MÜSNED-İ HANBEL

VEKALET

 

ANA SAYFA      Kur’an      Hadis      Sözlük      Biyografi

 

5- Arazinin Kiralanması

 

1. Cabir b. Abdullah

 

16029 (1) Cabir'in bildirdiğine göre Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) araziyi kiraya vermeyi yasaklamıştır.

 

[Sahih]

 

Diğer tahric: Bu kanalla Nesai (7/48) rivayet etti.

 

 

 

16030 (2)- Cabir'in bildirdiğine göre Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: ''Arazisi olan onu eksin, eğer ekemiyorsa veya ekmeye gücü yoksa onu kardeşine (ekmek üzere) karşılıksız olarak versin. Onu kiraya vermesin. ''

 

[Sahih]

 

Diğer tahric: Buhari (2340, 2632), Müslim (3916-9), İbn Mace (2451, 2454 ) ve Nesai (7/36) rivayet ettiler.

 

 

 

16031 (3)- Cabir'in bildirdiğine göre Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: ''Arazisi olan onu eksin, eğer ekemiyorsa veya ekmeye gücü yoksa onu Müslüman kardeşine (ekmek üzere) karşılıksız olarak versin. Onu kiraya vermesin.''

 

[Sahih]

 

 

 

16032 (4)- Cabir der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) zamanında zirai ortakçılık yapar, hurma ve benzeri şeyler elde ederdik. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Arazisi olan onu eksin veya kardeşine ektirsin. Bunları yapmayacak olura o araziyi bıraksın'' buyurdu.

 

[Sahih]

 

Diğer tahric: Müslim (3923) rivayet etti.

 

 

 

16033 (5)- Cabir der ki: Bazılarının ihtiyaç fazlası arazileri vardı ve bunları üçte bir, dörtte bir ve yarı yarıya mahsul karşılığı kiraya verirlerdi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Arazisi olan ya onu eksin veya kardeşine (ekmek üzere) versin, Eğer bunları yapmayacaksa onu (kiraya vermeyip boş bırakarak) elinde tutsun'' buyurdu.

 

[Sahih]

 

 

 

16034 (6)- Hemmam der ki: Benim bulunduğum bir ortamda Süleyman b. Yesar, Ata'ya şöyle dedi: Cabir sana, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in taze hurma ile kuru hurmanın karıştırılmasından ve kuru üzümle kuru hurmanın karıştırılmasından elde edilen içeceği yasakladığını rivayet etti mi?" diye sorunca, Ata: "Evet" cevabını verdi. Bunun üzerine Süleyman b. Musa şöyle dedi: "Ben de Cabir'in sana Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in şöyle buyurduğunu söylediğine şahitlik ederim: ''Arazisi olan ya onu eksin veya kardeşine ektirsı'nı onu kiraya vermesin, '' Ata: "Evet" karşılığını verdi.

 

[Sahih]

 

 

 

16035 (7)- Cabir b. Abdillah'ın bildirdiğine göre Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Arazisi olan onu eksin, eğer ekemiyorsa kardeşine ektirsin, Eğer böyle de yapmazsa onu (boş) bıraksın ve kiraya vermesin'' buyurdu.

 

[Sahih]

 

 

 

16036 (8)- Cabir b. Abdullah'ın bildirdiğine göre Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Arazisi olan ya onu eksin veya kardeşine ektirsin'' buyurdu.

 

[Sahih]

 

Diğer tahric: Müslim (3925-6) rivayet etti.

 

 

 

16037 (9)- Cabir b. Abdullah der ki: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) arazinin kiraya verilmesini yasakladı." Bir adam bunu İbn Ömer'e zikredip: "Ben, Cabir'in oğlunun bir araziyi muhabere (ürünün beHi bir miktarını vermek şartıyla) usulu kiralamak istediğini gördüm" deyince, İbn Ömer: "Şuna bakın! Babası Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in arazinin kiraya verilmesini yasakladığını söylerken bu, muhabere usulu arazi kiralamak istiyor" dedi.

 

[Sahih]

 

Diğer tahric: Nesai (7/48) rivayet etti.

