MÜSNED-İ HANBEL |
YÖNETİCİLİK VE HİLAFET |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
51- Hz. Osman'ın Evinin Kuşatılması
52- Osman'ın, Fitne Zamanında Kur'an'a
çağrı Yapması
53- Osman'ın Ölümüne Dair Rüyası ve
Sözleri
54- Osman'ın Öldürülmesi, Cenazesi,
Hilafet Süresi
51- Hz. Osman'ın
Evinin Kuşatılması
1. Hz. Osman
27447 (1) Muğire b. Şu'be bildiriyor: Evi kuşatma altındayen Osman'ın
yanına girdim. Ona şöyle dedim: "Sen ki tüm müslümanların önderisin, ancak
başına malum şeyler geldi. Sana üç teklifte bulunacağım, bunlardan birini seç.
İstersen evinden çıkıp sana muhalif olanlarla savaşırsın. Yeterince askerin de
var. Hem sen haklı iken onlar haksız. Ya da dışarıda tuttukları kapıdan başka
sana bir kapı açalım. Bu kapından çıkar, bineğine binip Mekke'ye gidersin. Sen
Mekke'deyken onlar senin kanını dökemezler. Veya Şam'a git! Orada içlerinde
Muaviye'nin de bulunduğu Şamlılar var."
Osman şu karşılığı
verdi: "Çıkıp onlarla savaşmam konusunda, Resulullah'tan (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) sonra kanlarını dökerek ümmetinin başında duracak ilk kişi
olmayı istemem. Mekke'ye gitme konusuna gelince ise, tamam orada kanımı
dökmezler. Ama Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Mekke'de Kureyşli
biri ilhada (zulüm ve fitneye) sebep olacak ki tüm insanların çekeceği azabın
yarısını o çekecektir'' buyurduğunu işittim. Bu kişi de ben olmayacağım! Şam'a
gitmeme gelince, onlar Muaviye'nin de içlerinde bulunduğu Şam ahalisidir. Ama
ben hicret ettiğim yurdu ve Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) olan
komşuluğumu bırakıp gitmem."
[Hasen]
Heysemi (12001) der ki:
"Hadisi Ahmed b. Hanbel rivayet etmiş olup ravileri güvenilirdir. Ne var
ki Muhammed b. Abdilmelik b. Mervan'ın Muğire'den hadis işittiğine dair bir
bilgiye rastlamadım."
27448 (2)- Başka bir
kanalla yukarıdaki hadisin aynısı nakledilmiştir.
2. Hz. Osman
27449- İbn Ebza bildiriyor: Osman'ın evi kuşatıldığı zaman Abdullah
b. ez-Zübyr ona: "Yanımda senin için hazırladığım develer var. İstersen
onlara binip Mekke'ye git. Gelmek iseyen de yanına oraya gitsin" dedi.
Osman ise: "Hayır!" karşılığını verdi ve şöyle devam etti: "Zira
Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Nlekke'de Kureyşli Abdullah
adında bir koç (genç) ilhada (zulüm ve fitneye) sebep olacak ki tüm
müslümanların günahının yarısı onun boynunda olacaktır'' buyurduğunu
işittim."
[Sahih]
Heysemi (5703) der ki:
"Hadisi, İmam Ahmed rivayet etmiştir. Ravileri güvenilir kimselerdir.
Bezzar da rivayet etmiştir."
52- Osman'ın, Fitne
Zamanında Kur'an'a çağrı Yapması
1. Hz. Osman
27450-z İbrahim b. Sa'd, babasından, o da babasından bildiriyor: Hz.
Osman evini kuşatanIara: "Şayet Allah'ın Kitab'ına göre ayağıma zincir
vurulması gerekiyorsa vurun!" dedi.
[Sahih]
Diğer tahric: İbn Sad
(3/69) rivayet etti.
2. Hz. Osman
27451 (1) Ebu Seleme b. Abdirrahman anlatıyor: Hz. Osman, kuşatma
altındayken evinin üst tarafında durdu ve aşağıdakilere: "Hira dağı
üzerinde Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile birlikte benim de
bulunduğum sırada dağ sarsıldığında ayağıyla yere vurup: ''Sakin ol ey Hira!
