|
MARİFETU SUNEN VE’L-ASAR |
NAMAZ |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
Besmele, Fatiha
Suresi'nden Bir Ayettir
3043- Buvayfı'nin
kitabında Şafii der ki: Yüce Allah: "And olsun ki, sana daima tekrarlanan
yedi ayeti ve Kuran-ı Azim'i verdik"[Hicr, 87] buyurmaktadır. Bu,
Ümmü'I-Kur'an'dır (Fatiha Suresi'dir) ve-başı da Besmele'dir. (---Şafii, el-Ümm
(1/107).
3044- Bir başka yerde
şunu delil göstermiştir: İbn Cüreyc der ki: Babamın söylediğine göre Said b.
Cübeyr: "And olsun ki, sana daima tekrarlanan yedi ayeti ve Kur'an-ı
Azım'i verdik"[Hicr, 87] ayetinden kastedilenin Ümmü'l-Kitab olduğunu
söylemiştir.
3045- Babam şöyle dedi:
Said b. Cubeyr, Fatiha Suresi'ni okuduktan sonra:
"Bismillahirrahmanirrahim yedinci ayettir" dedi.
3046-3047- Said der ki:
İbn Abbas bunu bana sana okuduğum gibi okudu ve: "Besmele, yedinci
ayettir. Allah bunu size saklamıştır ve sizden önce kimseye vermemiştir"
dedi. (--- Suyuti, ed- Dürrü'l-mensur (5/94) ve Beyhaki, es-Sünenü'l-Kübra
(2/44).
3048- Bu açıklamayı Ali
b. Ebi Talib'den kendi sözü olarak rivayet ettik. Bu yorum, Ebu Hureyre'den
merfu ve mevkuf olarak ta nakledilmiştir. Aynısı Muhammed b. Ka'b el-Kurazı'den
de rivayet edilmiştir.
3049- Allah Resulü'nün
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) eşi Ümmü Seleme bildiriyor: Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem), Fatiha Süresi'ni okuduğu zaman Besmele ile
başlar ve Besmele'yi Fatiha Süresi'nin birinci ayeti sayardı. Sonra da:
"El-Hamdu lillahi rabbil-alemın"[Fatiha, 2] diye Fatiha Süresini okur
ve onu altı ayet sayardı. (--- Beyhaki, es-Sünenü'l-Kübra (2/44),
3050- Başka bir kanalla
Allah Resulü'nün (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bunu:
"Bismillahirrahmanirrahim. El-Hamdu lillahi rabbil-alemın"[Fatiha,2 ]
şeklinde harf harf ve ayet ayet okuduğu rivayet edilmiştir. (--- Hakim,
Müstedrek (1/232).
3051- Beyhaki der ki:
"Bir grup bunu İbn Cüreyc kanalıyla aynı manada rivayet etmiştir."
3052-3053- Ümmü Seleme
bildiriyor: Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) namazda Fatiha
Süresini: "Bismillahirrahmanirrahim. Hamd, Alemlerin Rabbi, Rahman, Rahım,
hesap ve ceza gününün (ahiret gününün) maliki Allah'a mahsustur. (Allahım!)
Yalnız sana ibadet ederiz ve yalnız senden yardım dileriz. Bizi doğru yola, kendilerine
nimet verdiklerinin yoluna ilet; gazaba uğrayanlarınkine ve sapıklarınkine
değil''[Fatiha, 1-7] şeklinde bedevilerin sayması gibi ayet ayet birbirinden
ayırarak okudu. Besmele'yi de ayrı bir ayet olarak okurken, son ayetteki ikinci
"Aleyhim" ifadesini ayrı bir ayet gibi keserek okumadı. (---
Darakutni, Sünen (1/307).
3054- Beyhaki der ki:
"Bu açıklama İbn Cüreyc'in öğrencilerinin kendisinden rivayet ettiğine
muvafıktır, rivayetlerini huccet saymak gerekir."
3055-3056- Yukarıdaki
hadis başka bir kanalla da rivayet olunmuştur:
Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) namazda; "Bismillahirrahmanirrahim" deyip bunu bir
ayet saydı, "El-Hamdu lillahi rabbil-alemın" ayetini ikinci ayet,
"Er-rahmanir-rahım" ayetini üçüncü ayet, "Maliki yevmid-dın"
ayetini dördüncü ayet, "İyyake na'budu ve iyyake nestain" ayetini de
beşinci ayet saydı. Bunları sayarken de beş parmağını (sayar gibi) topladı.
(--- Hakim, Müstedrek (1/232).
