musannef Abdurrezzak |
Diyetler |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
Ehl-i Kitabın
Diyeti & Mecusi'nin Diyeti
18473- İbn Cüreyc der
ki: Ata (b. Ebi Rebah): "EhH Kitab'dan olan kadının diyeti dört bin
dirhemdir" deyince, ben: "Peki Hıristiyan olan Arapların?" diye
sordum Ata: "Onlar gibidir" cevabını verdi.
18474- Amr b. Şuayb der
ki: "Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Ehl-i Kitab'dan birini
öldüren her müslümanın dört bin dirhem ödemesine ve bulunduğu ülkeden başka bir
yere sürülmesine hükmetti. Ömer b. Abdilazız zamanında Has'am kabilesinden bir
adam, Harre halkından bir adamı öldürünce, Ömer, katili Has'am yurdundan -veya
evinden- sürdü." Amr der ki: "Biz onun yolculuğu için gerekli şeyleri
hazırlayıp memleketine gönderene kadar aramızda kaldı."
Tahric: Beyhaki (8/101),
Cafer b. Avn kanalıyla İbn Cüreyc'den rivayet etti.
18475- Amr b. Şuayb der
ki: "Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Ehl-i Kitab'dan Yahudi
ve Hıristiyanların diyetini, Müslümanın diyetinin yarısı kadar yaptı. ''
Tahric: Tirmizi (1413);
Nesai (8/45) ve Beyhaki (8/100), "Usame b. Zeyd-Amr b. Şuayb'ın
dedesinden" merfu olarak başka bir lafızla rivayet ettiler.
18476- Amr b. Dinar, bir
adamdan: "Yahudi veya Hıristiyan bir adamı öldüren bir kişi Hz. Ömer'in huzuruna
çıkarılınca ... " deyip İbn Cüreyc'in hadisinin aynısını rivayet etti.
18477- ibnu'I-Müseyyeb
ve Hasan(-ı BasrI): "Yahudi ve Hıristiyanın diyeti dört bin
dirhemdir" dediler.
18478- Zühri ve
başkasının bildirdiğine göre Ömer b. Abdilazız, Yahudi ve Hıristiyanın
diyetini, müslümanın diyetinin yarısı kadar yaptı.
18479- ibnu'l-Müseyyeb
der ki: "Ömer b. el-Hattab, Yahudi ve Hıristiyanın diyetini dört bin
dirhem yaptı."
Tahric: Farklı
kanallarla ve başka bir lafızla Beyhaki rivayet etti.
18480- Amr b. DInar, bir
adamdan bildiriyor: Ebü Musa, Ömer b. elHattab'a mektup yazıp, Ehl-i Kitab'dan
bir adamı öldüren Müslüman birinin durumunu sorunca, Ömer: "Eğer öldüren,
hırsız veya çapulcuysa boynunu vur. Eğer kızgın olduğu bir anda taşkınlık yapıp
onu öldürmüşse, ona dört bin dirhem tazminat ödet" cevabını yazdı.
Tahric: Beyhaki (8/33),
Süfyan, Amr b. Dinar kanalıyla yaşlı birinden başka bir lafızla rivayet etti.
18481- Ebü Melih b.
Usame bildiriyor: Bir Müslüman, Küfe halkından bir adamı öldürünce, Ebü Müsa,
Hz. Ömer'e mektup yazıp nasıl hüküm vermesi gerektiğini sordu. Ömer: "Eğer
onu taşkınlık yapıp öldürmüşse, ona diyeti ödet. Eğer, eğer adamın huy veya
adet haline getirmişse ona kısas uygula" cevabını yazdı.
Tahric: Beyhakı (8/33) başka
bir lafızla rivayet etti.
18482- Abdulaziz b. Ömer
bildiriyor: Ömer b. Abdilaziz'in bir mektubunda yazıldığına göre Ömer b.
el-Hattab, zimmet ahalisinden Yahudi veya hıristiyan bir adamı öldüren bir
kişiyle ilgili olarak: "Eğer hırsızlık için (evine) girip öldürmüşse
(kısas uygulayarak) onu öldür. Eğer o andaki kızgınlık ve taşkınlığından dolayı
öldürmüşse dört bin dirhem tazminat ödet" şeklinde bir mektup yazdı.
Mecusinin Diyeti
18483- İbn Cüreyc der
ki: Ata (b. Ebi Rebah)'a: "Mecusinin diyeti ne kadardır?" diye
sorunca: "Sekiz yüz dirhemdir" cevabını verdi.
Tahric: Beyhakı' de
(8/101) geçtiği üzere Kays b. Sa'd, Ata kanalıyla rivayet etti.
18484- Amr b. Şuayb'ın
bildirdiğine göre Ebü Müsa el-Eş'ari, Ömer b. elHattab'a mektup yazıp,
"Müslümanlar, Mecusilere saldırıp öldürüyorlar. Bu konuda ne dersin?"
diye sordu. Ömer, ona cevap yazarak: "Onlar köledir.
