MÜSNED-İ HANBEL

RİBA (FAİZ)

 

ANA SAYFA      Kur’an      Hadis      Sözlük      Biyografi

 

8- ibn Abbas'ın Bu Konuda Eski Görüşünden Dönmesi

 

1. Ebu Umame

 

15797 (1) Süleyman b. Ali er-Rib'i' bildiriyor: Ebu'l-Cevza birçok defa bize şunu anlattı: İbn Abbas'a peşin olan para bozdurmayı sorduğumda: "Peşin olduktan sonra daha çok veya daha az olsa da ikiyi birle bozdurmakta bir sakınca yoktur" dedi. Arada haccettim ve hala hayatta olan İbn Abbas'a gelip para bozdurmayı sordum. Bu kez İbn Abbas: "Alınan ve verilen aynı ağırlıkta olmalıdır" karşılığını verdi. Ona: "Ama daha önce ikinin birle değiştirilebileceği konusunda fetva vermiştin. Ben de o günden bu yana bu şekilde fetva veriyordum" dediğimde, şu karşılığı verdi: "O yöndeki fetva benin görüşümdü. Ancak Ebu Said el-Hudri, Resulullah'tan (Sallallahu aleyhi ve Sellem) aksi yönde hadis rivayet ediyor. Hz. Nebi'in (Sallallahu aleyhi ve Sellem) hadisi karşısında ben de kendi görüşümü bıraktım."

 

[Sahih]

 

Diğer tahric: İbn Mace (2258) rivayet etti.

 

 

 

15798 (2)- Ebu Nadra anlatıyor: İbn Abbas'a para bozdurmayı sorduğumda: "Peşin mi?" diye sordu. "Evet!" karşılığını verdiğimde: "Bir sakıncası olmaz" dedi. Ebu Said el-Hudri ile karşılaştığımda İbn Abbas'a para bozdurma konusunu sorduğumu ve bir sakıncası olmadığını söylediğini anlattım. Ebu Said: "Gerçekten öyle mi dedi? Ona bir mektup yazacağız ve bundan sonra öylesi bir fetva veremeyecek!" dedi ve şöyle devam etti: "Vallahi zamanında Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in hizmetçilerinden biri hurma getirmişti. Ancak Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bu hurmayı farklı bulmuş ve: ''Sanırım bu hurma bizim bahçenin hurmasından değil'' buyurdu. Hizmetçi: "Bu yıl bizim bahçenin hurması iyi çıkmadı. Ben de bizim hurmadan biraz daha fazla vererek karşılığında bunu aldım" deyince, Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Daha fazla mı verdin? O zaman faize bulaştın! Sakın bu hurmaya yaklaşma! Kendi hurmanı beğenmediysen sat, sonra da parasıyla dilediğin hurmadan al'' buyurdu."

 

[Sahih]

 

Diğer tahric: Müslim (4090-4) rivayet etti.

 

 

 

15799 (3)- Ebu'l-Cevza der ki: İbn Abbas'ın (peşin oldukan sonra istenildiği gibi altın / gümüş) para bozdurulacağı konusunda fetva verdiğini işittim. Ben de bir zaman bu yönde fetva verdim. Daha sonra onunla karşılaştığımda eski görüşünden döndüğünü gördüm. Ona: "Neden döndün?" diye soduğumda: "Eski fetva benim görüşümdü. Ancak daha sonra Ebu Said el-Hudri, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in böylesi bir şeyi yasakladığını bana söyledi" karşılığını verdi.

 

[Sahih]

 

Diğer tahric: İbn Mace (2258) rivayet etti.

