MÜSNED-İ HANBEL

DİYETLER

 

ANA SAYFA      Kur’an      Hadis      Sözlük      Biyografi

 

7- Ceninin Diyeti ve Katilin Yakınlarının Diyet Ödemesi

 

1. İbn Abbas

 

17141 (1) İbn Abbas bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bu konuda hüküm verdiği zaman Ömer de orada bulunuyordu. Hamel b. Malik b. en-Nabiğa gelip: "İki kadının arasında idim ve biri diğerine direk le vurup hem kadını, hem kadının karnındaki cenini (çocuğu) öldürdü" dedi. Bunun üzerine Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), cenin için bir köle veya bir cariye verilmesine, (katil) kadının da öldürülmesine hükmetti.

Ravi der ki: Amr'a: "İbn Tavus, bunu babasından şöyle şöyle bildirdi" dediğimde: "Beni şüpheye düşürdün" karşılığını verdi. İbn Bekr rivayetinde: "İki eşimin arasında bir mesele vardı. Biri diğerine vurdu" ibaresi geçmiştir.

 

[Sahih]

 

Diğer tahric: Ebu Davud (4/317,318), İbn Mace 2/73, 74), Hakim (3/575) ve Şafii, Risale (11 74) rivayet ettiler.

 

 

2. Ebu Hureyre

 

17142 (1) Ebu Hureyre bildiriyor: Huzeyl kabilesinden iki kadından biri diğerine vurunca kadının karnındaki cenini düşürdü. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), cenin için bir köle veya bir cariye verilmesine hükmetti.

 

[Sahih]

 

Diğer tahric: Buhari (10/184) ve Müslim (2/30) rivayet ettiler.

 

 

 

17143 (2)- Ebu Hureyre der ki: Huzeyl kabilesinden iki kadın kavga ettiler ve biri diğerine taş attı. Taş kadının karnına isabet edince kadın öldü ve karnındaki cenin de düştü. Resulullah {Sallallahu aleyhi ve Sellem} taşı atan kadının diyet ödemesine, cenin için de diyet olarak bir köle veya cariye vermesine hükmetti. Bir kişi: "Henüz yememiş, içmemiş, konuşmamış ve doğarken sesi çıkmamış birisinin diyeti nasıl ödenir? Böyle birisinin kanı heder olmalıdır" dedi. Ebu Hureyre'nin iddia ettiğine göre Allah Resulü {Sallallahu aleyhi ve Sellem} adam için: "Bu (adam), kahinlerin kardeşlerindendir'' buyurdu.

 

[Sahih]

 

Diğer tahric: Müslim (2/30) ve Buhari (10/182- 184, 12/223) rivayet ettiler.

 

 

 

17144 (3)- Ebu Hureyre bildiriyor: Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) cenin(in diyeti) hakkında: "Bir köle veya bir cariye (verilir)" buyurdu. Kendisine bu hüküm verilen kişi: "Henüz yememiş, içmemiş, konuşmamış ve doğarken sesi çıkmamış birisinin diyeti nasıl ödenir? Böyle birisinin kanı heder olmalıdır" dedi. Resulullah {Sallallahu aleyhi ve Sellem}: "Bu kişi şair gibi konuşmaktadır. Diyet olarak bir köle veya bir cariye verilmesi gerekir'' buyurdu.

 

[Sahih]

 

Diğer tahric: Buhari, Fethu'l-Bari 13/298 (7317), Müslim, kasame 3/1309 (1681), Ebu Davud 4/192 (4576), Tirmizi 3/450 (1153), Nesai6/108 (3329), İbn Mace 2/882 (2639) ve Darimi 1!209 (2254) rivayet ettiler.

 

 

 

17145 (4)- Ebu Hureyre der ki: Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) annesi karnında öldürülen cenin için diyet olarak bir köle veya bir cariye verilmesine hükmetti. Kendisine bu hüküm verilen kişi: "Henüz yememiş, içmemiş, konuşmamış ve doğarken sesi çıkmamış birisinin diyeti nasıl ödenir? Böyle birisinin kanı heder olmalıdır" dedi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Bu kişi şair gibi konuşmaktadır. Evet, diyet olarak bir köle veya bir cariye verilmesi gerekir'' buyurdu.

 

[Sahih]

 

 

 

17146 (5)- Ebu Hureyre şöyle der: Huzeyl kabilesinden iki kadın kavga etti. Biri diğerine taşla vurarak onu, karnındaki çocuğu ile birlikte öldürdü. Davalaşmak için Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e gittiklerinde, Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ceninin diyeti olarak bir köle veya bir cariye verilmesine, ölen kadının diyetini de öldüren kadının yakınlarının ödemesine hükmetti. Hamel b. en-Nabiğa el-Huzeli: "Nasılolur da bir şey içmeyen, yemeyen, konuşmayan ve ağlamayan bir ceninin diyetini öderim? Böyle birisinin kanı heder olmalıdır" deyince, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) onun kafıyeli bir şekilde konuştuğundan dolayı: "Bu kişi, kahinlerin kardeşlerindendir''  buyurdu.