 

 

 

16038 (10)- Cabir b. Abdullah'ın bildirdiğine göre Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Arazisi olan ya onu eksin veya müslüman kardeşine ektirsin, kiraya vermesin'' buyurdu.

 

[Sahih]

 

 

 

16039 (11)- Cabir b. Abdillah'ın bildirdiğine göre Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''İhtiyaç fazlası arazisi veya suyu olan ya onu eksin veya kardeşine ektirsin. Onu satmayın'' buyurdu. Süleym b. Hayyan der ki: Said'e: "Onu satmamaktan kasıt kiraya vermemek mi?" diye sorduğumda: "Evet" dedi.

 

[Sahih]

 

Diğer tahric: Müslim (3922) rivayet etti.

 

 

2. Rafi b. Hadıc

 

16040 (1) İbn Ömer der ki: Malısulün belli bir miktarı karşılığında arazi kiralardık ve bunda bir sakınca görmezdik. Rafi b. Hadic Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in bunu yasakladığını ileri sürünce böyle yapmayı bıraktık.

 

[Sahih]

 

Diğer tahric: Bu kanalla Müslim (3935), Ebu. Davud (3389), İbn Mace (2450) ve Nesai (7/48) rivayet ettiler.

16060 (21)'de tekrar edecektir.

 

 

 

16041 (2)- Rafi b. Hadic der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bize faydalı olan bir şeyi yasakladı. Allah'a itaat ve Resulüne itaat bizim için dafa faydalıdır. Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Arazisi olan onu eksin, eğer ekemiyorsa ekmesi için kardeşine versin'' buyurdu. Ebu Abdirrahman der ki: Babam: "Said, İbn Abdirrabman ez-Zübeydi'dir ve Süfyan es-Sevrı ve Hakkam ondan rivayette bulunmuştur" dedi.

 

[Sahih]

 

Diğer tahric: Buhari 5/22 (2340), Müslim 3/1177 (1540) ve Nesai 7 /34 (3865) rivayet ettiler.

 

 

 

16042 (3)- Rafi b. Hadic bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) zamanında halk, su arklarıyla ve yağmurla sulanan tarlalarını, bir miktar ürün ve saman karşılığında kiraya verirlerdi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) tarlaların bu şekilde kiralanmasını kerili görüp yasakladı. Rafi: "Bu tarlaları dirhem ve dinar karşılığı kiralamakta sakınca yoktur" demiştir.

 

[Sahih]

 

Diğer tahric: Ebu Davud 3/258 (3392) ve Nesai 7/43 (3899) rivayet ettiler.

16055 (16Yda tekrar edecektir.

 

 

 

16043 (4)- Mücahid bildiriyor: Rafi b. Hadic: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) hakl karşılığı araziyi kiraya vermeyi yasakladı" deyince, ben: "Hakl nedir?" diye sordum. Rafi: "üçte bir ve dörtte bir pay karşılığı kiraya vermektir" cevabını verdi. İbrahim( -i Nehai) bunu duyunca, üçte bir ve dörtte bir pay karşılığı kiraya vermeyi mekruh gördü, boş arazirıirı ise para karşılığı kiralanmasında sakınca görmedi.

 

[Sahih]

 

Diğer tahric: Nesai 7/38 (3882) rivayet etti.

 

 

 

16044 (5)- Nafı der ki: İbn Ömer tarlaları kiralardı. Rafi b. Hadic'in bu konuda Allah'ın Resulü'nden (Sallallahu aleyhi ve Sellem) hadis rivayet ettiğini öğrenince, Eblat denilen yerde olan Rafi'nin yanına gitti ve hadisi ona sordu. Rafi, ona Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in tarlaların kiralanmasını yasakladığını söyleyince, Abdullah tarla kiralamayı bıraktı.

İbn Numeyr'in rivayetinde: "(Nafı der ki) İbn Ömer, Rafi'nin yanına gidince ben de onunla gittim" ibaresi geçmiştir. (Abdullah b. Ahmed der ki) Babam'daki rivayette aynı şekildedir. Muhammed b. Ubeyd ise bu hadisi: "İbn Ömer, Rafi'nin yanına gidince ben de onunla gittim" şeklinde aktarmıştır.

 

[Sahih]

 

Diğer tahric: Nesai (7/47) rivayet etti.

