|
MÜSNED-İ HANBEL |
YÖNETİCİLİK VE HİLAFET |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
15- Allah'a isyan
Konusunda itaatin Olmaması
1. Ali b. Ebi Talib
27224- Hz. Ali'nin bildirdiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): ''Allah'a isyan konusunda hiçbir insana itaat edilmez'' buyurmuştur.
[Sahih]
Diğer tahric: Ebu Ya'la
(279, 377) ve Bezzar (586) rivayet ettiler.
13162 (4)'te tekrar
etmiştir.
2. İbn Ömer
27225 (1) İbn Ömer'in bildirdiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
şöyle buyurmuştur: ''Allah'a isyan olan bir konuda olmadıktan sonra kişinin
(başındaki kişiye) istese de istemese de itaat etmesi gerekir. Ancak Allah'a
isyan konusunda bir emir verilirse bu emir ne dinlenilir, ne de ona itaat
edilir.''
[Sahih]
Diğer tahric: Buhari
(6/82, 13/109) ve Müslim (2/86) rivayet ettiler.
27226 (2)- İbn Ömer'in
bildirdiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur:
''Allah'a isyan olan bir konuda olmadıktan sonra müslümana düşenı istese de,
istemese de verilen emre itaat etmesidir. Ancak Allah'a isyan konusunda bir
emir verilirse, bu emir ne dinlenilir, ne de ona itaat edilir. ''
[Sahih]
3. İmran b. Husayn
27227 (1) İmran b. Husayn'ın bildirdiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi
ve Sellem): ''Allah'a isyan konusunda hiç kimseye itaat yoktur'' buyurmuştur.
[Sahih]
Diğer tahric: Buhari,
temenni (9/109), Müslim, imaret 3/1469 (1840), Ebu Davud, cihad 3/40 (2625) ve
Nesai, biat 7/159 (4205) rivayet ettiler.
27228 (2)- İmran b. Husayn'ın
bildirdiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Allah'a isyan konusunda
hiç kimseye itaat yoktur'' buyurmuştur.
[Sahih]
27229 (3)- Muhammed (b.
Slrin) bildiriyor: Ziyad, Hakem b. Amr elGifari'yi Horasan'a vali olarak
atamıştı. Vali olarak atandıktan sonra İmran onunla görüşmeyi çok istemişti.
Kapıda onunla karşılaşınca da: "Seninle karşılaşmayı çok istiyordum.
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in: ''Allah'a isyan konusunda hiç
kimseye itaat yoktur'' buyurduğunu işittin mi?" dedi. Hakem:
"Evet!" karşılığını verince, İmran tekbir getirdi.
[Sahih]
27230 (4)- İmran b.
Husayn'ın bildirdiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Allah'a isyan
konusunda hiç kimseye itaat yoktur'' buyurmuştur.
[Sahih]
4. Hakem b. Amr
27231 (1) Muhammed (b. Sirin) bildiriyor: Hakem b. Amr el-Oifari,
Horasan'a vali olarak atandığında İmran b. Husayn onunla görüşmeyi çok
istemişti. İmran'a: "Ey Ebu Nuceyd! Onu yanına çağıralım mı?"
denilince: "Hayır!" karşılığını verdi ve bizzat kendisi yanına gitti.
İnsanlar içinde onunla karşılaşınca: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'in: ''Allah'a isyan konusunda hiç kimseye itaat yoktur'' buyurduğu günü
hatırlıyor musun?" diye sordu. Hakem: "Evet!" karşılığını
verince, İmran: "Allahu Ekber!" dedi.
[Sahih]
27232 (2)- Abdullah b.
es-Samit der ki: Ziyad, İmran b. Husayn'ı Horasan'a vali yapmak isyedi, ancak
İmran bu görevi kabul etmedi. Arkadaşları: "Horasan valisi olmayı kabul
etmiyor musun?" deyince: "Vallahi ben Horasan'ın sıcaklarında namazı
kılarken sizlerin serin yerlerde namazı kılmanız beni memnun etmez. Yine
düşmanın üzerine çökmüşken Ziyad'dan bana bir ferman gelirse, bu fermana göre
hareket edersem helak olmaktan, aksi yönde hareket etmem halinde de boynumun
vurulmasından korkarım" karşılığını verdi. Bunun üzerine Hakem b. Amr
el-Gifari, Horasan valiliğine atandı. İmran da onun emrine girdi. Bir ara:
"Biriniz bana Hakem'i çağırsın" deyince, biri gidip Hakem'e haber
verdi. Hakem gelip yanına girince, İmran ona: "Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'in: ''Allah'a isyan konusunda hiç kimseye itaat yoktur''
buyurduğunu işittin mi?" dedi. Hakem: "Evet!" karşılığını
verince, İmran: "Allah'a hamdolsun! -veya- Allahu Ekber!" dedi.
[Sahih]
27233 (3)- Muhammed (b.
Sirin) der ki: İmran b. Husayn'ın yanındayken adamın biri geldi ve: "Hakem
b. Amr el-Gifari, Horasan'a vali olarak atandı" dedi. İmran, Hakem'le
görüşmek istedi. Oradakilerden biri: "Onu yanına çağıralım mı?"
deyince, İmran: "Hayır!" karşılığını verdi. Sonra kalkıp yanına gitti.
İnsanlar içinde onunla karşılaşınca: "Müslümanlar adına ağır bir göreve
getirildin" dedi ve ona nasihatlerde ve öğütlerde bulundu. Sonra:
"Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in: ''Allah'a isyan konusunda
hiç kimseye itaat yoktur'' buyurduğu günü hatırlıyor musun?" diye sordu.
Hakem: "Evet!" karşılığını verince, İmran: "Allahu Ekber!"
dedi.
[Sahih]
27234 (4)- Yezid b.
İbrahim der ki: Muhammed'e, İmran b. Husayn'ın söz konusu hadisini sorduğumda
şöyle dedi: "Bana bildirilene göre her ikisi de Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'in ashabından olan İmran b. Husayn, Hakem el-Gifariye:
"Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in: ''Allah'a isyan konusunda
hiç kimseye itaat yoktur'' buyurduğu günü hatırlıyor musun?" diye sordu.
Hakem: "Evet!" karşılığını verince, İmran: "Allahu Ekber! Allahu
ekber!" demeye başladı.
[Sahih]
27235 (5)- Hasan
bildiriyor: Ziyad, Hakem el-Gifari'yi ordu komutanı yaptığında İmran b. Husayn
yanına gitti. Onu insanlar arasında görünce: "Ne için geldiğimi biliyor
musun?" dedi. Hakem: "Ne için?" diye sorunca, İmran şöyle dedi:
"Hatırlar mısın, zamanında komutanın biri askerlerinden birine:
"Ateşe atla!" demişti. Asker ateşin yanına kadar gelmiş ama
atlamamıştı. Daha sonra bu olay Nebi'e (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
bildirilince: ''şayet ateşe atlasaydı ikisi de (asker de komutanı da) cehenneme
girerdi. Zira Allah'a isyan konusunda hiç kimseye itaat yoktur''
buyurmuştu." Hakem: "Evet, hatırlıyorum" karşılığını verince,
İmran: "Sana bu hadisi hatırlatmak için yanına gelmiştim" dedi.
[Sahih]
27236 (6)- İbn Sirin
bildiriyor: Ziyad, Hakem b. Amr el-Gifari'yi vali tayin etti. İmran b. Husayn:
"Görev yerine gitmeden onunla görüşmek isterdim" dedi. Onunla
karşılaşınca da: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in: ''Allah'a
isyan konusunda hiç kimseye itaat yoktur'' buyurduğunu biliyorsun değil
mi?" dedi. Hakem: "Tabi ki biliyorum" karşılığını verince,
İmran:
"Ben de sana bunu
söylemek istemiştim" dedi.
[Sahih]
5. Ashabdan Biri
27237- Bilal b. Yaktur bildiriyor: Nebi'in (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) ashabından bir adam Sicistan'a vali olarak tayin edildi. Yine
Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ashabından olan bir adam onunla
karşılaşınca şöyle dedi:
"Hatırlar mısın,
zamanında Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bir adamı ordu komutanı
yapmıştı. Bu komutanın yanında bir ateş yakılınca askerlerinden birine: ''Kalk
ve ateşe atla!'' demişti. Asker de kalkıp ateşin üzerinden atlamıştı. Nebi
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) bunu duyunca: ''Şayet ateşe atlasaydı ikisi de
(asker de komutanı da) cehenneme girerdi. Zira Allah'a isyan konusunda hiç
kimseye itaat yoktur'' buyurmuştu. Bunu sana hatırlatmak istedim."