 

[Sahih]

 

 

 

17147 (6)- Ebu Hureyre der ki: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Huzeyl kabilesinden Lihyan oğullarından olan bir kadının çocuğunu (darbe alarak) ölü olarak düşürmesi üzere ona diyet olarak bir köle veya cariye verilmesine hükmetti. Köle veya cariye vermesine hükmettiği kadın da ölünce, mirasının çocuklarına ve kocasına verilmesine, diyeti de asabesinin (baba tarafından akrabalarının) ödemesine hüküm kıldı."

 

[sahih]

 

Diğer tahric: Buhari, feraid 12124 (6740), Tirmizi, feraid 4/426 (2111), Nesai, kasame 8/50 (4822) rivayet ettiler.

17148 (7)'de tekrar etmiştir.

 

 

 

17148 (7)- İbn Şihab bir önceki hadisin aynısını aktardı. Ancak rivayetinde: "Köle veya cariye vermesine hükmettiği kadın vefat etti" ibaresi geçmiştir.

 

[Sahih]

 

17147 (6)'da tekrar etmiştir.

 

 

3. Abdullah b. Amr

 

17149 (1) Amr b. Şuayb, babasından, o da dedesinden bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) annesi karnında öldürülen cenin için diyet olarak bir köle veya bir cariye verilmesine hükmetti. Hamel b. Malik b. enNabiğa el-Huzeli'nin eşi hakkında böyle hüküm kıldı,

 

[Hasen]

 

Heysemi, Mecma'uz-Zevaid (6/299) der ki: "Ahmed rivayet etti. Senedinde müdellis olan İbn İshak bulunmaktadır. Diğer ravileri güvenilir kişilerdir."

 

 

4. Hamel b. Malik

 

17150 (1) İbn Abbas bildiriyor: Hz. Ömer, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in bu konudaki hükmünü sorunca, Hamel b. Malik b. enNabiğa gelip şöyle dedi: "Ben iki karımın evi arasında idim ve biri diğerine direkle vurup onu ve karnındaki cenini (çocuğu) öldürdü. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), ceninin diyeti olarak bir köle veya bir cariye verilmesine, (katil) kadının da (ölen kadın sebebiyle) öldürülmesine hükmetti."

 

[sahih]

 

Diğer tahric: Ebu Davud, diyat 4/191 (4572), Nesai, kasame 8/21 (4739), İbn Mace, diyat 2/882 (2641) ve Darimi, diyat 2/258 (2381) rivayet ettiler.

 

İbn Cüreyc der ki: Amr'a: "Öyle değil, zira Tavus babasından naklen bana şöyle şöyle bildirdi" dediğimde: "Beni de tereddüt te bıraktın" karşılığını verdi.

 

[sahih]

 

 

5. Muğire b. Şu'be

 

17151 (1) Muğire b. Şu'be bildiriyor: Hz. Ömer, bir kadının düşük yapmasına sebep olan biri hakkında istişare edince, Muğire: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bu konuda bir köle veya bir cariye verilmesine hükmetti" dedi. Ömer: "Eğer doğru söylüyorsan, bunu tasdik edecek birini getir" karşılığını verince, Muhammed b. Mesleme, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in bu durumda bir köle veya bir cariye ödenmesine hükmettiğine şahitlik etti.

 

[Sahih]

 

 

 

17152 (2)- Muğire b. Şu'be bildiriyor: İki kadından biri diğerine direkle vurarak onu öldürünce Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), diyeti, öldüren kadının asabeden (erkek tarafından) olan akrabalarına yüklemiş, kadının karnındaki çocuk için de bir köle veya bir cariye ödenmesine hükmetmiştir. Bir bedevi: "Henüz yememiş, içmemiş, bağırmamış ve doğarken sesi çıkmamış birisinin diyetini bana mı yüklüyorsun? Böyle birisinin kanı heder olmalıdır" deyince, Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) (itirazı yapan kişinin bu sözlerini kafiyeli bir şekilde söylediğinden dolayı): "Bedevi Arapların secieleri gibi mi secili konuşuyorsun? Kadının karnındaki cenin için (diyel olarak) bir köle veya bir cariye verilmesi gerekir'' buyurdu.

 

[Sahih]

 

Diğer tahric: Bu kanalla Müslim (1682) ve Nesai (8/50) rivayet ettiler.

 

 

 

17153 (3)- Muğire b. Şu'be der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Huzeyl'li iki kadınhakkında diyeti (katil kadının) asebesinin (baba tarafından akrabaların) ödemesine, mirasının varislerine kalmasına ve cenin için diyet olarak bir köle veya bir cariye ödenmesine hükmetti."