 

 

 

16045 (6)- Rafi b. Hadic'in oğlu der ki: Babam Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in yanından geldi ve: "Bu gün Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bize faydalı bir şeyi yasakladı. Ama Allah'a ve Resulüne itaat bizim için daha faydalıdır. Bizi, mülkiyetine salıip olduğumuz veya birisinin karşılıksız olarak ekmemiz için verdiğinin dışındaki bir toprağı ekmeyi yasakladı.

 

[Sahih]

 

Diğer tahric: İbn Eb! Şeybe (6/347) ve Ebu Davud (3397) rivayet ettiler.

 

 

 

16046 (7)- Rafi b. Hadic der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) zamanında tarlalarımızı üçte bir, dörtte bir pay ve(ya) belli bir miktar yiyecek karşılığı kiraya verirdik. Bir gün amcalanmdan bir adam geldi ve şöyle dedi: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bizim için faydalı olan bir şeyi yasakladı. Allah'a ve Resulüne itaat bizim için yasakladığı bu şeyden daha hayırlıdır. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) tarlalarımızı üçte bir, dörtte bir pay ve(ya) belli bir miktar yiyecek karşılığı kiraya vermemizi yasakladı. Tarla salıibine de ya tarlasını ekmesini veya ektirmesini emredip, kira ve benzeri şeyler karşılığında verilmesini mekruh gördü."

 

[Sahih]

 

Diğer tahric: Müslim (1548:113) ve Nesai (7/41-2) rivayet ettiler.

 

 

 

16047 (8)- İbn Ömer der ki: "Malısulün belli bir miktarı karşılığında arazi kiralamakta bir sakınca görmezdik. Geçen yıl Rifı b. Hadic Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in bunu yasakladığını iddia edince böyle yapmayı bıraktık."

 

[Sahih]

 

 

 

16048 (9)- Silim b. Abdillah bildiriyor: Abdullalı b. Ömer: "Ey İbn Hadic! Arazi kiralamasıyla ilgili olarak Allah'ın Resulü'nden ne anlatıyorsun?" diye sorunca, Rafi şöyle cevap verdi: "Bedir savaşına katılan iki amcamın, ev halkına, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in arazi kiralamayı yasakladığını anlattıklarını duydum."

 

[Sahih]

 

Diğer tahric: Buhari (4012-3), Müslim (5/22), Ebu Davud (3394) ve Nesai (7/44) rivayet ettiler.

 

 

 

16049 (10)- Rifı b. Hadic'in bildirdiğine göre Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) hakI karşılığı araziyi kiraya vermeyi yasakladı. Hakem: "HakI, araziyi üçte bir ve dörtte bir pay karşılığı kiraya vermektir" demiştir.

 

[Sahih]

 

 

 

16050 (11)- Rafi b. Hadic der ki: "Hz. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) arazinin nakit parayla veya üçte bir ya da dörtte bir pay karşılığı kiralamnasını yasaklamıştır."

 

[Zayıf]

 

Diğer tahric: Tirmizi (1384) rivayet etti.

 

 

 

16051 (12)- Zühri der ki: Salim b. Abdullah'a, tarlaların kiralamnasının hükmünü sorduğumda, şöyle karşılık verdi: Rafi b. Hadic, Abdullah b. Ömer'in yanında bana şöyle dedi: "Bedir savaşına katılan iki amcam, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in tarlaların kiraya verilmesini yasakladığını söylediler."

 

[Sahih]

 

 

 

16052 (13)- Nafi bildiriyor: İbn Ömer, Rafi'nin, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in arazi kiralamayı yasakladığını rivayet ettiğini duyunca, beraber yanına gittik ve İbn Ömer ona bu konuyu sordu. Rafi: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) tarlaların kiralanmasını yasakladı" deyince, İbn Ömer tarla kiralamayı bıraktı. Kendisine bu konu sorulunca da: "İbn Hadic, Resuıunalı'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) tarlaların kiralanmasını yasakladığını iddia ediyor" derdi.

 

[Sahih]

 

Diğer tahric: Müslim (1547) ve Nesai (7/46) rivayet ettiler.