 

 

2. Usame b. Zeyd   (

 

15800 (1) Ebu Salih der ki: Ebu Said'in: "Altın altınla ancak aynı miktarda ise değiştirilebilir" dediğini işittim. İbn Abbas'la karşılaştığımda: "Para bozdurma ile ilgili şöylediğin şeyler konusunda Allah'ın Kitab'ında bir şey mi buldun? Yoksa bu yönde Resulullah'tan (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bir şeyler mi işittin?" diye sordum. İbn Abbas şu karşılığı verdi: "Bu konuda Allah'ın Kitab'ında bir şey bulmuş ya da Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)’den bir şey işitmiş değilim. Ancak Usame b. Zeyd bana Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in: ''Faiz, veresiye satışta olur'' buyurduğunu söyledi."

 

[Sahih]

 

Diğer tahric: Bu kanalla Müslim (1596:101), İbn Mace (2257) ve Nesai (7/281) rivayet ettiler.

 

 

 

15801 (2)- İbn Abbas'ın, Usame b. Zeyd'den bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Peşin olan satışlarda faiz olmaz'' buyurmuştur.

 

[Sahih]

 

 

 

15802 (3)- İbn Abbas'ın bildiriyor: Usame b. Zeyd'in bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Peşin olan satışlarda faiz olmaz'' buyurmuştur. Yani faiz, veresiye olan satışlarda olur.

 

[Sahih]

 

Diğer tahric: Buhari 4/381 (2179), Müslim, müsakat 3/1218 (1596), Nesai (7/286) ve Taberani,

M.el-Kebir'de 1/140 (448) rivayet ettiler.

 

 

 

15803 (4)- Said b. el-Müseyyeb bildiriyor: Usame b. Zeyd'in bana bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in: ''Faiz, veresiye satışta olur'' buyurduğunu işitmiştir.

 

[Hasen]

 

Diğer tahric: Taberani, el-Mu'cemu'l-kebir'de (450) rivayet etti.

 

 

 

15804 (5)- İbn Abbas der ki: Usame b. Zeyd'in bana bildirdiğine göre Resulullah {Sallallahu aleyhi ve Sellem}: ''Faiz, veresiye satışta olur'' buyurmuştur.

 

[Sahih]

 

Diğer tahric: Bu kanalla Darimi (2580), Müslim (4096) ve Nesai (7/281) rivayet ettiler.

 

 

 

15805 (6)- Yahya b. Kays el-Mazini der ki: Ata'ya dinarın aynı miktarda olmayan dinarla, dirhemin de aynı miktarda olmayan dirhemle bozdurulmasını sorduğumda: "İbn Abbas böyles.i bir şeyin helal olduğunu söylerdi" karşılığını verdi. İbnu'z-Zübeyr ise: "İbn Abbas, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den işitmediği bir şeyi (yani kendi görüşü olarak) söylüyor"

dedi.

 

[Sahih]

 

Diğer tahric: Taberani, el-Mu'cemu'l-kebir'de (435) rivayet etti.

 

 

 

15806 (7)- Usame b. Zeyd'in bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Faiz, veresiye satışta olur'' buyurmuştur.

 

[Hasen]

 

Diğer tahric: Bu kanalla Bezzar (2558) rivayet etti.

 

 

 

15807 (8)- Usame b. Zeyd'in bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Faiz, veresiye satışta olur" buyurmuştur.

 

[Sahih]

 

 

 

15808 (9)- Zekvan der ki: Ebu Said el-Hudri beni İbn Abbas'a gönderdi ve: "Para bozdurma konusunda Resulullah'tan (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bizim işitmediğimiz bir şey mi işittin? Ya da bu konuda Allah'ın Kitab'ında bizim bilmediğimiz bir ayet mi gördün?" diye S0rmamı istedi. İbn Abbas buna şu karşılığı verdi: "Bu konuda Resulullah'tan (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ne bir şey işittim, ne de bilmediğiniz bir ayet gördüm. Ancak Usame b. Zeyd'den işittiğime göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Faiz, ancak borca (veya veresiye) olan satışta olur'' buyurmuştur."

 

[Sahih]

 

Diğer tahric: Buhari (2178, 2179), Müslim (4095), İbn Mace (2257) ve Nesai (7/281) rivayet ettiler.

 

 

SONRAKİ