üzerindekiler Nebi veya sıddık veya şehit olanlardan başkası değildir''
buyurduğuna şahit olan Allah adına bunu söylesin!" diye seslendi. Aşağıdan
bazıları bunun doğru olduğunu söyledi.
Osman: "Rıdvan
biatında Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) beni Mekke müşriklerine gönderince,
ellerini gösterip: ''Bu benim elimı şu da Osman'ın elidir'' buyurarak benim
adıma biat aldığına şahit olan Allah adına bunu söylesin" diye seslenince,
aşağıdan bazıları bunun doğru olduğunu söyledi.
Osman: "Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Cennette bir ev karşılığında kim şu evi satın
alır da Mescid'imizi genişletmek için ona katar?'' buyurduğunda kendi paramdan
o evi satın alıp Mescid'e katarak onu genişlettiğime şahit olan Allah adına
bunu söylesin" diye seslenince, aşağıdan bazıları bunun doğru olduğunu
söyledi.
Osman: "(TEbuk
savaşı için) Zorluk ordusu hazırlanırken Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): ''Kim bugün kabul görecek bir harcamada bulunur?'' buyurduğunda kendi
paramla ordunun ihtiyaçlarının yarısını karşıladığıma şahit olan Allah adına
bunu söylesin" diye seslenince, aşağıdan bazıları bunun doğru olduğunu
söyledi.
Osman: "Rüme
kuyusunun suyu gelip geçenlerin içmesi için satın alınmak istendiğinde kendi
paramla onu satın alıp herkesin içmesi için vakfettiğime şahit olan Allah adına
bunu söylesin" diye seslenince, aşağıdan bazıları bunun doğru olduğunu
söyledi.
[Sahih]
Diğer tahric: Tirmizi
(4/319-320) ve Nesai (2/124-125) rivayet ettiler.
27452 (2)- Ebu Umame b.
Sehl der ki: Osman'ın evi kuşatma altındayken ben de onunla birlikte
içerdeydim. Bir odaya girdiğimiz zaman da üst tarafta, damda bulunanların
konuşmalarını işitirdik. Bir defasında Osman bir ihtiyacı için bir odaya girdi.
Çıktığında yüzünün rengi değişmişti. "Demin beni öldürmekle tehdit
ettiklerini işittim" dedi. Ona: "Ey Müminlerin emiri! Allah sana
yeterlidir" karşılığını verdiğimizde şöyle dedi:
"Beni ne diye
öldürecekler? Zira Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in şöyle
buyurduğunu işittim: ''Bir Müslümanın kanı üç durumda helal olur. Biri kişinin
müslümanken dininden dönmesidir. Diğeri evlendikten sonra zina etmesidir. Bir
diğeri de haksız yere bir cana kıymasıdır.'' Vallahi ne Cahiliye'de ne de
müslüman olduktan sonra kesinlikle zina etmiş değilim. Allah bana hidayeti
nasip ettikten sonra dinimi değiştirmeyi de asla düşünmüş değilim. Birini de
öldürmüş değilim. Beni ne diye öldürecekler?"
[Sahih]
Diğer tahric: Nesai
(7/91) rivayet etti.
17217 (l)'de tekrar
etmiştir.
27453 (3)- Ubeydullah b.
Adiy b. el-Hiyar bildiriyor: Osman b. Affan bana: "Yeğenim! Sen Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e yetiştin mi?" diye sorunca: "Hayır!
Ama onun ilminden, örtüsü altındaki bakire kız kadar saf ve temiz olan bir ilim
ve yakin ulaşmıştır" karşılığını verdim. Bunun üzerine Osman teşehhüd etti
ve şöyle dedi: "Allah, Muhammed'i (Sallallahu aleyhi ve Sellem) hakla
gönderdi. Allah'ın ve Resulü'nün davetine icabet edenlerden ve Muhammed"in
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) risaletine inananlardan biri oldum. Bu yolda iki
defa da hicret ettim. Nebi'in (Sallallahu aleyhi ve Sellem) damadı oldum.
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e biat ettim. Allah'a yemin olsun ki
vefat edene kadar Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e ne karşı geldim,
ne de herhangi bir konuda onu aldattım."
