|
MÜSNED-İ HANBEL |
YÖNETİCİLİK VE HİLAFET |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
9- Yönetime Talip
Olmanın Yasaklanması
1. Abdurrahman b.
Semure
27125- Abdurrahman b. Semure der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi
ve Sellem) bana şöyle buyurdu: ''Ey Abdurrahman! Yöneticiliğe talip olma! Zira
sen isteyerek bu işe gelirsen bu sorumluluğunla başbaşa bırakılırsın. Ama sen
istemeden bu işe getirilirsen (Allah tarafından) yardım görürsün. Bir konuda
yemin eder de aksinin daha hayırlı olduğunu görürsen sana hayırlı gelen şeyi
yap ve yemininin kefaretini ver. ''
[Sahih]
Diğer tahric: Buhari
(6622, 6722, 7146) ve Müslim (7272, 4742, 4294) rivayet ettiler.
14165 (2)'de tekrar
etmiştir.
2. Ebu Zer
27126- Ebu Zer der ki: Bir gece Resulullah'la (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) birlikte sabaha kadar kalıp sohbet ettik. Ona: "Ey Allah'ın
Resulü! Bana idari bir görev ver" dediğimde: ''Bu, bir emanettir ve
hakkıyla bu görevi üstlenip bu konuda sorumluluklarını yerine getirenler dışında
kıyamet gününde kişi için pişmanlık ve hüsrana sebep olacaktır'' buyurdu.
[Sahih]
Diğer tahric: Müslim,
imaret 3/1457 (1825) rivayet etti.
3. Ebu Zer
27127- Ebu Zer der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
bana: ''Ey Ebu Zer!
Yetim malının
sorumluluğunu alma ve iki kişiye dahi olsa idareci olma'' buyurdu.
[Sahih]
Diğer tahric: Müslim,
imaret 3/1458 (1826), Ebu Davud, vasaya 3/114 (2868) ve Nesai, vasaya 6/255
(3667) rivayet ettiler. 16477 (1)'de tekrar etmiştir.
4. Ebu Hureyre
27128 (1) Ebu Hureyre'nin bildirdiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) şöyle buyurmuştur: ''Sizler yöneticiliğe çok hırslı olacaksınız! Ancak
bu, kıyamet gününde pişmanlığa ve hayıflanmaya sebep olacaktır. (Sütanne gibi
görülen yöneticilik) süt verdikçe çok güzelı sütünü kestiğinde ise çok kötü
sayılacaktır.''
[Sahih]
Diğer tahric: Buhari,
ahkam (9/79), Nesai, biat 7/162 (4211) ve İbn Ebi Şeybe 12/216 (12588) rivayet
ettiler.
27129 (2)- Ebu
Hureyre'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurmuştur: ''Sizler yöneticiliğe çok hırslı olacaksınız! Ancak bu, kıyamet
gününde pişmanlığa ve hayıflanmaya sebep olacaktır. (Sütanne gibi görülen
yöneticilik) süt verdikçe çok güzelı sütünü kestiğinde ise çok kötü sayılacaktır.
''
[Sahih]
5. Ebu Hureyre
27130 (1) Ebu Hureyre'nin bildirdiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) şöyle buyurmuştur: ''Yöneticilerin vay haline! Bilirkişilerin vay
haline! Emanetçilerin vay haline! Kıyamet gününde bazıları bir yerde görev
yapmış olmanın yerine saçlarından Süreyya yıldızına bağlanıp gök ile yer
arasında bu şekilde sallanmayı temenni edeceklerdir. ''
[Sahih]
Diğer tahric: Tayalisi
(2523) ve Hakim (4/91) rivayet ettiler.
27131 (2)- Ebu
Hureyre'nin bildirdiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurmuştur: ''Emanetçilerin vay haline! Vezirlerin vay haline! Kıyamet gününde
bazıları bir yerde görev yapmış olmanın yerine saçlarından Süreyya yıldızına
bağlanıp gök ile yer arasında bu şekilde sallanmayı temenni edeceklerdir. ''
[Sahih]
6. Ebu Hureyre
27132 (1) Ebu Hureyre'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur: ''... Yöneticilik işinde en hayırlı kişilerin
yöneticiliğe bulaşmadan önce bu işten hiç hoşlanmayan kişiler olduğunu
görürsünüz. ''
[Sahih]
Diğer tahric: Buhari,
menakib (4/338) ve Müslim, fadail4/1958 (2526) rivayet ettiler.
27133 (2)- Ebu
Hureyre'nin bildirdiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurmuştur: ''İnsanIarın (huyolarak) çeşit çeşit olduklarını görürsünüz.
Cahiliye döneminde hayırlı olan kişilerin dini hükümleri iyice anlamaları
halinde İslam döneminde de en hayırlı kişiler olduğunu görürsünüz. Yöneticilik
işinde en hayırlı kişilerin yöneticiliğe bulaşmadan önce bu işten hiç
hoşlanmayan kişiler olduğunu görürsünüz. (Allah katında) en kötü kişilerin de
her topluluğa karşı farklı bir yüzle (tavırla) yaklaşan ikiyüzlü kimseler
olduğunu görürsünüz.''
[Sahih]
Diğer tahric: İbn Hibban
(5757) rivayet etti.
7. Ebu Musa
27134 (1) Ebu Musa el-Eş' ari der ki: Kabilemden iki adamla birlikte
Hz. Nebi'e (Sallallahu aleyhi ve Sellem) geldim. Adamlar söz alıp konuşurken
imayla görevalmak istediklerini ifade edince Nebi (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'in yüzünün rengi değişti ve: ''Benim yanımda ancak hain olan kişi
böylesi bir şeye talip olur. Siz de Allah'a karşı takvalı olun'' buyurdu.
Sonrasında hiçbir konuda da bu iki kişiden yardım istemedim.
[Hasen]
Diğer tahric: Ebu Davud
3/344 (2930) rivayet etti.
27135 (2)- Ebu Musa
el-Eş'ari anlatıyor: Eş'ari'lerden iki adamla birlikte Nebi'in (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) yanına geldim. Biri sağımda biri de solumda duruyordu. Her
ikisi de Nebi'den (Sallallahu aleyhi ve Sellem) görev istediler. Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) dişlerini misvaklıyordu. Bana: ''Ey Ebu Musar
veya: ''Ey Abdullah b. Kays! Bu konuda sen ne diyorsun?'' diye sorunca:
"Seni hakla gönderene yemin olsun ki bu konuda bana bir şey demediler ve geldiğimizde
görev isteyeceklerini bilmiyordum" dedim. Dudağının altında duran misvakım
şu an bile görür gibiyim. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Biz görevi onu
isteyene vermeyiz'' karşılığını verdi ve bana: ''Ey Ebu Musa!'' veya: ''Ey
Abdullah b. Kays! Sen (Yemen'e) git!'' buyurdu.
Ebu Burde der ki: Bu
şekilde Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Ebu Musa'yı vali olarak Yemen'e
gönderdi. Ardından Muaz b. Cebel'i yolladı. Muaz oraya varınca, Ebu Musa:
"İn!" dedi ve ona bir minder verdi. Yanında bağlı olan bir adam
görünce, Muaz: "Bu kim?" diye sordu. Ebu Musa: "Bu adam
Yahudiyken müslüman oldu. Ancak tekrar kötü bir din olan Yahudiliğe döndü"
karşılığını verince, Muaz üç defa: "Allah'ın ve Resulü'nün hükmüne göre
öldürülene kadar oturmam!" dedi. Ebu Musa emrederek Yahudi adam
öldürülünce de oturdu.
Ebu Musa der ki: Muaz'la
oturup gece namazı konusunu konuştuk.
