MARİFETU SUNEN VE’L-ASAR

NAMAZ

ANA SAYFA Kur’an Hadis Sözlük Biyografi

Namaza Başlarken, Rükuya Giderken ve Rüku'dan Kalkarken Elleri Kaldırmak

3218- Salim'in bildirdiğine göre babası (İbn Ömer) dedi ki: Resulullah'l (Sallallahu aleyhi ve Sellem) namaza başlayınca, rüku'ya gideceği zaman ve rükudan kalkınca ellerini omuz hizasına kadar kaldırdığını gördüm. İki secde arasında ise kaldırmazdı.

Müslim, Sahih'de Yahya b. Yahya kanalıyla Süfyan'dan rivayet etmiştir. (--- Müslim, salat (837).

3219- Salim'in babasından bildirdiğine göre Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) namaza başlayınca ellerini omuz hizasına kadar kaldımdı. Rükudan kalkınca da aynı şeyi yapardı. Secdede ise böyle bir şey yapmazdı.

Buhari, Sahih'de Ka'nebi kanalıyla Malik'ten, rükuya gidince ellerin kaldırılmasını zikretmeden bu şekilde rivayet etmiştir. (--- Malik, salat (16) ve Buhari, Fethu'l-bari (3/219).

3220- Abdullah b. Vehb ise bunu Malik'ten: "Rüku için tekbir getirince (ellerini kaldırırdı)" şeklinde rivayet etmiştir.

3221- Salim b. Abdillah b. Ömer'in, babasından bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) namaza başlamak için tekbir getirince ellerini omuz hizasına kadar kaldırırdı. Rükuya gitmek için tekbir getirince ve başını rükudan kaldırınca aynı şeyi yapıp: "Semiallahu liman hamideh. Rabbena ve lekel-hamd" derdi. Secdede ise böyle bir şey yapmazdı. (--- Malik, Muvatta (1/75).

3222- Yahya b. Said el-Kattan, Abdurrahman b. Mehdı, Cuveyriye b. Esma, İbrahım b. Tahman, Ma'n b. İsa, Halid b. Mahled, Bişr b. Ömer ve başkaları da bunu Malik'ten bu şekilde rivayet etmiştir.

3223- Bunlar hadislerinde namaza başlarken, rükuya giderken ve rükudan kalkarken ellerin kaldırılmasını zikretmişlerdir.

3224- Zühri'nin talebelerinden Yunus b. Yezid, Şuayb b. Ebi Hamza, Ukayl b. Halid, ibn Cüreyc ve başkaları bunu Zühri'den bu şekilde rivayet etmiştir.

3225- Ayrıca Süleyman eş-Şeybanı, Ala' b. Abdirrahman ve başkaları da bunu Salim b. Abdillah'tan bu şekilde rivayet etmiştir.

3226- Bu ravilerin çoğu, namaza başlarken ellerini kaldırdığını söyledikleri gibi rükuya giderken ve rükudan kalkarken de ellerini kaldırdığını söylemişlerdir.

3227- Nafi'nin bildirdiğine göre İbn Ömer, namaza başlarken ellerini omuz hizasına kadar kaldırır, rükudan kalkınca ise biraz daha az kaldırırdı.

3228- Malik hadisi Muvatta'da bu şekilde rivayet etmiştir. Rabi'nin rivayetinde Şafii de bunu Malik'ten aktarmıştır. (--- Malik, Muvatta (20) ve Şafii, el-Ümm (1/110).

3229-3230- Harmele b. Yahya'nın rivayetinde Şafii'nin isnadı ile bildirdiğine göre İbn Ömer, namaza başlarken ellerini omuz hizasına kadar kaldırır, rükuya gidince de, rükudan kalkınca da aynı şekilde ellerini kaldırır ve Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bu şekilde yaptığını söylerdi. (--- Şafii, el-Ümm (1/110).

3231- Hadis başka yollarla bu şekilde, Malik'ten merfu olarak nakledilmiştir. Malik'ten başkası tarafından da merfu olarak nakledilmiş, ancak bunda Nafi' bunu İbn Ömer'in böyle yaptığını söyleyerek nakletmiştir. Başka bir yerde ise müsned olarak nakledilmiş, bazı raviler de hadisin sabit olduğunu söylemiştir.