[Sahih]
Diğer tahric: Uzun bir
metinle Buhari (5/14) rivayet etti.
27454 (4)- Ubeydullah b.
Adiy b. el-Hiyar bildiriyor: Osman bana şöyle dedi: "Allah, Muhammed'i
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) hakla gönderdi. Allah'ın ve Resulünün davetine
icabet edenlerden ve Muhammed"in (Sallallahu aleyhi ve Sellem) risaletine
inananlardan biri oldum. Bu yolda iki defa da hicret ettim. Nebi (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'in damadı oldum. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e
biat ettim. Allah'a yemin olsun ki vefat edene kadar Resulullah'a (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) ne karşı geldim, ne de herhangi bir konuda onu
aldattım."
[Sahih]
Diğer tahric: Buhari
(3696, 3872) re+
27455 (5)-Z Zeyd b.
Eslem, babasından bildiriyor: Cenazelerin namazının kılındığı yerde Osman'ın
muhasara altına alınmasına şahit oldum. O kadar kalabalıktı ki taş atılsa
izdihamdan birinin kafasına düşer yere ulaşmazdı. Osman, Makam-ı Cibril'den
sonra gelen kapıdan bakıp: "Ey insanlar! Talha aranızda mı?" diye
seslendi. Herkes susunca bir daha: "Ey insanlar! Talha aranızda mı?"
diye seslendi. Ses gelmeyince bir daha: "Ey insanlar! Talha aranızda
mı?" diye seslendi. Yine cevap gelmeyince bir daha: "Ey insanlar!
Talha aranızda mı?" diye seslendi.
Dördüncüsünde Talha b.
Ubeydillah kalkınca, Osman ona: "Sen burada mıydın? Oysa bir topluluğun
içinde olup da üç defa seslenmeme rağmen bana cevap vermeyeceğini
düşünmemiştim" dedi ve: "Ey Talha! Allah için söylemeni istiyorum!
Filan yerde Resulullah'la (Sallallahu aleyhi ve Sellem) birlikte bulunduğumuz
ve Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in yanında ikimizden başka ashabdan
kimselerin olmadığı günü hatırlar mısın?" diye sordu. Talha:
"Evet!" karşılığını verince, Osman: "O günü Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) sana: ''Ey Talha! Her Nebiin cennette ashabından
bir arkadaşı olur. Osman b. Affan da cennette benim arkadaşım olacaktır''
buyurmuştu, değil mi?" diye sordu. Talha: "Allah şahit olsun ki öyle
oldu" dedi ve oradan ayrıldı.
[Zayıf]
Heysemi,
Mecmau'z-Zevaid' de (7/228, 9/91) der ki: "Hadisi bu şekliyle ise Abdullah
(ibn Ahmed) rivayet etmiş olup ravilerinden Ebu Ubade ez-Zuraki
metrüktur."
53- Osman'ın Ölümüne
Dair Rüyası ve Sözleri
1. Hz. Osman
27456 (1)-z Osman b. Affan'ın azatlısı Müslim Ebu Said bildiriyor: Osman
b. Affan yirmi köle azat etti. Sonra birkaç tane don getirtip onları giydi.
Oysa daha önce ne cahiliyedeyken ne de Müslüman olduktan sonra bunlardan hiç
giymemişti. Giydikten sonra da şöyle dedi: "Dün gece rüyamda Resulullah'ı
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) gördüm. Ebu Bekr ve Ömer' i de gördüm. Bana:
"Sabret! İftarını yarın akşam bizim yanımızda yapacaksın" dediler.
Sonra okumak için Kur'an getirtip önüne koydu. Kur'an önündeyken de öldürüldü.
[Sahih
Heysemi,
Mecmau'z-Zevaid' de (7/232, 9/96-98) der ki: "Hadisi Abdullah ve
elMüsnedu'l-kebir'de Ebu Ya'la rivayet etmiş olup ravileri güvenilirdir."
27457 (2)-Z Osman b.
