MARİFETU

SUNEN VE’L-ASAR

HAYIZ

 

ANA SAYFA      Kur’an      Hadis      Sözlük      Biyografi

 

Özür Kanı Gören Kişinin Yıkanması

 

2198- Hz. Aişe bildiriyor: Ümmü Habıbe binti Cahş yedi yıl boyunca özür kanı gördü. Bu durumu Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) sorunca, Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Bu, bir damar akıntısıdır, hayız kanı değildir'' buyurdu ve yıkanıp öyle namaz kılmasını emretti. O, her vakit namaz için gusletmekte idi. Leğenin içine oturmakta ve kanın kırmızılığı suya üstün gelmekte idi.

Müslim, Sahih'de Muhammed b. Müsenna kanalıyla Süfyan b. Uyeyne'den rivayet etmiştir. (--- Nesai, taharet (1/116) ve Beyhaki, es-Sünenü'l-Kübra (1/350) ve es-Sünenü's-sugra (1/72).

 

2199-2200- Hz. Aişe bildiriyor: Ümmü Habıbe binti Cahş yedi yıl boyunca özür kanı gördü. Bu durumu Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) sorup bu konuda fetva isteyince, Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Bu, bir damar akıntısıdır, hayız kanı değildir. Sen yıkan ve öyle namaz kıl'' buyurdu.

 

2201- Hz. Aişe der ki: "O, her namaz vakti için yıkanırdı. Yıkanacağı zaman bir leğende oturur ve kanın kırmızılığı suya üstün geldiği zaman sudan çıkıp namazını kılardı."

Müslim, Sahih)de Muhammed b. Cafer b. Ziyad kanalıyla Urve ile Amre'den, her ikisi de Hz. Aişe'den rivayet etmiştir. Buhari, "İbn Ebi Zeyd Zührl" kanalıyla Urve ile Amre'den rivayet etmiştir.

 

2202-2203- Müslim bunu Leys'in hadisinden "İbn Şihab - Urve" kanalıyla Hz. Aişe'den rivayet etmiştir. Leys der ki: İbn Şihab: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Ümmü Habıbe binti Cahş'a her namaz vakti yıkanıp öyle namaz kılmasını emretti" lafzInI zikretmemiştir. Ancak Ümmü Habıbe binti Cahş böyle yapmıştır.

 

2204- Şafii der ki: Zühri''den başka biri bunu: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ona her namaz için abdest almasinI emretti" şeklinde rivayet etmiştir. Fakat Urve bunu bu isnad ve içerikle rivayet etmiştir.

 

2205- Zühri hadis ezberlemede kendisinden (Urve'den) daha iyidir.

 

2206- (Urve) hadiste hatalı olduğuna delalet eden bir rivayette bulunmuş ve rivayetinde: "Normal hayız günleri süresince namazı terk eder'' demiştir.

 

2207- Zira Hz. Aişe: "Kuru, ifadesi (hayız dönemi değil) temizlik dönemidir" demektedir

 

2208- Hz. Aişe bildiriyor: Abdurrahman b. Avf'ın eşi Ümmü Habıbe binti Cahş hayız olmuş ve temizlenemiyordu. Bu durumunu Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) zikrettiğinde, Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bana şöyle buyurdu:

"Bu kan, hayız kanı değildir, bu rahimde olan bir rahatsızlıktan dolayıdır. Daha önceleri hayızlık dönemi geldiği zamana baksın ve o zamanda namazı bıraksın. Bu dönem bittiği zaman her namaz vakti için yıkansın ve namazını kılsın. ''

 

2209- Ebu Bekr Ahmed b. İshak el-Fakıh, hocalarımızdan birine: "İbnu'l-Had'ın haberi mahfuz değildir" demiştir.

 

2210- Muhammed b. İshak b. Yesar'ın Zühri kanalıyla Urve'den, onun da Hz. Aişe'den bildirdiğine göre Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ona (Ümmü Habıbe'ye) her namaz vakti yıkanmasını emretmiştir.

 

2211- Süleyman b. Kesir rivayetlerden birini Zühri'den bu şekilde aktarmıştır.

 

2212- Sahih olanı çoğunluğun Zühri kanalıyla olan rivayetidir. Bu rivayette de bir defa yıkanması emredilmiştir. Ancak her namaz vaktinde yıkanması Urve kanalıyla Hz. Aişe'den gelen sahih bir rivayettir. Çoğunluk her ikisinin de her namaz vakti için abdest alması gerektiği görüşünde olmasını sahih görmüştür.