3232- Nafi'nin bildirdiğine göre İbn Ömer namaza başlarken tekbir getirip elerini kaldırırdı. Rükuya giderken de ellerini kaldırırdı. İkinci rekattan sonra kıyama kalkınca da ellerini kaldırırdı. İbn Ömer Resulullah'ın da (Sallallahu aleyhi ve Sellem) böyle yaptığını söylemiştir.

Buhari, Sahih)de Ayyaş b. el-Velid kanalıyla Abdu'l-A'la'dan rivayet etmiştir. (--- Buhari, salat (739).

3233- Buhari der ki: "Hammad b. Seleme bunu Eyyub kanalıyla Nafi'den, o İbn Ömer'den, o da Resulullah'tan (Sallallahu aleyhi ve Sellem) rivayet etmiştir."

3234- İbn Ömer'in bildirdiğine göre Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) namaza başlarken, rükuya giderken ve rükudan kalkarken ellerini omuz hizasına kadar kaldırırdı.

3235- Buhari der ki: İbrahim b. Tahman bunu Eyyub ve Musa b. Ukbe'den rivayet etmiştir.

3236- Nafi'nin bildirdiğine göre İbn Ömer namaza başlarken, rükuya giderken ve rükudan kalkarken ellerini omuz hizasına kadar kaldırır ve: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) de böyle yapardı" derdi.

3237- Beyhaki der ki: "Bu hadis, Salim b. Abdillah ve İbn Ömer'in azatlısı Nafi' tarafından sabittir. İkisi de bunu İbn Ömer'den, o da Resulullah'tan (Sallallahu aleyhi ve Sellem) rivayet etmiştir."

3238- Şafii der ki: "İbn Ömer'den başka on iki kişi daha bunu Resulullah'tan (Sallallahu aleyhi ve Sellem) rivayet etmiştir."

3239- Yail b. Hucr der ki: Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) namaza başlarken, rükuya varırken, rükudan başını kaldırırken ellerini omuzlarının hizasına kaldırdığını gördüm." Yail der ki: "Kışın gittiğimde ellerini pelerinleriyle kaldırdıklarını gördüm."

3240-3241- Yail b. Hucr bildiriyor: Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) namaza başlarken tekbir getirdiğini gördüm. -Hemmam rivayet ederken kulak hizasına kadar kaldırdığını göstermiştir. Sonra giysisini kendine topladı ve sağ elini sol elinin üzerine koydu. Rükuya gitmek istediği zaman ellerini giysilerin altından çıkarıp kaldırdı ve tekbir getirerek rükuya gitti. ''Semiallahu limen hamideh" deyip de rükudan kalkarken de ellerini kaldırdı. Secde ettiği zaman da yüzünü ellerinin arasına koydu.

Müslim, Sahih'de Züheyr b. Harb kanalıyla Aftan'dan rivayet etmiştir. (--- Müslim, salat (871).

3242- Ebu Kılabe der ki: "Malik b. Huveyris'i gördüm; namaza başlarken ellerini kaldırırdı, rükuya gideceği zaman da ellerini kaldırırdı. Rükudan başını kaldırınca da ellerini kaldırırdi ve Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bu şekilde namaz kıldığını anlatırdı."

Müslim, Sahih'de Yahya b. Yahya'dan ve Buhari ise İshak b. Şahin kanalıyla Halid b. Abdillah'tan rivayet etmiştir. (--- Müslim, salat (84).

3243-3244- Malik b. el-Huveyris'in bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) tekbir getirince ellerini kulak hizasma kaldırırdi. Rükuya varırken de ellerini kulak hizasına kadar kaldırırdı. Başını rükudan kaldırıp: "Semiallahu limen hamideh" deyince de aynı şeyi yapardı.

Müslim, Sahih'de Ebu Kamil'den rivayet etmiştir.

3245- Said b. Ebi Arube bunu Katade'den: "Kulak memesine kadar kaldırırdı" şeklinde nakletmiştir. (--- Müslim, salat ( 841).

