MARİFETU SUNEN VE’L-ASAR

FEY VE GANİMET

ANA SAYFA Kur’an Hadis Sözlük Biyografi

Humusun Taksim Edilmesi

12987- Şafii, düşmanlardan ganimet olarak elde edilen ev, arazi benzeri mallar ile esirlerin taksimatında bu yöndeki ayete dayanmıştır.

12989-12988- Ebu Abdirrahman el-Bağdadl'nin rivayetinde Şafii şöyle der: Zeyd b. Eslem'in, babasından bildirdiğine göre Hz. Ömer şöyle demiştir: "Müslümanların sonradan gelecek nesilleri söz konusu olmasaydı fethettiğim her bir şehri Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Hayber'i paylaştırması gibi paylaştırırdım."

12990- Başka bir kanalla Malik bunu rivayet ederken "Şehır" yerine "Kasaba" lafzını kullanmıştır.

BuhMı, Sahih'de Sadaka b. el-radı kanalıyla Abdurrahman'dan rivayet etmiştir.(--- Buhari, humus (3125).

12991- Ganimet olarak ele geçirilen arazilerin taksimatının komutanın tercihine bağlı olduğunu söyleyenleri destekleyen kişi, bu konuda Sehl b. Ebi Hasme'nin rivayetine dayanmıştır. Zira Sehl'in bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Hayber arazilerini ikiye bölmüş, bir bölümünü acil durumlar ve kendi ihtiyaçları için almış, diğer bölümünü de Müslümanlar arasında paylaştırmıştır.

12992- Başka bir kanalla Sehl b. Ebi Hasme: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Hayber arazilerini ikiye böldü" demiş ve bir öncekinin aynısını zikretmiştir. Ancak burada: "Müslümanların arasında hisselerine göre paylaştırdı" ibaresi geçmiştir.

12993- Rabi b. Süleyman ise bunu Esed'den rivayet ederken: "On sekiz hisse üzerinden müslümanların arasında paylaştırdı" ibaresi geçmiştir.(--- Ebu Davud, harac (3010).

12994- Bu hoca (TahavI) ise Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem), arazilerin tümünü paylaştırmadığını, yarısını vakfedip diğer yarısını paylaştırdığını söylemiştir.

12995- Bu da bize gösteriyor ki komutan ganimet olarak ele geçirilen arazileri bunu elde edenler arasında paylaştırmak zorunda değildir. Bu arazilerin onları ele geçirenler arasında paylaştırılmamasının sebebine gelince, meğazi alimlerinin yanında meşhur olan görüşe göre Hayber kalelerinden birinin ahalisi Resulullah'la (Sallallahu aleyhi ve Sellem) kanlarını dökmemesi ve onların bölgeden ayrılmasına izin vermesi şartıyla anlaşma yapmak istediler. Resulullah da (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bunu kabul etti. Fedek ahalisi bunu duyunca onlar da bu şartlar üzerinden teslim oldular. Bundan dolayı onların arazisi sadece Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ait oldu. Zira bunlar elde edilirken herhangi bir çarpışma ve savaş olmamıştır.

12996- Muhammed b. İshak b. Yesar, Zühri'den ve başka meğazi alimleri bunu bu şekilde nakletmişlerdir.(--- Beyhaki, Sünenü'l-kübra (6/317).

12997- Rivayet edildiğine göre Malik b. Enes: "Hayber'in bir kısmı savaşılarak bir kısmı da anlaşma yolu ile ele geçirildi" demiştir.

Beyhaki der ki: Hemmam b. Münebbih'in Ebu Hureyre'den bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Allah'a ve Resul'üne isyan eden her bir kasabanın beşte biri Allah ve Resul'ünün, kalanı da sizlerindendir" buyurmuştur. (--- Beyhaki, Sünenü'l-kübra (6/318). --- Müslim, cihad (1756).

12998- Bazıları bu konuda Ömer b. el-Hattab'ın Sevad arazileri konusundaki uygulamasını delil olarak getirmiştir. Biz de bunu Şafii'nin zikrettiği yerde zikredeceğiz.

12999- Şafii der ki: "Hz. Ömer bu yönde taksimat yapmayarak Bilal'a ve Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ashabından Şam'da bulunanlara muhalefet etmiştir. ''(--- Beyhaki, Sünenü'l-kübra (6/318).

13000- Beyhaki der ki: Zübeyr b. el-Avvam da Mısır'ın fethedildiğinde ona muhalefet etmiştir. Belki de Ömer, Müslümanların bunu kendi rızalarıyla almamalarını istemiştir. Zira Müslümanların maslahatını düşünerek Sevad arazileri konusunda Bedle kabilesinden de aynı şeyi istemiştir. Ancak Bilal buna razı olmayınca Ömer: "Allahım! Beni Bilal ve arkadaşlarının derdinden kurtar!" demiştir.

13001- Şayet hem Ömer'in, hem de Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Hayber taksimatına yönelik başkalarının rivayetleri olmasa Ömer Müslümanların maslahatını önceleyip onların rızasını aramaz, Resulullah'ın da (Sallallahu aleyhi ve Sellem) taksimat yapmamasına dayanarak bu konuda onlara itiraz ederdi. Bu da Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Hayber arazilerinden bazılarını taksimata tabi tutmama sebebinin zikrettiğimiz gibi anlaşma yoluyla elde edilmesi olduğunu göstermektedir. Doğrusunu da Allah bilir.

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

Buluğa Ermiş Esirlerle İlgili Hususlar