinin
ganimet olarak elde ettiği şey kendisinin olur'' sözüne dayanmışlardır. Bu da
humus ile ilgili ayetin nazil olmasından öncedir. Doğrusunu Allah bilir.
13096- Bildiğim
kadarıyla bu konuda bizim yanımızda Resulullah'tan (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) sabit olan bir rivayet bulunmamaktadır.
13097- Beyhaki der ki:
Rivayet edildiğine göre Ubade b. es-Samit'e enfal ile ilgili ayet sorulunca:
"Bu ayet, Bedir savaşına katılan bizler hakkında nazil oldu. Zira Bedir
savaşında müşriklerle savaştığımızda Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
Müslümanlardan her bir kişinin ele geçirdiğini kendisine nefl olarak
verdi" demiş, ardından ganimetin taksimi ile ilgili ayetin nazil olmasını
zikretmiştir.
13098- Rivayet
edildiğine göre İbn Abbas: "Bedir savaşında Resulullah (Sallallahu aleyhi
ve Sellem): ''Müşriklerden birini öldürene şu kadar, onlardan birini esir alana
da şu kadar verilecektir'' buyurdu" demiş, sonra da ele geçirilen mallar
konusunda müslümanların anlaşmazlığa düşmesini, ganimetler ile ilgili ayetin
nazil olmasını ve Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ganimetleri
aralarında paylaştırmasını zikretmiştir.(--- Ebü Davud, cihad (2737,2738,
2739).
13099- Sa'd b. Ebi
Vakkas da Abdullah b. Cahş müfrezesini naklederken, ganimetlere yönelik her
müslümanın ele geçirdiğinin kendisine ait olduğunu zikreder.
13100- Beyhaki der ki:
Bunlar da Bedir savaşından önce gerçekleşmiştir.
Bu ayetin nazil
olmasından sonra da taksimat, Şafii'nin zikredip tercih ettiği şekilde
yapılmıştır. Buna göre ganimetin beşte dördü savaşa katılanlar arasında
paylaştırılmıştır. Humusun beşte dördü de Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) ailesine kalmıştır. Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem),
humustan kendi payını da istediği yere verebilir.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
Humusun Taksim
Edilmesiyle ilgili Hususlar