Şafii'nin el-Kadım'inde bildirdiğine göre Abbas b. Sehl şöyle demiştir:

Muhammed b. Mesleme, Ebu Useyd es-Saidı ve Ebu Humeyd es-Saidı bir araya gelince, Ebu Humeyd şöyle dedi: "Aranızda Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) nasıl namaz kıldığını en iyi bileniniz benim. Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) namaza kalkınca tekbir getirip ellerini omuz hizasına kadar kaldırırdı. Rükuya giderken de aynı şeyi yapardı. Rükudan kalkınca da ellerini omuz hizasına kadar kaldırır, sonra secdeye giderdi." (--- Beyhaki, es-Sünenü'l-Kübra (2/84) ile Sünenu's-Sağir (1/1S9).

3246- Abbas b. Sehl der ki: Ebu Humeyd, Ebu Useyd, Sehl b. Sa'd ve Muhammed b. Mesleme bir araya gelince Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) namazından bahsettiler. Ebu Humeyd şöyle dedi: "Aranızda Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) nasıl namaz kıldığını en iyi bileniniz benim ... " Ravi bundan sonra yukarıdakiyle aynı manada uzun bir rivayette bulundu, ancak ellerin omuz hizasına kadar kaldırıldığını zikretmedi. (--- Ebu. Davud, salat (734, 735) ve Tirmizi, salat (260, "hasen sahih").

3247-3248- Muhammed b. Amr b. Ata der ki: İçlerinde Ebu Katade'nin de olduğu sahabeden on kişi arasında, Ebu Humeyd es-Saidl'nin şöyle dediğini işittim: "Aranızda Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) nasıl namaz kıldığını en iyi bilen benim." Oradakiler: "Neden? Vallahi; Müslüman olmada bizden eski değilsin. Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yanına en çok gidip gelenlerimizden de değilsin" karşılığını verince, Ebu Humeyd: "Doğru" dedi, onlar: "O zaman anlat" deyince Ebu Humeyd şöyle dedi:

"Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) namaza kalkınca ellerini omuzları hizasına kadar kaldırır, sonra tekbir getirir, her kemik yerli yerince yerleştikten sonra okur, sonra tekbir getirerek ellerini omuzları hizasına kadar kaldırırdı. Sonra rükuya varır, avuçlarını dizlerine koyar ve dümdüz olup başını ne aşağı eğer, ne de yukarı kaldırırdı. Sonra başını kaldırıp: ''Semiallahu limen hamideh'' der ve ellerini omuz hizasına kadar kaldırırdı. Rükudan kalktığında dimdik ayakta dururdu. Sonra: ''Allahu ekber'' deyip yere inerdi. Secdede iken kollarını yanlarından uzak tutardı ve secdeden başını kaldırır, sol ayağını yayar ve üzerine otururdu. Secde ettiği zaman her iki ayağının parmaklarını, (uçları kıbleye ve altları yere gelecek şekilde) eğerdi. Sonra bir daha secdeye giderdi. Sonra: ''Allahu ekber'' der ve her kemik yerli yerince yerleşecek şekilde sol ayağını yayıp üzerine otururdu. Sonra diğer rekatta aynı şeyi yapardı. Sonra ikinci rekattan kalkınca daha önce yaptığı veya namaza başlarken getirdiği gibi tekbir getirip ellerini omuz hizasına kadar kaldırırdı. Sonra namazın kalan kısmında da aynı şeyi yapardı. Selam vermeden önceki secdesinde ise sol ayağını dışarı çıkarıp soloturağı üzerine otururdu." Oradakiler: "Doğru söyledin. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bu şekilde namaz kılardı" dediler. (--- Beyhaki, es-Sünenü'l-Kübra (2/72,73) ile Sünenu's-Sağfr (1/160). Ahmed, Müsned (5/424), Darimi, salat (1/313, 314), Ebu Davud, salat (730) ve Tirmizi, salat (260, "hasen sahilı").

3249- Muhammed b. Amr b. Ata: "İçlerinde Ebu Katade'nin de olduğu sahabeden on kişi arasında, Ebu Humeyd es-Saidl'nin şöyle dediğini işittim ... " deyip aynı manada bir rivayette bulundu.