Onların diyetini,
içinizdeki kölelerin değerine göre hesapla" dedi. Ebu Musa, mecusinin
diyetini sekiz yüz dirhem olarak takdir ettiğini yazınca, Ömer bunu
(Mecusilerin diyeti olarak yürürlüğe) koydu.
18485- ibnu'l-Müseyyeb:
"Mecusinin diyeti sekiz yüz dirhemdir" demiştir.
18486- Başka bir kanalla
Hasan'dan bu fetvanın aynısı rivayet edilmiştir.
18487- Simak ve
başkasının bildirdiğine göre Ömer b. Abdilazız, Mecusinin diyetini, müslümanın
diyetinin yarısı kadar saymıştır.
18488- Hişam b. Urve'nin
bildirdiğine göre babası: "Zımmınin diyeti, beş yüz dinardır"
demiştir.
18489- Süleyman b.
Yesar'ın bildirdiğine göre Ömer b. el-Hattab, Mecusinin diyetini sekiz yüz
dirhem olarak belirlemiştir.
Tahric: Ebu Davud,
Merlisil'inde (269), Mekhul kanalıyla aynısını rivayet etti.
18489- Mekhal'un
bildirdiğine Resülullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Mecusinin diyetini sekiz
yüz dirhem olarak belirlemiştir.
18491- Zühri der ki:
"Yahudinin, Hıristiyanın, Mecusinin ve her zımmınin diyeti, müslümanın
diyeti gibidir. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) zamanında, Ebü Bekr,
Ömer ve Osman zamanında da bunların diyeti bu şekildeydi. Muaviye idareye
gelince, bunların diyetinin yarısını beytülmale koydu, diğer yarısını maktulün
ailesine verdi. Sonra Ömer b. Abdilazız, bunlara diyetin yarısına verilmesine
hükmedip, beytülmale konulan diğer yarısını iptal etti." (Ma'mer) der ki:
"Zannedersem Ömer (b. Abdilazsiz), beytülmale konulan diyetin diğer
yarısının alınmasını zulüm olarak gördü." Zühri der ki:
Öğrendiğime göre
ibnu'I-Müseyyeb: "Bunların diyeti dört bin dirhemdir" dedi. işlerin
en hayırlısı, Allah'ın Kitab'ına arz edilen işlerdir. Yüce Allah:
"Ailesine diyet ödemek ... ''[Nisa, 92] buyurmaktadır. Eğer diyetin üçte
birini verirsen, diyeti ödemiş olursun.
Tahric: Ebu Davud,
Merasil'inde (282), Rabia b. Abdirrahman kanalıyla aynısını rivayet etti.
Taberi (5/122), Eyyub kanalıyla Zühri' den başka bir lafızla rivayet etti.
18492- İbn Ömer der ki:
"Bir Müslüman, zimmet ahalisinden bir adamı kasıtlı olarak öldürünce,
katil Hz. Osman'ın huzuruna çıkarıldı. Osman, katili öldürmeyipı diyeti
ağırlaştırarak, Müslüman için verilen diyetin aynısını ödemesine
hükmetti." Zühri der ki: "Halid b. el-Muhacir, Muaviye zamanında
zimmet ahalisinden bir adamı öldürünce, Muaviye ona kısas uygulamayıp, diyetin
bin dinar ağırlaştırılmasına hükmetti.
18493- Başka bir kanalla
Osman ve Muaviye'den bu hadisin aynısı rivayet edilmiştir.
18494- Hz. Ali:
"Yahudi, Hıristiyan ve her zımmınin diyeti, müslümanın diyeti
gibidir" dedi. Ebu Hanıfe: "Bu benim de görüşümdür" demiştir.
18495- Enes bildiriyor:
Yahudi bir adam hileyle öldürülünce, Ömer b. elHattab, katilin on iki bin
dirhem diyet vermesine hükmetti.
18496- İbn Mes'ud:
"Anlaşmalının diyeti, müslümanın diyeti gibidir" demiştir.1 Hz. Ali
de aynı şeyi söylemiştir.
18497- İbn Mes'ud:
"Anlaşmalı olan her Mecusi veya başkasının diyeti tam olarak (müslümanın
diyeti kadar) verilir" demiştir.
18498- Yakub b. Utbe,
Salih ve ismail b. Muhammed şöyle dediler: "Erkek olsun, kadın olsun
anlaşmalı her kafırin diyeti, Müslümanların diyeti gibidir. Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) zamanındaki uygulama bu şekildeydi."
18499- ibrahım(-i
NehaI): "Yahudi, Hıristiyan ve Mecusinin diyeti müslümanın diyeti
gibidir" demiştir. Ma'mer, Şa'bi'nin de aynı şeyi söylediğini bildirir.
18500- ibrahim(-i
Nehai): "Zımminin diyeti, müslümanın diyeti gibidir" dedi.
18501- Şa’bi:
"Yahudi ve Hıristiyanın diyeti, müslümanın diyeti gibidir,! kefareti de
müslümanın kefareti gibidir" dedi.
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
Zımmiyi Öldüren
Müslümana Kısas Uygulamak