MÜSNED-İ HANBEL

TAUN / VEBA

 

ANA SAYFA      Kur’an      Hadis      Sözlük      Biyografi

 

2- Veba Bölgesinden Kaçmak

 

1. Usame b. Zeyd

 

19751 (1) Amir b. Sa'd der ki: Adamın biri Sa'd'a gelip veba konusunu sormak istedi. Usame b. Zeyd adama: "Bu konuda ben sana cevap vereyim" dedi ve şöyle devam etti: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in şöyle buyurduğunu işittim: ''Veba, Allah'ın insanlardan bir topluluğa (veya İsrail oğullarından bir topluluğa) göndermiş olduğu bir azaptır. Bazen ortaya çıkarı bazen kaybolur. Bir yerde veba olduğunu duyarsanız, oraya gitmeyin. Şayet sizin bulunduğunuz bölgede görülürse de ondan kaçmak için o bölgeden çıkmayın. ''

 

[Sahih]

 

Diğer tahric: Bu kanalla Malik (2612), Buhari (3473, 6974), Müslim (5825-31), Tirmizi (1065) ve Nesai, es-Sünenu'l-kübra'da (7482-3) rivayet etti.

 

 

 

19752 (2)- Amir b. Sa'd b. Ebi Vakkas, babasından bildiriyor: Usame b.

Zeyd'e: "Veba konusunda Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den ne işittin?" diye sorduğumda şöyle dedi: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in şöyle buyurduğunu işittim: ''Veba, Allah'ın İsral oğullarından bir topluluğa (veya sizden önceki topluluklardan birine) göndermiş olduğu bir beladır. Bir yerde veba olduğunu duyarsanız, oraya gitmeyin. Şayet sizin bulunduğunuz bölgede görülürse de ondan kaçmak için o bölgeden çıkmayın. ''

 

[Sahih]

 

Ebu'n-Nadr rivayetinde: ''Sırf vebadan kaçabilmek düşüncesiyle o bölgeden çıkmayın'' ibaresi geçmiştir.

 

 

 

19753 (3)- İbrahim b. Sa'd bildiriyor: Usame b. Zeyd'in, (babam) Sa'd'a şöyle dediğini işittim: ''Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Bir yerde veba olduğunu duyarsanız, oraya gitmeyin. Şayet sizin bulunduğunuz bölgede görülürse de ondan kaçmak için o bölgeden çıkmayın'' buyurdu."

 

Habib b. Ebi Sabit der ki: İbrahim'e: "Sen Usame'nin bunu Sa'd'a anlattığını ve Sa'd'ın karşı çıkmadığını bizzat işittin mi?" diye sorduğumda:

"Evet!" dedi.

 

 

 

19754 (4)- Usame b. Zeyd'in bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur: "Veba bir beladır ve Allah onunla sizden önceki toplulukları helak etmiştir. Bu beladan bir kısmı yeryüzünde kalmıştır ve bazen ortaya çıkarı bazen de kaybolur. Şayet sizin bulunduğunuz bölgede görülürse o bölgeden çıkmayın. Bir yerde veba olduğunu duyarsanız da oraya gitmeyin. ''

 

[Sahih]

 

 

 

19755 (5)- Amir b. Sa'd b. Ebi Vakkas bildiriyor: "Usame b. Zeyd'in Sa'd'a şöyle dediğini işittim: "Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) vebayı zikretti ve şöyle buyurdu ... " Sonrasında ravi bir önceki hadisi aktarır.

 

[Sahih]

 

 

 

19756 (6)- Usame b. Zeyd'in bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur: ''Bir yerde veba olduğunu duyarsanız, oraya gitmeyin. Şayet sizin bulunduğunuz bölgede görülürse de ondan kaçmak için o bölgeden çıkmayın. ''

 

[Sahih]

 

 

 

19757 (7)- Habib b. Ebi Sabit der ki: Medine'de bulunduğum sırada Kufe'de veba salgını olduğunu duydum. Ata b. Yesar ve Medine ahalisinden birden fazla kişi veba hakkında bana bu hadisi aktardılar. "Bu hadisi kim rivayet etti?" diye sorduğumda: "Amir b. Sa'd" dediler. Amir de o sıralar Medine'de bulunmuyordu. İbrahim b. Sa'd ile karşılaştığımda bu hadisi sordum. İbrahim şöyle dedi: "Usame'nin Sa'd'a şöyle dediğini işittim: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): '' Veba bela ve azaptır (veya bir azabın artığıdır).