 

 

 

16053 (14)- Rafi b. Hadic'in azatlısı Ebu'n-Necaşi der ki: Rafi'ye, tarlanın kiralanmasının hükmünü sordum ve: "Bir tarlam var. Onu kiraya vereyim mi?" dedim. Rafi şöyle cevap verdi: "Onu hiçbir şey karşılığı kiraya verme. Resuıunalı'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurduğunu işittim: ''Tarlası olan onu eksin, eğer ekmezse, kardeşine ektirsin. Eğer bunu da yapmazsa onu (boş) bıraksm. '' Ben: "Eğer tarlamı birine verirsem ve o da ekerse, sonra bana samanından bir miktar gönderirse ne yapayım?" diye sorunca, Rafi: "Ondan hiçbir şey saman bile alma" dedi. Ben: "Ona şart koşmamışsam, adam bana bunu hediye etmişse ne yapayım?" diye sorunca ise: "Ondan bir şeyalma" dedi.

 

[Sahih]

 

Diğer tahric: Buhari (559), Müslim (1385) ve İbn Mace (687) rivayet ettiler.

 

 

 

16054 (15)- İbn Ömer der ki: "Malısulün belli bir miktarı karşılığında arazi kiralamakta bir sakınca görmezdik. Rafi b. Hadic Resuıunah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in bunu yasakladığını iddia edince böyle yapmayı bıraktık."

 

[Sahih]

 

 

 

16055 (16)- Rafi b. Hadic bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) zamanında halk, su arklarıyla ve yağmurla sulanan tarlalarını, bir miktar ürün ve saman karşılığında kiraya verirlerdi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) tarlaların bu şekilde kiralanmasını kerili görüp yasakladı. Rafi: "Bu tarlaları dirhem ve dinar karşılığı kiralamakta sakınca yoktur" demiştir.

 

[Sahih]

 

 

 

16056 (17)- Hanzale b. Kays bildiriyor: Rafi b. Hadic: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) tarlaların kiraya verilmesini yasakladı" deyince, ben: "Altın ve gümüş karşılığı da mı?" diye sordum. Rafi: "Hayır. ürünün bir kısmı karşılığında kiralanmasını yasakladı. Altın ve gümüş karşılığı kiralanmasında ise sakınca yoktur" cevabını verdi.

 

[Sahih]

 

 

 

16057 (18)- Hanzale b. Kays'ın bildirdiğine göre Rafi b. Hadic şöyle dedi: "Amcamın anlattığına göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) zamanında arazilerini, su kanalının kenarında biten şeyler ve ekin sahibinin istisna ettiği bir miktar karşılığında kiraya verirlerdi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bunu yasakladı." Hanzale der ki: Rafi'ye: "Dinar ve dirhem karşılığı kiralanmasının hükmü nedir?" diye sorunca: "Dinar ve dirhem karşılığı kiralanmasında bir sakınca yoktur" cevabını verdi.

 

[Sahih]

 

 

 

16058 (19)- Rafi b. Hadic der ki: Amcam Zuhayr b. Rafi benimle karşılaşınca: "Yeğenim! Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bizim için faydalı olan bir şeyi bize yasakladı" dedi. Ona: "O nedir ey amca?" diye sorduğumda: "Sırar denilen yerdeki tarlalarımızı kiraya vermemiz i yasakladı" karşılığını verdi. Ona: "Amcacığım! Bu konuda bize düşen Allah'ın Resulüne itaat etmektir" dediğimde, amcam şöyle devam etti: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Ne karşılığında kiraya veriyorsunuz?'' diye sorunca: ''Küçük bir su kanalını bize bırakması ve birkaç sa' arpa karşılığında'' dedim. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Böyle yapmayın! Onları ya siz ekin ya da ekmesi için (karşılıksız) başkasına verin'' buyurdu." Daha sonraları Sırar'daki o tarlalarımızı sattık.

Abdullalı b. Ahmed der ki: Babama, Rafi' b. Hadic'in bu yöndeki hadisleri bazen direkt Nebiimizden (Sallallahu aleyhi ve Sellem), bazen de amcalarından rivayet etmesi konusunu sorduğumda: "Hepsi de Sahih hadislerdir. Ancak benim en çok beğendiğim Eyyub kanalıyla gelen rivayettir" dedi.