 

2213- Her namaz vaktinde yıkanmasını emrettiği yönünde farklı kanallarla rivayetler vardır ve hepsi zayıftır. Hamne'nin hadisinde bildirilene göre de Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Eğer gücün yeterse öğle ve ikindi namazları için bir defa yıkanıp ikisini cemederek kılarstn. Aynı şekilde akşam ve yatst namazları için bir defa yıkanır ve ikisini cemederek kılarsın. Sabah namazı için de bir defa yıkan ve öyle kıl" buyurmuştur. (--- Beyhaki, es-Sünenü'l-Kübra (1/356).

 

2214- Şafii der ki: "Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) kendisine iki seçenekten hangisini beğendiğini bildirmiştir. Bu da birinci seçeneğin yani hayızdan temizlendiği zaman yıkanmasının kendisi için yeterli olacağını göstermektedir. Daha sonra da bir daha yıkanmasını emretmemiştir."

 

2215- Şafii der ki: "Hayızlı hakkında mutlak bir hadis rivayet edilmiş ise de Hamne'nin hadisi böylesi bir yıkanmanın tercihe bağlı olduğunu, normal hayız dönemini bitirdikten sonra emredildiği gibi yıkanmasının da geçerli olacağını göstermektedir." (--- Şafii, el-Ümm (1/68).

 

2216-2217- Malik, Ebu Bekr'in azatlısı Sumey kanalıyla bildiriyor: Ka'ka' b. Hakım ve Zeyd b. Eslem kendisini: "Özür kanı gören kadın nasıl yıkanmalıdır?" diye sorması için Said b. el-Müseyyeb'e gönderdiler. (O da sorunca) Said b. el-Müseyyeb: ''Temizlikten temizliğe bir defa yıkanır ve her namaz için abdest alır. Eğer çok kan gelirse edeb yerine bir parça koyar" karşılığını verdi.

Başka bir kanalla bir öncekinin aynısı: "Avret yerine bir parça giysi koyar" şeklinde rivayet edilmiştir. (--- Malik, taharet (107).

 

2218- Ebu Davud'un bildirdiğine göre Malik şöyle demiştir: İbnu'lMüseyyeb'in hadisinin: "........ (öğleden öğleye)" şeklinde olduğunu sanıyorum. Ancak aslı: "....... (temizlikten temizliğe)" şeklindedir ve hadiste hata edilmiştir.

 

2219- Misver b. Abdillah b. Sa'd b. Abdirrahman b. Yerbu' bunu: "........ (öğleden öğleye)" şeklinde rivayet etmiştir. İnsanlar da bunu: "..... (temizlikten temizliğe)" diye kabul etti.

 

2220- Beyhaki der ki: Cafer b. Süleyman'ın, "İbn Cüreyc - Ebu'z-Zübeyr - Cabir" kanalıyla merfu olarak aktardığı rivayetle bu konuda ihtilaf edilmiştir. Ancak bu zayıf bir hadistir.

 

2221- Hişam b. Urve'nin bildirdiğine göre babası şöyle demiştir: "Özür kanı gören kadın sadece bir defa yıkanır ve sonra her namaz için abdest alır." (--- Malik, Muvatta 1/63 (108).

 

2222- Malik der ki: "Bize göre yapılması gereken, Hişam b. Urve'nin hadisinde olduğu gibidir."

 

2223- Şafii, hayız bölümünde şöyle demiştir: Bazı Iraklılar: "Bize nakledilene göre Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem), özür kanı gören kişiye her namaz için abdest almasını emretmemiş miydi?" deyince şu karşılığı verdim: "Evet, bu size rivayet edildi. Biz de abdest konusunda dübürden veya tenasül uzvundan veya fercden bir şey çıkması halinde Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) sünnetini ölçü alarak böyle demekteyiz. Bu yanımızda mahfuz bir rivayet olsaydı bizim için kıyastan daha iyi olurdu."

 

2224- Şafii burada rivayet edilen hadisin bilinen bir hadis olmadığıfına işaret etmektedir ve gerçekte böyledir.

 

2225- Iraklıların bu konuda rivayet ettikleri en meşhur hadis şöyledir: Hz.

Aişe der ki: "Fatıma binti Ebi Hubeyş, Allah Resulü'ne (Sallallahu aleyhi ve Sellem) geldi." Sonrasında ravi söz konusu hadisi zikredip: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Sonra yıkan) sonra her namaz için abdest alıp namaz kıl'' buyurdu" dedi.

