|
MÜSNED-İ HANBEL |
ORUÇ |
DEVAM: 64- Kadir
Gecesi ve Fazileti
20. Ubey b. Ka'b
(r.a.)
10875 (1) Zir b. Hubeyş, Ubey b. Ka'b'dan bildiriyor: Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in ashabı, kendi aramızda Kadir gecesinin hangi günde
olduğunu konuşurken Ubey şöyle dedi: "Kendisinden başka ilah olmayana
yemin olsun ki hangi gece olduğunu ben biliyorum. Zira hangi gece olduğunu bize
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) söylemişti. Bu gece Ramazan ayının
yirmiyedinci gecesidir. Alameti de Kadir gecesinin sabahında güneşin parlak
olmayan bir ışıkla (şuasız) doğmasıdır." Seleme b. Kuheyl der ki:
"Zir'in bize bildirdiğine göre kendisi, üç yıl boyunca Ramazan ayının ilk
gününden son gününe kadar güneşi gözlemiş, yirmiyedinci gecenin sabahında
parlak olmayan bir ışıkla (şuasız) doğduğunu görmüştür."
[Hasen]
Diğer tahric: Nesai,
es-Sünenu'l-kübra'da (3408-9) ve İbn Huzeyme (2191) rivayet ettiler.
10876 (2)-"Zir (b.
Hubeyş) der ki: Ubey'ye: "Ey Ebu'l-Münzir! Kardeşin İbn Mes'ud, bir yılın
tüm gecelerini tamamıyla ihya eden kişinin ancak Kadir gecesine
rastlayabileceğini söylüyor" dediğimde: "Allah ona merhamet etsin!
Oysa bu gecenin Ramazan ayında ve yirmiyedinci gecede olduğunu o da
biliyor" dedi ve Ramazan ayının yirmiyedinci gecesi olduğuna dair yemin
etti. Ona: "Bunu nereden biliyorsunuz?" diye sorduğumda, Ubey:
"Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in bize bildirdiği alamete
dayanarak biliyoruz. Zira Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in bize
bildirdiğine göre o gün güneş doğduğunda ışığı parlak değil sönük olur"
dedi.
[Sahih]
Diğer tahric: Müslim
(1735-7), Ebu Davud (1378) ve Tirmizi (793, 3351) rivayet ettiler.
10877 (3)- Zir (b.
Hubeyş) der ki: Ubey'ye: "Kadir gecesi hakkında bana bilgi ver! Zira İbn
Ümmü Abd, bir yılın tüm gecelerini tamamıyla ihya eden kişinin ancak Kadir
gecesine rastlayabileceğini söylüyor" dediğimde: "Allah ona merhamet
etsin! Oysa bu gecenin Ramazan ayında ve yirmiyedinci gecede olduğunu o da
biliyor. Ancak insanların buna bel bağlayıp güvenmemeleri için böyle diyor.
Kitab'ı Muhammed (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e indirene yemin olsun ki bu
gece, Ramazan ayındadır ve yirmiyedinci gecededir" dedi. Ona: "Ey
Ebu'l-Münzir! Bunu nereden biliyorsun?" diye sorduğumda, Ubey: "Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in bize bildirdiği alamete dayanarak biliyorum.
Biz de gözleyip saydık. Vallahi istisnasız bu şekilde olduğunu gördük"
dedi. Ona: "Bu alamet nedir?" diye sorduğumda: "Bu gecenin
sabahında güneş tas gibi ve parlak olmayan bir ışıkla doğar" dedi.
[Sahih]
10878 (4)- Zir b. Hubeyş
der ki: Ubey bana şöyle dedi: "Vallahi ben bu gecenin (Kadir gecesinin)
hangi gecede olduğunu biliyorum. Benim bildiğim bu gecenin, Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in bize gecesini ibadetle geçirmemizi emrettiği
Ramazan ayının yirmiyedinci gecesi olduğudur."
[Sahih]
Muhammed b. Cafer der
ki: Şu'be "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in bize gecesini
ibadetle geçirmemizi emrettiği gece" ifadesinde tereddüt etmiştir. Bir
arkadaşım da bu rivayeti ondan naklen bana bu şekilde aktardı."
10879 (5)- Zir b. Hubeyş
der ki: Ubey bana: "Kadir gecesi Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'in bize bildirdiği alamete dayanarak Ramazan ayının yirmiyedinci
gecesidir. Biz de gözleyip saydık ve istisnasız bu şekildeki alametin bu geceyi
gösterdiğini gördük" dedi.
