MARİFETU

SUNEN VE’L-ASAR

ZEKAT

 

ANA SAYFA      Kur’an      Hadis      Sözlük      Biyografi

 

Ayrı Ayrı Olup da Bir Araya Getirilen Hayvanların Zekatı

 

7992- Şafii der ki: Bu konudaki hadis: ''Zekat (artar veya eksilir) korkusuyla ayrı ayrı hayvanlar bir araya getirilemeyeceği gibi sürü de parçalara bölünmemelidir. Hayvanları karışık olan ortaklardan alınan zekatta ortaklar bunu hisselerine göre hesaplarlar" şeklindedir. (--- Şafii, el-Ümm (2/13).

 

7993- Sumame b. Abdillah bildiriyor: Enes b. Malik, Ebu Bekr'i (zekat toplamak üzere) Bahreyn'e gönderdiğinde ona şöyle yazmıştır: "Bu, Yüce Allah'ın Peygamber'ine emrettiği, Resulullah'ın da (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Müslümanlara takdir ettiği zekat oranlarını açıklayan mektuptur." Sonrasında ravi hadisi Şafii'nin anlattığı yönde zikretti.

Buhari, Sahih'de el-Ensari kanalıyla rivayet etmiştir.(--- Buhari, zekat (1450).

 

7994- İbnu'l-Münzir der ki: "Bu, Hz. Ömer'den gelen sabit bir hadistir. Hz. Ali ve İbn Ömer hadislerinden de aynısı rivayet edilmiştir.''(--- Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (4/106).

 

7995- Ebu Said'in rivayetinde Şafii şöyle demiştir: "Burada şüphe edilmeksizin anlaşılan, hayvanları karışık olan ortakların sürüyü parçalara bölmemesidir. Hisselerine göre hesaplama ise hayvanları karışık olan ortakların develeri (ayrı bir sürü olarak) ve koyunları (ayrı bir sürü olarak) karıştırmış olmasıdır. Develer bir kişinin elinde bulunmakta ve zekatı alınmaktadır. (Koyunlar da bir kişinin elinde bulunmakta ve zekatı alınmaktadır.) Sonra da (bunlardan her biri) ortağı ile hissesine göre hesaplaşmaktadır. ''(--- Şafii, el-Ümm (2/13).

 

7996- "Hayvanları karıştırmak, iki kişinin ayrı ayrı olan hayvanlarını bir araya getirmesiyle olur. Her kişi kendi hayvanlarını bilse bile bu böyledir. Bu hayvanlar ancak sabah akşam meraya birlikte gidip geldiğinde, bir sulaktan içtiğinde ve damızlıkları bir olduğunda karışık sayılırlar. Böyle olması halinde de bir sürüymüş gibi zekatı sadece bir kişiden alınır.''Sonra Şafii söze devam ederek şöyle dedi: "Hayvanları karıştıranlar hakkında dediğim, mana olarak hadisin aynısıdır. Ata b. Ebi Rebah ve ilim ehlinden başkalarının dediği de böyledir.''(--- Şafii, el-Ümm (2/13). --- Şafii, el-Ümm (2/14).

 

7997- İbn Cüreyc der ki: Ata'ya iki kişinin karışık olarak kırk koyununun bulunmasını (ve bunların zekatının olup olmadığını) sorduğumda: "Onlara zekat olarak) bir koyun vardır" karşılığını verdi.(--- Şafii, el-Ümm (2/14).

 

7998- Beyhaki der ki: "Kırk koyun hakkında Hasan el-Basrı kanalıyla Ata'nın dediği manada bir rivayette bulunduk."(--- Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (4/106).

 

7999- Ebu Said'in rivayetinde Şafii: "Zekat (eksilir veya artar) korkusuyla sürü parçalara bölünmeyeceği gibi ayrı ayrı hayvanlar da bir araya getirilemez'' şeklindeki rivayet konusunda şöyle demiştir: "Yüz yirmi koyundan oluşan sürü zekat (eksilir) korkusuyla üçe bölünmez. Bunlar bir arada olduğu zaman zekat olarak bir koyun vardır. Ancak parçalara bölündüğü zaman zekat olarak üç koyun vardır.''(--- Şafii, el-Ümm (2/14).

 

8000- (Zekat artar veya eksilir) korkusuyla ayrı ayrı hayvanlar bir araya getirilemez. (Mesela) yüz koyunu ve yüz bir koyunu olan iki kişinin hayvanlarının olduğu gibi kalması halinde zekat olarak iki koyun vardır. Bir araya getirildiklerinde ise zekat olarak üç koyun vardır.(--- Şafii, el-Ümm (2/14).

 

8001- İki kişinin kırk koyunu olması ve bunların bölünmesi halinde zekat olarak bir şey yoktur. Ancak bir araya getirilmeleri durumunda zekat olarak bir koyun vardır.

 

8002- Buradaki korku, zekatın azalması açısından valinin korkması ve zekatın çok olması açısından mal sahibinin korkmasıdır. Her ikisi de diğerine karşı korkusunda haklı değildir. (Hz. Peygamber) her şeyi olduğu gibi bırakmamıZ! emretti. Eğer sürüler bir arada ise bir arada olmaları hali ile ve ayrı ayrı ise ayrı olmaları hali ile zekat alınmalıdır.(--- Şafii, el-Ümm (2/14).

 

8003- "Hayvanları karışık olan ortaklardan alınan zekatta ortaklar bunu hisselerine göre hesaplarlar'' hadisine gelince; (mesela) iki kişinin bir araya getirilmiş yüz koyunu olması ve her ikisinin de kendi koyunlarını bilmesi halinde birinin koyunlarından bir koyun zekat alınır. İkisinin koyunlarının eşit olması halinde koyunlarından zekat alınan kişi ortağından yarım koyunun değerini alır. Eğer kendisinden zekat alınan sürünün üçte birine ve ortağı üçte ikisine sahip ise o zaman kendisinden zekat alınan kişi ortağından koyunun değerinin üçte ikisini alır.

Sonra Şafii bu yönde sözlerine devam etti.(--- Şafii, el-Ümm (2/14).

 

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

 

Zekat Vermesi Gerekenler