|
MARİFETU SUNEN VE’L-ASAR |
ALIŞVERİŞ |
ANA SAYFA Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
Mekke Meskenleri ile
Evlerinin Satışı ve Kiralanması
11675- İbrahım b.
Muhammed el-KAfi -ki Müslümanların yanında çok değerli biriydi- anlatıyor:
"Şatil'nin Mekke'de insanlara fetva verdiğini gördüm. İshak b. İbrahım ve Ahmed
b. Hanbel de oradaydılar. Ahmed, İshak'a: ''Ey Ebu Yakub! Gel de sana
gözlerinin daha önce benzerini göremediği birini göstereyim!'' dedi. İshak:
''Gözlerimin benzerini görmediği biri mi?'' diye sorunca, Ahmed: ''Evet!'' dedi
ve onun getirip Şatil'nin yanında durdurdu ... " İbrahım arada olanları
anlatıp şöyle devam eder: Sonra İshak yaklaşıp Şafii'nin meclisinde oturdu.
Şafii yakın arkadaşlarıyla birlikte oturuyordu. İshak, Şafii'ye Mekke evlerinin
kiralanması konusunu sordu. Şafii: "Bizim yanımızda caizdir. Zira
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bu konuda: ''Akil bize ev mi bıraktı
ki?'' buyurmuştu" dedi. İshak b. İbrahım: "Konuşmama izin verir
misin?" deyince, Şafii: "Konuş!" karşılığını verdi.
11676- İshak şöyle dedi:
Yezid b. Harun'un Hişam'dan bize bildirdiğine göre Hasan, Mekke evlerinin
kiralanamayacağını düşünürdü.
11677- Ebu Nuaym ve
başkasının da Süfyan'dan, onun da Mansur'dan bize bildirdiğine göre İbrahım de
Mekke evlerinin kiralanamayacağını düşünürdü. Ata ve Tavus da aynı şekilde
düşünürdü.
11678- Şafii
tanıdıklarından birine: "Bu kim?" diye sorunca, adam: "İshak b.
İbrahım el-Hanzali b. Raheveyh el-Horasanl" karşılığını verdi. Şafii,
İshak'a:
"Horasanlıların,
fakihleri olarak gördüğü kişi sen misin?" diye sorunca, İshak:
"Öyle olduğunu
söylüyorlar" karşılığını verdi. Bunun üzerine Şafii şöyle dedi:
"Keşke senin
yerinde başkası olsaydı da kulaklarının çekilmesini söyleseydim. Ben sana
Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) söylediğini aktarıyorum, sen ise
Ata, Tavus ve Hasan'ın düşüncelerini söylüyorsun. Onlar öyle düşünmeyebilir,
ancak Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) sözü karşısında
başkasının sözünün bir
değeri var mı?"
11679- İbrahım arada
olanları anlatıp şöyle devam eder: Şafii: "Yüce Allah: ''Allah'ın verdiği
bu ganimet malları bilhassa; yurtlarından ve mallarından edilmiş olan,
Allah'tan bir lütuf ve rıza dileyen, Allah'ın dinine ve Peygamber'ine yardım
eden muhacir fakirlerindir''[Haşr, 8 ] buyurur. Yüce Allah bu ayette malları
sahiplerine mi yoksa başkalarına mı nisbet etmiş?" diye sorunca, İshak:
"Sahiplerine" karşılığını verdi.
11680- Şafii: "En
doğru söz de Yüce Allah'ın sözüdür. Resulullah da (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): ''Ebu Süfyan'ın evine sığınan güvende olacaktır'' buyurmuştur. Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) bu sözünde evi sahibine mi yoksa başkasına mı
nisbet etti?" deyince, İshak: "Sahibine nisbet etti" karşılığını
verdi.
11681- Şafii: "Ömer
b. el-Hattab da hacamatçıların evini satın alıp başkasını oturtmuştur"
dedi ve bu yönde ashabdan başka kişileri de zikretti. İshak: "Ama Yüce
Allah: ''Yerli ve yabancı bütün insanlar için eşit kllınan''[Hac, 25]
buyurur" dedi.
11682- Şafii şu
karşılığı verdi: "Ayetin başını da oku! Ayette: ''Yerli ve yabancı bütün
insanlar için eşit kılınan Mescid-i Haram'dan''[Hac, 25] denilir. Şayet ayet
senin dediğin gibiyse o zaman Mekke'de kayıp ilanı yapılamaz, kurbanlıklar
kesilemez, hayvan dışkıları atılamazdı. Ancak yerli yabancı tüm insanlar için
eşit kılınan yer, sadece Mescid-i Haram'dır."
11683- İshak susup bir
karşılık vermeyince Şafii susup bir şey sormadı.