Hammad ise (bir
seferinde) şu lafızlarla rivayet eder: Komutan, askere:
"Kalk ve içine
atla!" dedi. Asker karşı çıkınca komutan ısrar etti ... Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Allah'a isyan konusunda hiç kimseye itaat
yoktur'' buyurdu ... Vali bunu duyunca: "Evet, hatırlıyorum" dedi.
[Hasen]
6. Ubade b. es-Samit
27238 (1)-z Ubade b. es-Samit der ki: Ebu'l-Kasım'ın (Sallallahu aleyhi
ve Sellem) şöyle buyurduğunu işittim: ''Benden sonra başınıza öyle yöneticiler
gelecek ki kötü bildiklerinizi iyi, iyi bildiklerinizi de kötü olarak
göstereceklerdir. Bilin ki Allah'a karşı gelene itaat olmaz. ''
[Zayıf]
27239 (2)- İsmail b.
Ubeyd el-Ensari bildiriyor: ... Bunun üzerine Ubade, Ebu Hureyre'ye şöyle dedi:
"Ey Ebu Hureyre! Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e biat
ettiğimizde sen orada değildin. Biz ona cennet karşılığında istekli ve isteksiz
halimizde vereceği emirleri dinleyip itaat etmek, bollukta ve darlıkta infakta
bulunmak, iyiliği emredip kötülükten alıkoymak, hiç kimsenin kınamasından
çekinmeden Allah yolunda hakkı söylemek, Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
Yesrib'e (Medine'ye) yanımıza geldiğinde kendimizi, eşlerimizi ve çocuklarımızı
koruduğumuz gibi onu koruyup yardım etmek üzerine biat etmiştik. Biatımız
bunlar üzerine oldu. Bu biatında verdiği sözlerden dönen kendi aleyhine dönmüş
olur. Nebi'e (Sallallahu aleyhi ve Sellem) verdiği sözlere sadık kalıp yerine
getirene ise Allah verdiği sözü (cennet sözünü) yerine getirir."
Ancak Muaviye, Osman'a:
"Ubade b. es-Samit, Şam halkını bana karşı kışkırtıyor. Ya onu yanına
çağınrsın ya da ben onu Şam'dan uzaklaştınrım" şeklinde bir mektup yazdı.
Osman da: "Ubade'yi Şam'dan çıkarıp Medine'deki evine geri yolla"
şeklinde bir cevap gönderdi. Bu Şekilde Muaviye, Ubade'yi oradan çıkardı.
Ubade, Medine'ye geldiği zaman Osman'ın evine girdi. Evde ashabdan veya onlara
yetişmiş biri olan tabilerden sadece bir adam vardı. Hz. Osman evinin bir
köşesinde oturmuştu. Aniden Ubade'yi karşısında görünce ona döndü ve: "Ey
Ubade! Bizden ne istiyorsun?" diye sordu. Ubade insanların önünde durdu ve
şöyle dedi: "Resulullah'ın, Ebu'l-Kasım'ın, Muhammed (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'in: ''Benden sonra başınıza öyle yöneticiler gelecek ki kötü
bildiklerinizi iyi, iyi bildiklerinizi de kötü olarak göstereceklerdir. Bilin
ki Allah'a karşı gelene itaat olmaz! Bundan dolayı bu konuda mazeret olarak
Rabbinizi göstermeyin'' buyurduğunu işittim."
[Zayıf]
Heysemi (9145) der ki:
"Hadisi İmam Ahmed ve Taberani rivayet etmiş olup ikisinin de ravileri güvenilir
kimselerdir. Ancak İsmail b. Ayyaş bu hadisi Hicaz'lılardan rivayet etmiştir.
Onlardan olan rivayeti ise zayıftır."
25060 (10)'da tekrar
etmiştir.
7. Enes b. Malik
27240- Enes b. Malik bildiriyor: Muaz: "Ey Allah'ın Resulü!
Senden sonra sünnetine uymayan ve emirlerini yerine getirmeyen yöneticiler
gelince onlara karşı ne yapmamızı emredersin?" diye sorunca, "Allah
Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Allah'a itaat etmeyene itaat edilmez''
buyurdu" dedi.
[Hasen]
Diğer tahric: Ebu Ya'la
(4046) ve Diyau'l-Makdisı Muhtare'de (2341) rivayet ettiler.