MÜSNED-İ HANBEL

BUYU’ / ALIŞVERİŞ

 

ANA SAYFA      Kur’an      Hadis      Sözlük      Biyografi

 

8- Vergi (Öşür) Memuru, Bilirkişi ve Benzeri Kişilerin Kazancı

 

1. Osman b. Ebi'l-As

 

15210- Hasan bildiriyor: İbn Amir, Kilab b. Umeyye'yi Eyle'de vergi memuru olarak görevlendirdi. O sırada tarlasında çalışan Osman b. Ebi'lAs, Kilab'ın yanına gelip dedi ki: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in şöyle buyurduğunu işittim: ''Gecenin öyle bir saati vardır ki bu saatte semanın kapıları açılır ve bir münadi: ''İsteyen yok mu, istediğini vereyim? Dua eden yok mu, duasını kabul edeyim? Bağışlanma dileyen yok mu, kendisini bağışlayayım?'' diye seslenir. Hz. Davud da bir gece dışarı çıktı ve: ''Sihirbaz ve vergi memuru olanlar dışında bu gece Allah'tan isteyen kişinin Allah mutlaka istediğini verir'' dedi.''

 

Kilab bunu duyunca bir gemi hazırlanmasını istedi Gemiyle İbn Amir'e gelip: "Bana verdiğin görevi iade ediyorum" dedi. İbn Amir: "Neden?" diye sorunca, Kilab: "Çünkü Osman bize şöyle şöyle, dedi" karşılığını verdi.

 

[Zayıf]

 

Diğer tahric: Taberani, el-Mu'cemu'l-kebir'de (8373) rivayet etti.

6018 (4)'de tekrar etmiştir.

 

 

2. Ukbe b. Amir

 

15211 (1) Ukbe b. Amir'in bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Meks (denilen haksız vergiyi) alan kişi cennete giremez'' buyurmuştur.

 

[Hasen]

 

Diğer tahric: Ebu Davud (2937) ve İbn Huzeyme...

 

 

 

15212 (2)- Okbe b. Amir el-Cüheni'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem); ''Meks (denilen haksız vergiyi) alan kişi cennete giremez'' buyurmuştur.

 

[Hasen]

 

 

3. Ruveyfi' b. Sabit

 

15213- Ebu'l-Hayr der ki: Zamanın Mısır valisi Mesleme b. Muhalled, Ruveyfi b. Sabit'e vergi toplama görevini vermek istedi. Ancak Rüveyfi': "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in: ''Meks (denilen haksız vergiyi) alan kişi cehennemde olacaktır'' buyurduğunu işittim" dedi.

 

[Hasen]

 

Heysemi (4474) der ki: "Hadisi, İmam Ahmed ve Taberani M. el-Kebir'de rivayet etmiştir. Bununla zalim vergi memurlan kastedilmektedir. İsnadında yer alan İbn Lehia şaibelidir."

 

 

4. Malik b. Atahiye

 

15214 (1) Malik b. Atahiye'nin bildirdiğine göre Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''(Haksız) vergi toplayan birini gördüğünüz zaman öldürün'' buyurmuştur.

 

[Zayıf]

 

Diğer tahric: Ebu Ubeyd, Emval'de (1630-1) ve Taberani, el-Mu'cemu'l-kebir'de (19/671) rivayet ettiler.

Heysemi (4470) der ki: "Hadisi İmam Ahmed rivayet etmiştir. Ayrıca Taberani el-Mu'cemu'l-kebir'de şu ilaveyi zikretmiştir: "Yani hakkı olmadığı miktarından fazlasını aldığı takdirde." İsnadında ismi belirtilmeyen bir kişi vardır."

 

 

 

15215 (2)- Ahmed başka bir kanalla bir öncekinin aynısını bildirip, Malik b. Atahiye'nin sonunda: "Bundan kasıt haksız yere zekat toplayan kişidir" dediğini zikreder.

 

 

5. Said b. Zeyd

 

15216- Said b. Zeyd der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in: ''Ey Araplar (Bedeviler)! üzerinizden öşür vergisini kaldıran Allah'a hamdedin'' buyurduğunu işittim.

 

[Zayıf]

 

Heysemi, Mecmau'z-Zevaid' de (3/87) zikretmiş ve şöyle demiştir: "Ahmed, Ebu Ya'la ve Bezzar rivayet ettiler. İsnadında ismi zikredilmeyen bir ravi vardır. Diğer ravileri de güvenilirdir."

 

 

6. Bir Adam

 

15217- Ata b. es-Saib, Bekr b. Vail oğullarından bir adamdan, o da dayısından bildirir: "Ey Allah'ın Resulü! Kabilemden öşür alayım mı?" diye sorduğumda: ''Öşürl Yahudi ve Hıristiyanlardan (azınlık tebadan) alınır. Müslümanlardan öşür alınmaz'' karşılığını verdi.

 

[Zayıf]

 

Müsned'i tertip eden der ki: "Farklı kanallarıyla Ehl-i kitabdan cizye alınması konusu içinde geçmiştir."

 

13699 (3)'de tekrar etmiştir.

 

 

7. Mikdam b. Ma'dikerib

 

15218- Mikdam b. Ma'dikerib der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bana: ''Mikdamcığım! Şayet öldüğünde idarecilik veya vergi tahsildarlığı veya bilirkişilik yapmamışsan kurtuldun demektir.'' buyurdu.

 

[Hasen]

 

Diğer tahric: Ebu Davud, harac 3/131 (2933), Beyhaki (6/361) ve İbnu's-Sünni, Amelu'l-yevm ve'l-Leyle'de (s. 127, no: 387) rivayet ettiler.

 

 

SONRAKİ