Sizden öncekilerden bazı insanlar bununla cezalandırılmışlardı. Şayet sızın bulunduğunuz bölgede görülürse o bölgeden çıkmayın. Bir yerde veba olduğunu duyarsanız da oraya gitmeyin'' buyurdu."

 

İbrahim'e: "Sen Usame'nin bunu Sa'd'a anlattığını ve Sa'd'ın karşı çıkmadığını bizzat işittin mi?" diye sorduğumda: "Evet!" dedi.

 

[Sahih]

 

Diğer tahric: Buhari (5728), Müslim (5832-3) ve Nesai, es-Sünenu'l-kübra'da (7481) rivayet ettiler.

 

 

 

19758 (8)- İbrahim b. Sa'd bildiriyor: Usame b. Zeyd'in, Sa'd'a şöyle dediğini işittim: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: ''Bir yerde veba olduğunu duyarsanız, oraya gitmeyin. Şayet sizin bulunduğunuz bölgede görülürse de o bölgeden çıkmayın. ''

 

[Sahih]

 

 

2. Sa'd b. Malik

 

19759 (1) Yahya b. Sa'd, babasından bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in yanında veba konusu açılınca: ''Sizden öncekilerin maruz kaldığı bir (ilahi) azaptır. Bir yerde veba olduğunu duyarsanız, oraya gitmeyin. Şayet sizin bulunduğunuz bölgede görülürse de o bölgeden çıkmayın'' buyurdu.

 

[Sahih]

 

 

 

19760 (2)- Sa'd bildiriyor: Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) veba konusunda: ''Bir bölgede baş gösterdiği zaman oraya girmeyin. Bulunduğunuz bölgede baş gösterdiği zaman da oradan çıkıp kaçmayın'' buyurdu.

 

[Sahih]

 

Şu'be der ki: "Hişam Ebu Bekr'in bana bildirdiğine göre buradaki İkrime, İkrime b. Halid'dir."

 

Diğer tahric: Tayalisi (203), Ebu Ya' li (800) ve Taberani, el-Mu'cemu'l-kebir'de (330) rivayet ettiler.

 

 

 

19761 (3)- Sa'd bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in yanında veba konusu açılınca: ''Sizden öncekilerin maruz kaldığı bir (ilahi) azaptır. Bir yerde veba olduğunu duyarsanız, oraya gitmeyin. Şayet sizin bulunduğunuz bölgede görülürse de o bölgeden çıkmayın'' buyurdu.

 

[Sahih]

 

 

 

19762 (4)- Habib b. Ebi Sabit der ki: Medine'de bulunduğum sırada KUfe'de veba salgını olduğu haberini aldık. Veba hakkında Resulullah'tan (Sallallahu aleyhi ve Sellem) naklen bana aktarılan hadis için: "Bu hadisi kim rivayet etti?" diye sorduğumda: "Amir b. Sa'd" dediler. Amir de o sıralar Medine'de bulunmuyordu. İbrahim b. Sa'd ile karşılaştığımda şöyle dedi: "Usame'nin Sa'd'a şöyle dediğini işittim: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Bir yerde veba olduğunu duyarsanız, oraya gitmeyin. Şayet sizin bulunduğunuz bölgede görülürse de o bölgeden çıkmayın'' buyurdu."

 

[Sahih]

 

İbrahim'e: "Sen Usame'den bunu bizzat işittin mi?" diye sorduğumda:

"Evet!" dedi. [Sahih]

 

Diğer tahric: Buhari (5728) ve Müslim (5832) rivayet ettiler.

 

 

 

19763 (5)- İbrahim b. Sa'd bildiriyor: Sa'd b. Malik, Huzeyme b. Sabit ve Usame b. Zeyd'in bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Veba bir (ilahi) azaptır -veya:- sizden öncekilerin maruz kaldığı bir azabın artığıdır. Şayet sizin bulunduğunuz bölgede görülürse ondan kaçmak için o bölgeden çıkmayın. Bir yerde veba olduğunu duyarsanız da oraya gitmeyin'' buyurmuştur.

 

[Sahih]

 

 

 

19764 (6)- Sa'd b. Malik'in bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Bir yerde veba olduğunu duyarsanız, oraya gitmeyin. Şayet sizin bulunduğunuz bölgede görülürse de ondan kaçmak için o bölgeden çıkmayın'' buyurmuştur.

 

[Sahih]

 

Diğer tahric: TahavI, Şerh meani'l-asar'da (4/305) rivayet etti.

 

 

3. Abdurrahman b. Avf

 

19765 (1) Abdurrahman b. Avf der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in:

"İçinde bulunmadığın bir yerde veba baş gösterirse oraya girme. Bulunduğun bölgede görülürse de o bölgeden çıkma'' buyurduğunu işittim.

 

[Sahih]

 

Diğer tahric: Buhari (10/15-16, 121303), Müslim (1/188) ve Ebu Davud (3/153, 154) rivayet ettiler.

 

 

 

19766 (2)- Abdullah b. Amir b. Rabia bildiriyor: Şam'a doğru giderken Abdurrahman b. Avf, Ömer'e b. el-Hattab'a Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in: "Bu hastalıkla (vebayla) sizden önceki bazı topluluklar cezalandırılmıştır. Bir bölgede veba olduğunu duyarsanız o bölgeye girmeyin. Bulunduğunuz bölgede görülürse de ondan kaçmak için o bölgeden çıkmayın'' buyurduğunu söyledi. Ömer b. el-Hattab bunu duyunca da (veba salgını olduğu söylenen) Şam'a gitmeyip geri döndü.

 

[Sahih]

 

 

 

19767 (3)- İbn Abbas der ki: "Ömer b. el-Hattab, Şam'a gitmek üzere yola çıktı..." Ravi söz konusu hadisi aktardıktan sonra İbn Abbas'tan naklen şöyle devam etti: "Abdurrahman b. Avf da orada bulunmuyordu. Geldiğinde de şöyle dedi: "Veba konusunda bilgim var. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in: ''Bir bölgede (veba) olduğunu duyarsanız o bölgeye girmeyin. Bulunduğunuz bölgede görülürse de ondan kaçmak için o bölgeden çıkmayın'' buyurduğunu işittim."

 

[Sahih]

 

 

 

19768 (4)- AbduHah b. Amir b. Rabia bildiriyor: Ömer b. el-Hattab, Şam'a gitmek üzere yola çıktı. Serğ'e ulaştığında Şam'da veba salgını olduğu bilgisi verildi. Abdurrahman b. Avf ona Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in: "Bir bölgede (veba) olduğunu duyarsanız o bölgeye girmeyin. Bulunduğunuz bölgede görülürse de ondan kaçmak için o bölgeden çıkmayın'' buyurduğunu zikredince Ömer b. el-Hattab devam etmeyip Serğ'den geriye döndü.

 

[Sahih]

 

27386 (l)'de tekrar edecektir.

 

 

 

19769 (5)- Abdullah b. Abbas bildiriyor: "Ömer b. el-Hattab, Şam'a gitmek üzere yola çıktı. Serğ'e ulaştığında Ebu Ubeyde b. el-Cerrah ve arkadaşlarından bir grup ordu komutanı onu karşıladılar ve Şam'da veba salgını olduğunu söylediler..." Ravi söz konusu hadisi zikrettikten sonra şöyle devam etti: "Abdurrahman b. Avf da bir işinden dolayı orada bulunmuyordu. Geldiğinde şöyle dedi: "Veba konusunda bilgim var. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in: ''Bulunduğunuz bölgede görülürse de ondan kaçmak için o bölgeden çıkmayın. Bir bölgede (veba) olduğunu duyarsanız o bölgeye girmeyin'' buyurduğunu işittim." Bunun üzerine Ömer, Allah'a hamdetti ve geriye döndü.

 

[Sahih]

 

 

 

19770 (6)- Abdurrahman b. Avf der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in: "İçinde bulunmadığınız bir yerde veba baş gösterirse oraya girmeyin. Bulunduğunuz bölgede görülürse de ondan kaçmak için o bölgeden çıkmayın'' buyurduğunu işittim.

 

[Sahih]

 

 

 

19771 (7)- Humra b. Abdi Kulal der ki: Ömer b. el-Hatta.b, Şam'a ikinci gidişinde yola çıktı ve üst taraflarına ulaştı. Ancak Şam'da veba salgını olduğu kendisine ve yanındakilere bildirildi. Yanındakiler: "Oraya girmeden geri dön! Zira veba ardayken şehre girmen durumunda ondan kurtulacağını düşünmüyoruz" deyince Ömer, Medine'ye doğru dönüşe geçti. O geceyi de orada geçirdi. Ben de onunla birlikteydim. Sabah yola çıktığında ben de peşinden çıktım. Bir ara şöyle dediğini işittim: "Girmek üzereyken vebadan dolayı beni Şam'dan alıkoydular. Vallahi vebadan kaçmak ömrümü uzatmayacak, ona maruz kalmak da ecelimi öne almayacaktır. Medine'ye dönüp de işlerimi hallettikten sonra mutlaka buraya geri gelecek ve Humus'ta da konaklayacağım. Zira Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in: ''Allah, oradan (Humusltan) yetmiş bin kişiyi haşredecek ve hesaba çekmeyecektir. Bunları Zeytun ile Hait arasındaki düzlük yerden diriltecektir'' buyurduğunu işittim."

 

[Zayıf]

 

Heysemi (16664) der ki: "Ahmed rivayet etti. Ravilerden Ebu Bekr b. Abdullah b.

Ebi Meryem zayıftır."

 

 

4. Huzeyme b. Sabit

 

19772- İbrahim b. Sa'd bildiriyor: Sa'd b. Malik, Huzeyme b. Sabit ve Usame b. Zeyd'in bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Veba bir beladır -veya:- sizden öncekilerin maruz kaldığı bir azaptır. Şayet sizin bulunduğunuz bölgede görülürse o bölgeden çıkmayın. Bir yerde veba olduğunu duyarsanız da oraya gitmeyin'' buyurmuştur.

 

[Sahih]

 

 

5. İkrime b. Halid

 

19773 (1) İkrime b. Halid el-Mahzumi, babasından (veya amcasından), dedesinden bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) TEbuk savaşı sırasında: "Şayet veba sizin bulunduğunuz bölgede görülürse o bölgeden çıkmayın. Bir yerde veba olduğunu duyarsanız da oraya gitmeyin'' buyurdu.

 

[Hasen]

 

Diğer tahric: Tahavi, Şerh meani'l-asar'da (2/315) ve Taberani, el-Mu'cemu'l-kebir'de (4120) rivayet ettiler. Heysemi (4/306) der ki: "İmam Ahmed'in isnadı hasendir."

 

 

 

19774 (2)- İkrime b. Halid, babasından (veya amcasından), dedesinden bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) TEbuk savaşı sırasında: "Şayet veba sizin bulunduğunuz bölgede görülürse o bölgeden çıkmayın. Bir yerde veba olduğunu duyarsanız da oraya yaklaşmayın" buyurdu.

 

[Hasen]

 

 

 

19775 (3)- İkrime b. Halid el-Mahzumi, babasından (veya amcasından), dedesinden bildiriyor: Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) TEbuk savaşı sırasında: "Şayet veba sizin bulunmağunuz bölgede görülürse o bölgeye girmeyin. Bulunduğunuz bölgede görülürse de oradan çıkmayın'' buyurdu.

 

[Hasen]

 

 

6. Ferve b. Museyk

 

19776- Ferve b. Museyk el-Muradi der ki: "Ey Allah'ın Resulü! Ekinlerimizin ve yiyeceklerimizin bulunduğu Ebyen adında bir yerimiz var. Ancak vebası olan bir yerdir" dediğimde Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Orayı terket! Zira hastalıkların bazısı telef edicidir'' buyurdu.

 

[Zayıf]

 

Diğer tahric: Ebu Davud, tıb 4/19 (3923), Abdurrezzak 11/148 (20162), Buhari, et-Tarihu'l-Kebir'de 8/286 (3024) ve Beyhaki (9/347) rivayet ettiler.

 

 

SONRAKİ