|
MARİFETU SUNEN VE’L-ASAR |
ALIŞVERİŞ |
ANA SAYFA Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
Yenilebilir ve
Tartılabilir Olmayan Bir Malın Aynı Cins Mal Karşılığında Biri Diğerinden Daha
Fazla Olacak Şekilde Satılması
11075- Cabir b. Abdillah
bildiriyor: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) iki köle
karşılığında bir köle satın aldı."
Ebu Davud, Kuteybe b.
Said ve başkası kanalıyla Leys'ten rivayet etmiştir.
Müslim de tam metniyle
tahric etmiştir.(--- Ebu Davud, buyu' (3358). --- Müslim, buyu' (1602).
11076- ibn Tavus,
babasından bildiriyor: ibn Abbas'a bir devenin iki deve karşılığında satılması
konusu sorulunca: "Bazen bir deve iki deveden daha değerli olabilir"
dedi. (--- Şafii, Müsned (2/160), Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (5/287) ve
Abdurrezzak, Musannef ( 14140).
11077- Hasan b. Muhammed
b. Ali bildiriyor: "Ali b. Ebi Talib, Usayfır adında bir devesini yirmi
deve karşılığında veresiye sartı."(--- Malik, buyu' (59), Şafii, Müsned
(2/184), Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (6/22) ve Abdurrezzik,
Musannef(14142).
11078- Nafi bildiriyor:
"İbn Ömer, sahibine develerini Rebeze'de vermek üzere dört deve
karşılığında bir deve satın aldı.''(--- Malik, buyu' (60), Şafii, Müsned
(2/184) ve Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (5/288).
11079- İbn Şihab'ın
bildirdiğine göre İbnu'l-Müseyyeb şöyle demiştir: "Hayvanlarda faiz
yoktur. Hayvanlarla ilgili madamın, melakih ve habelu'lhabele türü satışlar
yasaklanmıştır.''(--- Malik, buyu' (63) ve Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (5/287).
11080- Malik bildiriyor:
İbn Şihab'a bir devenin iki deve karşılığında veresiye satılması konusu
sorulunca: "Sakıncası yoktur" dedi.(--- Malik, buyu' (61).
11081- Seleme b. Alkame
bildiriyor: Muhammed b. Sirin'e demirin demir karşılığında satılması sorulunca:
"Allah bilir! Ama önceleri bir zırhı birkaç zırh karşılığında
satarlardı" dedi.(--- Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (S/287).
11082- Beyhaki der ki:
Şafii, selem türü satış konusu içinde, devenin anlaşılan özellikler üzerinden
teslim edilmesi konusunda Ebu Rafi' ve Ebu Hureyre'nin hadisini huccet olarak
getirir.
11083- Arkadaşlarımız
ise bu konuda Amr b. Şuayb'ın babası kanalıyla dedesi Abdullah b. Amr b.
el-As'tan rivayet ettiği hadisi huccet olarak getirmiştir. Abdullah b. Amr b.
el-As'ın bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), zamanında
kendisine bir ordu hazırlamasını emretmiş, ama develer askerlere yetmediği için
zekat develeri gelinceye kadar develer satın almasını söylemiştir. Bunun
üzerine Abdullah b. Amr, Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) emriyle
zekat develeri gelene kadar iki veya daha fazla deve karşılığında birer deve
satın almıştır. (--- Darekutni, siyer (s. 318).
11084- Abdullah b. Amr
bildiriyor: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), bana bir ordu
hazırlamasını emretti. Ama develer askerlere yetmeyince Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) zekat develeri karşılığında deve satın almamı söyledi. Ben de
zekat develeri gelene kadar iki deve karşılığında birer deve satın almaya
başladım.''(--- Ebu Davud, buyu' (3357), Ahmed, Müsned (7025), Hakim, Müstedrek
(2/56-57) ve Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (5/287).
11085- ŞafiI der ki:
"Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), hayvanın hayvan karşılığında
veresiye satılmasını yasakladı" sözüne gelince Resulullah'tan (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) böylesi bir şey sabit değildir."
11086- Beyhaki der ki:
Bu hadisi Ebu Davud, SÜnen'de Hasan kanalıyla Semure b. Cundub'den, o da
Resulullah'tan (Sallallahu aleyhi ve Sellem) rivayet etmiştir.