11684- Beyhaki der ki:
İsmail b. İbrahım b. Muhacir'in, babasından, onun da Abdullah b. Babah'tan,
onun da Abdullah b. Amr'dan bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): "Mekke herkes için bir konaklama yeridir. Bundan dolayı
meskenleri satılamaz ve evleri kiraya verilemez" buyurmuştur.(--- Beyhaki,
es-Sünenü'l-kübra (6/35).
11685- İsmail b. İbrahim
ve babası zayıf kişilerdir.
11686- Ubeydullah b. Ebi
Ziyad kanalıyla Ebu Necih'in bildirdiğine göre Abdullah b. Amr:
"Mekke'deki evlerin kirasını yiyen kişi, midesine ateş indiriyor
demektir" demiştir.
11687- Bir grup bunu
Abdullah'tan bu şekilde mevkuf olarak rivayet etmiştir.
11688- Ondan merfu
olarak da: "Mekke haram bölgedir. Bundan dolayı meskenlerinin satılması
da, evlerinin kiraya verilmesi de haramdır'' hadisi rivayet edilmiştir.
11689- Böylesi bir
rivayet sahih olsaydı onunla görüş belirtirdik. Ancak merfu olarak rivayeti
sahih değildir. Hadisin Abdullah b. Amr'dan geldiğinin sabitliği de tenkide
açıktır.
11690- Rivayet
edildiğine göre Alkame b. Nadle el-Kinanı şöyle demiştir: "Mekke evleri
sevaib (ihtiyaç sahiplerine bırakılmış) olarak isimlendirilirdi. Ne Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) ne Ebu Bekr, ne de Ömer zamanında bu evler
satılmazdı. İhtiyacı olanlar bu evlerde oturur, ihtiyacı olmayanlar da
başkalarını içlerinde oturturdu."(--- Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (6/35).
11691- Bu da ihtiyaç
dışı evlere başkalarının oturtulması gibi değerli bir gelenek hakkında da bilgi
veren bir rivayettir.
11692- Mekke evlerinin
satışı ve miras olarak kalmasının cevazına dair Abdurrahman b. Ferruh'tan şöyle
bir rivayet gelmiştir: "Nafi' b. Abdilvaris, Ömer b. el-Hattab adına,
hapishane olarak kullanılmak üzere Safvan b. Umeyye'den bir ev satın
aldı.''(--- Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (6/34).
11693- Rivayet
edildiğine göre Amr b. DInar'a Mekke'deki evlerin kiralanması konusu sorulunca:
"Bir sakıncası yoktur. Zira kiralamak da satın almak gibidir. Ömer b.
el-Hattab da, Safvan b. Umeyye'den evini dört bin dirheme satın almıştır"
demiştir.(--- Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (6/34).
11694- Rivayet
edildiğine göre Abdullah b. ez-Zübeyr herkesten daha çok Mekke'ye değer verir ve
orada kalmaya çalışırdı. Bundan dolayı Hz. Aişe kendi odasının ona verilmesini
vasiyet etti. Abdullah da Sevde'nin odasını satın aldı.(--- Beyhaki,
es-Sünenü'l-kübra (6/35).
11695- Zübeyrı der ki:
"Hakım b. Hizam, Daru'n-Nedve'yi Muaviye b. Ebi Süfyan'a yüz bin dirheme
sattı.''(--- Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (6/35).
11696- Usame b. Zeyd der
ki: "Ey Allah'ın Resulü! Mekke'deki evinde mi konaklayacaksın?" diye
sorduğumda: "Akil bize ev veya mesken mi bıraktı ki?" karşılığını
verdi. Akll, Talib ile birlikte Ebu Talib'e varis olmuş, Ali ile Cafer'e miras
olarak bir şey bırakmamışlardı. Zira o zamanlar Ali ile Cafer müslüman, Akil
ile Talib de kafirdi.
Buhari ve Müslim,
Sahih'de İbn Vehb'den rivayet etmişlerdir.(--- Buhari, hac (1588) ve Müslim,
hac (1351).
11697- Ali b. Ebi Talha
bildiriyor: İbn Abbas, "Yerli ve yabancı bütün insanlar için eşit kılınan
Mescid-i Haram ... ''[Hac, 25] ayetini açıklarken: "Mekke'nin yerlisi de,
yabancısı da Mescid-i Haram'da konaklamada birdirler" demiştir.
11698- İbn Ebi Necih
bildiriyor: Mücahid, "Yerli ve yabancı bütün insanlar için eşit kılınan
Mescid-i Haram..."[Hac, 25] ayetini açıklarken şöyle demiştir:
"Yerliden kasıt Mekke'de ikamet edenlerdir. Yabancıdan kasıt ise dışarıdan
Mekke'ye gelenlerdir. Ayet, Allah'ın haklarına yönelik Mekke'nin yerlisinin de
yabancısının da bir ve eşit olduğunu bildirmiştir."
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: