MÜSNED-İ HANBEL

KUR’AN: FAZİLET, TEFSİR VE NÜZULÜ

 

ANA SAYFA      Kur’an      Hadis      Sözlük      Biyografi

 

DEVAM: 22- Değişik Kıraatler ve Kıraatte Gösteriş Yapmak; Kur'an'ın, Yedi Harf üzere Nazil Olması

 

3. Ubey b. Ka'b

 

21149 (1) Ubey b. Ka'b'ın bildirdiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Kur'an yedi harf (kıraat) üzere nazil olmuştur'' buyurdu.

 

[Sahih]

 

 

 

21150 (2)- Ubey b. Ka'b der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bana bir ayeti okuttu, başka bir kişi aynı ayeti benim okuduğumdan başka bir şekilde okudu. Ben: "Bunu sana kim okuttu?" diye sorunca, adam: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bana bu ayeti bu şekilde okuttu" cevabını verdi. Ben: "Vallahi, Allah'ın Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bana da okuduğum şekliyle okuttu" dedim. Müslüman olduğum zamandan bu güne kadar, şu olay dışında kalbime hiç şüphe girmedi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e gidip: "Ey Allah'ın Resulü! Falan ayeti sen bana (şu şekilde) okutmadın mı?" diye sorunca, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Evet'' cevabını verdi. Ben: "Bu adam, bu ayeti kendisine şu şekilde okuttuğunu iddia ediyor" deyince, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) eliyle göğsüme vurdu ve içimdeki şüpheden bir şey kalmadı. Sonra Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: ''Cibril ve Mıkail bana geldiler, Cibril: ''Kur'an'ı bir harf üzere oku!'' deyince, Mikail banai ''(Okuma çeşitlerinin) artırılmasını iste!''dedi. Bunun üzerine Cibrll: ''Kur’an'ı iki harf üzere oku'' deyince, Mikail yine bana: ''Bunun da artırılmasını iste'' dedi.

 

Bu konuşma, yedi harfe çıkıncaya kadar böylece devam etti. Bunların her biri geçerli ve yeterlidir.''

 

[Sahih]

 

Diğer tahric: Başka kanalla Nesai (2/153) rivayet etti.

 

 

 

21151 (3)- Bu hadis, başka bir kanalla, Ubade zikredilmeden, Ubey b. Ka'b şöyle dedi: "Müslüman olduğum zamandan bu güne kadar, şu olay dışında kalbime hiç şüphe girmedi: Ben bir ayet okudum ... " şeklinde başlayarak rivayet edilmiştir.

 

[Sahih]

 

 

 

21152 (4)- Ubey b. Ka'b anlatıyor: Müslüman olduğum zamandan bu güne kadar, şu olay dışında kalbime hiç şüphe girmedi. Ben bir ayet okudum, başka bir adam aynı ayeti başka bir şekilde okudu. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e gidip: "falan ayeti sen bana (şu şekilde) okutmadın mı?" diye sorduğumda, Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Evet'' cevabını verdi. Adam da Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e: "Falan ayeti sen bana (şu şekilde) okutmadın mı?" diye sorunca, Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: ''Evet. Cibril ve Mikail bana geldiler, Cibril sağımda, Mikail solumda oturdu. Cibril: ''Kur'an'ı bir harf üzere oku!'' deyince, Mikail banai ''(Okuma çeşitlerinin) artırılmasını iste!'' dedi ve bu konuşma, yedi harfe çıkıncaya kadar böylece devam etti. Bunların her biri geçerli ve yeterlidir. ''

 

[Sahih]

 

 

 

21153 (5)- Aynı manada bir hadis başka bir kalana Ubey b. Ka'b'dan nakledilmiştir.

 

[Sahih]

 

 

 

21154 (6)-Z Aynı manada bir hadis, başka bir kanalla: "Müslüman olduğum zamandan bu güne kadar, kalbime hiç şüphe girmedi..." şeklinde başlayarak rivayet edilmiştir.

 

[Sahih]

 

 

 

21155 (7)- Ubey b. Ka'b şöyle dedi: "Ben bir ayet okuduktan sonra, İbn Mes'ud aynı ayeti değişik bir şekilde okudu. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e gidip: "Falan ayet i sen bana (şu şekilde) okutmadın mı?" diye sorunca, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Evet'' cevabını verdi. İbn Mes'ud da: "Falan ayeti sen bana (şu şekilde) okutmadın mı?" diye sorunca, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Evet. İkiniz de güzel okumuşsunuz'' cevabını verdi. Ben, içime düşen vesveseyi Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e bildirince, göğsüme vurup şöyle buyurdu: ''Ey Ubey b. Ka'b, Kur'an bana okutulunca, ben: ''İki harf üzere'' dedim. Cibril: ''İki harf üzere mi yoksa üç harf üzere mi?'' diye sorunca, yanımdaki melek: ''üç harf üzere de'' dedi. Ben de: ''üç harf üzere'' dedim. Bu konuşma, yedi harfe çıkıncaya kadar böylece devam etti. Bunların her biri geçerli ve yeterlidir. Sen okurken: ''Gafuren rahimen (=Allah bağışlayıcı ve merhametlidir'' veya ''Semian alimen (=Herşeyi duyan ve bilendir'' ya da ''Herşeyi bilen ve duyandır'' demende bir sakınca yoktur. Önemli olanı rahmetten bahseden ayeti azapla, azaptan bahseden ayeti de rahmet kelimesiyle bitirmemendir.''

 

[Sahih]

 

Diğer tahric: Ebu Davud (1477) rivayet etti.

 

 

 

21156 (8)- Bu hadis başka bir kanalla: "Ubey b. Ka'b şöyle dedi: "Ben bir ayet okuduktan sonra, İbn Mes'ud aynı ayeti değişik bir şekilde okudu ... " şeklinde başlayarak naklediImiştir.

 

[Sahih]

 

 

 

21157 (9)-Z Bu hadis başka bir kanalla: Ubey b. Ka'b şöyle dedi: "Ben bir ayet okuduktan sonra, İbn Mes'ud aynı ayeti değişik bir şekilde okudu. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e gittim ... " şeklinde başlayarak naklediImiştir.

 

[Sahih]

 

 

 

21158 (10)-Z Ubey b. Ka'b anlatıyor: Bir adamın Kur'an okuduğunu duydum ve: "Sana bunu kim okuttu?" diye sordum. Adam: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) okuttu" cevabını verince: "Haydi ona gidelim" deyip Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e gittim ve: "Buna Kur'an okumasını söyle" dedim. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) adama: ''Oku!'' deyip adam okuyunca, Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Güzel okudun'' buyurdu. Ben: "Sen bana (bu ayet i) şu şekilde okutmadın mı?" deyince, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Evet. Sen de güzelokudun'' buyurdu. Ben, ellerimle işaret edip:

"İkimize de mi güzel okudunuz diyorsun!" dedim. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) eliyle göğsüme vurup: ''Allahım! Ubey'den şüpheyi gider'' diye dua edince, beni ter bastı ve içimi bir korku sardı. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: ''Ey Ubey! Bana iki melek geldi ve biri: ''Bir harf üzere oku'' dedi. Diğer melek: ''Ondan daha fazlasını iste'' deyince, ben: ''Bana daha fazlasını ver'' dedim. Bunun üzere melek: ''İki harf üzere oku'' dedi. Diğer melek: ''Ondan daha fazlasını iste'' deyince, ben: ''Bana daha fazlasını ver'' dedim. Bunun üzerine melek: ''üÇ harf üzere oku'' dedi. Diğer melek: ''Ondan daha fazlasını iste'' deyince, ben: ''Bana daha fazlasını ver'' dedim. Bunun üzere melek: ''Dört harf üzere oku'' dedi. Diğer melek: ''Ondan daha fazlasını iste'' deyince, ben: ''Bana daha fazlasını ver'' dedim. Bunun üzere melek: ''Beş harf üzere oku'' dedi. Diğer melek: ''Ondan daha fazlasını iste'' deyince, ben: ''Bana daha fazlasmı ver'' dedim. Bunun üzere melek: ''Altı harf üzere oku'' dedi. Diğer melek: ''Ondan daha fazlasmı iste'' deyince, melek: ''Yedi harf üzere oku'' dedi. Böylece Kur'an yedi harf üzere nazil oldu. ''

 

[Sahih]

 

 

 

21159 (11)-Z Ubey b. Ka'b'ın bildirdiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: ''Bana iki melek geldi ve biri diğerine: ''Onu akut'' dedi. Diğer melek: ''Kaç harf üzere ?'' '' deyince, öbürü: ''Bir harf üzere'' dedi. Diğer melek: ''Arttır'' dedi ve bu durum yedi harfe çıkıncaya kadar devam etti. ''

 

[Hasan]

 

 

 

21160 (12)- Ubey b. Ka'b anlatıyor: Ben Mescid'deyken bir adam girdi ve garipsediğim bir kıra8tle okudu. Sonra başka bir kişi girdi ve ilk okuyandan daha değişik bir şekilde okudu. Onlarla beraber Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in yanına girdik ve ben: "Ey Allah'ın Resulü! Şu adam, garip gördüğüm bir şekilde okudu. Sonra şu adam girdi ve diğerinden farklı bir şekilde okudu" dedim. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) onlara: ''Okuyun'' buyurunca, ikisi de okudular. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) onlara: ''Doğru okudunuz'' buyurunca, içime Cahiliye döneminde bile olmadığı kadar büyük bir şüphe düştü. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bulunduğum durumu görüp göğsüme vurunca, beni ter bastı ve sanki korku içinde Allah'a bakıyor gibi oldum. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bana şöyle buyurdu: ''Ey Ubey! Rabbim bana (Cibril'i göndererek): ''Kur'an'ı bir harf üzere oku'' buyurdu. Ben: ''Ümmetime kolaylaştır'' karşılığmı verince, Allah bana (Cibril'i göndererek): ''İki harf üzere oku'' buyurdu. Ben yine: ''Ümmetime kolaylaştır'' karşılığını verince, Allah bana (Cibrili göndererek): ''Yedi harf üzere oku. Her fazla istemen için de bir istekte bulunma hakkın var'' buyurdu. Bunun üzerine ben: ''Allahım! Ümmetimi bağışla. Allahım! Ümmetimi bağışla'' dedim. üçüncü isteğimi de, Hz. İbrahim dahilı mahlCıkatın hepsinin bana yöneldiği güne bıraktım. ''

 

[Sahih]

 

Diğer tahric: Müslim (1856-7) rivayet etti.

 

 

 

21161 (13)- Ubey'in bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Gifar oğullarının suyunun yanındayken Cibril geldi ve: "Allah, Ümmetine Kur'an'ı bir harf üzere okutmanı emrediyor" dedi. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Allah'tan bağışlama ve mağfiretini dilerim. Ümmetimin buna gücü yetmez'' karşılığını verdi. Cibril ikinci defa gelip: "Allah, Ümmetine Kur'an'ı iki harf üzere okutmanı emrediyor" dedi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Allah'tan bağışlama ve mağfiretini dilerim. Ümmetimin buna gücü yetmez'' karşılığını verdi. Cibril üçüncü defa gelip: "Allah, Ümmetine Kur'an'ı üç harf üzere okutmanı emrediyor" dedi. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Allah'tan bağışlama ve mağfiretini dilerim. Ümmetimin buna gücü yetmez'' karşılığını verdi. Cib ri i dördüncü defa gelip: "Allah, Ümmetine Kur'an'ı yedi harf üzere okutmanı emrediyor. Bunlardan hangisiyle okurlarsa doğru okumuş olurlar" dedi.

 

[Sahih]

 

 

 

21162 (14)-Z İbn Ebi Leyla'nın, Ubey'den bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Gifar oğullarının suyunun yanındayken Cibril geldi ve: "Ey Muhammed! Allah, Ümmetine Kur'an'ı bir harf üzere okutmanı emrediyor" dedi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), yedi harf üzere okunması emredilinceye kadar arttırılmasını isteyip durdu.

 

[Hasen]

 

 

 

21163 (15)-Z Ubey b. Ka'b'ın bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e Cibril geldi ve: "Allah, Ümmetine Kur'an'ı yedi harf üzere okutmanı emrediyor. Bunlardan hangisiyle okurlarsa doğru okumuş olurlar" dedi.

 

[Sahih]

 

 

 

21164 (16)-Z İbn Ebi Leyla'nın, bildirdiğine göre Ubey: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Gifar oğullarının suyunun yanındayken Cibril geldi ve: "Allah, Ümmetine Kur'an'ı bir harf üzere okutmanı emrediyor" dedi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Allah'tan bağışlama ve mağfiretini dilerim'' karşılığını verdi" deyip hadisi aktardı ve sonunda şöyle dedi: Cibril dördüncü defa gelip: "Allah, Ümmetine Kur'an'ı yedi harf üzere okutmanı emrediyor. Bunlardan hangisiyle okurlarsa doğru okumuş olurlar" dedi.

 

[Sahih]

 

 

 

21165 (17)-Z Ubey b. Ka'b anlatıyor: Ben Mescid'deyken bir adam girdi ve namaz kılıp garipsediğim bir kıraade okudu. Sonra başka bir kişi girdi ve namaz kılarken ilk okuyandan daha değişik bir şekilde okudu. Namazı bitirince Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in yanına girdik ve ben: "Ey Allah'ın Resulü! Şu adam, garip gördüğüm bir şekilde okudu. Sonra şu adam girdi ve diğerinden farklı bir şekilde okudu" dedim. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) onlara: ''Okuyun'' buyurunca, ikisi de okudular. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) onlara: ''Doğru okudunuz'' buyurunca, içime Cahiliye döneminde bile olmadığı kadar büyük bir şüphe düştü. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bulunduğum durumu görüp göğsüme vurunca, beni ter bastı ve sanki korku içinde Rabbime bakıyor gibi oldum. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bana şöyle buyurdu: ''Ey Ubey! Rabbim bana (Cibrıri göndererek): ''Kur'an'ı bir harf üzere oku'' buyurdu. Ben: ''Ümmetime kolaylaştır'' karşılığını verince, Allah bana (Cibril'i göndererek): ''İki harf üzere oku'' buyurdu. Ben üç defa kolaylaştırmasını söyleyince, Allah bana (Cibril'i göndererek): ''Yedi harf üzere oku. Her fazla istemen için de bir istekte bulunma hakkın var'' buyurdu. Bunun üzerine ben: ''Allahım! Ümmetimi bağışla. Allahım! Ümmetimi bağışla'' dedim. üçüncü isteğimi de, Hz. İbrahim dahilı mahlukatın hepsinin bana yöneldiği güne bıraktım. ''

 

[Sahih]

 

 

 

21166 (18)- Ubey der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Mira taşlığında Cibril ile karşılaşınca, ona: ''Benl Ümmi bir Ümmete gönderildim. Bunlar arasında yaşlı erkekler, kadınlar ve çocuklar var'' buyurdu. Bunun üzerine Cibrll: "Onlara yedi harf üzere okumalarını emret" dedi.

 

[Sahih]

 

Diğer tahric: İbn Ebi Şeybe (10/518), Tirmizi (2944) ve İbn Hibban (739) rivayet ettiler.

 

 

 

21167 (19)- Bu hadis başka bir kanalla Huzeyfe'den "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Mira taşlığında Cibril ile karşılaşınca ... " ibaresiyle nakledilmiştir.

 

[Sahih]

 

 

SONRAKİ