Hammad b. Seleme de
Katade'den aktarmıştır. Ancak hadis alimlerinin çoğu aKika kurbanı ile ilgili
hadis dışında Hasan'ın Semure'den hadis işitmediğini söylemişlerdir.
11087- Aynısını
mürselolarak Mu'temir, Yahya b. Ebi Kesir kanalıyla İkrime'den, o İbn
Abbas'tan, o da Resulullah'tan (Sallallahu aleyhi ve Sellem) rivayet etmiştir.
11088- Abdurrezzak ve
Abdula'la da Mu'temir'den mürselolarak rivayet etmişlerdir.
11089- Ali b. el-Mübarek
de Yahya b. Ebi Kesir'den mürselolarak rivayet etmiştir.
11090- Bize
bildirildiğine göre Muhammed b. İsmaIl el-Buhari, İbn Fadla'nın rivayetinin
hatalı olduğunu söylemiştir. Muhammed b. İshak b. Huzeyme de onun rivayeti konusunda
aynısını demiştir.
11091- Muhammed b. DInar
da bunu Yunus b. Ubeyd kanalıyla Ziyad b. Cubeyr'den, o İbn Ömer'den, o da
Resulullah'tan (Sallallahu aleyhi ve Sellem) rivayet etmiştir. Ancak Muhammed
b. DInar'ı Yahya b. Main addetmiştir.
11092- Ebu İsa
et-Tirmizi der ki: Buhari'ye bu hadisi sorduğumda: "Bu hadisi Ziyad b.
Cubeyr kanalıyla Resulullah'tan (Sallallahu aleyhi ve Sellem) mürsel olarak
rivayet ediyoruz" dedi.
11093- Beyhaki der ki:
"Fıkıh alimlerinden bazıları her ikisinin veresiye olması durumunda yasak
olduğunu söyleyerek bu söz ile Abdullah b. Ömer'in Resulullah'tan (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) naklettiği hadisi uzlaştırmak istemiştir. Doğrusunu da Allah
bilir."
11094- Ata der ki:
"Biri peşin, biri de borca (veresiye) olmak üzere iki malın karşılıklı
satışında bir sakınca yoktur."(--- Şafii, el-Ümm (3/99).
11095- Aynı İsnadla İbn
Cüreyc'in bildirdiğine göre biri Ata'ya: "İkisi de borca olmak üzere bir
malı bir mala karşılık satabilir miyim?" deyince Ata bunu kerih görmüştür.
(--- Şafii, el-Ümm (3/99).
11096- Şafii der ki:
Bizim de görüşümüz böyledir. Zira borcun borca satılması caiz değildir. Bir
kanalla aynısı Resulullah'tan (Sallallahu aleyhi ve Sellem) rivayet
edilmiştir.(--- Şafii, el-Ümm (3/99).
11097- Şafii bu konuda
açıklamalar yaparken: "Hadis alimleri bu hadisin hatalı olduğunu
söylemişlerdir" dedi.
11098- Bu hadisi İbn
Ömer, Resulullah'tan (Sallallahu aleyhi ve Sellem) rivayet etmiştir. İbn Ömer:
"Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) borcun borca satılmasını
yasakladı" demiştir.
Ancak isnadındaki Musa
b. Ubeyde rivayeten güçlü biri değildir. Ebu Ubeyd: "Bundan kasıt; malın
da, bedelinin de veresiye teslim edilmesidir" demiştir.(--- Beyhaki,
es-Sünenü'l-kübra (5/290).
11099- Beyhaki der ki:
Hadis alimlerinden bazıları bu hadiste hata etmiştir. Zira Musa b. Ukbe'den
geldiğini sanmışlardır, oysa Musa b. Ukbe'nin bu konuda bir rivayeti yoktur.
Hadis Musa b. Ubeyde'den gelmiştir ve bunu Sünen eserinde açıkladık.(--- Bak:
Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (5/290).
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
Ölçülebilen ve
Tartılabilen Hurma ve Benzeri Malların Hükümlerinin Birbirine Benzemesi