MARİFETU SUNEN VE’L-ASAR

CENAZELER

ANA SAYFA Kur’an Hadis Sözlük Biyografi

Cenaze İçin Ayağa Kalkmak

7523- Amir b. Rabia'nın bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Bir cenaze gördüğünüz zaman sizi geçinceye ya da yere indirilinceye kadar ayakta durun" buyurmuştur.

Buhari ve Müslim, Sahih'de Süfyan b. Uyeyne'den tahric etmişlerdir.(--- Buhari, cenaiz (1307) ve Müslim, cenaiz (2182).

7524- Şafii der ki: "Şeybe de buna muvafık olan bir rivayette bulunmuştur. "

7525- Beyhaki der ki: Ebu Said el-Hudri'nin de bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Cenaze gördüğünüz zaman ayağa kalkın. Cenazenin peşinden giden kişi de indirilinceye kadar oturmasın" buyurmuştur.(--- Buhari, cenaiz (1310) ve Müslim, cenaiz (2186).

7526- Ebu Hureyre ise bunu rivayet ederken: "Yere konuluncaya kadar oturmasın'' lafzını kullanmıştır.(--- Ebu Divud, cenaze (3173).

7527- Bazıları ise: "Lahde yerleştirilinceye kadar oturmasın'' lafzını kullanmıştır. Ancak mahfuz değildir. (--- Ebu Divud, Sünen (3/204) ve Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (4/26).

7528- Bize bildirildiğine göre Gibir b. Abdillah şöyle demiştir: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ashabıyla birlikte oturmuşken oradan Yahudi bir adamın cenazesi geçti. Cenaze geçip gidinceye kadar da Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ashabıyla birlikte ayakta bekledi.''(--- Buhiri, cenaiz (1311) ve Müslim, cenaiz (2187).

7529- Aynısını Sehl b. Huneyf ve Kays b. Sa'd şu eklemeyle rivayet ederler: "ResUlullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Ama bu Yahudi bir adamın cenazesi'' denilince, Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''O da can değil mi?'' karşılığını verdi."(--- Buhiri, cenaiz (1312,1313) ve Müslim, cenaiz (2190).

7530- Cabir'den gelen başka bir rivayette ise Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Ölüm korkutucu bir şeydir. Bundan dolayı cenaze gördüğünüz zaman ayağa kalkın" buyurduğu zikredilir.(--- Ahmed, Müsned (2/168), Bezzar (826), Tahavi, Şerh meani'l-asar (1/486), Hakim, Müstedrek (1/357), Beyhaki, es-Sünenü'l-kübra (4/27) ve Heysemi, Mecmau'z-zevaid (3/27).

7531- Abdullah b. Amr'dan gelen rivayette ise Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Siz ruhları alana saygıdan dolayı kalkıyorsunuz" buyurduğu zikredilir.

7532- Şafii der ki: Ancak bu uygulama neshedilmiş de olabilir. Ya da hadisçilerin bildiği bir sebepten dolayı Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) o cenaze için ayağa kalkmıştır. Zira bazıları: "Yahudilerden birinin cenazesi Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yanından geçince kendisinden daha yüksekte olmaması için ayağa kalktı" demiştir.(--- Şafii, el-Ümm (1/279).

7533- Cafer b. Muhammed, babasından bildiriyor: Hasan b. Ali birkaç kişiyle birlikte oturmuşken oradan bir cenaze geçti. Yanındakiler cenazeyi görünce ayağa kalktılar. Hasan b. Ali şöyle dedi: "Zamanında Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) oturduğu yol üzerinden Yahudi bir adamın cenazesi geçti. Cenazenin başından daha yukarıda durmasını istemediği için de Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ayağa kalktı."

7534- Şafii der ki: Ayağa kalkma sebebi ne olursa olsun Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) sonradan cenazeler için bu şekilde kalkmayı bıraktığı rivayet edilmiştir.

7535- Bu konuda hüküm de son uygulamasına göredir.

7536- Daha önceleri kalkılması vacip ise son uygulaması öncekini neshetmiştir.

7537- Daha önceleri kalkılması müstehap ise asıl müstehab son uygulaması olmuştur.

7538- Kalkılması mubah ise kalkması veya oturulmasında bir sakınca olmaz. Ancak Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) son uygulaması oturmaya yönelik olduğu için kalkılmayıp oturulmasını tercih ederim.

7539- Hz. Ali bildiriyor: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) önceleri cenaze gördüğü zaman ayağa kalkardı. Daha sonraları ise kalkmaz oldu."

Müslim, Sahih'de Leys b. Sa'd kanalıyla Yahya b. Said'den tahric etmiştir.(--- Müslim, cenaiz (2192, 2195).

7540- Muhammed b. Amr b. Alkame'nin aynı veya benzeri bir isnadla bildirdiğine göre Vakıd b. Amr: "Önceleri Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) cenaze gördüğü zaman ayağa kalkar ve bizim de kalkmamıZ! emrederdi.

Daha sonraları ise böylesi durumlarda kendisi kalkmayıp oturdu ve bizim de oturmamız! emretti" demiştir. (--- Şafii, el-Ümm (1/279).

7541- Beyhaki der ki: Mana olarak aynısını Usame b. Zeyd, Muhammed b. Amr'dan rivayet etmiştir.

7542- Sünen Harmele'de geçtiği üzere Şafii de bunu Abdulazız b. Muhammed kanalıyla Muhammed b. Amr'dan rivayet etmiştir.

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

Ölünün Cenaze Namazını Kıldırmada Öncelik Kime Aittir?