|
MÜSNED-İ HANBEL |
BÜYÜK VE KÜÇÜK GÜNAHLAR |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
8- Atayla ve Soyla
Övünmekten Sakındırma
1. İbn Abbas
23622- İbn Abbas'ın bildirdiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) şöyle buyurmuştur: ''Cahiliye döneminde ölen babalarınızIa övünmeyin.
Canım elinde olana yemin olsun ki bokböceğinin burnuyla yuvarladığı şey
(pislik) cahiliyede ölen babalarınızdan daha hayırlıdır.''
[Sahih]
Diğer tahric: Tayalisı,
Musned'de (2682) ve İbn Hibban (5775) rivayet ettiler.
Heysemi,
Mecmau'z-Zevaid'de (8/85) der ki: "Ahmed'in rkali Sahih rkalidir."
2. Ebu Hureyre
23623 (1) Ebu Hureyre'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur: ''İnsanlar cahiliye dönemleriyle övünmeyi ya
bırakırlar ya da Allah katında bir kara böcekten daha değersiz olurlar. ''
[Hasen]
23624 (2)- Ebu
Hureyre'nin bildirdiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurmuştur: ''Bazıları cehennem kömürlerinden olmuş bazı topluluklarla övünmeyi
ya bırakırlar ya da Allah katında burnuyla pislik yuvarlayan bokböceğinden daha
değersiz olurlar. Allah cahiliye döneminin kibri ile atalarla övünme adetini
sizden giderdi. Artık insanlar ya takvalı bir mümin ya da bedbaht bir günahkar
olmak üzere iki sınıftır. Bütün insanları Adem'in oğullarıdır. Adem de
topraktan yaratılmıştır.''
[Sahih]
Diğer tahric: Ebu Davud,
edeb 4/331 (5116) ve Tirmizi, menakib 5/734 (3955, "hasen ğarib")
rivayet ettiler.
23625 (3)- Ebu
Hureyre'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurmuştur: ''AIlah, cahiliye döneminin kibri ile atalarla övünme geleneğini
sizden giderdi. Artık insanlar ya takvalı bir mümin ya da bedbaht (cehennemlik)
bir günahkar olmak üzere iki sınıftır. Bütün insanlar Adem'in oğullarıdır. Adem
de topraktan yaratılmıştır. Bazıları ya bazı adamlarla (atalarıyla) övünmeyi
bırakırlar ya da Allah katında burnuyla pislik yuvarlayan bokböceğinden daha
değersiz olurlar. ''
[Sahih]
3. Muaz b. Cebel
23626- Muaz b. Cebel der ki: Hz. Musa zamanında İsrailoğullarından
biri müslüman, diğeri de müşrik olan iki adam karşılıklı soylarını saymaya
başladılar. Müşrik olan: "Ben filan oğlu filan ... " diyerek
atalarından dokuz kişiyi saydı ve müslüman olana: "Annesiz kalasıca! Sen
soyunu say bakalım" dedi. Müslüman olan kişi: "Ben filanın oğlu
filanımı Geriye kalanlardan da uzağım" karşılığını verdi. Bunun üzerine
Hz. Musa bir çağrı yapıp insanları topladı ve ikisine şöyle dedi: "Allah
aranızda hükmünü verdi. Kendini dokuz ataya nisbet eden kişi, sen cehennem
ateşinde onların onuncusu olacaksın. Sadece anne babasına nisbet eden kişi, sen
de müslümanlardan birisin."
[Sahih]
Diğer tahric: Taberani,
el-Mu'cemu'l-kebir'de (20/284) ve Beyhaki, Şuabu'l-iman'da (5134) rivayet
ettiler. Heysemi (8/85): "Taberani ve Muaz'ın sözü olarak Ahmed rivayet
etmiştir. Taberani'nin isnadlarından birinni ricali Sahih ricalidir. Ahmed'in
ricali de böyledir" demiştir.
4. Ubay b. Ka'b
23627-z Ubey b. Ka'b anlatıyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) zamanında iki adam karşılıklı soylarını saymaya başladılar. Biri:
"Ben filan oğlu filanın oğlu filanım" dedi ve diğerine: "Annesiz
kalasıca! Senin ataların kimlerdir?" diye sordu. Bunun üzerine Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: ''Hz. Musa zamanında iki adam
karşılıklı soylarını saymaya başladılar. Biri: ''Ben filanın oğlu filanın ...
'' diyerek atalarından dokuz kişiyi saydı ve diğerine: ''Annesiz kalasıca! Sen
soyunu say bakalım'' dedi. Diğeri: ''Ben müslümanlardan filanın oğlu filanım!''
karşılığını verdi. Bunun üzerine Allah, Musa'ya şöyle vahyetti: ''Kendini dokuz
ataya nisbet eden kişi, sen cehennem ateşinde onların onuncusu olacaksın.
Sadece anne babasına nisbet eden kişi, sen de kendini nisbet ettiğin kişilerin
üçüncüsü olarak cennette olacaksın''. ''
[Sahih]
Diğer tahric: Abd b.
Humeyd (179), Beyhaki, Şuabu'ı-iman'da 4/287 (5133) ve Muhtare'de (1241)
Diyau'l-Makdisi rivayet ettiler.
5. Ebu Hureyre
23628 (1) Ebu Hureyre'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur: ''Övünme ve büyüklenme büyük baş hayvan
sahipleri olan bedevilerde, sükunet koyun (sürüleri) sahiplerinde, iman ile
hikmet de Yemenlilerde olur.''
[Sahih]
Diğer tahric: Buhari (3499)
rivayet etti. 28207 (15)'de tekrar edecektir.
23629 (2)- Ebu
Hureyre'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
''Büyüklenme ve övünme at ve deve sürüsü sahiplerinde, sükunet ise koyun sürüsü
sahiplerinde olur'' buyurmuştur.
[Sahih]
Diğer tahric: Müslim
(1/52) rivayet etti.
23630 (3)- Ebu
Hureyre'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurmuştur: ''Küfrün başı doğu tarafından bir yerden olacaktır. Övünme ve
büyüklenme at ve deve sürüsü sahipleri olan bedevilerde, sükunet ise koyun
sürüsü sahiplerinde olur.''
[Sahih]
Diğer tahric: Buhari
(4/155), Müslim, ıman 1173 (52) ve Malik (970) rivayet ettiler.
23631 (4)- Ebu
Hureyre'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurmuştur: ''Küfrün başı doğu tarafından bir yerden olacaktır. Övünme ve
büyüklenme at ve deve sürüsü sahipleri olan bedevilerde, sükunet ise koyun
sürüsü sahiplerinde olur. ''
[Sahih]
6. Ebu Said el-Hudri
23632- Ebu Said el-Hudri der ki: Deve ve koyun sahipleri Nebi
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in huzurunda birbirleriyle övününce Allah Resulü
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Övünme ve büyüklenme deve sürüsü sahiplerinde,
sükunet ve ağırbaşlılık ise koyun sürüsü sahiplerinde olur'' buyurdu. Yine
şöyle buyurdu: ''Hz. Musa, Nebi olarak gönderildiğinde ailesinin koyunlarını
otlatıyordu. Ben de Nebi olarak gönderildiğimde Ciyad'da ailemin koyunlarını
otlatırdım.''
[Hasen]
Diğer tahric: Abd b.
Humeyd (898) rivayet etti. Heysemi (13932) der ki: "Hadisi Ahmed ve Bezzar
rivayet etmiştir. Senedinde Haccac b. Ertat vardır ki müdellis bir
ravidir."
7. Ebu Zer
23633- Ebu Zer bildiriyor: Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bana:
''Dikkat et, Takvan
dışında kırmızı veya siyah tenli kişilerden herhangi bir üstünlüğün yok!''
buyurdu.
[Hasen]
Heysemi (8/84):
"Ravileri güvenilirdir, ancak Bekr b. Abdillah, Ebu Zer'den hadis işitmiş
değildir" demiştir.
8. Ubey b. Ka'b
23634 (1) Utey b. Damra bildiriyor: Adamın biri kendini Cahiliye'deki
bir soya nisbet edip onunla övününce Ubey açık bir şekilde babasının organını
ısırmasını söyledi. Oradakiler Ubey'e bakınca da şöyle dedi: "İçinizden
neler geçtiğini tahmin ediyorum, ancak bunu demekten başka elimden bir şey
gelmez. Zira Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bize: ''Birinin Cahil iye
i deki bir soya kendini nisbet ettiğini görürseniz açık bir şekilde ona
babasının organını ısırmasını söyleyin'' buyurdu."
[Hasen]
Diğer tahric: Taberı,
Tefsır'de (9/79) ve Nesai, es-Sünenu'l-kübra'da (8813) rivayet ettiler.
23635 (2)- Ubey b. Ka'b
der ki: Adamın birinin kendini Cahiliye'deki bir soya nisbet edip onunla
övündüğünü gördüğümde açık bir şekilde babasının zekerini ısırmasını söyledim.
Daha sonra orada bulunanlara şöyle dedim: "İçinizden neler geçtiğini
tahmin ediyorum, ancak bunu demekten başka elimden bir şey gelmez. Zira
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in: ''Cahiliyeldeki bir soya kendini
nisbet eden kişiye açık bir şekilde babasının organını ısırmasını söyleyin''
buyurduğunu işittim."
[Sahih]
Diğer tahric: Buhari,
Edebu'l-Müfred'de (963), Nesai, Amelu'l-yevm ve'l-leyle (976), Taberani, M.
el-Kebir'de 1/199 (532), Tahavi, Şerh Müşkili'l-Asar'da (4/237), İbn Hibban (s.
188, no. 736) ve Bağavi, Şerhu's-Sünne'de 13/120 (3541) rivayet ettiler.
Heysemi (3/3): "Ravileri güvenilirdir" demiştir.
23636 (3)-Z Başka bir
kanalla bu hadisin aynısı nakledilmiştir.
[Sahih]
23637 (4)-Z Utey
bildiriyor: "Adamın biri kendini Cahiliye'deki bir soya nisbet edip onunla
övündü ... " Sonrasında ravi söz konusu hadisi aktarır ve şöyle devam
eder: "Bunun üzerine Ubey: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
''Birinin Cahiliye'deki bir soya kendini nisbet ettiğini görürseniz açık bir
şekilde babasının organını ısırmasını söyleyin'' buyururdu" dedi.
[Sahih]
23638 (5)-Z Utey'in
bildirdiğine göre Ubey şöyle demiştir: "Birinin Calıihye'deki bir soya
kendini nisbet ettiğini gördüğümüz zaman ... " Sonrasında ravi söz konusu
hadisi aktarır.
[Sahih]
23639 (6)-Z Ebu Osman
bildiriyor: Adamın biri kendini Cahihye'deki bir soya nisbet edip onunla
övününce Ubey açık bir şekilde babasının organını ısırmasını söyledi. Ubey'ye:
"Sen böyle çirkince konuşmazdın!" denilince: "Böylesi durumlarda
böyle dememiz emredildi" karşılığını verdi.
[Sahih]
9. Ukbe b. Amir
23640 (1)-z Ukbe b. Amir'in
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur: ''İçinizden
hiç kimsenin başkasının soyuna sövme hakkı yoktur. Hepiniz Adem'in
çocuklarısınız ve soyolarak birbirinizden üstünlüğünüz yoktur. Dindarlığı ve
güzel amelleri dışında kişinin başkalarına karşı herhangi bir üstünlüğü yoktur.
Kaba, ağzı bozuk, cimri ve ödlek olması kişiye (kötülük olarak) yeterlidir.''
[Hasen]
Diğer tahric: Taberani,
el-Mu'cemu'l-kebir'de (17/814) ve Tahavi, Şerh müşkili'l-Asar'da (3459) rivayet
ettiler.
23641 (2)- Ukbe b. Amir
el-Cüheni'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurmuştur: ''İçinizden hiç kimsenin başkasının soyuna sövme hakkı yoktur.
Hepiniz Adem'in çocuklarısınız ve soyolarak birbirinizden üstünlüğünüz yoktur.
Dindarlığı ve güzel amelleri dışında kişinin başkalarına karşı herhangi bir
üstünlüğü olmaz. Ağzı bozukı cimri ve kaba olması kişiye (kötülük olarak)
yeterlidir. ''
[Hasen]
10. Durayda
23642- Abdullah b. Bureyde, babasından bildiriyor: Uyeyne b. Bedr,
Akra' b. Habis ve Alkame b. Ulase, Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in
yanında bir araya geldiler ve atalar konusunu açtılar. Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): ''Şayet susarsanız Amir oğullarının atasının nasıl biri
olduğunu söylerim ki kırmızı veya buğday tenli birisiydi ve bahçedeki ağaçların
üst tarafından
yiyebilen deve gibi gibi
uzun ve cüsseliydi. Catafan kabilesinin atası da insanların uzak durduğu taşlık
bir tepe gibiydi'' buyurdu. Akra' b. Habis: "Ya Temim oğullarının
atası?" diye sorunca, Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Sarmasan daha
iyi olur'' buyurdu.
[Sahih]
Diğer tahric: İbn Ebi
Asım, Sünne'de (1443) rivayet etti.