|
MÜSNED-İ HANBEL |
YÖNETİCİLİK VE HİLAFET |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
2- Liderlerin
Kureyş'ten Olması
1. Enes b. Malik
27015 (1) Bukeyr b. Vehb el-Cezeri der ki: Enes b. Malik bana şöyle
dedi: Herkese anlatmaycağım bir hadisi sana aktaracağım. Bir defasında Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) içinde bulunduğumuz evin kapısında durdu ve şöyle
buyurdu: ''Halifeler Kureyş'ten olur. Onların sizler üzerinde bir takım hakları
olduğu gibi sizlerin de onlar üzerinde haklarınız bulunmaktadır. Bu halifeler
kendilerinden merhamet istenildiği zaman merhamet eder, söz verdikleri zaman
sözlerinde durur, hükmettikleri zaman da adaletle hükmederler. İçlerinden böyle
davranmayan kişinin de Allah'ın, meleklerin ve tüm insanların laneti üzerine
olsun.''
[Hasen]
Diğer tahric: Tirmizi,
(iten 4/503 (2227), Nesai, S. el-Kübra'da 3/467 (5942), Tayalisi, Müsned'de
(2/163), Hakim (4/76) ve Beyhakl: (8/144) rivayet ettiler.
27016 (2)- Enes der ki:
Ensar'dan bir adamın evinde otururken Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) geldi.
Kapının her iki kanadından tutup şöyle buyurdu: ''Halifeler Kureyş'ten olur.
Onların sizler üzerinde bir takım hakları olduğu gibi sizlerin de onlar
üzerinde haklarınız bulunmaktadır. Bu halifeler kendilerinden merhamet
istenildiği zaman merhamet eder, hükmettikleri zaman adaletle hükmeder, söz
verdikleri zaman da sözlerinde dururlar. İçlerinden böyle davranmayan kişinin
de Allah'ın meleklerin ve tüm insanların laneti üzerine olsun. ''
[Hasen]
2. Ebu Berze
27017 (1) Ebu Berze'nin bildirdiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) şöyle buyurmuştur: ''Halifeler Kureyş'ten olur. Bu halifeler
kendilerinden merhamet istenildiği zaman merhamet eder, söz verdikleri zaman
sözlerinde durur, hükmettikleri zaman da adaletle hükmederler. İçlerinden böyle
davranmayan kişinin de Allah'ın meleklerin ve tüm insanların laneti üzerine
olsun.''
[Sahih]
Heysemi (8981) der ki:
"Hadisi İmam Ahmed ve daha detaylı bir metinle Ebu Ya'l.ı rivayet
etmiştir. Ebu Ya'la'nın rivayetinde kıssa geçmektedir. Hadisi Bezzar da rivayet
etmiştir. Ahmed'in ravileri Sahih'in ravileridir. Sukeyn b. Abdilazız Sahih
ravisi olmamakla beraber güvenilir bir kimsedir."
27018 (2)- Seyyar b.
Selame Ebu'l-Minhal der ki: Babamla birlikte Ebu Berze'nin yanına girdik. O zamanlar
henüz küçük bir çocuktum ve kulaklarımda da küpe vardı. Ebu Berze dedi ki:
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) üç defa: "Halifeler KureyŞ'ten
olur" buyurup şöyle devam etti: "Ama üç şeyi yapmaları halinde! Bu üç
şey de hükmetttikleri zaman adil olmaları, kendilerinden merhamet istenildiği
zaman merhamet etmeleri ve söz verdikleri zaman sözlerinde durmalarıdır!
İçlerinden böyle davranmayan kişinin de Allah'ın meleklerin ve tüm insanların
laneti üzerine olsun. ''
[Sahih]
27019 (3)- Seyyar b.
Selame Ebu'l-Minhal er-Riyahi der ki: Babamla birlikte Ebu Berze el-Eslemi'nin
yanına girdik. O zamanlar henüz küçük bir çocuktum ve kulaklarımda da küpe
vardı. Ebu Berze: "Allah'a hamdolsun ki Kureyşlilerden yönetimde olanı
kınayabiliyorum. Zira filan kişi falan yerde dünyalık için savaşırken, falan
kişi de filan yerde yine dünyalık için savaşmaktadır" dedi, Bununla
Abdulmelik b. Mervan'ı kast ediyordu, Hatta İbnu'l-Ezrak'ın yaptıklarından da
bahsetti ve şöyle devam etti: "Bu yöneticiler içinde en çok sevdiklerim de
makam peşinde olmayan, müslümanların mallarını yemeyen ve ellerini kanlarına
bulaştırmayanlardır. Resulullah da (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurmuştur: ''Halifeler Kureyş'ten olur! Halifeler Kureyş'ten olur! Halifeler
Kureyşlten olur! üç şeyi yapmaları halinde benim onlar üzerinde, onların da
sizler üzerinde bazı hakları vardır. Bu üç şey de, hükmetttikleri zaman adil
olmaları, kendilerinden merhamet istenildiği zaman merhamet etmeleri ve söz
verdikleri zaman sözlerinde durmalarıdır! İçlerinden böyle davranmayan kişinin
de Allah'ın meleklerin ve tüm insanların laneti üzerine olsun.''
[Sahih]
27668 (l)'de tekrar
edecektir.
3. Ali b. Ebi Talib
27020-z Ali b. Ebi Talib der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'in: ''İnsanlar Kureyş'e tabidirler. İyileri Kureyş'in iyilerine,
kötüleri de Kureyş'in kötülerine tabi olurlar'' buyurduğunu kulaklarımla
işittim ve kalbimde muhafaza ettim.
[Hasen]
Heysemi,
Mecmau'z•Zevaid'de (5/191) der ki: "Hadisi Abdullah b. Ahmed ve Bezzar
rivayet etmiştir. Ravilerden Muhammed b. Cabir el-Yemamı çoğunluk alimler
nezdinde zayıftır. Güvenilir kabul edenler de mevcuttur."
4. İbn Mes'ud
27021- Abdullah b. Mes'ud der ki: Kureyş'ten yaklaşık seksen adamla
birlikte Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in yanında oturuyorduk. Orada
bulunanların hepsi de Kureyşliydi. O günü onlarda gördüğüm güzel yüzleri başka
bir yerde görmüş değildim. Kadınlar konusunda konuşmaya başladıklarında
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) de onlarla sohbete katıldı ki bir ara
susmasını ve bu konunun kapanmasını istedim. Daha sonra yanına geldiğimde
teşehhüd etti ve: ''Ey Kureyşliler! Allah'a karşı gelmediğiniz sürece
idarecilik sizde alacak'' buyurdu. Sonra elindeki bir değneği göstererek:
''Ancak Allah, kendisine karşı gelmeniz durumunda şu değneğin soyulması gibi
sizleri bu işten sayacak birilerini gönderir'' buyurdu. Elindeki değneğin
kabuklarını soyunca da beyazı ortaya çıktı.
[Sahih]
Heysemi,
Mecmau'z-Zevaid'de (5/192) der ki: "Ahmed, Ebu Ya'la ve Taberani, M.
el-Evsat'ta rivayet etti. Ahmed'in ravileri Sahihin ravileridir, Ebu Ya'la'nın
ravileri de güvenilirdir. "
5. İbn Ömer
27022 (1) Abdullah b. Ömer der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): ''Müslümanlardan iki kişi bulunduğu sürece yönetim işi Kureyşlilerde
kalır'' buyurdu ve iki parmağını şu şekilde çevirerek hareket ettirdi.
[Sahih]
Diğer tahric: Buhari
(6/389, 13/104) ve Müslim (2/89) rivayet ettiler.
27023 (2)- Abdullah b.
Ömer'in bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
''Müslümanlardan iki kişi bulunduğu sürece yönetim işi Kureyşlilerde kalır''
buyurmuştur.
[Sahih]
27024 (3)- İbn Ömer'in
bildirdiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Müslümanlardan iki kişi
bulunduğu sürece yönetim işi Kureyşlilerde kalır'' buyurmuştur.
[Sahih]
6. Ebu Hureyre
27025 (1) Ebu Hureyre'nin bildirdiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) şöyle buyurmuştur: ''İnsanlar yönetim konusunda Kureyşle tabidirler.
Diğer müslümanlar Kureyş müslümanlarına, kafirler de Kureyş kafirlerine tabi
olurlar. ''
[Sahih]
Diğer tahric: Buhari
(385), Müslim (2/79) ve Tayalisi (2380) rivayet ettiler.
27026 (2)- Ebu
Hureyre'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''İnsanlar
yönetim konusunda Kureyşle tabidirler. İyileri Kureyş'in iyilerine, kötüleri de
Kureyş'in kötülerine tabi olurlar'' buyurmuştur.
[Sahih]
27027 (3)- Ebu
Hureyre'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
''Hükmettikleri zaman adil oldukları, emaneti geri verdikleri ve merhamet
istendiğinde merhamet ettikleri sürece benim Kureyşliler üzerinde bazı
haklarımı Kureyşlilerin de sizlerin üzerinde bazı hakları vardır'' buyurmuştur.
[Sahih]
Heysemi,
Mecmau'z-Zevaid'de (5/192) zikretmiş ve: "Ahmed ve Taberani, M. elEvsat'ta
rivayet etti. Ahmed'in ravileri Sahih'in ravileridir" demiştir.
27806 (l)'de tekrar
edecektir.
27028 (4)- Ebu
Hureyre'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurmuştur: ''İnsanlar yönetim konusunda Kureyş'e tabidirler. Diğer
müslümanlar Kureyş müslümanlarına, kafirler de Kureyş kafirlerine tabi
olurlar,''
[Sahih]
Diğer tahric: Müslim
(4/480) rivayet etti.
27079 (5)- Ebu Hureyre'nin
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur:
''İnsanlar yönetim konusunda Kureyşle tabidirler, Diğer kafirler Kureyş
kafirlerine, diğer müslümanlar da Kureyş müsümanlarına tabi olurlar, ''
[Sahih]
Diğer tahric: Müslim
(1451), İbn Ebi Şeybe (12/167-168) ve Abdurrezzak (19895) rivayet ettiler.
27030 (6)- Ebu
Hureyre'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
''İnsanlar yönetim konusunda Kureyş'e tabidirler. İyileri Kureyş'in iyilerine,
kötüleri de Kureyş'in kötülerine tabi olurlar'' buyurmuştur.
[Sahih]
27031 (7)- Yezid b.
Şerik bildiriyor: Dahhak b. Kays, Ebu Hureyre'yle Mervan'a giysi göndermişti.
Mervan: "Kapıdakinin kim olduğuna bakın" deyince: "Ebu Hureyre
gelmiş" karşılığını verdiler. Mervan: "Girmesine izin verin"
dedi. Girdiğinde ona: "Ey Ebu Hureyre! Bize Resulullah (Sallallahu aleyhi
ve Sellem)'den işittiğin bir şeyler anlat" deyince, Ebu Hureyre:
"Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in: ''İdarecilik işini
üstlenenlerden bazıları bu işe bulaşma yerine Süreyya yıldızından aşağıya
atılmayı temenni edeceklerdir'' buyurduğunu işittim" dedi. Mervan:
"Ey Ebu Hureyre! Daha da anlat" deyince, Ebu Hureyre:
"Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in: ''Bu Ümmetin helakı, Kureyşli
bir gencin elinden olacaktır'' buyurduğunu işitim" dedi.
[Hasen]
Diğer tahric: Hakim,
Müstedrek'te (4/91) rivayet etti.
7. Cabir b. Abdillah
27032 (1) Cabir'in bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): ''Hayırda da, şerde de insanlar Kureyşle tabidirler'' buyurmuştur.
[Sahih]
Diğer tahric: İbn Ebi
Şeybe (12/167), Ebu Ya'la (2272) ve İbn Hibban (6263) rivayet ettiler.
27033 (2)- Cabir'in
bildirdiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Hayırda da, şerde de
insanlar Kureyşle tabidirler'' buyurmuştur.
[Sahih]
27034 (3)- Cabir'in
bildirdiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Hayırda da şerde de
insanlar Kureyşle tabidirIer'' buyurmuştur.
[Sahih]
27035 (4)- Cabir b.
Abdillah'ın bildirdiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Hayırda da,
şerde de insanlar Kureyşle tabidirIer'' buyurmuştur.
[Sahih]
Diğer tahric: Bu kanalla
Müslim (4730) rivayet etti.
8. Muaviye
27036 (1) Zühri, Muhammed b. Cübeyr b. Mut'im'den bildiriyor:
Kureyş'ten bir heyetin içinde Muaviye'nin yanındaydık. Muaviye, Abdullah b. Amr
b. el-As 'ın, Kahtan'tan birinin yönetici olacağı yönünde hadisler
aktardığından haberdar olunca öfkelendi. Bu öfkeyle bir konuşma yapmak üzere
kalktı. Allah'a layıkıyla hamdu senada bulunduktan sonra şöyle dedi:
"Sonrasına gelince; İçinizden bazılarının Allah'ın Kitab'ında bulunmayan
ve Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in söylemediği şeyler aktardığını
öğrendim. Bilin ki bunları söyleyenler cahildir. Peşinden gideni saptıran sözlerden
sakının! Zira Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in şöyle buyurduğunu
işittim: IDini ayakta tuttukları sürece halifelik işi Kureyşlilerde olacaktır.
Bu konuda onlarla çekişenleri Allah yüzüstü cehenneme atacaktır.''
[Sahih]
Diğer tahric: Buhari 13/113
(7139) ve Taberani, M. el-Kebir'de 19/338 (781) rivayet ettiler.
27037 (2)- Muaviye'nin
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur:
''Müslümanlar yönetim işinde Kureyşle tabidir. Onların Cahiliyelde hayırlı olanları,
dini iyice kavramaları halinde müslümanken de en hayırıdardan olurlar. Vallahi
azıp şımarmayacak olsalardı Kureyş'in iyilerinin Allah katında olan
mükafatlarını kendilerine haber ederdim.''
[Sahih]
Diğer tahric: İbn Ebi
Şeybe (12/169) rivayet etti.
9. Utbe b. Abd
27038- Utbe b. Abd'in bildirdiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) şöyle buyurmuştur: ''Hilafet Kureyş'te, kadılık Ensar'da, ezan
Habeşlilerde olur. Hicret de önce tüm Müslümanlarda, sonra da Muhacirlerde
olur. ''
[Sahih]
Diğer tahric: Taberani,
M. el-Kebir'de 17/121 (298) rivayet etti. Heysemi (4/192): "Ahmed'in
ravileri güvenilirdir" demiştir.
10. Amr b. el-As
27039- Abdullah b. Ebi'l-Hüzeyl der ki: Amr b. el-As arada yanımıza
uğrar bizimle ilgilenirdi. Bekr b. Vail oğullarından bir adam: "Kureyşli
(yönetici)ler şayet bu yaptıklarından (zulüm ve günahlardan) geri durmazlarsa
Allah yönetim işini onlardan alıp Araplardan başka topluluklara
verecektir" deyince, Amr: "Yanılıyorsun! Zira Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'in: ''Kureyş kıyamete kadar hayırda da, şerde de insanların
(idare olarak) başında kalacaktır'' buyurduğunu işittim" karşılığını
verdi.
[Sahih]
Diğer tahric: Tirmizi (2227) rivayet etti.
11. Ebu Musa
27040- Ebu Musa der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem),
içinde Kureyşlilerin bulunduğu bir evin kapısında durup kapı kanatlarından
tuttu ve: ''Evde Kureyşli olmayan var ml?'' diye sordu. "Ey Allah'ın
Resulü! Kızkardeşimizin oğlu olan filan kişi dışında Kureyşli olmayan yok"
dediklerinde, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Bir topluluğun
kızkardeşlerinin oğlu (yani kadınlar tarafından yakınları) da
kendilerindendir'' buyurdu ve şöyle devam etti: ''Merhamet istendiğinde
merhamet gösterdikleri, hükmettikleri zaman adaletle hükmettikleri, taksimatta
adil davrandıkları sürece yönetim işi Kureyşlte olacaktır. Bunu yapmamaları
halinde de Allah'ın, meleklerin ve tüm insanların laneti üzerlerine olsun.
Böylesi bir durumda onlardan nafile veya farz hiçbir ibadet kabul edilmez. ''
[Sahih]
Heysemi (8983) der ki:
"Ben derim ki: Ebu Davud hadisin sadece "Bir topluluğun
kızkardeşlerinin oğlu da kendilerindendir" bölümünü rivayet etmiştir.
Hadisi İmam Ahmed, Bezzar ve Taberani rivayet etmiş olup, Ahmed'in ravileri
güvenilir kimselerdir. "
12. Ebu Mes'ud
27041 (1) Ebu Mes'ud el-Ensari der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi
ve Sellem) Kureyşlilere şöyle buyurdu: ''Günahlara bulaşmadığınız sürece
yönetim işi sizde kalır ve insanları yönetirsiniz. Ancak günahlara bulaşırsanız
Allah sizlere kötü kullarını musallat eder. Onlar da değneğin kabuğunun
soyulması gibi bu işi sizden çekip alırlar. ''
[Sahih]
Diğer tahric: Taberani,
el-Mu'cemu'l-kebir' de (17/721) ve Hakim, Müstedrek'te (5/502) rivayet ettiler.
27042 (2)- Başka bir
kanalla bu hadisin aynısı nakledilmiştir.
[Sahih]
27043 (3)- Ebu Mes'ud
el-Ensari: der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Kureyşlilere şöyle
buyurdu: ''Günahlara bulaşmadığınız sürece yönetim işi sizde kalır ve insanları
yönetirsiniz. Ancak günahlara bulaşırsanız Allah sizlere kötü kullarını
musallat eder. Onlar da değneğin kabuğunun soyulması gibi bu işi sizden çekip
alırlar. ''
[Sahih]
13. Zü Mihmer
27044- Zi Mihmer bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
şöyle buyurdu: ''Bu iş (yönetim) Himyerldeydi. Sonra Allah onlardan alıp
Kureyşlilere verdi. Ancak yine onlara geri dönecektir.''
Abdullah b. Ahmed der
ki: "Babamın kitabında IAncak yine onlara geri dönecektir'' ifadesinin
harfleri "......" şeklinde ayrık yazılmıştı. Ancak bana rivayet
ettiğinde bitiştirerek söyledi."
[Sahih]
Heysemi (8984) der ki:
"Hadisi imam Ahmed ve kısa metinle Taberani harf harf ayırmadan rivayet
etmiştir. Hadisin ravileri güvenilir kimselerdir."
24787 (1)'de tekrar etmiştir.