|
MÜSNED-İ HANBEL |
KADER |
6- Kader Varken Amelin
Anlamı
1. Hz. Ebu Bekr
(radiyallahu anh)
494 Hz. Ebu Bekr bildiriyor: "Ey Allah'ın Resulü! (Bizim
için) takdir edilip bitmiş bir şey için mi amel ediyoruz, yoksa daha sonra
ortaya çıkacak bir şey için mi?" diye sorduğumda, Allah Resulü (sallallahu
aleyhi ve sellem):
'Takdir edilip bitmiş
bir şey için" buyurdu. Ben: "Ey Allah'ın Resulü! O zaman ne diye amel
ediyoruz?" diye sorduğumda, Nebi (sallallahu aleyhi ve sellem):
''Amelle herkese kendisi
için yaratılmış (takdir edilmiş) olan şeye ulaşması kolaylaştırılır'' buyurdu.
[zayıf]
Heysemi, Mecma'da
(11815) der ki: "Hadisi Ahmed b. Hanbel, Bezzar ve Taberani rivayet etmiş
olup ravilerinden Attaf b. Halid, İbn Main ve bir grup bilgin tarafından
güvenilir kabul edilse de zayıftır. Diğer ravileri ise güvenilirdirler. Fakat
Ahmed b. Hanbel'in ravileri arasında ismi zikredilmemiş mübhem bir ravi yer
almıştır."
2. Abdullah b. Ömer ve
Ömer b. el-Hattab (radiyallahu anhuma)
495 (1) Salim b. AbdiIlah, babasından (İbn Ömer'den) bildirir: hz.
Ömer: "Ey Allah'ın Resulü! Henüz olmamış ve sonradan ortaya çıkacak bir
şey için mi amel ediyoruz? Yoksa takdir edilip bitmiş olan bir şey için mi?"
diye sorunca, Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem) şöyle buyurdu:
''Takdir edilip bitmiş
bir şey için. Ey İbnu'l-Hattab! Sen amellerini arttır. Zira amelle herkese
kendisi için takdir olan şey kolaylaştırılır. Kişi cennet (saadet) ahalisinden
ise o yönde amellerde bulunur. Cehennem (şekavet) ahalisinden ise de o yönde
amellerde bulunur.''[zayıf]
496 (2) Salim b. AbdiIlah, İbn Ömer'den bildirir: Hz. Ömer: "Ey
Allah'ın Resulü! Bu yaptığımız şeyleri daha önce takdir edilen bir şey için mi
yapıyoruz, yoksa henüz olmamış ve sonradan gerçekleşecek bir şey için mi?"
diye sorunca, Nebi (sallallahu aleyhi ve sellem) şöyle buyurdu:
''Takdir edilip bitmiş
bir şey için. Ey İbnu'l-Hattab! Sen amellerini arttır. Zira amelle herkese
kendisi için takdir olan şey kolaylaştırılır. Kişi cennet (saadet)
ahalisindense o yönde amellerde bulunur. Cehennem (şekavet) ahalisindense de o
yönde amellerde bulunur.''[zayıf]
Diğer tahric: Tirmizi
(2135)
497 (3) İbn Ömer bildiriyor: Hz. Ömer, Resulullah (sallallahu aleyhi
ve sellem)'e: "Bu yaptığımız şeyleri daha önce takdir edilen bir şey için
mi yapıyoruz, yoksa henüz olmamış ve sonradan olacak bir şey için mi?"
diye sorunca, Allah Resulü (sallallahu aleyhi ve sellem) :
''Takdir edilip bitmiş
bir şey için'' buyurdu. Ömer: "O zaman bu takdire bel bağlayalım mı?"
deyince, Allah Resulü (sallallahu aleyhi ve sellem) :
"Ey İbnu'l-Hattab!
Sen amellerini arttır. Zira amelle herkese kendisi için takdir olan şey
kolaylaştırılır. Kişi cennet (saadet) ahalisindense o yönde amellerde bulunur.
Cehennem (şekavet) ahalisindense de o yönde amellerde bulunur.''[zayıf]
Müsned'i tertip eden
der ki: Başka kanallardan ve daha uzun metinlerle "İman, İslam ve
İhsan" başlığı altında yer almıştır.
