MÜSNED-İ HANBEL

NAMAZ’DA SEHV (YANILMA)

 

3- Dört Rekatlı Namazın ikinci Rekatında (Yanılarak) Selam Vermek

 

1- Ebu Hureyre (r.a.)

 

5730 (1) Ebu Hureyre (r.a.) der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) öğle veya ikindi namazını kılarken -Ebu Hureyre (r.a.) hangi namaz olduğunu söylemiş, ancak Muhammed (b. Sirin) unutmuştur- iki rekat kılıp selam verdi ve Mescid'de bulunan ağaç kütüğüne doğru yürüdü. Eliyle kütüğe işaret etti, Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) sanki öfkeli gibiydi. İnsanlardan acele edenler Mescid'in kapısından çıktılar. İnsanlar kendi aralarında: "Namaz kısaltıldı" diyorlardı. Cemaat içerisinde Ebu Bekr ve Ömer de vardı. Onlar bu konuda Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile konuşmaya çekindiler. Cemaat içinde kolları uzun olan Zu'l-Yedeyn diye çağrılan bir adam vardı. Bu adam: "Ey Allah'ın Resulü! Namaz mı kısaltıldı, yoksa unuttun mu?" diye sorunca, Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Ne unuttum, ne de namaz kısaltıldı'' buyurdu. Sonra cemaate: lDurum Zu'l-Yedeyn'in dediği gibi mi?'' diye sordu. Cemaat: "Evet" cevabını verince, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) hemen geri dönerek kılmadığı iki rekatı kıldı. Sonra selam verdi, ardından tekbir getirerek namazdaki secdesi gibi veya daha uzun bir secde yaptı. Sonra başını secdeden kaldırdı ve tekbir getirdi. Sonra bir daha tekbir getirip namazdaki secdesi gibi veya daha uzun bir secde yaptı. Sonra başını secdeden kaldırdı ve tekbir getirdi. Muhammed'e: "(Bu iki secdeden sonra) selam verdi mi?" diye sorulurdu da Muhammed de şöyle cevap verirdi: "Bana bildir''diğine göre İmran b. Husayn: "Sonra selam verdi" demiştir."

 

[-Sahihtir-]

 

Diğer tahric: Malik (sh. 93), Buhari (1/469, 31160), Müslim (1/160), Tirmizi (1/304-305, 307), Nesai (1/183), Hakim (1/323), Beyhaki (2/354-355) rivayet ettiler.

 

 

 

5731 (3)- Ebu Hureyre (r.a.)'in bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bu secdeleri selamdan sonra yaptı."

 

[-Sahihtir-]

 

Diğer tahric: Tirmizi (1/304) ve Nesai (1/183) rivayet etiler.

 

 

 

5732 (4)- Ebu Hureyre (r.a.) der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) öğle veya ikindi namazını kılarken iki rekat kılıp selam verdi. Zühre oğullarının anlaşmalısı olan Zu'ş-Şimaleyn b. Abdiamr: "Ey Allah'ın Resulü! Namaz mı kısaltıldı, yoksa unuttun mu?" diye sorunca, Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): 'Zu'l- Yedeyn ne diyor?" diye sordu. Sahabe:

"Doğru söylüyor ey Allah'ın Peygamberi" karşılığını verince Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) cemaate kalan iki rekatı da kıldırdı.

 

[-Sahihtir-]

 

Diğer tahric: Bu kanalla Malik (s. 80), İbn Nesai (1;'ı83), Ebu Davud (1013) ve Hibban (4/414) rivayet ettiler.

 

 

 

5733 (4)- Ebu Hureyre (r.a.) der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) öğle veya ikindi namazını kılarken iki rekat kıldınp selam verdikten sonra gitti. İnsanlardan acele edenler çıkınca: "Namaz kısaltıldı" dediler. Zu'ş-Şimaleyn: "Namaz mı kısaltıldı, yoksa unuttun mu?" diye sorunca, Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Zü'l-l-Yedeyn ne diyor?'' buyurdu. Sahabe:

"Doğru söylüyor ey Allah'ın Peygamberi" karşılığını verınce Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) cemaate kalan iki rekatı da kıldırdı. Selam verdikten sonra da oturduğu yerde iki secde yaptı.

 

[-Sahihtir-]

 

 

 

5734 (5)- Ebu Hureyre (r.a.) der ki: Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) öğle namazını kılarken iki rekat kılıp selam verdi. Sahabe: "Namaz mı kısaltıldı?" diye sorunca, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) kalan iki rekatı da kıldırdı. Selam verdikten sonra da iki secde yaptı.