Affan'ın karısı Naile bintu'l-ferafısa der ki: Müminlerin emirinin uykusu
gelince uyudu. Uyandıktan sonra bana: "Dışardakiler beni öldürecek!"
dedi. Ona: "Hayır! İnşaAllah iş oraya varmayacaktır, zira müslümanlar sana
sadece sitem etmektedir" karşılığını verdim. Ancak Osman şöyle dedi:
"Rüyamda Resulullah'ı (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Ebu Bekr'i ve Ömer'i
gördüm. Bana: ''Bu akşam iftarını yanımızda yapacaksın'' dediler."
[Zayıf]
Heysemi,
Mecmau'z-Zevaid'de (7/232) der ki: "Bunu Abdullah b. Ahmed rivayet etmiş olup
ravileri arasında tanımadıklanın vardır."
2. Hz. Osman
27458- Ebu Avn el-Ensari bildiriyor: Osman b. Affan, İbn Mes'ud'a:
"Bazı şeyleri yaptığını duyuyorum! Bu tavrından vazgeçmeyecek misin!"
deyince, İbn Mes'ud mazeret göstermeye çalıştı. Bunun üzerine Osman ona şöyle
dedi: "Yazık sana! Oysa Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in: ''Bir
halife öldürülecek ve bir fırsatçı ortaya çıkacaktır'' buyurduğunu işittim ki
benim işitmem seninki gibi değildir. Burada öldürülecek olan kişiden kasıt da
Ömer değil benim. Zira Ömer'i bir kişi öldürmüştü, ancak beni bir topluluk
öldürecek."
[Sahih]
Heysemi,
Mecmau'z-Zevaid' de (7/227) zikretmiş ve: "Ahmed rivayet etti, ravileri
güvenilirdir" demiştir.
54- Osman'ın
Öldürülmesi, Cenazesi, Hilafet Süresi
1. Hz. Osman
27459 (1)-z Ebu'l-Aliye der ki: "Kurban (Zillıkce) ayının ilk on
gününde Osman'ın kapısındaydık."
[Sahih]
27460 (2)- Ebu'ı-Aliye
der ki: "Kurban (Zillıkce) ayının ilk on gününde Osman'ın
kapısındaydık."
[Sahih]
Heysemi,
Mecmau'z-Zevaid' de (7/232) zikretmiş ve: "Ahmed rivayet etti, ravileri
Sahih'in ravileridir" demiştir.
27461 (3)-Z Ebu Osman
bildiriyor: "Osman teşrik (Kurban bayramının ikinci, üçüncü ve dördüncü)
günlerinin ortalarında öldürüldü."
[Sahih]
Heysemi,
Mecmau'z-Zevaid'de (7/232-233) zikretmiş ve: "Ravileri Sahih'in
ravileridir" demiştir.
2. Hz. Osman
27462 (1) Ümeyye b. Şibl ile başkaları bildiriyor: "Osman, on iki
yıl boyunca halifelik yaptı. Öldürülmesiyle başlayan fıtne de beş yıl sürdü."
27463 (2)- Ebu Ma'şer
der ki: "Osman, hicri otuz beş yılında Zilhicce ayının on sekizinde
öldürüldü. Halifeliği on iki yıldan on iki gün eksik bir süre sürmüştür."
27464 (3)- Abdullah b.
Muhammed b. Akil der ki: "Osman, hicri otuz beş yılında öldürüldü.
Öldürülmesiyle başlayan fitne beş yıl sürmüş, bunun dört ayı Hz. Hasan
zamanında olmuştur."
Heysemi,
Mecmau'z-Zevaid' de (7/232) irad etmiştir.
3. Osman
27465 (1) Katade bildiriyor: "Osman öldürüldüğünde doksan veya
seksen sekiz yaşındaydı."
[Munkati']
Heysemi,
Mecmau'z-Zevaid'de (9/99) zikretmiş ve: "Ahmed ve Taberani rivayet
ettiler. Katade'ye kadar ravileri güvenilirdir" demiştir.
27466 (2)- Katade der
ki: "Osman'ın cenaze namazını kıldınp onu defneden Zübeyr oldu. Zira Osman
bunu ona vasiyet etmişti.
Heysemi,
Mecmau'z-Zevaid' de (7/233) der ki: "Ravileri Sahih'in ravileridir. Ancak
Katade bu olaya yetişmiş değildir."