3250- Şafii der ki: Ebu Humeyd es-Saidi bu hadisi sahabeden on kişinin yanında nakletti ve onlar da kendisini tasdik ettiler. Biz bu görüşü alırız. (--- Şafii, el-Ümm (1/116).

3251- Beyhaki der ki: Ebu Humeyd'in on sahabi arasında naklettiği hadisinde Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ikinci rekattan kalkınca ellerini kaldırdığı nakledilmiştir. Ubeydullah b. Ömer'in, Nafi' kanalıyla İbn Ömer'den de aynı şey nakledilmiştir. Şafii'nin mezhebi eğer rivayetler sabitse sünnete uygun alandır. Şafii de Ebu Humeyd'in hadisiyle ilgili olarak:

"Biz de bu görüşü alırız" demiştir. Ali b. Ebi Talib'den de aynı manada bir rivayet vardır.

3252- Hz. Ali'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) farz namaza kalkınca tekbir getirip ellerini omuz hizasına kadar kaldırırdı. Kıraatı bitirip rükuya gideceği zaman ve rükudan kalkınca aynı şeyi yapardı. Otururken ise ellerini kaldırmazdı. İkinci rekattan kalkınca da ellerini aynı şekilde kaldırıp tekbir getirirdi. (--- Ebü Davud, salat (744), Ahmed, Müsned (1/93), Beyhakl, es-Sünenü'l-Kübra (2/75) ve Tahavi, Şerh meani'l-asar (1/132).

3253- Abdullah b. Vehb, Abdurrahman b. Ebi'z-Zinad'dan rivayette bulunarak buna mutabaat etmiştir.

3254- Namaza başlarken, rükuya giderken, rükudan kalkarken ellerin kaldırılmasıyla ilgili Ebu Bekr es-Sıddik, Ömer b. el-Hattab, Ebu Musa el-Eş'ari, Cabir b. Abdillah el-Ensari, Ebu Hureyre, Enes b. Malik ve başkalarından, Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) böyle yaptığına dair rivayetler vardır. (--- İbn Ebi Şeybe, Musannef (1/37). - Beyhaki, es-Sünenü'l-Kübra (2/74). - Zeylai, Nasbu'r-raye (1/414). - Zeylai, Nasbu'r-raye (1/414). - Zeylai, Nasbu'r-raye (1/417).

3255- Şafii, el-Kadim'inde der ki: "Süleyman b. Yesar'ın bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) namazda üç yerde ellerini kaldırırdı. Namaza başlarken, rükuya gideceği zaman ve rükudan kalkarken."

3256- Süleyman b. Yesar der ki: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) namaza başlarken, rükuya giderken ve rükudan kalkarken ellerini kaldırırdı."

3257- Rükuya giderken ve rükudan kalkarken ellerin kaldırılmasıyla ilgili yirmiden çok sahabeden rivayet vardır. Bunlar arasında, Ebu Bekr, Ömer, Ali, Abdullah b. Abbas, Abdullah b. Ömer, Ebu Katade el-Ensari, Ebu Useyd el-Bedri, Muhammed b. Mesleme el-Bedri, Ebu Humeyd es-Saidı, Ebu Musa el-Eş'ari, Malik b. el-Huveyris, Abdullah b. Amr, Abdullah b. ez-Zübeyr, Vail b. Hucr, Ebu Hureyre, Enes b. Malik, Cabir b. Abdillah el-Ensari, Ebu Said el-Hudri ve başkaları vardır. (--- Beyhaki, es-Sünenü'l-Kübra (2/74).

3258- Aralarında Ata, Tavus, Mücahid, Said b. Cübeyr, Kasım b. Muhammed, Salim b. Abdillah, Hasan, İbn Sirin, Mekhul, Ömer b. Abdilazız ve birçok Tabiinden aynı yönde rivayetler vardır.

3259- Hasan der ki: Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ashabının elleri namazda rükuya giderken ve kalkarken yelpaze gibi sallanırdı. (--- Beyhaki, es-Sünenü'I•Kübra (2/75).

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

Sadece Namaza Başlarken Eller Kaldırılır Diyenler