 

[Hasen]

 

 

 

17154 (4)- Muğire b. Şu'be bildiriyor: Kadının biri hamile bir kadına çadır direğiyle vurup onu öldürdü. Kadınla davalaşmak için Allah Resulü'ne (Sallallahu aleyhi ve Sellem) gittiklerinde, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) diyeti (katil) kadının asabesinin (baba tarafından akrabaların) ödemesine ve cenin için diyet olarak bir köle veya bir cariye ödenmesine hükmetti. Kadının asabesi: "Yemeyen, içmeyen ve bağırıp ağlamayan biri için diyet ödemem. Böyle birisinin kanı heder olmalıdır" deyince, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Bedevilerin sözleri gibi kafiyeli sözler (söylüyorsun öyle mi!)'' karşılığını verdi.

 

[Sahih]

 

 

 

17155 (5)- Muğire b. Şu'be bildiriyor: İki kadın bir adam ile evliydi. Kadının biri kıskanarak diğerine çadır direğiyle vurup onu öldürdü. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e gidip davalaştıklarında biri: "Ey Allah'ın Resulü! Nasılolur da bağırmayan, ağlamayan, bir şey içmeyen ve yemeyen biri için diyet öderiz?" dedi. Bunun üzerine Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Bedeviler gibi kafiyeli sözler mi söylüyorsun?'' buyurarak bir köle veya bir cariye ödenmesine hükmetti ve bunu kadının yakınlarına yükledi.

 

[Sahih]

 

 

 

17156 (6)- Muğire b. Şu'be der ki: Bir kadın, kumasına çadır direğiyle vurarak onu öldürünce Resulullah (sallallahu aleyhi vesBllem), diyeti, öldüren kadının asabeden olan akrabalarına yüklemiş, kadının karnındaki çocuk için de bir köle veya cariye ödenmesine hükmetmiştir. Bir bedevi: "Ey Allah'ın Resulü! Henüz yememiş, içmemiş, bağırmamış ve doğarken sesi çıkmamış birisinin diyetini bana mı yüklüyorsun? Böyle birisinin kanı heder olmalıdır" deyince, Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) (itirazı yapan kişinin bu sözlerini kafiyeli bir şekilde söylediğinden dolayı): ''Bedevi Arapların sedeleri gibi mi secili konuşuyorsun? Kadının karnındaki cenin için (diyet olarak) bir köle veya bir cariye verilmesi gerekir'' buyurdu.''

 

[Sahih]

 

 

 

17157 (7)- Misver b. Mahreme der ki: Ömer b. el-Hattab, bir kadının düşük yapmasına sebep olan biri hakkında istişare edince, Muğire b. Şu'be: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in bu konuda bir köle veya bir cariye verilmesine hükmettiğine şahid oldum" dedi. Ömer: "Bana bunu tasdik edecek birini getir" karşılığını verince, Muhammed b. Mesleme, (Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in bu durumda bir köle veya bir cariye ödenmesine hükmettiğine) şahitlik etti.

 

[sahih]

 

 

6. Cabir b. Abdillah

 

17158 (1) Cabir b. Abdillah der ki: Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Ana karnında olup da düşen her cenin için diyet vardır'' diye yaz( dır)dı. Sonra da: "Azat eden kimselerin izni olmaksızın kölenin, başka Müslüman birilerini kendine veli edinmesi helal değildir'' yaz( dır )dı.

 

Diğer tahric: Abdurrezzak (16154) ve Müslim (1507) rivayet ettiler.

13935 (3)'te tekrar etmiştir.

 

 

7. Abdullah b. Amr

 

17159 (1) Amr b. Şuayb, babasından, o da dedesinden bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), kadının mevcut asabesinin (baba tarafından akrabasının), onun yerine diyetini vermelerine, bunların, kadının varislerinden artan mal dışında onun hiç bir malına mirasçı olmamalarına, kadın öldürülür se diyetinin mirasçılarının arasında olduğuna ve bu itibarla katilini onların öldüreceğine hükmetti. Yine Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Ehl-i Kitab'ın diyetinin Müslümanların diyetinin yarısı kadar olduğuna hükmetti ki onlar, Yalıudi ve Hıristiyanlardır.

 

[Hasen]

 

Diğer tahric:  Ebu Davud (4564), İbn Mace (2647) ve Nesai (8/43) rivayet ettiler.

17134 (2)'de tekrar etmiştir.

 

 

 

17160 (2)- Amr b. Şuayb, babasından, o da dedesinden bildiriyor: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), diyetin, feraiz hükümlerine göre maktulün varisleri arasında miras olduğu yönünde hükmetmiştir."

 

16498 (1)'de tekrar etmiştir.

 

 

SONRAKİ