Muaz b. Cebel: "Ben
gece namazı kıldıktan sonra uyuyorum" veya: "Ben uyuduktan sonra
kalkıp gece namazı kılıyorum. Bu namazdan beklediğim karşılığı uykum için de
bekliyorum" dedi.
[Hasen]
27136 (3)- Ebu Musa der
ki: Eş'ari'lerden iki adam Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) gelip
imayla görevalmak istediklerini ifade ettiler. Ancak Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): "Benim yanımda ancak hain olan kişi böylesi bir şeye
talip olur'' karşılığını verdi.
[Sahih]
Diğer tahric: Nesai, es-Sünenu'l-kübra'da (5931) rivayet
etti.
27137 (4)- Ebu Musa
el-Eş'ari der ki: Eş'ari'lerden bazıları yanıma geldiler ve: "Bizimle
birlikte Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) git, zira onunla işimiz
var" dediler. Birlikte gittiğimizde: "Ey Allah'ın Resulü! Bize de bir
görev ver" dediler. Bu dediklerinden dolayı kendi adıma Resulullah'tan
özür diledim ve: "Ne isteyeceklerini bilmiyordum" dedim. Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) bana inandı ve mazur gördü. Onlara da: ''Biz,
kendisi isteyen kişiye görev vermeyiz'' buyurdu.
[Sahih]
Diğer tahric: Nesai
(8/224) rivayet etti.
8. Ammar b. Yasir
27138- Servan b. Milhan der ki: Mescid'de oturmuşken Ammar b. Yasir
yanımıza uğradı. Ona: "Fitne konusunda Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'den işittiğin şeylerden bahset" dediğimizde: "Nebi
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in: ''Benden sonra yönetimi ele geçiren ve bundan
dolayı da birbirlerini öldüren topluluklar olacaktır'' buyurduğunu
işittim" karşılığını verdi. Ona: "Şayet bu hadisi başkası bize
aktarmış olsaydı ona inanmazdık" dediğimiz de: "Ama öyle bir
şeyolacak" karşılığını verdi.
[Sahih]
Diğer tahric: Ebu Ya'la
(3/212) rivayet etti. Heysemi (7/292): "Servan dışında ravileri Sahih'in
ravileridir. Servan da güvenilir biridir" demiştir.
9. Hz. Ebu Bekr
27139- Yezid b. Ebi Süfyan der ki: Ebu Bekr beni Şam'a gönderirken
şöyle dedi: "Ey Yezid! Senin akrabaların var ve idare konusunda onları
başkalarına tercih edebilirsin ki senin için en çok bundan korkuyorum. Zira
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in şöyle buyurduğunu işittim: ''Bir
konuda müslümanların başına geçen kişi, birilerine onlara olan sevgisinden
dolayı görev verirse Allah'ın Ianeti üzerine olsun! Cehenneme girene kadar da
ondan nafile olsun farz olsun hiçbir ibadet kabul edilmez. Kim Allah'ın haram
kıldıklarından bir şeyi birine verirse, hakkı olmadığı halde Allah'ın
yasaklarından birini çiğnemiş olur. Allah'ın Ianeti böylesi birinin üzerine
olsun '' veya: ''Allah'ın koruması böylesi bir kişinin üzerinden kalkmıştır.''
[Zayıf]
Diğer tahric: Hakim,
Müstedrek'te (4/93) rivayet etti. Heysemi (9175) der ki: "Hadisi İmam
Ahmed rivayet etmiştir. Senedinde isimsiz bir ravi bulunmaktadır."
