MÜSNED-İ HANBEL

HAC

 

ANA SAYFA      Kur’an      Hadis      Sözlük      Biyografi

 

4- Yaşlının ve Ölü'nün Yerine Haccetmek

 

1. Fadl b. Abbas veya Abdullah b. Abbas

 

10947 (1) Abdullah b. Abbas veya Fadl b. Abbas bildiriyor: Adamın biri Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e: "Ey Allah'ın Resulü! Babam yaşlı biriyken müslüman oldu. Binek üzerinde duramaz. Onun adına ben haccedebilir miyim?" dedi. Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Şayet babanın bir borcunu sen ödesen geçerli olmaz mıydı?'' diye sorunca, adam: "Evet, olurdu" dedi. Bunun üzerine Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''0 zaman babanın adına sen haccet'' buyurdu.

 

[Sahih]

 

 

 

10948 (2)- Fadl b. Abbas der ki: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in bineğinin arkasına binmiştim. Adamın biri geldi ve şöyle dedi: "Babam (veya annem) hacca gidemeyecek kadar yaşlı..." Sonrasında ravi bir öncekinin aynısını zikreder.

 

 

 

10949 (3)- Fadl b. Abbas der ki: Has'am kabilesinden bir kadın geldi ve: "Ey Allah'ın Resulü! Allah'ın farz kıldığı hac ibadeti babam yaşlıyken ve bineğe binemeyecek durumdayken geldi" dedi. Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Babanın yerine sen haccedebilirsin'' buyurdu.

 

[-Sahih-]

 

Diğer tahric: Tirmizi (2/112, 113) rivayet etti.

 

 

 

10950 (4)- Fadl b. Abbas der ki: Has'am kabilesinden bir kadın geldi ve: "Ey Allah'ın Resulü! Allah'ın farz kıldığı hac ibadeti babam yaşlıyken ve bineğe binemeyecek durumdayken geldi" dedi. Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Babanın yerine sen haccedebilirsin'' buyurdu.

 

[-Sahih-]

 

 

 

10951 (5)- İbn Abbas bildiriyor: Müzdelife sabahı Has'am kabilesinden bir kadın Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e geldi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in bineğinin arkasında Fadl b. Abbas binmişti. Kadın: "Allah'ın farz kıldığı hac ibadeti babam yaşlıyken ve bineğe binemeyecek durumdayken geldi. Onun yerine ben hacedebilir miyim?" diye sorunca, Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Evet, edebilirsin'' buyurdu.

 

[-Sahih-]

 

Diğer tahric: el-Münteki'i'da (2317) geçtiği üzere altı hadis imamı rivayet etti.

 

 

 

10952 (6)- İbn Abbas der ki: Veda haccında Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), bineğinin arkasına Fadl b. Abbas'ı bindirmişti. Has'amlı bir kadın fetva istemek üzere geldi ve: "Ey Allah'ın Resulü! Allah'ın farz kıldığı hac ibadeti babam yaşlıyken ve bineğe binemeyecek durumdayken geldi. Onun yerine ben hacedebilir miyim?" diye sordu. Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Evet! edebilirsin'' buyurdu. Kadın da güzel biriydi. Fadl b. Abbas dönüp kadına bakmaya başlayınca Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) onun yüzünü tutup başka bir yöne çevirdi.

 

[-Sahih-]

 

 

 

10953 (7)- Musa b. Seleme der ki: Sinan b. Seleme ile birlikte hacca gittik. Sinan kurbanlık bir deve götürmüştü. Ancak yolda giderken devesi huysuzlaştı ve Sinan onunla baş edemez oldu. Ben: "Mekke'ye döndüğümüzde bu durumu araştırıp soracağım" dedim. Mekke'ye geldiğimizde Sinan'a: "Haydi İbn Abbas'a gidelim" dedim. İbn Abbas'ın yanına girdiğimizde cariyesi yanındaydı. Benim iki, Sinan'ın ise bir sorusu vardı. Sinan bana: "Sizi baş başa bırakayım mı?" deyince, ben: "Hayır" dedim. İbn Abbas'a: "Yanımızda kurbanlık deve vardı. Ancak huysuzlaştı ve onunla baş etmekte aciz kaldık. Mekke'ye döndüğümüzde bu konuyu araştırıp soracağımı söyledim" dediğimde, İbn Abbas şu karşılığı verdi: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) de zamanında filan kişiyle kurbanlık develeri yollamış ve gerekli talimatları vermişti. Adam gittikten bir süre sonra geri döndü ve: "Ey Allah'ın Resulü! Huysuzlaşıp beni aciz bırakan develerle ne yapayım?" diye sordu. Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Böylesi develeri kes, boynuna işaret olarak asılan terlikleri kanına batır ve bu kanı hayvanın yüzüne sür. Ancak ne sen ne de seninle bulunanlar onun etinden yemeyin'' dedi."

 

Ona: "Savaşlara katıldığımda ganimetler elde ediyorum. Annemin adına köle azat edebilir miyim? Onun köle azat etme borcu varsa onun adına ben azat etsem olur mu?" diye sorduğumda, İbn Abbas şöyle dedi: "Kadının biri Sinan b. Abdillah'ı Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e gönderdi ve annesinin haccetmeden öldüğünü, annesinin yerine kendisinin haccedip edemeyeceğini sormasını istedi. Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ona: ''Şayet annesinin borcu olsaydı ve bu borcu annesinin adına kendisi ödeseydi kabul edilmez miydi?'' buyurunca, Sinan: "Evet, edilirdi" dedi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''O zaman annesinin yerine haccedebilir'' buyurdu. Sinan b. Abdillah deniz suyunu da sordu. Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Deniz suyu temizdir'' buyurdu."

 

[Sahih]

 

Heysemi, Mecmau'z-Zevaid'de (1/215, 216) Ahmed'i kaynak göstererek zikretmiş ve sahih olduğunu söylemiştir. 872 (l)'de tekrar etmiştir.

 

 

 

10954 (8)- Müsa b. Seleme der ki: "Sinan b. Seleme ile yanımıza kurbanlık iki deve alarak hacca gittik. Ancak yolda giderken develer huysuzlaştı ve onlarla başetmekte zorlandık. Sinan bana: "İbn Abbas'a gidelim mi?" diye sordu. İbn Abbas'ın yanına geldiğimizde Sinan ona şöyle sordu ... " Sonrasında ravi bir önceki hadisi zikredip İbn Abbas'tan naklen şöyle devam etti: "Cuheyne kabilesinden olan adam: "Ey Allah'ın Resulü! Babam (hacca gidemeyecek kadar) yaşlı biri ve haccını ifa etmedi" deyince, Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): Baba'nın yerine haccedebilirsin!'' buyurdu.

 

[Sahih]

 

Diğer tahric: Tam metniyle Müslim (1/374) rivayet etti.

 

 

 

10955 (9)- İbn Abbas bildiriyor: İbn Abbas der ki: Veda haccında Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem), bineğinin arkasına Fadl b. Abbas'ı bindirmişti. Has'amlı bir kadın geldi ve: "Ey Allah'ın Resulü! Allah'ın farz kıldığı hac ibadeti babam yaşlıyken ve bineğe binemeyecek durumdayken geldi. Onun yerine ben hacedebilir miyim?" diye sordu. Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Babanın yerine haccedebilirsin'' buyurdu.

 

[-Sahih-]

 

 

 

10956 (10)- İbn Abbas bildiriyor: Has'am kabilesinden bir kadın Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e geldi ve: "Ey Allah'ın Resulü! Allah'ın farz kıldığı hac ibadeti babam yaşlıyken ve bineğe binemeyecek durumdayken geldi. Onun yerine ben hacedebilir miyim?" diye sordu. Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Evet! edebilirsin'' buyurdu.

 

[-Sahih-]

 

 

 

10957 (11)- İbn Abbas der ki: Veda haccında Resetlullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), bineğinin arkasına Fadl b. Abbas'ı bindirmişti. Has'amlı bir kadın fetva istemek üzere geldi. Fadl ile kadın birbirlerie bakmaya başlayınca da Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Fadl'ın yüzünü tutup başka bir yöne çevirdi. Kadın: "Ey Allah' ın Resulü! Allah'ın farz kıldığı hac ibadeti babam yaşlıyken ve bineğe binemeyecek durumdayken geldi. Onun yerine ben hacedebilir miyim?" diye sorunca, Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Evet! edebilirsin'' buyurdu. 

 

[-Sahih-]

 

Diğer tahric: Daha uzun bir metinle Malik, Muvatta'da (1/329) rivayet etti.

 

 

 

10958 (12)- Süleyman b. Yesar der ki: "Abbas'ın oğullarından ya Abdullah ya da Fadl bana şöyle bildirdi: "Hac mevsiminde Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in bineğinin arkasına binmiştim. Adamın biri geldi ve: "Babam (veya annem) yaşlı ve henüz haccetmedi. Deveye bindirecek olsam üzerinde duramaz, deveye bağlayacak olsam hayatından yana endişe ederim. Onun yerine ben haccedebilir miyim?" dedi. Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Şayet borcu olsa sen bu borcu ödemez miydin?" diye sorunca, adam: "Evet, öderdim" dedi. Bunun üzerine Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''0 zaman onun adına sen haccet'' buyurdu." Ravi Yahya der ki: "Zannımca adam babası için Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile konuştu."

 

[Sahih]

 

 

 

10959 (13)- Süleyman b. Yesar, Abdullah b. Abbas'tan veya Fadl b. Abbas'tan bildiriyor: "Adamın biri Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e şöyle sordu ... " Sonrasında ravi bir öncekinin aynısını zikreder.

 

[Sahih]

 

Müsned'i tertip eden der ki: "Bu hadis daha uzun bir metinle Hz. Ali'den rivayet edilmiştir. Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in haccı konusu işlenirken zikredilecektir."

 

 

 

2. İbn Abbas

 

10960- İbn Abbas bildiriyor: Kadının biri haccetmeyi adadı, ancak bu adağını yerine getiremeden öldü. Öldükten sonra erkek kardeşi Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e geldi ve bu konuyu sordu. Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Şayet kardeşinin para borcu olsaydı sen bu borcu onun yerine öder miydin?'' diye sorunca, adam: "Tabi ki, öderdim" dedi. Bunun üzerine Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''O halde Allah'a olan bir borç da en başta ödenmelidir'' buyurdu.

 

[Sahih]

 

 

SONRAKİ