|
MÜSNED-İ HANBEL |
HAC |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
DEVAM: 22- Nebi
(s.a.v.)'in, Ashabıyla Hac için ihrama Girmesi, Kurban Getirmeyenlerin Bunu
Umreye Çevirmesi ve Bu Konudaki ihtilaflar
10. Ömer b. el-Hattab
(r.a.)
11302 (1) Ebu Vail bildiriyor: Subey b. Ma'bed et-Tağlibi, Hıristiyan
bir bedeviydi. Müslüman olunca en üstün amelin hangisi olduğunu sordu. En üstün
amelin Allah yolunda cihad olduğu söylenince cihada katılmak istedi. Ona:
"Haccettin mi?" diye sorulunca: "Hayır!" dedi. "O
zaman haccını ve umreni yap, sonra da cihada katıl" dediler. Bunun üzerine
bu ibadeti yerine getirmek için yola çıktı. Havait'e ulaştığında hem hac, hem
de umre için ihrama girdi. Zeyd b. Suhan ile Selman b. Rabia onu gördüklerinde:
"Bu adam devesinden daha şaşkın!" veya: "Bu adam devesinden daha
doğru yolda değil!" demeye başladılar. Subey, Ömer b. e-lHattab'ın yanına
gidip Zeyd ile Selman'ın dediklerini anlattı. Ömer: "(Hac konusunda)
Peygamber'inin (Sallallahu aleyhi ve Sellem) sünnetine uygun davranmışsın"
dedi.
[Sahih]
Hakem der ki: Ebu
Vail'e: "Bunu sana Subey mi anlattı?" diye sorduğumda:
"Evet!" dedi. -
Diğer tahric: Ebu Davud
(1798-99), İbn Mace (2970), Nesai (5/146) ve İbn Huzeyme (3069) rivayet
ettiler.
11303 (2)- Subey b.
Ma'bed der ki: Hıristiyan biriyken müslüman oldum. Daha sonra hem hac, hem de
umre için telbiye etmeye başladım. Zeyd b. Sılhan ile Selman b. Rabia, ikisi
için telbiye getirdiğimi duyunca: "Bu adam ailesinin devesinden daha
şaşkın!" demeye başladılar. Onların böyle demesi gücüme gitti. Ömer'e
gidip bu söylediklerini ona anlattım. Ömer onlara doğru dönüp azarladı. Sonra
bana döndü ve: "(Hac konusunda) Peygamber'inin (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) sünnetine uygun davranmışsın. Bu konuda Peygamber'inin (Sallallahu aleyhi
ve Sellem) sünnetine uygun davranmışsın " dedi.
[Sahih]
Ebil Vail der ki:
"Mesrılk ile birlikte çokça Subey'in yanına gider ve bunu sorardık."
11304 (3)-Ebu Vail bildiriyor:
Subey b. Ma'bed adında Hıristiyan bir adam vardı. Subey müslüman olduktan sonra
haccetmek isteyince ona: "Önce haccını ifa et" dediler. Subey de
Eş'ari:'nin yanına gelip bunu sordu. Eş'ari ona hem hac, hem de umre için
ihrama girmesini söyledi. Subey de öyle yaptı. Ancak hem hac, hem de umre için
telbiye getirirken Suhan ile Selman b. Rabia'yla karşılaştı. Subey'in bu
şekilde telbiye ettiğini gördüklerinde biri diğerine: "Bu adam ailesinin
devesinden daha şaşkın!" dedi. Subeyanların bu dediğini işitince çok
gücüne gitti. Dönüşte Ömer'in yanına gelip olayı anlattı. Ömer: "(Hac
konusunda) Peygamber'inin (Sallallahu aleyhi ve Sellem) sünnetine uygun
davranmışsın" dedi.
[Sahih]
Seyyar der ki: Başka bir
defasında Ebu Vail bunu rivayet ederken Ömer'in: "Nebi (Sallallahu aleyhi
ve Sellem)'in sünnetini uygulamaya muvaffak kılındın" dediğini aktardı.
11305 (4)- Ömer b.
el-Hattab der ki: Akik'te Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in şöyle
buyurduğunu işittim: ''Dün gece rÜyama Rabbim katından bir elçi geldi ve: ''Bu
mübarek vadide namaz kıl ve hem umre hem de hac için ihrama gir'' dedi. '' Ravi
Velid der ki: "Akik, Zul-Huleyfe'de bir vadidir."
[Sahih]
Diğer tahric. Buhari
(1534, 2337, 7343), Ebu Davud (1800), İbn Mace (2976) ve İbn Huzeyme (2617)
rivayet ettiler.
11306 (5)- Şakik, Tağlib
oğullarından Subey b. Ma'bed'den bildiriyor: Hıristiyan biriyken müslüman oldum
ve elimden geldiğince görevlerimi yerine getirmeye çalıştım. Hem hac, hem umre
için ihrama girip yola düştüm. Uzeyb'de Selman b. Rabia ile Zeyd b. Suhan'la
karşılaştım. Biri diğerine: "İkisine birden mi?" deyince, diğeri:
"Boş ver, adam devesinden daha şaşkın!" dedi. Bu sözleri sanki devem
omuzlarıma binmiş gibi ağır geldi. Ömer'e gelip bunu anlattığımda: "Onlar
boş konuşuyorlar! Sen bu konuda Peygamber'inin (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
sünnetini yapmışsın" dedi.
[-Sahih-]
11307 (6)- Subey b.
Ma'bed et-Tağlibi der ki: "Hıristiyanken yeni müslüman olmuştum ve cihada veya
hacca çıkmak istedim. Kabilemden Hudeym adında bir adama gelip bunu sorduğumda
önce haccetmemi söyledi. Bunun üzerine umre ile hacca bir arada niyet ettim ...
" Sonrasında ravi bir öncekinin aynısını aktarır.
11308 (7)- Ebu Vail
bildiriyor: Subey b. Ma'bed et- Tağlibi, Hıristiyan biriydi. Müslüman olunca en
üstün amelin hangisi olduğunu sordu. En üstün amelin Allah yolunda cihad olduğu
söylenince cihada katılmak istedi. Ona: "Haccettin mi?" diye
sorulunca: "Hayır!" dedi. "O zaman haccım ve umreni yap, sonra
da cihada iştirak et" dediler. Bunun üzerine hem hac, hem de umre
niyetiyle ihrama girdi. Zeyd b. Suhan ile Selman b. Rabia ile karşılaşınca:
"Bu adam devesinden daha şaşkın!" veya: "Bu adam devesinden daha
doğru yolda değil!" demeye başladılar. Subey, Ömer'in yanına gidip Zeyd
ile Selman'ın dediklerini aktardı. Ömer: "(Hac konusunda) Peygamber'inin
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) sünnetine uygun davranmışsın" dedi.
[-Sahih-]
11. Ömer b. el-Hattab
ve Ebu Musa el-Eş'ari
11309 (1) Ebu Musa der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
Batha'da iken yanına vardım. Bana: ''Neye niyetlendin?'' diye sorduğunda:
"Peygamber'in niyetlendiği şeye (hacca) niyet ettim" dedim. Bana:
''Yanında kurban getirdin mi?'' diye sorunca: "Hayır, getirmedim" dedim.
Bunun üzerine: ''0 zaman KabeM tavaf et, Safa ile Merve ar:!t,ında sa'y yap,
ardından ihrandan çık'' buyurdu. Ben de Kabe'yi tavaf edip, Safa ile Merve
arasında sa'y yaptıktan sonra akrabalarımdan bir kadının yanına geldim.
Saçlarımı tarayıp düzelttikten sonra yıkadı.
Ebu Bekr ve Ömer'in
hilafeti döneminde de bu konuda insanlara bu şekilde fetva veriyordum. Yine bir
hac mevsiminde adamın biri yanıma geldi ve: "Mu'minlerin emirinin hac
konusundaki yeni emirlerini sanırım bilmiyorsun" dedi. Bunun üzerine
insanlara: "Ey insanlar! Bu konuda her kime fetva verdiysem onu uygulamaya
koymasın! Mu'minlerin emiri gelecek, bu konuda ona uyun!" dedim. Halife
Ömer, gelince ona: "Ey Mu'minlerin emiri! Hac konusunda verdiğin yeni
emirler de ne oluyor?" diye sordum. Ömer şu karşılığı verdi: "Şayet
bu konuda Allah'ın Kitab'ına göre davranacaksak Allah: "Haccı da, umreyi
de Allah için tamamlayın"[Bakara 196] buyurur. Nebi (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'in sünnetine göre davranacaksak da o da kurbanı kesene kadar ihramdan çıkmazdı."
[-Sahih-]
Diğer tahric: Buhari
(1559, 4346), Müslim (1221) ve Nesai (5/153) rivayet ettiler.
11310 (2)- Ebu Musa
el-Eş'ari anlatıyor: Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) beni kabilemin başına
(Yemen'e) gönderdi. Hac mevsimi gelince de Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) hacca çıktı. Ben de peşlerinden çıktım. Batha'da mola vermişken yanına
geldim. Bana: ''Ey Abdullah b. Kays! Neye niyetlendin?'' diye sorduğunda:
"Resulullah'ın niyetlendiği şeye (hacca) niyet ettim" dedim. Allah
Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''İyi etmişsin'' buyurdu ve:
''Yanlnda kurban
getirdin mi?'' diye sordu. "Hayır, getirmedim" dediğimde: ''0 zaman
gidip Kabe'yi tavaf et, Saft!. ile Merve arasında sa'y yap, ardından ihramdan
çık'' buyurdu. Ben de gidip emrettiği gibi yaptım. Sonra akrabalarımdan bir
kadının yanına geldim. Saçlarımı hatmi otu ile yıkayıp temizledi. Terviye
gününde de hac için ihrama girdim. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
vefat edene kadar bana verdiği bu emir doğrultusunda insanlara fetva verdim.
Ebu Bekr ve Ömer'in hilafeti döneminde de bu konuda insanlara bu şekilde fetva
veriyordum.
Hacer-i Esved veya
Makam'ın yanında durmuş Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in bana
verdiği bu emir doğrultusunda insanlara fetva verirken adamın biri geldi ve bir
kenara çekip: "Fetvalarında acele etme! Zira Mu'minlerin emirinin (Hz.
Ömer'in) hac konusunda yeni emirleri oldu" dedi. Bunun üzerine insanlara:
"Ey insanlar! Hac konusunda her kime fetva verdiysem onu uygulamaya koymasın!
Mu'minlerin emiri gelecek, bu konuda ona uyun!" dedim.
Ömer, gelince ona:
"Ey Mu'minlerin emiri! Hac konusunda yeni emirler mi verdin?" diye
sordum. Ömer: "Evet!" dedi ve şöyle devam etti: "Şayet bu konuda
Allah'ın Kitab'ına göre davranacaksak Allah haccı da, umreyi de tam olarak
yapmamızı emrediyor. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in sünnetine göre
davranacaksak da, o da kurbanı kesene kadar ihramdan çıkmazdı."
[-Sahih-]
Diğer tahric: Buhari, hac
(2/172), Müslim 2/895 (1221), Tirmizi 3/290 (956) ve Taberani, M. el-Kebir'de
7/149 (6656) rivayet ettiler.
11311 (3)- Ebu Musa
anlatıyor: Abtah'ta konaklamış olan Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in
yanına geldim. Bana: "Hac için mi geldin?'' diye sorunca:
"Evet!" dedim. ''Neye niyet ettin?'' diye sorunca: "Resulullah
(s.a.v.)'in niyetlendiği şeye niyet ettim" dedim. Allah Resulü (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): ''İyi etmişsin'' buyurdu ve: ''Kabe'yi tavaf et, Safa ile Merve
arasında sa'y yap, ardından ihrndan çık, buyurdu. Kabe'yi tavaf ettim, Safa ile
Merve arasında sa'y yaptım, sonra da Kays oğullarından bir kadının yanına
geldim. Kadın saçlarımı yıkayıp temizledi. Sonrasında hac için ihrama girdim .
Ömer'in hilafetine kadar
da hac konusunda insanlara bu yönde fetva verdim. Ömer'in hilafetinde adamın
biri yanıma geldi ve: "Ey Ebu Musa!" ya da: "Ey Abdullah b.
Kays! Baz! fetvalarında acele etme! Zira Mu'minlerin emirinin hac ibadeti
konusunda yeni emirlerini bilmiyorsun" dedi. Adam öyle söyleyince ben de:
"Ey insanlar! Hac konusunda her kime fetva verdiysem onu uygulamaya
koymasın! Mu'minlerin emir i gelecek, bu konuda ona uyun!" dedim.
Ömer, gelince ona bu
konuyu sordum. Şöyle dedi: "Şayet bu konuda Allah'ın Kitab'ına göre
davranacaksak Kitab haccı da, umreyi de tam olarak yapmamızı emrediyor.
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in sünnetine göre davranacaksak da, o
da kurbanı kesene kadar ihramdan çıkmazdı."
[Sahih]
11312 (4)- Ebu Musa der
ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Batha'da iken yanına geldim. Bana:
''Neye niyetlendin?'' diye sorduğunda: "Nebi (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'in niyetlendiği şeye (hacca) niyet ettim" dedim. Bana: ''Yanında
kurban getirdin mi?'' diye sorunca: "Hayır, getirmedim" dedim. Bunun
üzerine: ''0 zaman Kabe'yi tavaf et, Safa ile Merve arasında sa'y yap, ardından
ihramdan çık'', buyurdu.
[Sahih]
Diğer tahric: Nesai,
es-Sünenu'l-kübra'da (3718) rivayet etti.
11313 (5)- Ebu Musa der
ki: Hac mevsiminde Yemen'den Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in yanına
geldim. Bana: ''Neye niyetlendin?'' diye sorduğunda: "Nebi (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'in niyetlendiği şeye (hacca) niyet ettim" dedim. Bana:
''Yanında kurban getirdin mi?'' diye sorunca: "Hayır, getirmedim"
dedim. Bunun üzerine emriyle Kabe'yi tavaf ettim, Safa ile Merve arasında sa'y
yaptım. Sonra akrabalarımdan bir kadının yanına geldim. Saçlarımı tarayıp
düzelttikten sonra yıkadı. Bu şekilde ihramdan çıktım. Terviye gününde de
yeniden hac için ihrama girdim.
Ebu Bekr ve Ömer'in
hilafeti döneminde de bu konuda insanlara bu şekilde fetva veriyordum. Yine bir
hac mevsiminde çarşıda durmuşken adamın biri yanıma geldi ve bir kenara çekip:
"Mu'minIerin emirinin hac konusundaki yeni emirlerini sanırım
bilmiyorsun" dedi. Bunun üzerine insanlara: "Ey insanlar! Bu konuda
her kime fetva verdiysem onu uygulamaya koymasın! Mu'minlerin emiri gelecek, bu
konuda ona uyun!" dedim.
Ömer gelip de bunu ona
sorduğumda şöyle dedi: "Şayet bu konuda Allah'ın Kitab'ına göre
davranacaksak Kitab haccı da, umreyi de tam olarak yapma,mzı emrediyor. Nebi
(s.a.v.)'in sünnetine göre davranacaksak da, o da kurbanı kesene kadar ihramdan
çıkmazdı."
[-Sahih-]
11314 (6)- İbrahim b. Ebi
Musa bildiriyor: Ebu Musa önceleri hacta temettünün yapılacağı yönünde fetva
verirdi. Adamın biri: "Bazı fetvalarında acele etme. Zira senden sonra
Mu'minlerin emirinin hac ibadeti konusundaki emirlerini bilmiyorsun" dedi.
Ömer'le karşılaştığımda ona bu konuyu sordum. Ömer şu cevabı verdi:
"Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile ashabının temettüyü
yaptığını biliyorum. Ancak insanların Erak'ta kadınlarla ilişkiye girdikten
sonra hacca başlarından henüz sular damlarken başlamalarını uygun bulmadım."
[-Sahih-]
Diğer tahric: Müslim
(2933), İbn Mace (2979) ve Nesai (5/153) rivayet ettiler.
11315 (7)- Ebu Musa'nın
bildirdiğine göre Hz. Ömer şöyle demiştir: "Temettü Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'in sünnetidir. Ancak insanların Erak'ta kadınlarla ilişkiye
girdikten sonra onları yanlarına alıp hacca başlamalarından endişe ediyorum.,
[-Sahih-]
Diğer tahric: Müslim
(1/349) rivayet etti.
11316 (8)- Ebu Said der
ki: Hz. Ömer bir hutbe verip şöyle dedi: "Allah, Peygamber'ine (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) dileCÜği konularda ruhsat verdi. Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) de vefat etti. Sizler Allah'ın da emrettiği gibi hac ile
umrenizi tam yapın ve kadınların cinselorganlarını çirkin şeylerden (mut'a
nikahından) koruyun."
[Sahih]
Diğer tahric: Müslim
(1217) rivayet etti.
11317 (9)-Ebu Nadra der
ki: Cabir b. Abdillah'a: "İbnu'z-Zübeyr hacda temettünün yapılamayacağını
söylerken, İbn Abbas yapılacağını söylüyor" dediğimde: "Konu önümde
konuşuldu" dedi ve şöyle devam etti: "Resulullah (Sallallahu aleyhi
ve Sellem) zamanında temettü yaptık.Ebu Bekr zamanında da yaptık. Ömer ise
halife olunca şöyle dedi: "Kur'an daimi Kitab'ımız, Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) de bunu bize bildiren elçidir. Nebi (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) zamanında biri hacda (temettü) biri de kadınlarla (muta) olmak üzere
iki temettü uygulandı."
[Sahih]
Diğer tahric: Müslim
(1217) rivayet etti.