3. Cabir b. Abdullah
(radiyallahu anh)
498 (1) Cabir bildiriyor: Suraka b. Malik: "Ey Allah'ın Resulü!
Ne için amel ediyoruz? Takdir edilip bitmiş bir şey için mi, yoksa sonradan
ortaya çıkacak bir şey için mi?" diye sorunca, Allah Resulü (sallallahu
aleyhi ve sellem):
''Takdir edilip bitmiş
bir şey için'' buyurdu. Suraka: "O zaman ne diye amel ediyoruz?" diye
sorunca, Nebi (sallallahu aleyhi ve sellem):
''Sizler amel edin! Zira
amelle herkese kendisi için takdir olan şey kolaylaştırılır'' buyurdu. [Hasen]
Diğer tahric: Buhari,
edeb (8/59), Müslim, kader 4/2040 (2647) ve Tirmizı, kader 4/388 (2136,
"hasen sahih")
499 (2) Cabir bildiriyor: "Ey Allah'ın Resulü! Ne için amel
ediyoruz? Takdir edilip bitmiş bir şey için mi yoksa sonradan ortaya çıkacak
bir şey için mi?" diye sorunca, Allah Resulü (sallallahu aleyhi ve sellem)
:
''Takdir edilip bitmiş
bir şey için'' buyurdu. Suraka: "O zaman ne diye amel ediyoruz?" diye
sorunca, Resulullah (sallallahu aleyhi ve sellem): ''Amelle herkese kendisi
için takdir olan şey kolaylaştırılır'' buyurdu. [Sahih]
500 (3) Ebu'z-Zübeyr bildiriyor: "Cabir b. Abdullah şöyle
dedi..." Ebu'z-Zübeyr söz konusu hadisi zikrettikten sonra Cabir'den
naklen şöyle devam eder:
Suraka b. Malik b.
Cu'şum geldi ve: "Ey Allah'ın Resulü! Sanki yeni doğmuşuz gibi bize dinimizi
anlat. Bu umremiz sadece bu yıl için mi geçerli, yoksa sonsuza kadar böyle mi
olacak?" diye sordu. Nebi (sallallahu aleyhi ve sellem):
''Bu sonsuza kadar
öyledir!'' buyurdu. Suraka: Ey Allah'ın Resulü! Sanki yeni doğmuşuz gibi bize
dinimizi anlat. Şu an ne diye amel ediyoruz? Yazılıp biten ve takdir edilen bir
son için mi yoksa henüz ilerde ortaya çıkacak olan bir şey için mi?" diye
sorunca, Allah Resulü (sallallahu aleyhi ve sellem):
''Yazılıp biten ve
takdir edilen bir son için'' karşılığını verdi. Sonra Suraka: "(Sonuç
belliyse) o zaman neden amel edelim?" diye sordu.
Ravi Ebu'n-Nadr
rivayetinde der ki: Ebu'z-Zübeyr'den işiten birinin bana bildirdiğine göre
burada Allah Resulü (sallallahu aleyhi ve sellem):
''Amellerinizi yapın!
Amelle herkese kendisi için takdir olan şey kolaylaştırılır'' buyurmuştur. Ravİ
Hasan, Züheyr'den naklen der ki: "Rivayetin bu kısmında Ebu'z-Zübeyr
anlayamadığım bir şeyler söyledi. Yasin'e: "Hadisin burasında Ebu'z-Zübeyr
ne dedi?" diye sorduğumda, Yasin: "Burada Ebu'z-Zübeyr, Resulullah
(sallallahu aleyhi ve sellem)'İn:
''Amellerinizi yapın!
Amelle herkese kendisi için takdir olan şey kolaylaştırılır'' buyurduğunu
söyledi" dedi. [Sahih]
Müsned'i tertip eden der
ki: Başka kanallarla "Kır'an Haccı" bölümünde zikredilecektir.
Diğer tahric: Müslim,
hac 2/882 (1213), Nesai, menasİk 5/246 (2992) ve İbn Mace, menasİk 2/993 (2983)
11834 (6)'da tekrar
edecektir.