MARİFETU SUNEN VE’L-ASAR |
HAYIZ |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
Özür Kanı Gören
Kişinin Yıkanması
2198- Hz. Aişe
bildiriyor: Ümmü Habıbe binti Cahş yedi yıl boyunca özür kanı gördü. Bu durumu Resulullah'a
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) sorunca, Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): ''Bu, bir damar akıntısıdır, hayız kanı değildir'' buyurdu ve yıkanıp
öyle namaz kılmasını emretti. O, her vakit namaz için gusletmekte idi. Leğenin
içine oturmakta ve kanın kırmızılığı suya üstün gelmekte idi.
Müslim, Sahih'de
Muhammed b. Müsenna kanalıyla Süfyan b. Uyeyne'den rivayet etmiştir. (---
Nesai, taharet (1/116) ve Beyhaki, es-Sünenü'l-Kübra (1/350) ve
es-Sünenü's-sugra (1/72).
2199-2200- Hz. Aişe bildiriyor:
Ümmü Habıbe binti Cahş yedi yıl boyunca özür kanı gördü. Bu durumu Resulullah'a
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) sorup bu konuda fetva isteyince, Hz. Peygamber
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Bu, bir damar akıntısıdır, hayız kanı
değildir. Sen yıkan ve öyle namaz kıl'' buyurdu.
2201- Hz. Aişe der ki:
"O, her namaz vakti için yıkanırdı. Yıkanacağı zaman bir leğende oturur ve
kanın kırmızılığı suya üstün geldiği zaman sudan çıkıp namazını kılardı."
Müslim, Sahih)de
Muhammed b. Cafer b. Ziyad kanalıyla Urve ile Amre'den, her ikisi de Hz.
Aişe'den rivayet etmiştir. Buhari, "İbn Ebi Zeyd Zührl" kanalıyla
Urve ile Amre'den rivayet etmiştir.
2202-2203- Müslim bunu
Leys'in hadisinden "İbn Şihab - Urve" kanalıyla Hz. Aişe'den rivayet
etmiştir. Leys der ki: İbn Şihab: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem), Ümmü Habıbe binti Cahş'a her namaz vakti yıkanıp öyle namaz kılmasını
emretti" lafzInI zikretmemiştir. Ancak Ümmü Habıbe binti Cahş böyle
yapmıştır.
2204- Şafii der ki:
Zühri''den başka biri bunu: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ona
her namaz için abdest almasinI emretti" şeklinde rivayet etmiştir. Fakat
Urve bunu bu isnad ve içerikle rivayet etmiştir.
2205- Zühri hadis
ezberlemede kendisinden (Urve'den) daha iyidir.
2206- (Urve) hadiste
hatalı olduğuna delalet eden bir rivayette bulunmuş ve rivayetinde:
"Normal hayız günleri süresince namazı terk eder'' demiştir.
2207- Zira Hz. Aişe:
"Kuru, ifadesi (hayız dönemi değil) temizlik dönemidir" demektedir
2208- Hz. Aişe
bildiriyor: Abdurrahman b. Avf'ın eşi Ümmü Habıbe binti Cahş hayız olmuş ve
temizlenemiyordu. Bu durumunu Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
zikrettiğinde, Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bana şöyle buyurdu:
"Bu kan, hayız kanı
değildir, bu rahimde olan bir rahatsızlıktan dolayıdır. Daha önceleri hayızlık
dönemi geldiği zamana baksın ve o zamanda namazı bıraksın. Bu dönem bittiği
zaman her namaz vakti için yıkansın ve namazını kılsın. ''
2209- Ebu Bekr Ahmed b.
İshak el-Fakıh, hocalarımızdan birine: "İbnu'l-Had'ın haberi mahfuz
değildir" demiştir.
2210- Muhammed b. İshak
b. Yesar'ın Zühri kanalıyla Urve'den, onun da Hz. Aişe'den bildirdiğine göre
Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ona (Ümmü Habıbe'ye) her namaz vakti
yıkanmasını emretmiştir.
2211- Süleyman b. Kesir
rivayetlerden birini Zühri'den bu şekilde aktarmıştır.
2212- Sahih olanı
çoğunluğun Zühri kanalıyla olan rivayetidir. Bu rivayette de bir defa yıkanması
emredilmiştir. Ancak her namaz vaktinde yıkanması Urve kanalıyla Hz. Aişe'den
gelen sahih bir rivayettir. Çoğunluk her ikisinin de her namaz vakti için
abdest alması gerektiği görüşünde olmasını sahih görmüştür.
2213- Her namaz vaktinde
yıkanmasını emrettiği yönünde farklı kanallarla rivayetler vardır ve hepsi
zayıftır. Hamne'nin hadisinde bildirilene göre de Allah Resulü (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): "Eğer gücün yeterse öğle ve ikindi namazları için bir
defa yıkanıp ikisini cemederek kılarstn. Aynı şekilde akşam ve yatst namazları
için bir defa yıkanır ve ikisini cemederek kılarsın. Sabah namazı için de bir
defa yıkan ve öyle kıl" buyurmuştur. (--- Beyhaki, es-Sünenü'l-Kübra
(1/356).
2214- Şafii der ki:
"Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) kendisine iki seçenekten
hangisini beğendiğini bildirmiştir. Bu da birinci seçeneğin yani hayızdan
temizlendiği zaman yıkanmasının kendisi için yeterli olacağını göstermektedir.
Daha sonra da bir daha yıkanmasını emretmemiştir."
2215- Şafii der ki:
"Hayızlı hakkında mutlak bir hadis rivayet edilmiş ise de Hamne'nin hadisi
böylesi bir yıkanmanın tercihe bağlı olduğunu, normal hayız dönemini
bitirdikten sonra emredildiği gibi yıkanmasının da geçerli olacağını
göstermektedir." (--- Şafii, el-Ümm (1/68).
2216-2217- Malik, Ebu
Bekr'in azatlısı Sumey kanalıyla bildiriyor: Ka'ka' b. Hakım ve Zeyd b. Eslem
kendisini: "Özür kanı gören kadın nasıl yıkanmalıdır?" diye sorması
için Said b. el-Müseyyeb'e gönderdiler. (O da sorunca) Said b. el-Müseyyeb:
''Temizlikten temizliğe bir defa yıkanır ve her namaz için abdest alır. Eğer
çok kan gelirse edeb yerine bir parça koyar" karşılığını verdi.
Başka bir kanalla bir
öncekinin aynısı: "Avret yerine bir parça giysi koyar" şeklinde
rivayet edilmiştir. (--- Malik, taharet (107).
2218- Ebu Davud'un
bildirdiğine göre Malik şöyle demiştir: İbnu'lMüseyyeb'in hadisinin:
"........ (öğleden öğleye)" şeklinde olduğunu sanıyorum. Ancak aslı:
"....... (temizlikten temizliğe)" şeklindedir ve hadiste hata
edilmiştir.
2219- Misver b. Abdillah
b. Sa'd b. Abdirrahman b. Yerbu' bunu: "........ (öğleden öğleye)"
şeklinde rivayet etmiştir. İnsanlar da bunu: "..... (temizlikten
temizliğe)" diye kabul etti.
2220- Beyhaki der ki:
Cafer b. Süleyman'ın, "İbn Cüreyc - Ebu'z-Zübeyr - Cabir" kanalıyla merfu
olarak aktardığı rivayetle bu konuda ihtilaf edilmiştir. Ancak bu zayıf bir
hadistir.
2221- Hişam b. Urve'nin
bildirdiğine göre babası şöyle demiştir: "Özür kanı gören kadın sadece bir
defa yıkanır ve sonra her namaz için abdest alır." (--- Malik, Muvatta
1/63 (108).
2222- Malik der ki:
"Bize göre yapılması gereken, Hişam b. Urve'nin hadisinde olduğu
gibidir."
2223- Şafii, hayız
bölümünde şöyle demiştir: Bazı Iraklılar: "Bize nakledilene göre Allah
Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem), özür kanı gören kişiye her namaz için
abdest almasını emretmemiş miydi?" deyince şu karşılığı verdim:
"Evet, bu size rivayet edildi. Biz de abdest konusunda dübürden veya
tenasül uzvundan veya fercden bir şey çıkması halinde Resulullah'ın (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) sünnetini ölçü alarak böyle demekteyiz. Bu yanımızda mahfuz
bir rivayet olsaydı bizim için kıyastan daha iyi olurdu."
2224- Şafii burada
rivayet edilen hadisin bilinen bir hadis olmadığıfına işaret etmektedir ve
gerçekte böyledir.
2225- Iraklıların bu
konuda rivayet ettikleri en meşhur hadis şöyledir: Hz.
Aişe der ki:
"Fatıma binti Ebi Hubeyş, Allah Resulü'ne (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
geldi." Sonrasında ravi söz konusu hadisi zikredip: "Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Sonra yıkan) sonra her namaz için abdest alıp
namaz kıl'' buyurdu" dedi.
2226- Beyhaki der ki:
Bir başkası Veki' kanalıyla: "Kan hasıra damlayacak olsa da (sen her namaz
için yeni bir abdest alıp namazını kıl)" ziyadesinde bulunmuştur.
2227- Bu, zayıf bir
hadistir. Yahya b. Said el-Kattan, Ali b. el-Medını ve Yahya b. Main bunun
zayıf olduğunu söylemişlerdir.
2228- Süfyan es-Sevrı
der ki: "Habıb b. Ebi Sabit, Urve b. ez-Zübeyr'den bir şey
işitmemiştir."
2229- Ebu Davud der ki:
"A'meş'in, Habıb kanalıyla olan rivayeti zayıftır."
2230- Cafer b. Giyas
bunu A'meş kanalıyla Hz. Aişe'nin sözü olarak rivayet etmiş ve merfu olmasını
kabul etmemiştir.
2231- Esbat ta bunu
A'meş kanalıyla mevkuf olarak rivayet etmiştir.
2232- Eyyub Ebu Ala bunu
"Haccac b. Ertat - Ümmü KülsOm" kanalıyla Hz. Aişe'den rivayet
etmiştir. Ayrıca bunu "İbn Şubrume- Mesruk'un hanımı - Hz. Aişe"
kanalıyla Allah Resulü'nden (Sallallahu aleyhi ve Sellem) rivayet etmiştir.
2233- Ebu Davud der ki:
"Eyyub Ebu'l-Ala'nın hadisi zayıftır ve sahih değildir. "
2234- Ammar b. Matar
bunu "Ebu Yusuf - İsmail b. Ebi Halid - Şa'bi - Mesruk'un hanımı
Kamır" kanalıyla Hz. Aişe'den merfu olarak rivayet etmiştir.
2235- Ebu'l-Hasan
ed-Darakutni der ki: "Ammar b. Matar bunu rivayette tek kalmıştır ve Ebu Yusuf
kanalıyla bu zayıf bir hadistir. Başkalarının yanında İsmail kanalıyla olan
rivayetise bu isnadla mevkuf olarak rivayet edilmiştir."
Ebu Bekr b. el-Haris'e
okuduklarım arasında Darekutni'nin bu değerlendirmesi yer almıştır.
2236- Beyhaki der ki: Şerık
el-Kadl'nin, "Ebu'l-Yakzan - Adiy b. Sabitbabası - dedesi" kanalıyla
Allah Resulü'nden (Sallallahu aleyhi ve Sellem) olan rivayeti: "Her namaz
için abdest alır" şeklindedir.
2237- Yahya b. Main der
ki: "(Adiy b. Sabifin) dedesinin adı Dinar'dır."
2238- Ebu Davud der ki:
"Adiy b. Sabit'İn bu hadisi zayıftır ve sahih değildir."
2239- Ebu'l-Yakzan bunu
"Adiy b. Sabit - Sabit" kanalıyla Hz. Ali'den rivayet etmiştir.
2240-2241- Beyhaki der
ki: Ebu Yusuf'un, "Ebu Eyyub el-Afrıkı Abdullah b. Muhammed b. Akil -
Cabir" kanalıyla bildirdiğine göre Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) özür kanı gören kadına her namaz için abdest almasını emretmiştir.
2242- Ebu Yusuf
güvenilir kişilerden rivayette bulunduğu zaman güvenilirdir.
2243- Buhari ve Müslim,
(Abdurrahman b. Ziyad) el-İfrıki'yi huccet biri saymamaktadır.
2244- İbn Akıl'i huccet
saymanın geçerliliği hakkında da ihtilaf vardır. Doğrusunu da Allah bilir.
2245- Ebu Said'in Kitabu
Alı ve-Abdillah'ında geçer: İbn Cübeyr'in bildirdiğine göre Hz. Ali: "Özür
kanı gören kadın her namaz için yıkanır" demiştir.
(Şafii) bunu
Iraklılardan Hz. Ali'nin hilafına olan şekliyle rivayet etmiştir.
2246- Ma'kil
el-Has'ami'nin bildirdiğine göre Hz. Ali: "Özür kanı gören kadın, hayız
dönemini bitirdiğinde her gün yıkanır" demiştir.
2247- ŞafiI bu konudaki
iki kavUn biri olan ve İbn Abbas'ın: "Eğer katı kanı görürse namaz
kılmasın. Eğer günün bir saati olsa bile temizlendiğini görürse yıkanıp
namazını kılsın" şeklinde rivayet edilen sözünü huccet saymıştır.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
Hayız Müddetinin
Alt ve Üst Sınırı