MARİFETU SUNEN VE’L-ASAR

HAC

ANA SAYFA Kur’an Hadis Sözlük Biyografi

Yol Bulabilmek Nasıl Olur

9139- Şafii der ki: Yüce Allah: " ... oraya yol bulabilen insana Allah için Kabe'yi haccetmesi gereklidir"[Al-i İmran, 97] buyurmuştur.

9140- Sünnet ve icmaya göre yol bulması şu üç şeyle olur: Birincisi; kişinin hacca gidip gelebilecek bineğe sahip olmasıdır. Kişinin bu şartı taşıyabilmesi için bineğe hac mevsiminde sahip olması gerekir. Eğer hac mevsiminde bineği olmayıp hac mevsimi dışında buna sahip olursa bu şartı taşımıyor demektir. Kişinin malı (parası) yoksa ve hacca yaya gidebilecek güçteyse, yine bu kişi hac için yol bulanlar sınıfına girmez. Veya bineği olup ta bu bineğe binecek gücü yoksa hac için yol bulanlar sınıfına girmez. İkincisi ise malı olması ve yerine hac yapması için bir kişiyi kiralaması veya bir kişiye yerine hac yapmasını söylediğinde o kişinin bu isteği yerine getirmesiyle olur.(--- Şafii, el-Ümm (2/109) ve Beyhaki, es-Sünenu's-Sağir (2/133).

9141- İbn Abbas'ın bildirdiğine göre Has'am kabilesinden bir kadın Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Yüce Allah'ın kullarına farz kıldığı hac emri babam yaşlıyken ve binek üzerinde tutunamayacak bir durumdayken geldi. Onun yerine haccedebilir miyim?" diye sorunca, Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Evet, edebilirsin" buyurdu.

Süfyan der ki: "Hadisi Zühri'den bu şekilde hıfzettim." (--- Buhari, hac (1853) ve Müslim, hac (4/3194).

9142- Bu hadis başka bir kanalla şu ilaveyle nakledilmiştir: Kadın: "Ey Allah'ın Resulü! Bunun ona faydası olur mu?" diye sorunca Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Onun borcunu ödediğinde nasıl faydası olursa, bunun da faydası olur" buyurdu.(--- Beyhaki, es-Sünenu'l-Kübra (4/328) ve es-Sünenu's-Sağir (2/135).

9143- Ebu Bekr ve Ebu Zekeriyya, Amr b. DInar'ın rivayetinde İbn Abbas'ı zikretmediler. Ebu Said ise bunu onu okuduğum el-Emali'l-Hac'da, Şafii de el-Mebsut'ta zikretmiştir; ancak nakledilirken sakıt olmuştur.

9144- Abdullah b. Abbas der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bineğinin arkasına Fadı'ı bindirmişken Has'amlı bir kadın Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) fetva sormak için gelince, Fadl kadına, kadın Fadl'a bakmaya başladı. Bunun üzerine Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Fadl'ın yüzünü başka tarafa çevirdi. Kadın: "Ey Allah'ın Resulü! Yüce Allah'ın kullarına farz kıldığı hac emri babam yaşlıyken ve binek üzerinde tutunamayacak bir durumdayken geldi. Onun yerine haccedebilir miyim?" diye sordu. Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Evet, edebilirsin" buyurdu. Bu, Veda haccında olmuştu.

Buhari bunu Sahih'te Ka'nebi'den; Müslim ise Yahya b. Yahya'dan, ikisi de Malik'ten rivayet etmiştir.(--- Buhari, hac (1513) ve Müslim, hac (4/3193).

9145- Fadl b. Abbas'ın biIdirdiğine göre Has'am'lı bir kadın Resulullah'G. (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Yüce Allah'ın farz kıldığı hac ibadeti babam yaşlıyken ve bineğe binemeyecek durumdayken geldi" deyince, Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Onun yerine hac yap'' buyurdu.

Buhari ve Müslim bunu Sahih'te İbn Cüreyc'den rivayet etmiştir.

9146- Ali b. Ebi Talib'in biIdirdiğine göre Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Mina'nın her yeri kurban yeridir" buyurduktan sonra Has'am kabilesinden bir kadın Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) gelip: "Ey Allah'ın Resulü! Allah'ın farz kıldığı hac emri geldi, ama babam elden ayaktan düştüğü için bu emri yerine getiremez. Ben onun adına haccetsem olur mu?" dedi. Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Evet, olur'' buyurdu.(--- Ebu Davud, Sünen (1922), Tirmizi, Sünen (SSS), İbn Mace (3010) ve Beyhaki, es-Sünenu'l-Kübra ( 4/329).

9147-9148- İbn Sırin'in bildirdiğine göre bir adam, süt sağıp içecek ve kendisine içirecek çağa gelen her çocuğu için o çocukla birlikte hac yapmayı adadı. Bu adam ihtiyarladığında çocuklarından biri bu yaşa gelince, oğlu Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) gelerek durumu haber verdi ve: "Babam yaşlandı ve hac yapacak gücü yoktur. Onun yerine hac yapabilir miyim?" diye sordu, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Evet'' cevabını verdi.

9149- İbn Abbas'ın bildirdiğine göre bir adam Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) gelerek: "Ey Allah'ın Resulü! Annem çok yaşlı. Deveye bindirecek olsam üzerinde duramaz, deveye bağlayacak olsam hayatından yana endişe ederim. Onun yerine ben haccedebilir miyim?" dedi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Evet!'' karşılığını verdi.(--- Beyhaki, es-Sünenu'l-Kübra (4/329-330).

9150- Beyhaki der ki: İbn Vuheyb ve başkası bunu Malik'ten rivayet etmiştir.

9151- Tavus der ki: Bir kadın Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) gelerek: "Annem, üzerinde hac borcu varken vefat etti" deyince Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Annenin yerine hac yap'' karşılığını verdi. (--- Müslim, savm (2655).

9152- Beyhaki der ki: "Bu hadis Said b. Cübeyr kanalıyla İbn Abbas'tan, o da Resulullah'tan (Sallallahu aleyhi ve Sellem) mevsul olarak bize nakledilmiştir."

9153- Ata'nın bildirdiğine göre Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bir adamın: "Falan adına lebbeyk!" şeklinde telbiye getirdiğini duyunca ona: ''Eğer sen hac yapmışsan onun adına telbiye getir, yoksa (önce) kendin hac yap" buyurdu.(--- Beyhaki, es-Sünenu'l-Kübra (4/336,337).

9154-9155- Cafer b. Muhammed'in babasından bildirdiğine göre Ali b. Ebi Talib, hac yapmayan bir ihtiyara: "İstersen, yerine hac yapacak birini gönder" dedi.(--- Muhalla (7/61), el-Mecmu (7/80) ve el-Muğni (3/228).

9156- ŞafiI bunu el-Kadım'de bir adam kanalıyla Cafer b. Muhammed'den, aynı isnadla ve manayla rivayet etmiştir.

9157- Ebu Abdillah'ın rivayetinde ŞafiI şöyle dedi: Ata, kişinin gücü yetse de, yetmese de başkasına kendi adına hac ve umre yaptırmasının geçerli olduğunu söylemiştir. İbn Uyeyne, Ata'nın azatlısı Yezid'den: "Bazen Ata, kendi adına tavaf etmemi söylerdi" dediğini nakletmiştir.

9158- ŞafiI der ki: Bize göre ise ancak gücü yetmeyen veya ölen birinin adına hac veya umre yapılabilir. Sünnete uygun olan da budur.

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

Haccın Farz Olmasının Şartları