 

 

2226- Beyhaki der ki: Bir başkası Veki' kanalıyla: "Kan hasıra damlayacak olsa da (sen her namaz için yeni bir abdest alıp namazını kıl)" ziyadesinde bulunmuştur.

 

2227- Bu, zayıf bir hadistir. Yahya b. Said el-Kattan, Ali b. el-Medını ve Yahya b. Main bunun zayıf olduğunu söylemişlerdir.

 

2228- Süfyan es-Sevrı der ki: "Habıb b. Ebi Sabit, Urve b. ez-Zübeyr'den bir şey işitmemiştir."

 

2229- Ebu Davud der ki: "A'meş'in, Habıb kanalıyla olan rivayeti zayıftır."

 

2230- Cafer b. Giyas bunu A'meş kanalıyla Hz. Aişe'nin sözü olarak rivayet etmiş ve merfu olmasını kabul etmemiştir.

 

2231- Esbat ta bunu A'meş kanalıyla mevkuf olarak rivayet etmiştir.

 

2232- Eyyub Ebu Ala bunu "Haccac b. Ertat - Ümmü KülsOm" kanalıyla Hz. Aişe'den rivayet etmiştir. Ayrıca bunu "İbn Şubrume- Mesruk'un hanımı - Hz. Aişe" kanalıyla Allah Resulü'nden (Sallallahu aleyhi ve Sellem) rivayet etmiştir.

 

2233- Ebu Davud der ki: "Eyyub Ebu'l-Ala'nın hadisi zayıftır ve sahih değildir. "

 

2234- Ammar b. Matar bunu "Ebu Yusuf - İsmail b. Ebi Halid - Şa'bi - Mesruk'un hanımı Kamır" kanalıyla Hz. Aişe'den merfu olarak rivayet etmiştir.

 

2235- Ebu'l-Hasan ed-Darakutni der ki: "Ammar b. Matar bunu rivayette tek kalmıştır ve Ebu Yusuf kanalıyla bu zayıf bir hadistir. Başkalarının yanında İsmail kanalıyla olan rivayetise bu isnadla mevkuf olarak rivayet edilmiştir." 

Ebu Bekr b. el-Haris'e okuduklarım arasında Darekutni'nin bu değerlendirmesi yer almıştır.

 

2236- Beyhaki der ki: Şerık el-Kadl'nin, "Ebu'l-Yakzan - Adiy b. Sabitbabası - dedesi" kanalıyla Allah Resulü'nden (Sallallahu aleyhi ve Sellem) olan rivayeti: "Her namaz için abdest alır" şeklindedir.

 

2237- Yahya b. Main der ki: "(Adiy b. Sabifin) dedesinin adı Dinar'dır."

2238- Ebu Davud der ki: "Adiy b. Sabit'İn bu hadisi zayıftır ve sahih değildir."

2239- Ebu'l-Yakzan bunu "Adiy b. Sabit - Sabit" kanalıyla Hz. Ali'den rivayet etmiştir.

 

2240-2241- Beyhaki der ki: Ebu Yusuf'un, "Ebu Eyyub el-Afrıkı Abdullah b. Muhammed b. Akil - Cabir" kanalıyla bildirdiğine göre Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) özür kanı gören kadına her namaz için abdest almasını emretmiştir.

 

2242- Ebu Yusuf güvenilir kişilerden rivayette bulunduğu zaman güvenilirdir.

2243- Buhari ve Müslim, (Abdurrahman b. Ziyad) el-İfrıki'yi huccet biri saymamaktadır.

2244- İbn Akıl'i huccet saymanın geçerliliği hakkında da ihtilaf vardır. Doğrusunu da Allah bilir.

 

2245- Ebu Said'in Kitabu Alı ve-Abdillah'ında geçer: İbn Cübeyr'in bildirdiğine göre Hz. Ali: "Özür kanı gören kadın her namaz için yıkanır" demiştir.

(Şafii) bunu Iraklılardan Hz. Ali'nin hilafına olan şekliyle rivayet etmiştir.

 

2246- Ma'kil el-Has'ami'nin bildirdiğine göre Hz. Ali: "Özür kanı gören kadın, hayız dönemini bitirdiğinde her gün yıkanır" demiştir.

 

2247- ŞafiI bu konudaki iki kavUn biri olan ve İbn Abbas'ın: "Eğer katı kanı görürse namaz kılmasın. Eğer günün bir saati olsa bile temizlendiğini görürse yıkanıp namazını kılsın" şeklinde rivayet edilen sözünü huccet saymıştır.

 

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

 

Hayız Müddetinin Alt ve Üst Sınırı