musannef Abdurrezzak

Zekat

ANA SAYFA Kur’an Hadis Sözlük Biyografi

Malın Zekatının Olması için Üzerinden Bir Yıl Geçmesi

7023- Hz. Ali der ki: "Kişi kazandığın malın üzerinden bir yıl geçmedikçe zekatını vermesi gerekmez."

7024- Muhammed b. Ukbe bildiriyor: Kasım b. Muhammed'e:

"Anlaşmalı olan kölem anlaşma bedelinin büyük bir kısmını bana ödedi. Ondan aldıklarımın zekatını vermem gerekir mi?" diye sorduğumda şu karşılığı verdi: "Ebü Bekr, üzerinden bir yıl geçmemesi halinde bir malın zekatını almazdı. Birine devlet hazinesinden maaş vereceği zaman da: "Elinde bulunan mala zekat düşüyor mu?" diye sorardı. Bu kişi: "Evet!" cevabını verirse Ebü Bekr vereceği bu maaştan o malın zekatını düşer öyle verirdi. Elinde bulunan mala zekat düşmüyorsa da maaşını tam olarak teslim ederdi."

Tahric: Malik, Muvatta rivayet etti.

7025- Abdürrezzak başka bir kanalla yukarıdakinin aynısını bildirir.

7026- İbn Abbas der ki: "Kendisinden kazanç elde edilen mal, ikiyüz dirheme ulaştığı zaman zekat olarak beş dirhem vermek gerekir."

7027- Abdürrezzak başka bir kanalla yukarıdakinin aynısını bildirir.

Tahric: İbn Ebi Şeybe (4/30), Ebu Usame kanalıyla Hişam'dan farklı bir lafızla rivayet etti.

7028- Ma'mer der ki: Zühri'ye kişinin malının zekatını vermeye bir veya iki ay kala bu maldan infak etmek istemesini sorduğumda: "Önceki Müslümanlar mallarından infakta bulunacakları zaman önce zekatını çıkarıp vermeyi müstehab görürlerdi" dedi.

Tahric: İbn Ebi Şeybe (4/30), Abdula'la kanalıyla Ma'mer' den farklı bir lafızla rivayet etti.

7029- Aişe binti Kudame, babasından bildirir: Hz. Osman'dan maaşımı alacağım zaman bana: "Elinde bulunan mala zekat düşüyor mu?" diye sorardı. Ben: "Evet!" dersem vereceği bu maaştan o malın zekatını düşer, öyle verirdi. Elimde bulunan mala zekat düşmüyorsa da maaşımı tam olarak teslim ederdi.

7030- İbn Ömer der ki: "Kişi kazandığı malın üzerinden bir yıl geçmedikçe zekatını vermesi gerekmez."

Tahric: Malik (1/242), Nafi' kanalıyla farklı bir lafızla rivayet etti.

7031- Abdürrezzak başka bir kanalla yukarıdakinin aynısını bildirir.

7032- Eyyub bildiriyor: Nafi'ye mal geldiği zaman hepsini infak edecek olsa dahi üzerinden bir yıl geçmedikçe zekatını vermezdi. infak edeceği zaman gerektiği kadar ve uygun yerlere infak ederdi. Bu konuda da şöyle derdi: "Üzerinden bir yıl geçmedikten sonra bir malda zekat yoktur. Üzerinden bir yıl geçtikten sonra ise her ikiyüz dirhem için zekat olarak beş dirhem vardır. Daha fazlasının zekatı da bu buna göre hesaplanır."

7033- İbn Cüreyc der ki: Ata (b. Ebi Rebah): "Üzerinden bir yıl geçmedikten sonra bir malın zekat, olmaz" dedi. Ona: "Bir yıldan fazla olan zaman için de zekat gerekir mi?" diye sorduğumda: "Hayır!" dedi. Ona:

"Malımın zekatını verdikten sonra yanımda onbir ay daha kaldı ve onu satmak istedim. Bu durumda yine onun zekatını vermem gerekir mi?" diye sorduğumda: "Hayır ama zekatını verirsen malın daha bereketli olur" dedi. Ona: "Bir sürü yanımda onbir ay kaldıktan sonra onu sattım. Sürü sattığım adamın yanında bir ay kaldıktan sonra zekat memuru yanıma geldi. Bu durumda zekatı ben mi, yoksa sürüyü satın alan mı vermeli?" diye sorduğumda: "Zekatı onu satın alan kişinin vermesi gerekir" dedi.

7034- Cabir b. Abdillah anlatıyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) vefat ettiğinde ibnu'l-Hadrami tarafından Hz. Ebu Bekr'e mal geldi. Ebu Bekr: "Her kimin Resulullah'tan (Sallallahu aleyhi ve Sellem) alacağı veya kendisine verilmiş bir sözü varsa yanımıza gelsin" dedi. Ben, Ebu Bekr'e: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bana şu şu şu kadar vermeyi vaad etmişti" deyip elimle üç defa gösterdiğimde Ebu Bekr önce beşyüz, sonra beşyüz, sonra beşyüz (dirhem) daha verdi." Abdürrezzak der ki: Muhammed'den başkası bunu rivayet ederken Ebu Bekr'in Cabir'e: "Üzerinden bir yıl geçmedikten sonra bunların zekatını vermen gerekmez" dediğini zikreder.

Tahric: Beyhaki (4/109), Abdürrezzak'ın kanalıyla rivayet etti.

7035- İbn Abbas der ki: "Kendisinden kazanç elde edilen mal ikiyüz dirheme ulaştığı zaman zekat olarak beş dirhem vermek gerekir."

7036- Hubeyre b. Yerım der ki: "Abdullah b. Mes'ud maaşları dağıttığı zaman bunların zekatını da alırdı.''

Tahric: Farklı bir lafızla Taberani rivayet etti.

7037- Cafer b. Burkan bildiriyor: "Ömer b. Abdilaziz devlet hazinesinden kişilerin maaş ile ganimetlerden paylarını verirken üzerlerine düşen zekatları da kendilerinden alırdı."

7038- Tavus der ki: "Bir malı, üzerinden bir yıl geçmeden ticaret malı dışında başka bir mala çevirirsen zekatını vermen gerekmez."

7039- İbn Cüreyc bildiriyor: Ata (b. Ebi Rebah)'a kendisine ödül verilen bir adamın bu ödülün zekatını hemen mi yoksa üzerinden bir yıl geçtikten sonra mı vermesi gerektiğinin sorulduğunu işittim. Ata: "Hemen zekatını vermesi bereketinin fazla olması açısından benim için daha iyidir. Ancak zekatını bir yıl sonrasına geciktirmesinde de bir sakınca olmaz" karşılığını verdi.

7040- Hasan(-ı Basri) der ki: "Yanında zekatını vermek istediğin bir mal bulunuyorsa, ancak üzerinden bir yıl geçmesine henüz bir veya iki ay varsa ve bu arada başka mal da kazanırsan ikisinin zekatını bir arada ver."

7041- Zühri der ki: "Yeni mal kazanan kişi bunun zekatını eski malın zekatıyla birlikte verir."

7042- Sevri der ki: "Denilir ki kişi üzerinden bir yıl geçen malın üzerine başka bir mal kazandığı zaman eski malın zekatını henüz vermiş olmasa bile sonradan kazandığı malı zekatın dışında tutar." Süfyan der ki: "Kişinin zekatı düşecek kadar malı bulunsa, bu malın üzerinden bir yıl geçmesine bir ay kala mal telef olup geriye sadece bir dirhem kalsa, daha sonra da mal kazansa bir ayı tamamladıktan sonra yeni kazandığı mal ile eski maldan kalan bir dirhemin zekatını verir. Ancak mal telef olup geriye hiçbir şey kalmasa üzerinden bir yıl geçmedikten sonra yeni kazandığı malın zekatını vermez."