[Sahih]
10880 (6)-Z Ubey b. Ka'b
der ki: "Kadir gecesi, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in bize
bildirdiği alamete göre Ramazan ayının yirmiyedinci gecesidir. Zira Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'in söylediğine göre bu gecenin sabahında güneş beyaz ve sönük
bir şekilde doğar."
[Hasen]
Diğer tahric: İbn Ebi
Şeybe (3/76) rivayet etti.
10881 (7)-Z Abdullah
aynı kanalla bir öncekinin aynısını "Şuasız bir şekilde doğar"
eklemesiyle bildiriyor.
[Hasen]
10882 (8)-Z Zir (b.
Hubeyş) der ki: Ubey b. Ka'b'a: "Ey Ebu'l-Münzir! Kadir gecesi hakkında
bana bilgi ver! Zira İbn Mes'ud'a bu gece sorulunca bir yılın tüm gecelerini
tamamıyla ihya eden kişinin ancak Kadir gecesine rastlayabileceğini
söylüyor" dediğimde: "Allah, Ebu Abdirrahman'a merhamet etsin! Oysa
bu gecenin Ramazan ayında olduğunu o da biliyor. Ancak insanların buna güvenip
kalmamaları için böyle diyordur. Bu gece istisnasız bir şekilde yirmiyedinci
gecededir" dedi. Ona: "Ey Ebu'l-Münzir! Bunu nereden
biliyorsun?" diye sorduğumda, Ubey şöyle dedi: "Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in bize bildirdiği alamete dayanarak biliyorum.
Zira: ''Kadir gecesinin sahabında güneş parlak olmayan bir ışıkla doğar ve
yükselene kadar tas gibi görünür'' buyurmuştu."
[-Sahih-]
Diğer tahric: Ebu Davud
(1378), İbn Huzeyme (1475) ve Taberani, el-Mu'cemu'l-kebir'de (9581) rivayet
ettiler.
Ahmed der ki: "Bu
metin, ravi Mukaddemi'nin lafzıyladır."
10883 (9)- Zir (b.
Hubeyş) der ki: Ubey b. Ka'b'a şöyle dedim: "Ey Ebu'l-Münzir! Kadir gecesi
hakkında bana bilgi ver." Sonrasında ravi bir öncekinin aynısını
aktardıktan sonra şöyle devam eder: Ona: "Ey Ebu'l-Münzir! Bunu nereden
biliyorsun?" diye sorduğumda, Ubey: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'in bize bildirdiği alamete dayanarak biliyorum" dedi.
[-Sahih-]
10884 (lO)-Z Yezid b.
Ebi Süleyman der ki: Zir b, Hubeyş'in şöyle dediğini işittim: "İçinizdeki
anlayışsızlar olmasaydı elimi kulağıma koyar ve: ''Bilin ki Kadir gecesi
Ramazan ayındadır! Bu ayın son yedi günü içindedir. Bu geceden önce üç, sonra
da (ayın bitimine kadar) üç gün vardır (bu gece ortadadır)! Bunu bana yalan
söylemeyen biri yine asla yalan söylemeyecek olan birinden naklen
söylemiştir!'' diye herkese ilan ederdim."
[Zayıf]
Abdullah der ki: Ravi
Ebu Yusuf'a: "Zir'in kasdettiği kişiler Ubey b. Ka'b ile Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) mı 7" diye sorduğumda: "Hadis benim
yanımda bu şekildedir" dedi.
Diğer tahric: Nesai,
es-Sünenu'l-kübra'da (11690), İbnu'l-Carud (406) ve İbn Huzeyme (2187) rivayet
ettiler.
10885 (11)-Z Zir b.
Hubeyş bildiriyor: Abdullah (b. Mes'ud) Kadir gecesi hakkında bir yılın tüm
gecelerini tamamıyla ihya eden kişinin ancak Kadir gecesine rastlayabileceğini
söylüyordu. Yola çıkıp Osman b. Affan'ın yanına (Medine'ye) geldim. Muhacir ve
Ensar'dan Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in ashabıyla görüşmek
istiyordum. Bu gelişÜnde Ubey b. Ka'b ve Abdurrahman b. A vf ile birlikte
oldum. Bu ikisi güneş battıktan sonra akşam namazından önce kalkıp iki rekat
nafile namaz kılarlardı. Ubey b. Ka'b sert birisiydi. Ona: "Allah
rahmetini senden esirgemesin! Bize biraz yumuşak davran, zira senden çekiniyor
ve bulaşmak istemiyorum" dediğimde, bana: "Kur'an'da bulunan her bir
ayet hakkında soru sormak istiyorsun değil mi?" dedi. Sonrasında bana çok
yakın ve samimi bir dost oldu.
Ona: "Ey
Ebu'l-Münzir! Kadir gecesi hakkında bana bilgi ver! Zira İbn Mes'ud, bir yılın
tüm gecelerini tamamıyla ihya eden kişinin ancak Kadir gecesine
rastlayabileceğini söylüyor" dediğimde: "VAllah'abdullah da bu
gecenin Ramazan ayında olduğunu biliyor. Ancak insanların buna güvenip
kalmamaları için böyle diyor. Kitab'ı Muhammed (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e
indirene yemin olsun ki bu gece, Ramazan ayındadır ve yirmiyedinci
gecededir" dedi. Ona: "Ey Ebu'l-Münzir! Bunu nereden
biliyorsun?" diye sorduğumda, Ubey: "Muhammed (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'in bize bildirdiği alamete dayanarak biliyorum. Biz de gözleyip saydık.
Vallahi istisnasız bu şekilde olduğunu gördük" dedi. Ona: "Bu alamet
nedir?" diye sorduğumda: "Bu gecenin sahabında güneş parlak olmayan
bir ışıkla doğar ve yükselene kadar ışığı bu şekilde kalır" dedi.
[Hasen]
Ravi Hammad b. Şuayb der
ki: "Bunu Zir' den rivayet eden Asım bundan dolayı yirmiyedinci gecenin
sabahında yemek yemeden sabah namazını kıldıktan sonra evinin damına çıkar ve
güneşin parlak olmayan bir ışıkla doğuşunu, yükselene kadar da ışığının bu
şekilde kalmasını gözlerdi."
Diğer tahric: Ebu Nuaym,
Hilye'de (4/182-3) rivayet etti.
10886 (12)-Z Zir (b.
Hubeyş) der ki: Medine'ye gelip Mescid'e girdiğimde Ubey b. Ka'b ile
karşılaştım. (Ubey sert birisiydi.) Ona: "Ey Ebu'l-Münzir! Bize biraz
yumuşak davran'' dedim ve Kadir gecesini sordum. Ubey: "Ramazan ayının
yirmiyedinci gecesidir" dedi. Ona: "Ey Ebu'l-Münzir! Bunu nereden
biliyorsun?" diye sorduğumda, Ubey şöyle dedi: "Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in bize bildirdiği alamete dayanarak biliyorum.
Biz de gözleyip saydık. Alameti de bu gecenin sabahında güneşin parlak olmayan
bir ışıkla doğması ve yükselene kadar ışığının bu şekilde kalmasıdır."
[Sahih]
Diğer tahric: Tirmizi
(793) rivayet etti
10887 (13)-Z Zir b.
Hubeyş'in bildirdiğine göre Ubey: "Kadir gecesi Ramazan ayının
yirmiyedinci gecesidir" demiştir.
[Sahih]
10888 (14)-Z Ubey b.
Ka'b der ki: "Kadir gecesi Ramazan ayının bitimine üç gün kala,
yirmiyedinci gecededir." Ravi der ki: "Ubey bunu rivayet ederken
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e dayandırmamıştır."
[Hasen]
21. Hz. Ali (r.a.)
10889 (1)-z Hz. Ali'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi
ve Sellem) şöyle buyurmuştur: "Kadir gecesini Ramazan ayının son on günü
içinde arayın. Bir şeyden dolayı başmı kaçırırsanız son yedi gününü kaçırmayın.
''
[Sahih]
10890 (2)-Z Hz. Ali'nin
bildirdiğine göre Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Dışarı çıkıp
Aylabaktığımda tabak gibi yuvarlak olduğunu gördüm. Demek ki bu gece, Kadir
gecesidir'' buyurmuştur.
[Hasen]
Heysemi,
Mecmau'z-Zevaid'de (3/174) zikretmiş ve şöyle demiştir: "İsnadında Hudeye
b. Muaviye vardır. Ahmed ve başkalarınca güvenilir bulunsa da hakkında
tenkitler yapılmıştır."