10. Adiy b. Amire
27140 (1) Adiy b. Amire el-Kindi der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi
ve Sellem): ''Ey insanlar! Zekat toplama işiyle görevlendirdiğimiz kişi, bir
iğne ve daha üstü olan bir şeyi bizden gizlerse bu hırsızlıktır ve kıyamet
gününde aldığı bu şeyle huzura çıkar'' buyurdu. Bunun üzerine Ensar'dan siyahi
bir adam Mücalid: "Bu Kişi Sa'd b. Ubade idi ve şu an onu görüyor
gibiyim" demiştir- kalktı ve: "Ey Allah'ın Resulü! O zaman bana
verdiğin bu görevi geri al" dedi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): ''Neden?'' diye sorunca, adam:
"Çünkü şöyle şöyle
dediğini işittim" dedi. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
IlAynı şeyi şimdi de
söylüyorum! Zekat toplama görevi verdiğimiz kişi, az olsun çok olsun topladığı
ne varsa bize getirsin. Bu işinden dolayı kendisine verdiğimizi alsın, almasına
izin verilmeyen şeyi ise almasın'' buyurdu.
[Sahih]
Diğer tahric: Müslim
(4771-3) ve Ebu Davud (3581) rivayet ettiler.
27141 (2)- Başka bir
kanalla bu hadisin aynısı nakledilmiştir.
[Sahih]
27142 (3)- Adiy b. Amire
el-Kindi der ki: "Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurduğunu işittim ... " Sonrasında ravi hadisin aynısını aktarır.
[Sahih]
27143 (4)- Adiy b.
Anıire el- Kindi der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Ey
insanlar! Zekat toplama işiyle görevlendirdiğimiz kişi bir iğne dahi olsa bir
şeyi bizden gizlerse bu hırsızlıktır ve kıyamet gününde aldığı bu şeyle huzura
çıkar'' buyurdu. Bunun üzerine Ensar'dan esmer ve uzun boylu bir adam kalktı
ve: "Ey Allah'ın Resulü! O zaman bana verdiğin görevi yapamam" dedi.
Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Neden?'' diye sorunca, adam: "çünkü
demin şöyle şöyle dediğini işittim" dedi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): ''Aynl şeyi şimdi de söylüyorum! Zekat toplama görevi verdiğimiz kişi,
az olsun çok olsun topladığı ne varsa bize getirsin. Bu işinden dolayı
kendisine verdiğimizi alsın, almasına izin verilmeyen şeyi ise almasın''
buyurdu.
[Sahih]
11. Ashabdan Biri
27144- Şakik b. Hayyan, Mes'ud b. Kabisa veya Kabisa b. Mes'ud'dan
bildiriyor: Muharib kabilesinin şu mahallesi sabah namazını kıldıktan sonra
içlerinden bir genç şöyle dedi: "Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
''Yeryüzünün batısı ve doğusunda fetihler yapacaksınız. Ancak Allah'tan korkan
ve emanetleri sahiplerine iade edenler dışında bütün yöneticiler cehennemde
olacaktır'' buyurduğunu işittim."
[Hasen]
Diğer tahric: İbn Kesir,
Tefsır'de (4/78) zikretmiş ve hasen olduğunu söylemiştir.
Heysemi (9179) der ki:
"Hadisi İmam Ahmed rivayet etmiştir. Ravilerden Şakik b. Hayyan hakkında
Ebu Hatim: "Meçhul biridir" der."
12. Abdullah b. Amr
27145- Abdullah b. Amr der ki: Hamza b. Abdilmuttalib, Resulullah'ın
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) yanına geldi ve: "Ey Allah'ın Resulü! Bana
bir görev ver de geçimimi sağlayayım" dedi. Resulullah (Sallallahu aleyhi
ve Sellem): ''Ey Hamza! Bir cana hayat vermeyi mi daha çok istersin yoksa
öldürmeyi mi?'' diye sorunca, Hamza: "Tabi ki hayat vermeyi" dedi.
Bunun üzerine Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''0 zaman kendini bu
tür şeylerden uzak tut'' buyurdu.
[Hasen]
Heysemi,
Mecmau'z-Zevaid' de (3/84) zikretmiş ve şöyle demiştir: "Ahmed rivayet
etti. İsnadında hadisleri hasen ama kendisinde zayıflık bulunan İbn Lehia
vardır. Diğeri ravileri ise güvenilirdir."