|
MARİFETU SUNEN VE’L-ASAR |
HAC |
ANA SAYFA Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
Safa ile Merve
Arasında Sa'y Yapmak Vaciptir
9962- Safiyye binti
Şeybe der ki: Abduddar oğullarından olan Ebu Tecree'nin kızı bana şöyle
anlattı: Kureyşli bir grup kadınla birlikte Ebu Hüseyn'in evine girdik. O sırada
Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Safa ile Merve arasında sa'y
yapıyordu. Sa'yı hızlı yapmasından dolayı peştamalı ayaklarına dolanıyordu,
hatta hızlı yürümesinden dolayı neredeyse dizlerini göreceğim diye
düşünüyordum. Bu sırada onun: ''Sa'y yapın! Yüce Allah sa'y yapmanızı
emretti" buyurduğunu işittim.
9963- Beyhaki der ki: Bu
hadis "İbnu'I-Mübarek - Ma'ruf b. Mişkan Mansur b. Abdirrahman - annesi
Safiyye" kanalıyla Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) zamanına
yetişen kadınlar tarafından nakledilmiştir."
9964- Şafii, el-Kadim'de
der ki: Amr b. Dlnar dedi ki: Cabir b. Abdillah'a, Safa ile Merve arasında sa'y
etmeden yapamayacağı şeyi sorduğumuzda: ''Safa ile Merve arasında sa'y etmeden
hanımına yaklaşamaz" cevabını verdi.
9965- Amr b. Dlnar der
ki: İbn Ömer'e umreye niyet edip Kabe'yi tavaf eden, ancak Safa ile Merve
arasında sa'y yapmayan kişi hanımıyla ilişki kurabilir mi?" diye sorduk,
İbn Ömer şöyle cevap verdi: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
gelip Kabe'yi yedi şavt tavaf etti ve Makam'ın arkasında iki rekat namaz kıldı.
Sonra Safa ile Merve arasında yedi şavt sa'y yaptı. Yüce Allah: ''Andolsun ki,
Resulullah, sizin için ... güzel bir örnektir'' buyurmaktadır."
9966- Amr der ki:
Cabir'e aynı şeyi sorduğumuzda: "Safa ile Merve arasında sa'y yapmadan
hanımına yaklaşamaz" cevabını verdi.
Buhari bunu Sahih'te
Humeydı ve başkası kanalıyla Süfyan'dan rivayet etmiştir.
9967- Yüce Allah'ın:
"safa ile Merve, Allah'ın belirlediği nişanelerdendir. Kim hac veya umre
niyetiyle Kabe'yi ziyaret ederse bu ikisini tavat etmesinde bir beis yoktur ...
" ayetine gelince; bununla ilgili Urve b. ez-Zübeyr der ki: Hz, Aişe'ye:
"safa ile Merve Allah'ın belirlediği nişanelerdendir. Kim hac veya umre
niyetiyle Kabe'yi ziyaret ederse bu ikisini tavaf etmesinde bir beis yoktur ...
" ayetini sorup: "Vallahi; kişinin Safa ile Merve arasında sa'y
yapmayı terk etmesinde bir sakınca yoktur" dediğimde: "Ey kız
kardeşimin oğlu! Ne fena bir söz söyledin! Şayet bu ayet senin yorumladığın
şekilde olsaydı, ayetin lafzı: ''Bu ikisini tavaf etmemesinde bir beis yoktur''
şeklinde olurdu. Bu ayet, müslüman olmadan önce Ensar hakkında inmişti. Çünkü
onlar, Müşellel'de bulunan ve kendisine taptıkları azgın Menat putu için ihrama
girerlerdi. Ensar'dan bu şekilde ihrama girenler (kendi putları karşısında
dikili olan) Safa ile Merve (de bulunan putlar) arasında sa'y yapmayı sakıncalı
görüyorlardı. Müslüman olduktan sonra Allah Resulüne: ''Ey Allah'ın Resulü!
Safa ile Merve arasında sa'y etmeyi sakıncalı görüyorduk'' dediler. Bunun
üzerine Yüce Allah: ''Safa ile Merve Allah'ın belirlediği nişanelerdendir ...
''[Bakara, 158] ayetini indirdi. Sonrasında Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) de Safa ile Merve arasında sa'y yapmaya başlamıştır. Onun için bu ikisi
arasında tavafı terketmek kimseye caiz değildir.
Buhari ise
Ebu'l-Yeman'dan rivayet etmiştir.
9968- Aynı manada bir
rivayeti Malik, Hişam b. Urve kanalıyla babasından, o da Hz. Aişe'den rivayet
etmiştir.
9969- Ebu Muaviye bunu Hişam
kanalıyla Urve'den şu şekilde nakletmiştir: Hz. Aişe dedi ki: Ensar, Cahiliye
döneminde deniz kenarındaki bir putun yanında ihrama girerler, sonra gelip Safa
ile Merve arasında sa'y yaptıktan sonra saçlarını tıraş ederlerdi. İslam
gelince ise Cahiliye döneminde yaptıklarından dolayı bunlar arasında sa'y
yapmayı kerih gördüler. Bunun üzerine Allah bu ayeti indirdi ve tekrar Safa ile
Merve arasında sa'y yapmaya başladılar.
Ebu Bukeyr b.
Abdirrahman b. el-Haris b. Hişam'dan bize bildirildiğine göre bu ayet, Cahiliye
döneminde hem sa'y edenler, hem etmeyenler hakkında nazil olmuştur.
9970- Ebu Salih'in İbn
Abbas'tan bildirdiğine göre Safa'da İsaf adında, Merve'de ise Naile adında bir
put vardı. Cahiliye halkı bu ikisi arasında sa'y yaparken bunlara el sürerlerdi.
Müslüman olduktan sonra, Cahiliye döneminde yaptıklarından dolayı bunlar
arasında sa'y etmeyi kerih gördüler. Bunun üzerine Yüce Allah: "safa ile
Merve Allah'ın belirlediği nişanelerdendir ...''Bakara, 158 ayetini indirdi.
9971- Ata'nın bildirdiğine
göre İbn Abbas: "Safa ile Merve Allah'ın belirlediği nişanelerdendir. Kim
hac veya umre niyetiyle Kabe'yi ziyaret ederse bu ikisini tavaf etmesinde bir
beis yoktur,''[Bakara, 158] ayetini okur ve şöyle derdi: Bunu: "Kendini
bilmezden başkası İbrahım'in dininden yüz çevirmez"[Bakara, 130] ayeti
nesh etmiştir. "Kendini bilmezden başkası İbrahım'in dininden yüz
çevirmez" ayeti nazil olduğu zaman, Müslümanlar Safa ile Merve arasında
sa'y ettiler. "Kim gönülden iyilik yaparsa, karşılığını görür. Doğrusu Allah
şükrün karşılığını verendir ve bilendir" buyruğundan kastedilen ise farz
olan tavafı yaptıktan sonra yapılan tavafların karşılığının niyetlerine göre
Allah tarafından verilmesidir.
9972- Bu kıraat şazdır.
Bir başkası bunu Abdulmelik'ten rivayet etmiştir. Muhammed b. Mervan'ın,
Abdulmelik'ten rivayet ettiği bu ilave, Safa ile Merve arasında sa'y etmenin bu
ayetle vacip kılındığını gösterir. Bu konudaki iki rivayetin en sahıhi, Hz.
Aişe'den olan rivayettir.
9973- Süddı de Ebu Malik
kanalıyla İbn Abbas'tan, Kelbi'nin rivayetiyle aynı manada bir rivayette
bulunmuştur.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: