MÜSNED-İ HANBEL

ZÜHD

 

ANA SAYFA      Kur’an      Hadis      Sözlük      Biyografi

 

DEVAM: 2- Dünyalıklara Karşı Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in ve Ashabın Tutumu

FARKLI HADİSLER

 

9. Kurre b. İyas

 

22810- Muaviye b. Kurre der ki: Babam: "Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile birlikte tek yiyeceğimiz iki siyah gıda olacak şekilde uzun bir süre geçirdik" dedi ve: "İki siyah gıdanın ne olduğunu biliyor musun?" diye sordu. "Hayır" karşılığını verdiğimde: "Hurma ile su" dedi''

 

[Sahih]

 

Diğer tahric: Hakim (4/105) rivayet etti. Heysemi (10/321) der ki: "Ahmed ve Bezzar rivayet ettiler. Taberani, el-Mu'cemu'l-evsat'ında ve el-Mu'cemu'l-kebir'inde rivayet etti. Ahmed'in, Bistam b. Müslim dışındaki ravileri Sahih'in ravileridiL O da güvenilirdir."

 

 

10. Hz. Aişe

 

22811- Urve bildiriyor: Hz. Aişe: "Muhammed'i (Sallallahu aleyhi ve Sellem) hakla gönderene yemin olsun ki Allah onu Nebi olarak gönderip vefat edene kadar elenmiş un görmüş veya elenmiş undan yapılmış ekmek yemiş değildir" dedi. Ona: "Arpayı nasıl yerdiniz?" diye sorduğumda: "üzerine üfler, kalanından ekmek yapardık" dedi.

 

[Zayıf]

 

 

11. Sehl b. Sa'd

 

22812- Ebu Hazım bildiriyor: Sehl b. Sa'd'a: "Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) vefat edene dek elenmiş has unu görmüş müdür?" diye sorulunca: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Allah'a kavuşuncaya kadar elenmiş has unu görmüş değildir" dedi. Ona: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) zamanında elek kullanır mıydınız?" diye sorulunca: "Eleklerimiz yoktu" dedi. Ona: "Arpadan ekmeği nasıl yapardınız?" diye sorulunca da: "(Öğütülmüş) arpaya üfülerdik, kepeğinden uçan uçardı (geriye kalandan da ekmek yapardık)" dedi.

 

[Sahih]

 

Diğer tahric: Buhari:, at'ime 9/548 (5410), Tirmizi, zühd 4/581 (2364, "hasen sahih") ve İbn Mace 2/1107 (3335) rivayet ettiler.

 

 

12. Ebu Ubeyde b. el-Cerrah

 

22813- Abdullah b. Amir'in azatlısı Ebu Hisbe Müslim b. Ukeys bildiriyor: Ebu Ubeyde b. el-Cerrah'ın yanına giren kişinin anlattığına göre, yanına girince onu ağlarken buldu. Kendisine: "Ey Ebu Ubeyde! Neden ağlıyorsun?" diye sorduğunda, Ebu Ubeyde şöyle dedi:

Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bir gün Allah'ın, Müslümanlara zaferler ve ganimetler bahşedeceğinden, Şam'ın bile fethedileceğinden bahsetti ve bana: ''Ey Ebu Ubeyde! Şayet ömrün yeter de o günlere yetişirsen üç tane hizmetçiyle yetin. Biri sana hizmet etsin, biri seninle yolculuk etsin, biri de ailenin ihtiyaçlarını görsün. Bineklerden de binmen için bir tane, yükün için bir tane, kölen (hizmetçin) için bir tane olmak üzere üç tanesi sana yetsin'' buyurdu. Oysa şimdi evime bakıyorum da kölelerle dolmuş, ahıra bakıyorum da hayvanlarla ve atlarla dolmuş. Bu durumdayken: ''İçinizden en sevdiğim ve bana en yakın olan kişi, onu bıraktığım haliyle bana kavuşandır'' buyuran Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in karşısına nasıl çıkayım! İşte bu yüzden ağlıyorum."

 

[Zayıf]

 

Heysemi, Mecmau'z-Zevaid'de (10/253) zikretmiş ve: "Ahmed rivayet etti.

İsnadında ismi verilmeyen bir ravi vardır. Diğer ravileri ise güvenilirdir" demiştir.

 

 

13. Ebu Haşim b. Utbe

 

22814 (1) Şakik der ki: Muaviye hasta olan dayısı Ebu Haşim b. Utbe'nin ziyaretine gittiği zaman Ebu Haşim ağlamaya başladı. Muaviye: "Dayıcığım! Neden ağlıyorsun? Sende bulunan bir ağrıdan mı, yoksa dünyaya olan arzundan mı?" diye sorunca, Ebu Haşim şu karşılığı verdi: "İkisi de değil! Ancak zamanında Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bana: ''Ey Ebu Haşim! Belki (müslümanlardan) bazı toplulukların bol mal (ganimet) getirmesine yetişeceksin. Öylesi bir zamana yetişirsen bu mallardan bir hizmetçi ve Allah yolunda kullanacağın bir binek sana yeterli olsun'' buyurmuştu. Oysa çokça mal biriktirdiğimi görüyorum."

 

[Sahih]

 

Diğer tahric: Nesai, zznet 81218 (5372) ve İbn Mace, zühd 2/1374 (4103) rivayet ettiler.

 

 

 

22815 (2)- Ebu Vail der ki: "Muaviye hasta olan Ebu Haşim b. Utbe'nin ziyaretine gittiği zaman ağladığını gördü ... " Sonrasında ravi bir öncekinin aynısını aktarır.

 

[Sahih]

 

 

 

22816 (3)- Semure b. Sehm der ki: Yaraları olan Ebu Haşim b. Utbe'nin ziyaretine gitmiştim. Oradayken Muaviye ziyaretine geldi. Ağladığını görünce Muaviye ona: "Neden ağlıyorsun? Sende bulunan bir ağrıdan mı, yoksa dünyanın kaybolup giden güzelliklerine mi?" diye sordu. Ebu Haşim şu karşılığı verdi: "İkisi de değil! Fakat Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bana bir nasihatte bulunmuştu ve keşke bu nasihati tutsaydım. Zira bana: "Belki aranızda paylaştırılacak mallara (ganimetIere) yetişeceksin. Öylesi bir zamana yetişirsen bu mallardan bir hizmetçi ve Allah yolunda kullanacağın bir binek sana yeterli olsun'' buyurmuştu. Oysa çokça mal biriktirmişim."

 

[Hasen]

 

Diğer tahric: Tirmizi 4/564 (2327), Nesai (8/218), İbn Mace 2/1374), Darimi (2/301) ve İbn Hibban 4/6 (2487) rivayet ettiler.

 

 

14. Habbab b. el-Erett

 

22817 (1) Kays b. Ebi Hazım anlatıyor: Hasta olan Habbab b. el-Eret'in ziyaretine gittik, zira karnından yedi defa dağlanmıştı. Bize: "Şayet Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ölümü istemeyi bize yasaklamasaydı ölmek için dua ederdİm. Zira hastalığım çok uzun sürdü" dedi. Başka bir defasında yanına geldiğimizde bir duvarı örüyordu ve şöyle dedi: "Arkadaşlarım dünyaya yüz vermeden ölüp gittiler. Biz onlardan sonra o kadar çok mal edindik ki onları koyacak topraktan (yapılardan) başka bir yer bulamıyoruz. Oysa bir müslüman, yapılar için olanı dışında yaptığı her bir harcamadan dolayı sevabını alır."

Başka bir defasında ise şöyle dedi: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Kabe'nin gölgesinde hırkasını yastık yapıp ona yaslanmışken (müşriklerin eziyetlerinden yana) ona şikayette bulunup: "Ey Allah'ın Resulü! Bize yardım etmesi için Allah'a dua etmeyecek misin?" dedik. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yüzü kıpkırmızı olmuş bir şekilde doğrulup oturdu ve şöyle buyurdu: ''Vallahi sizden öncekilerden birinin başına testere konulur ayağına kadar kesilip iki parçaya bölünürdü ve buna rağmen dininden dönmezdi. Vallahi bu din hakim olacak ve kişi bineğine binip San'a'dan Hadramut'a kadar Allah'tan başka hiç kimseden korkmadan yolculuk edebilecektir. Yine kişi koyun sürüsü için kurttan başka hiç kimseden korkmayacak duruma gelecektir.''

 

[Sahih]

 

Diğer tahric: İkinci bölümünü Buhari (6431) rivayet etti.

 

 

 

22818 (2)- Ahmed başka bir kanalla bir öncekinin aynısını: "Demirden taraklarla eti kemiğinden ayrılacak şekilde taranırdı da yine dininden dönmezdi'' ekiyle rivayet etmiştir.

 

[Sahih]

 

 

15. Utbe b. Gazvan

 

22819 (1) Utbe b. Gazvan der ki: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile birlikte yedi kişi iken ağaç yapraklarından başka yiyeceğimizin olmadığı zamanları bilirim. Yaprak yemekten ağızlarımız hep yara olmuştu.,

 

[Sahih]

 

Diğer tahric: Müslim, zühd 4/2279 (2967) ve İbn Mace, zühd 2/1392 (4156) rivayet ettiler.

 

 

 

22820 (2)- Halid b. Umeyr anlatıyor: Utbe b. Gazvan bir hutbe verdi.

Allah'a hamdu senada bulunduktan sonra şöyle dedi: "Dünya gitmekte olduğunu bildirip yolculuk zamanının geldiğini söylüyor. Ömründen geriye kalan da ancak bir kabın dibinde kalan ve sahibi tarafından da dökülecek olan kadardır. Buradan zevali olmayan başka bir diyara gideceksiniz. Onun için yanınızda hayırlı şeylerle birlikte ayrılmaya çalışın! Bize bildirilene göre cehennemin kenarından bir taş atılacak olsa ancak yetmiş yıl sonra dibine ulaşırmış. Vallahi cehennemi dolduracaksınız. Şaşırdınız mı? Vallahi bize bildirilene göre cennet kapısının iki kanat aralığı kırk yıllık bir yolculuk mesafesi kadarınış. Yine de gün gelecek onu kapısında izdiham yaşanacaktır. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile birlikte yedi kişi iken ağaç yapraklarından başka yiyeceğimizin olmadığı zamanları bilirim. Yaprak yemekten ağızlarımız hep yara olmuştu. Bir defasında elime bir giysi geçti. İkiyi bölüp bir parçasını Sa'd'a verdim. Yarısını Sa'd giyerken diğer yarısını da ben giydim. O yedi kişiden her biri de bugün bir şehirde valilik yapmaktadır. Kendimi büyük görüp Allah katında küçük biri olmaktan Allah'a sığınırım. Her bir Nebilik sonunda bitmiş ve ardından saltanat gelmiştir. Bundan dolayı bizlerden sonra da başınıza geçecek yöneticilerle• sınanacaksınız."

 

Behz der ki: Daha önce Süleyman b. el-Mu ği re bunu: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bizlere bir hutbe verdi..." şeklinde rivayet etti.

 

[Sahih]

 

Diğer tahric: Müslim, zühd 4/2278 (2967) rivayet etti.

 

 

 

22821 (3)- Halid b. Umeyr der ki: Utbe b. Gazvan minber üzerinde bizlere bir hutbe verdi. Hutbesinde şöyle dedi: "Dünya gitmekte olduğunu bildirip yolculuk zamanının geldiğini söylüyor. Ömründen geriye kalan ancak bir kab ın dibinde kalan kadardır. Kendisinden mutlaka ayrılacağınız bir mekanda yaşıyorsunuz. Onun için yanınızda hayırlı şeylerle birlikte ayrılmaya çalışın! Resulullah'la (Sallallahu aleyhi ve Sellem) birlikte yedi kişi iken ağaç yapraklarından başka yiyeceğimizin olmadığı zamanları bilirim. Yaprak yemekten ağızlarımız hep yara olmuştu."

 

[Sahih]

 

Abdullah b. Ahmed der ki: "Babam bu hadisi Veki' dışında başka hiç kimsenin rivayet etmediğini, bu bakımdan tek kanallı bir rivayet olduğunu söyledi,"

 

 

 

22822 (4)- Halid b. Umeyr der ki: "Utbe b. Gazvan'ın hutbesinde şöyle dediğini işittim. .. " Sonrasında ravi söz konusu hadisi zikredip Utbe'nin şöyle dediğini aktarır: "Resulullah'la (Sallallahu aleyhi ve Sellem) birlikte ashabdan yedi kişi iken ağaç yapraklarından başka yiyeceğimizin olmadığı zamanları bilirim. Yaprak yemekten ağızlarımız hep yara olmuştu."

 

[Sahih]

 

Abdullah b. Ahmed der ki: "Babamın dediğine göre buradaki Ebu Nuame, Amr b. İsa'dır. Bir önceki Ebu Nuame ise bundan farklıdır ve hadis konusunda daha önde gelen biridir. Ancak buradaki Ebu Nuame yaş olarak bir öncekinden daha büyüktür."

 

 

16. Amr b. el-As

 

22823- Musa, babasından bildiriyor: İskenderiyye'de Amr b. el-As'ın yanındayken geçim sıkıntısından yana şikayette bulunuldu. Bunun üzerine ashabdan bir adam: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) vefat edene kadar ğalis ekmeğine doymuş değildir" dedi.

 

Ravi Musa der ki: "Galis, arpa ve çavdar karışımından yapılan ekmektir."

 

[Sahih]

 

Heysemi (10/314): "Ravileri Sahih'in ravileridir" demiştir.

 

 

17. Ca'de

 

22824 (1) Ebu İsrail el-Cüşemi, kabilesinden Ca'de adında yaşlı bir adamdan bildiriyor: Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bir adam hakkında bir rüya gördü. Adama haber gerip yanına çağırdı. Adam gelince gördüğü rüyayı ona anlattı. Adam da iri göbekli birisiydi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) parmağıyla onun göbeğine işaret ederek: ''Şayet bu (yediklerin) başka bir yerde olsaydı (başkasına infak etseydin) senin için daha hayırlı olurdu'' buyurdu.

 

[Hasen]

 

Diğer tahric: Nesai, es-Sünenu'l-kübra'da (10903) ve Hakim (4/121-2) rivayet ettiler.

 

 

 

22825 (2)- Ebu İsrail'in azatlısı Ebu Ca'de der ki: Adamın birinin gördüğü bir rüyayı Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e anlattığını gördüm. Adam da kilolu ve göbekli birisiydi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ona: ''Şayet bu (yediklerin) başka bir yerde olsaydı (başkasına infak etseydin) senin için daha hayırlı olurdu'' buyurdu.

 

[Hasen]

 

 

 

22826 (3)- Ebu İsrail, Ca'de'den bildiriyor: Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) kilolu bir adam görünce karnına doğru işaret ederek: ''Şayet bu (yediklerin) başka bir yerde olsaydı (başkasına infak etseydin) senin için daha hayırlı olurdu'' buyurdu.

 

[Hasen]

 

 

 

22827- Ebu Harb, ashabdan Talha adında bir adamdan bildiriyor: Medine'ye geldiğimde tanıdığım hiç kimse yoktu. Bundan dolayı Suffe'de bir adamla birlikte kaldım. Bu adamla birlikte yiyecek olarak her gün bir müd hurmayı paylaşırdık. Bir gün Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) namazı kıldınp bitirdikten sonra Suffe'de kalanlardan biri: "Ey Allah'ın Resulü! Hurma yemekten midelerimiz yandı ve giysilerimiz eskiyip yırtıldı" dedi. Bunun üzerine Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) minbere çıkıp bir konuşma yaptı. Konuşmasında şöyle buyurdu: ''Şayet elimde ekmek ya da et bulundaydı yemeniz için verirdim. Ancak önünüze tabak tabak yemeklerin getireleceği ve Kabe'nin örtüleri gibi güzel giysiler giyeceğiniz zamana ulaşmanız çok da uzak değildir. ''

Arkadaşımla birlikte gecesi ve gündüzüyle on sekiz gün boyunca adi hurmadan başka bir yiyeceğimiz olmadı. Daha sonra Ensar'dan bazı kardeşlerimizin yanına geldik. Onlar yiyeceklerini bizimle paylaştılaL Elde ettiğimiz en iyi yiyecek de onların bizimle paylaştığı o hurmalar olmuştu.

 

[Sahih]

 

Diğer tahric: Taberani, M. el-Kebir'de 8/371 (8160), Hakim (4/549, "sahih") ve İbn Hibban (s. 630, no. 2539) rivayet ettiler.

 

 

19. Ebu Mes'ud

 

22828- Ukbe b. Amr Ebu Mes'ud der ki: "Zamanında Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) sadaka verilmesini emrettiği zaman imkanı olmayan gidip çalışır ve kazandığı bir müd yiyeceği getirip verirdi. Oysa bugün onlardan birinin yüzbinlik (dinar veya dirhem) serveti bulunuyor.,

 

Şakik der ki: "Gördüğüm kadarıyla Ebu Mes'ud son sözüyle kendini kastediyordu."

 

[Sahih]

 

Diğer tahric: Buhari, tefsir (6/85), İbn Mace (4155) ve Taberani, M. el-Kebir'de (17/200) rivayet ettiler.

 

 

20. Bureyde el-Eslemi

 

22829- Bureyde el-Eslemi'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem); ''Dünyalık olarak size bir hizmetçi ve bir binek yeterli olsun'' buyurmuştur.

 

[Sahih]

 

Diğer tahric: Darimi (2718) ve Nesai, es-Sünenu'l-kübra'da (9726) rivayet ettiler.

 

 

21. Cabir b. Abdillah

 

22830- Cabir b. Abdillah'ın bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Erkeğe birı kadına bir ve misafire bir tane olmak üzere kişi için üç yatak yeterlidir, Dördüncü yatak olursa şeytanın yatağı olur'' buyurmuştur.

 

[Sahih]

 

 

22. Selman

 

22831- Hasan der ki: Selman, vefat anı yaklaştığı zaman ağlayarak: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bizlere bir öğütte bulunmuştu, ancak biz bu öğüdü tutmadık. Dünyada birimizin mal varlığının bir yolcunun azığı kadar olmasını öğütlemişti" dedi. Ancak Selman'ın geriye bıraktığı mala baktığımızda yirmi küsur veya otuz küsur dirhem değerinde olduğunu gördük.

 

[Sahih]

 

Diğer tahric: İbn Mace, zühd 2/1374 (4104) rivayet etti.

 

 

23. Ebu Zer

 

22832- Ebu Zer der ki: "Kıyamet gününde içinizden Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e en yakın duracak olan kişi ben olacağım. Zira Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in: ''Kıyamet gününde içinizden bana en yakın olan kişi, onu bıraktığım haliyle bana kavuşandır'' buyurduğunu işittim. Vallahi benim dışımda her biriniz bir şekilde dünyalık elde etmeye çalıştınız."

 

[Sahih]

 

Diğer tahric: Taberani 2/149 (1627) rivayet etti.

 

 

SONRAKİ