7043- Eyyub der ki: Ömer b. Abdilazız: "Ana mal'ın zekatı verilmişse sonradan kazanılan maldan üzerinden bir yıl geçmedikten sonra zekat alınmaz" şeklinde bir ferman yazdı.

Tahric: İbn Ebi Şeybe'nin (4/30), Muhammed b. Ebi Adiy'den bildirdiğine göre Humeyd şöyle demiştir: Ömer b. Abdilaziz: "Kişi bir mal kazandığı zaman üzerinden bir yıl geçmedikçe zekatını vermez" şeklinde bir ferman yazdı.

7044- Abdürrezzak bildiriyor: Kazandığı malın üzerinden bir yıl geçmesine sadece bir gün kalan kişinin bu bir günde bin dirhem daha kazanması konusunda Sevri: "Her ikisinin zekatını birlikte verir" dedi. Kişinin malının üzerinden bir yıl geçmesine bir veya iki ay veya daha az kala bu malı kaybedip geriye sadece bir dirhem kalması, bu süre içinde başka mal kazandıktan sonra süre bitiminden önce kalan dirhemin de çalınması konusunda: "Sadece sonradan kazandığı malın zekatını verir. Zira bu malı o dirhem henüz kendisinde iken kazanmıştır" dedi.

Süfyan der ki: "Kişi ikiyüz dirheme kumaş satın alsa ve üzerinden bir yıl geçtikten sonra bunun değeri bin dirhem olsa bin dirhemin zekatını verir. Ancak bu meblağ bin dirheme çıktıktan sonra yüz dirheme inse zekatını vermesi gerekmez."

Abdürrezzak der ki: Kişinin bir hayvan veya bir malı yüzdoksan dirheme alması daha sonra bunun değerinin bin veya daha fazlaya çıkması konusunda Süfyan şöyle demiştir: "Bu malı başka bir mala çevirmedikten sonra zekatını vermesi gerekmez; zira malı aldığı değer zekatı gerektirecek kadar değildir. Ancak başka bir mala çevirdiği zaman üzerinden bir yıl geçtikten sonra zekatını verir. Bu malı ikiyüz dirheme alıp da sonradan değeri on dirheme düşse zekatını vermesi gerekmez. ikiyüz dirheme alması durumunda sonradan değeri bin dirheme çıkarsa zekatı bin dirhem üzerinden verir; çünkü malın değerinin zekatı verilir. Kişi ticari bir mal alıp da bunu yanında tutup ticarette kullanmak istemezse bu mal ticari mal olmaktan çıkar. Ancak bu malı ticari amaçla kullanmak istediği zaman başka bir mala çevirmedikçe zekatını vermez."

Abdürrezzak der ki: Birinden ikiyüz dirhem alacağı olan, ancak sadece yüz dirhem tahsil eden kişi hakında Süfyan şöyle demiştir: "Diğer yüz dirhemi alana kadar ilk aldığı yüz dirhem için zekat vermesi gerekmez. Ancak yanında bu yüz dirhemden başka mal varsa bunu o mala katıp ikisinin birlikte zekatını verir. Şayet ikiyüz dirhemi alır da yanında başka da mal olmazsa bu ikiyüz dirhem için bir defalığına zekat verir. Zira bu ikiyüz dirhemden (zekat olarak) beş dirhem alındığı zaman elinde kalan meblağ zekatı gerektirmez. Kişinin bin dirhem değerinde kumaşı varsa ve zekatını vermeden bu değer beşyüz dirheme inse zekatı bin dirhem üzerinden verir. Aynı şekilde elindeki kumaşın değeri beşyüz dirhem ise ve sonradan değeri bin dirheme çıksa sadece beşyüz dirhemin zekatını verir. Kişinin elinde yüz dirhem değerinde kumaş varsa sonradan bu değer bin dirheme ulaşsa dahi zekat vermesi gerekmez."

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

Altın Tozu ve Takıların Zekatı