 

[-Sahihtir-]

 

Diğer tahric: Nesai, sehv 3/20 (1224), Buhari, sehv 3/99 (1229) ve Müslim, sehv 1/399 (570) rivayet ettiler.

 

 

 

5735 (6)- Ebu Hureyre (r.a.) der ki: Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile beraber öğle namazını kılarken Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ikinci rekatta selam verince Süleym oğullarından bir adam kalkıp: "Ey Allah'ın Resulü! Namaz mı kısaltıldı, yoksa unuttun mu?" diye sorunca, Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Ne kısaldı, ne de unuttum'' cevabını verdi. Adam: "Ey Allah'ın Resulü! İki rekat kıldın" deyince, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Zu'l-Yedeyn'in dediği doğru mu?'' diye sordu. Sahabe: "Evet" cevabını verince, Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) kalkıp son iki rekatı kıldırdı.

Yahya der ki: Damdam b. Cevs, Ebu Hureyre (r.a.)'in: "Sonra Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) iki (sehiv) secde(si) yaptı" dediğini söyledi.

 

[-Sahihtir-]

 

Diğer tahric: Bu kanalla Buhari (2/86), Ebu Davud (1014), İbn Mace 1/383 (1214) ve BeyhakI (2/357) rivayet ettiler.

 

 

 

5736 (7)- Ebu Hureyre (r.a.)'in bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) namaz kıldırırken yanılınca, iki secde yapıpöyle selam verdi.

 

[-Sahihtir-]

 

Diğer tahric: Tirmizi, salat 2/240 (395) ve Nesai, sehv 3/26 (1236) rivayet ettiler.

 

 

 

5737 (8)- Ebu Hureyre (r.a.) der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bize ikindi namazını kıldırırken, ikinci rekatta selam verince, Zu'l-yedeyn kalkıp: "Ey Allah'ın Resulü! Namaz mı kısaltıldı, yoksa unuttun mu?" diye sordu. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''İkisi de olmadı'' cevabını verdi. Zu'l-yedeyn: "Aksine öyle oldu" deyince Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) halka dönüp: ''Zu'l-Yedeyn doğru mu söylüyor?'' diye sordu. Halk: "Evet" cevabını verince, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) namazın kalan iki rekatını tamamladı ve selam verdikten sonra oturduğu yerde iki secde yaptı.

 

[-Sahihtir-]

 

Diğer tahric: Bu kanalla Malik (79), Müslim (1228), Nesai (3/22) ve İbn Huzeyme (1037) rivayet ettiler.

 

 

 

5738 (9)- Ebu Hureyre (r.a.)'in bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) öğle namazının iki rekatını kıldıktan sonra selam verince: ''Namaz eksiltildi mi?'' diye soruldu. Bunun üzerine Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) iki rekat daha kıldıktan sonra selam verip iki secde yaptı.

 

[-Sahihtir-]

 

 

 

5739 (10)- Ebu Hureyre (r.a.)'in bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) (namazda yanılınca) selamdan sonra iki sehiv secdesi yaptı.

 

[-Sahihtir-]

 

Diğer tahric: Müslim, mesacid 1/404 (573), Ebu Davud 2/271 (1033) ve Malik (1/94) rivayet ettiler.

 

 

 

5740 (11)- Ebu Hureyre (r.a.) der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) öğle veya ikindi namazını kılarken -Zann-ı galibime göre de ikindi namazınıiki rekat kılıp selam verdi ve her zaman yanında namaz kıldığı kütüğün yanında öfkeli bir şekilde oturdu. -Süfyan bir defasında:

"Sonra kıble tarafında olan ve her zaman sırtını dayadığı kütüğün yanına gidip sırtını dayadı" ifadesiyle nakletti- İnsanlardan acele edenler çıktılar. Halk kendi aralarında: "Namaz kısaltıldı" diye konuştular. Topluluk içerisinde Ebu Bekr ve Ömer de vardı. Onlar bu konuda Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile konuşmaya çekindiler. Zu'l-Yedeyn: "Ey Allah'ın Resulül Namaz mı kısaltıldı, yoksa unuttun mu?" diye sorunca, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Ne namaz kısaltıldı, ne de unuttumil buyurdu. Zu'l-Yedeyn: "Sadece iki rekat kıldın" deyince Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) cemaate baktı. Onlar da: "Evet (doğru söylüyor)" deyince, Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) kalkıp iki rekat kıldırdıktan sonra selam verdi, ardından tekbir getirerek namazdaki secdesi gibi veya daha uzun bir secde yaptı. Sonra başını secdeden kaldırdı ve tekbir getirdi. Sonra bir daha secde yapıptekbir getirdi.

 

[-Sahihtir-]

 

Diğer tahric: Müslim (1/160) rivayet etti.

 

 

 

2- Zu'l-Yedeyn

 

5741 (1)-Z Ma'di b. Süleyman anlatıyor: Zu'l-Yedeyn'in hadisini sormak üzere Mutayr'a gittiğimde onun yaşlı olduğunu ve bu sebeple hadisi tam aktaramadığını gördüm. Oğlu Şuayb araya girerek şöyle dedi: Bilakis babacığım, sen bana Zu'l-yedeyn'in, Zti Haşeb'de seninle karşılaştığını ve onun sana şunu naklettiğini anlattın: Bir gün Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) onlara ikindi namazını kıldırırken, ikinci rekatte selam verdi. İnsanlardan acele edenler çıkıp gittiler. Cemaat içerisinde Ebu Bekr ve Ömer de vardı. Zu'l-Yedeyn: "Namaz mı kısaltıldı, yoksa unuttun mu?" diye sorunca, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Ne namaz kısaltıldı, ne de unuttumil buyurdu. Sonra Ebu Bekr ve Ömer'e döndü ve: ''Zu'l-yedeyn ne diyor?'' dedi. Onlar: "Doğru söylüyor ey Allah'ın Resulü" karşılığını verince, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) geri döndü, peşinden insanlar da geldiler ve onlara iki rekat daha kıldırarak, selam verdikten sonra iki sehiv secdesi yaptı.

 

[Zayıf]

 

Heysemi (2909) der ki: "İki rivayeti de Abdullah b. Ahmed Müsned'e ziyadelerinde nakletmiş olup ravilerinden Ma'di b. Süleyman hakkında Ebu Hatim: "Şeyhtir" derken, Nesai zayıf görmüştür."

 

 

 

5742 (2)-Z Ma'di b. Süleyman anlatıyor: Şuayb b. Mutayr, babası Mutayr'dan, onun duyup söylediklerini tasdik ettiği ve: "Sana olayı nasıl anlatmıştım?" dediği bir ortamda şöyle nakletti: Babacığım, bana anlattığına göre Zu'l-Yedeyn ZU Huşub'de seninle karşılaşınca, sana Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in kendilerine ikindi namazını iki rebH kıldırdığını söyledi. Namazdan sonra insanlardan acele edenler: "Namaz kısaldı mı, namaz kısaldı mı?" diyerek çıkıp gittiler. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) kalkınca, Ebu Bekr ve Ömer de peşinden kalktılar ve beraberinde yürüdüler. Zu'l-Yedeyn, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e yetişip: "Ey Allah'ın Resulü! Namaz mı kısaltıldı, yoksa unuttun mu?" diye sorunca, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Ne namaz kısaltıldı, ne de unuttum'' cevabını verdi. Sonra Ebu Bekr ve Ömer'e dönerek: "Zullyedeyn ne diyor?'' diye sordu. Onlar: "Doğru söylüyor ey Allah'ın Resulü" karşılığını verince, Nebi (Sallallahu aleyhi ve Sellem) geri döndü, peşinden insanlar da geldiler ve onlara iki rekat daha kıldırarak, selam verdikten sonra iki sehiv secdesi yaptı. Ebu Süleyman der ki: Bu hadisi altı veya yedi yıl boyunca: "(Sehiv secdesinden) sonra selam verdi" şeklinde rivayet ettim. Ama bu konuda emin değilim; ama zann-ı galibim bu şekildedir.

 

[Zayıf]

 

 

 

5743- Ata'nın bildirdiğine göre İbnu'z-Zübeyr akşam namazını kılarken ikinci rekatta selam verip Hacer-i Esved'i selamlamak için kalktı. Cemaat "Sübhanallah" deyince, İbnu'z-Zübeyr: "Neyiniz var?" dedi. Sonra kalan bir rekatı kıldı ve iki secde yaptı. Bu durum İbn Abbas'a anlatılınca: "Peygamber'inin sünnetinden ayrılmamış" cevabını verdi.

 

[Hasen]

 

 

SONRAKİ