 

 

 

16059 (20)- Nafi, İbn Ömer'den bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) zamanında arazilerin, ark kenarlarındaki, ırmak başlarındaki ve ekinden (belirli) bir kısmı kendilerinde kalmak üzere kiraya verildiğini biliyorum. (Nafı der ki) Miktarın ne kadar olduğunu ise bilmiyorum. İbn Ömer, Hz. Ebu Bekr, Hz. Ömer, Hz. Osman zamanında ve Muaviye'nin emirliğinin ilk yıllarında tarlasını kiraya veriyordu. Muaviye'nin emirliğinin son zamanlarında, Rafi b. Hadic'in, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in bunu yasakladığını rivayet ettiğini öğrenince, beraber yanına gittik ve İbn Ömer, Rafi'ye bunu sordu. Rafi: "Evet. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) arazilerin kiraya verilmesini yasakladı" deyince, İbn Ömer de arazisini kiraya vermeyi bıraktı. Artık İbn Ömer tarlasını kiraya vermez di ve kendisine bu durum sorulduğunda: "İbn Hadic, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in arazilerin kiraya verilmesini yasakladığını iddia ediyor" cevabını verirdi.

 

[Sahih]

 

Diğer tahric: Buhari (5/18-19), Müslim (1/453) ve Ebu Davud (3/268) rivayet ettiler.

 

 

 

16060 (21)- İbn Ömer der ki: "Malısulün belli bir miktarı karşılığında arazi kiralardık ve bunda bir sakınca görmezdik. Rafi b. Hadic Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in bunu yasakladığını iddia edince böyle yapmayı bıraktık."

 

[Sahih]

 

 

 

16061 (22)- Nafi bildiriyor: İbn Ömer, Hz. Ebu Bekr, Hz. Ömer, Hz. Osman zamanında ve Muaviye'nin hilafetinin ilk yıllarında tarlasını kiraya veriyordu. Hatta Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) zamanında da kiraya veriyordu diyebilirim. Muaviye'nin emirliğinin son zamanlarında, Rafi b. Hadic'in bir hadis rivayet ettiğini öğrenince, beraber yanına gittik ve İbn Ömer, Rafi'ye bunu sordu. Rafi: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) arazilerin kiraya verilmesini yasakladı" deyince, İbn Ömer de arazisini kiraya vermeyi bıraktı. İbn Ömer'e ne zaman bu durum sorulsa: "İbn Hadic, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in arazilerin kiraya verilmesini yasakladığını iddia ediyor" cevabını verirdi.

 

[Sahih]

 

 

3. Rafi b. Hadıc'in amcası

 

16062- Rafi b. Hadic der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) zamanında arazilerimizi, üçte bir, dörtte bir veya belli bir miktar yiyecek karşılığı kiraya verirdik. Amcalanmdan biri yanımıza gelip şöyle dedi: "Resulullah bizim için faydalı olan bir şeyi yasakladı. Hz. Nebie itaat etmek bizim için daha yüce ve faydalıdır." Biz: "Neyi yasakladı?" diye sorunca ise şöyle cevap verdi: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: ''Tarlası olan onu eksin veya kardeşine ektirsin. O tarlayı üçte birı dörtte bir veya belli bir miktar yiyecek karşılığı kiraya vermesin. '' Katade: "Bu kişi, Rafi'nin amcası Zahir (b. Rafi b. Adiy)'dir" demiştir.

 

[Sahih]

 

Diğer tahric: Müslim (1584:113), Ebu Davud (3395), İbn Mace (2465) ve Nesai (7/42) rivayet ettiler.

 

 

4. Rafi b. Rifaa

 

16063- Tank b. Abdirrahman el-Kureşi der ki: Rafi b. Rifaa, Ensar'ın meclisine geldi ve şöyle dedi: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bu gün, yaşantımızda bize faydalı olan bir şeyi yasakladı. Arazilerimizi kiraya vermemizi yasakladı ve: "Tarlası olan onu eksin veya kardeşine ektirsin ya da boş bıraksın'' buyurdu.

 

[Zayıf]

 

Diğer tahric: Ebu Davud (3426) rivayet etti.

 

 

SONRAKİ