3057- Arkadaşlarımızın
huccet saydığı en güzel hadis Besmele'nin Kur'an'dan olması yönünde rivayet
edilen hadistir. Besmele, Berae (Tevbe) Suresi dışında bütün surelerin başında
bulunmaktadır. Sahabelerin hepsinden bize rivayet edilene göre kendileri Yüce
Allah'ın Kitabı mushaflarda, Berae Suresi dışında bütün surelerin başında
Besmele'yi yazmışlardır. Bu sonradan mushafa dahil edilmiş bir şey değildir.
Burada okunmasının terk edilmemesini kastetmektedirler. Nasılolur da onların
Kur'an'dan olmayan yüz on üç ayeti bu mushaflarda yazdıklarını sanırlar?
3058- Bu konuda Osman b.
Affan hadisinden rivayet ettiğimiz söylediklerimizi güçlendirmektedir.
3059- İbn Abbas der ki:
Osman b. Aftan'a: "Ayetlerinin sayısı yüz civarında olan Berae (Tevbe)
suresinin, Mesanı (ayet sayısı yüzden az olan) sürelerden olan Enfal Süresi ile
arasını birleştirmenize, ikisi arasına Besmele yazmamanıza ve yedi uzun
sürelerin arasına koymanıza sebep nedir? Neden böyle yaptın?" dediğimde şu
karşılığı verdi: "Resülullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ayetler
indirilmekte iken vahiy katiplerini çağırır ve: "Bu ayetleri şu surelerin
şurasına koyunuz" buyururdu. Enfal Süresi; Medine'de inen ilk
sürelerdendi. Berae ise Kur'an'ın son inen süresidir. İkisinin konusu da aynı
şeyden bahseder. Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bu iki sürenin
ayrı mı, bir mi olduğunu açıklamadan vefat etmiştir. Ben de ikisinin bir süre
olduğunu düşündüm. Bundan dolayı bu iki süreyi birbirine birleştirdim ve
arasına Besmele'yi koymadım." (--- Tirmizi, tefsiru'l-Kur'an (3086), Ebu
Davud, salat (786), Nesai, Tuhfetu'l-Eşraf (7/261) ve Beyhaki,
es-Sünenü'I-Kübra (2/42).
3060- Beyhaki der ki:
"Bu hadisi Osman b. Aftan'dan işitmemden sonra İbn Abbas'tan gelen sahih
rivayetle onun Besmele'yi Fatiha Süresi'nden bir ayet saydığını öğrendik."
3061- İbn Abbas der ki:
"Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Besmele nazil olduğu zaman bir
surenin bitip yeni bir surenin başladığını anlardı." (--- Ebu Davud, salat
(788).
3062- Başka bir kanalla
bir öncekinin aynısı: "...." ifadesi yerine: "......''
ifadesiyle rivayet edilmiştir.
3063- Bize bu, İbn
Cüreyc kanalıyla Amr b. DInar'dan bu şekilde mevsul olarak rivayet edildi.
Bazıları da bunu mürselolarak rivayet etmektedir.
3064- Harmele'nin
Sünen'inde Şafii, bunu delil saymıştır. Bu kavil, bunu Hz. Osman'a sorduktan
sonra İbn Abbas'tan çıkmıştır. Besmele ve Besmele'yi açık olarak okumak
hakkında kendisinden rivayet edilen diğer rivayetlerde kendisindendir. Kendisi
bunu Osman'a sorduktan sonra ve bu, kendisi kanalıyla yayıldıktan sonra bu
görüşten döndüğü nasıl delil sayılır ki? Burada Osman'ın dediğinin kendisinin
dediği gibi olduğu görüşü delil sayılır. Enes b. Malik'in hadisinde:
"Allah Resutü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Bana bir sure nazil oldu''
buyurdu ve Besmele çekip Kevser Suresi'ni sonuna kadar okudu" demesi gibi,
Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) surenin bittiğini ve başkasının
başladığını Besmele ile bildirirdi. (--- Müslim, salat (869).
3065- Bir veya iki ayet
indiği zaman Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bunları Besmele'siz
okurdu. İfk olayında Besmele'siz; "O uydurma haberi (iftirayı) getirenler
içinizden bir zümredir"[Nur, 11] ayetini okuduğu, sonra Osman'ın hadisinde
zikrettiğimiz gibi Berae Suresi'nin nazil olduğunu ve Besmele'nin inmediğini
haber vermesi gibi. Ondan sonra bu surenin devamının indiğini veya ona eklemede
bulunmayı haber verdiğini işitmediler. Onun arkasında Enfal Suresi'nin
yazılmasını emrettiğini de işitmediler. Böylece bu iki sureyi arada Besmele
olmaksızın birleştirdiler. Doğrusunu da Allah bilir.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: