musannef Abdurrezzak |
Diyetler |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
Silahla Öldürme Kasıtlı
Öldürmedir
17173- İbn Cüreyc
bildiriyor: Bize bildirilene göre Ata (b. Ebi Rebah) iki defa ard arda:
"Silahla öldürme kasıtlı öldürmedir" demiştir.
17174- Abdulkerım'in
bildirdiğine göre Hz. Ali ile İbn Mes'ud: "Silahla öldürme kasıtlı
öldürmedir" demişlerdir.
17175- İbn Cüreyc der
ki: Tavus'a, kasıtlı öldürme konusunda Yüce Allah'ın buyruğunu ve kasıtlı
öldürmenin ne olduğunu sorduğumda bana:
"Bu konuda ne
diyorlar?" sorusuyla karşılık verdi. Ona: "Kasıtlı öldürmenin silah
la olan öldürme olduğunu söylüyorlar" dediğimde: "Ebu Abdirrahman da
bundan başkasını mı diyor!" karşılığını verdi.
ibn Tavus da bu konuda
bana: "Hüzeyl kabilesinden olan iki kadın hakkında sana aktardığım, bu
konuyu yeterince açıklıyor. Bir adam taşla birinin kafasına vursa bu kasıtlı
öldürmeye geçer" dedi.
17176- Amr b. Şuayb'ın
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur;
"Kasıtlı olarak birini öldüren kişi maktulün ailesine teslim edilir.
Maktülün ailesi dilerse onu öldürür, dilerse de tam diyeti alır. Bu diyet de
otuzu dört yaşma girmiş dişi deve, otuzu beş yaşma girmiş dişi deve ve kırkı
gebe deve olmak üzere yüz devedir. Bu diyet, kasıtlı öldürmelerde ve katil
öldürülmediği durumlarda geçerlidir.''
Tahric: Ebu Davud (4506,
4541); Tirmizi (1387); İbn Mace (2662) ve Beyhaki (8/71) rivayet ettiler.
17177- ibnu'l-Müseyyeb
der ki: "Kasıtlı öldürme; iğne, demir ve daha üstü olan aletlerle
gerçekleştirilen öldürmelerdir."
17178- Abdurrezzak
bildiriyor: işiten birinin bildirdiğine göre Hasan(-ı Basri) "Kasıtlı
öldürmeler, ancak demir gibi aletlerle olan öldürmelerdir" demiştir.
17179- Hasan'ın
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Ancak
demirden olan bir şeyle öldürmelerde kısas olur" buyurmuştur.
Tahric: Nu'man b. Beşir
hadisinden şahidini İbn Mace (2667) rivayet etti.
17180- Mesruk der ki:
"Kasıtlı öldürmeler, ancak demir gibi aletlerle olan öldürmelerdir. "
17181- Mesruk der ki:
"Kasıtlı öldürmeler, ancak demir gibi aletlerle olan öldürmelerdir."
17182- Nu'man b.
Beşır'in bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"Kılıçla olmadıktan sonra her türlü öldürme hatayla öldürme sayılır ve her
hatalı öldürme için de diyet ödenir" buyurmuştur.
Tahric: Ahmed, MÜsned
(4/272) ve Beyhaki (8/42), Sevr! ve Şu'be kanalıyla Cabir'den rivayet etti.
17183- Zühri'nin bildirdiğine
göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Maktulün velilerini
(diyetle) razı etmedikten sonra mümin birini öldüren kişiye kısas
uygulanır" şeklinde bir mektup yazdı.
Tahric: Nesai (8/59),
Zühri kanalıyla mürsel olarak ve Beyhaki (8/25) rivayet ettiler.
17184- Zühri der ki: iki
topluluk kılıçla karşılıklı çatıştıkları zaman ölme ve yaramalarda kısas
uygulanır. Ölen veya yaralanan kişinin kısas hakkını imam (yönetici) saklı
tutar. Şayet ölen veya yaralanan kişinin velileri isterlerse karşı tarafa kısas
uygulanır. Diyet üzerine anlaşmaları halinde de anlaşma sağlanır. Bu konudaki
sünnete göre ölenin velileri tarafından affedilmiş maktülü imam öldüremez.
imamın görevi taraflar arasında adaleti temin etmek ve herkese hakkı olanı
vermektir. Hatayla öldürme, oynarken veya birine atılan okun başka birine değip
onu öldürmesi veya benzeri şekillerde gerçekleşen öldürmelerdir. Böylesi
durumlarda diyet gereklidir ve diyeti katilin yakınları (akilesi) öder. Kasıtlı
öldürme ve kasıtlı öldürmeye benzeyen öldürmelerde ise diyeti katilin bizzat
kendisi öder. Ancak katilin yakınları diyeti ödemede ona yardımcı olabilirler
ki olmalıdırlar. Zira bize ulaşana göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem), Kureyş ile Ensar arasında yazdığı anlaşma metninde:
"Kimsesi olmayan
esir veya birini öldüren kişinin diyetini ödemede yardımcı olun" diye
yazmıştır.
Tahric: Ebu Davud,
Merasil (281) kısa bir metinle rivayet etti.
17185- Ebu'z-Zübeyr'in
bildirdiğine göre Ubeyd b. Umeyr şöyle demiştir: "Gücü yerinde olan biri
başka birine sopa veya taşla saldırıp başını yarıyor ve: "Bunu kasıtlı
yapmadım" diyor. Bundan daha fazla kasıt taşıyan ne olabilir ki?"
17186- Simak bildiriyor:
"Urve, bir çocuğu yanındaki takılardan dolayı iple boğup öldüren, ip
elinde görülünce de bu cinayeti itiraf eden kişinin durumu konusunda Ömer b.
Abdilaziz'e mektup yazınca, Ömer adamın, çocuğun velilerine teslim edilmesi,
çocuğun velilerinin, istemeleri halinde adamı öldürebilecekleri yönünde bir
cevap yazdı."
17187- Simak bildiriyor:
Ömer b. Abdilaziz, birine taşla vuran kişinin durumu konusunda: "Şayet
taşı elinden çıkarmadan adama vurmuşsa kısas uygula, ancak taşı atıp bu şekilde
adama değmişse kısas uygulama" şeklinde bir mektup yazdı.
17188- Şa'bi der ki:
"Birine taş veya sopayla vuran kişi şayet bırakmayıp bunu tekrarlıyorsa
kısas gerekir."
17189- Şa'bi der ki:
"Birine vuran kişi şayet bırakmayıp bunu tekrarlıyorsa kısas
gerekir."
17190- ibrahım(-i NehaI)
der ki: "Birine sopayla iki defa vuran kişinin, diyeti ağırlaştırılmış bir
şekilde ödemesi gerekir."
Cabir der ki: Şa’bi ile
Hakem'e, kişinin birine sopayla iki defa vurması sonucu ölümüne sebep olması
konusunu sorduğumda: "Diyeti ağırlaştırılmış bir şekilde öder"
dediler.
17191- Abdurrahman b.
Ebi Leyla'nın bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurmuştur: "Kişi mümin birinin öldürdüğü zaman maktulün velileri diyete
razı olmadıkları sürece kısasla öldürülür. Bu konuda diğer müminler de
sorumludur. Bundan dolayı Allah'a ve ahiret gününe iman eden mümin birinin
katil birini himayesine alması veya ona yardım etmesi helal değildir. Böylesi
bir kişiyi himaye eden veya ona yardım eden kişiye Yüce Allah öfkelenir ve ona
lanet eder. "Hakkında ihtilafa düştüğünüz herhangi bir şeyin hükmü Allah'a
aittir.''
Tahric: Şura Sur. 10.
Amr b. Hazm'dan şahidini Beyhakı (2/247) rivayet etti
17192- Hakem bildiriyor:
Birine sopayla vurup öldüren kişi hakkında ibrahim(-i NehaI): "Kasıtlı
öldürmeye benzeyen bir öldürmedir. Şayet iki üç defa vurmuşsa kısas
gerektirir" dedi. Abdurrezzak der ki: "Hasan, Mansur vasıtasıyla da
ibrahım'den aynısını zikretti."
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan:
Kasıtlı Öldürmeye
Benzeyen Öldürmeler