|
musannef Abdurrezzak |
TAHARE |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
Baş ve Kulağın
Meshedilmesi
Başln Meshedilmesi
4- Amr b. Yahya b. Umare
b. Ebi Hasan bildiriyor: "Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
ıslak ellerini başının önü ile arkasında gezdirerek bir defa meshederdi. "
5- Abdullah b. Zeyd
bildiriyor: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) başını meshederken
iki elini başının ön tarafından başlayarak arka tarafına götürdükten sonra bir
daha başladığı yere getirdi."
Tahric: Malik,
Muvatta'da ve Kütüb-i Sitte sahiplerinin çoğu rivayet ettiler.
6- Nafi' bildiriyor:
"İbn Ömer başını meshedeceği zaman sağ elini suya daldırır, suyunu
silkelemeden de başının üst tarafından alnına doğru indirir, başka da bir şey
yapmazdı.''
7- Nafi’ bildiriyor:
"İbn Ömer abdest alırken ıslak olan eliyle sadece başının üst orta yerini
meshederdi.''
Tahric: Usame b. Nafi'
kanalıyla İbn Ebi Şeybe (s. 12) ve Ebu Davud (sifatu'l-vudu, 1/15).
8- Nafi' bildiriyor:
"İbn Ömer başını sadece bir defa meshederdi.''
Tahric: Yahya b. Said
kanalıyla "Başının ön tarafını" lafzı ile İbn Ebi Şeybe (s. 12).
9- Asbağ b. Nubate
bildiriyor: "Hz. Ali abdest alırken başını sadece bir defa meshetti."
10- Süveyr b. Ebi Fahite
bildiriyor: Mücahid'in: "Fırat'ın kenarında olsam dahi başımı bir defadan
fazla meshetmezdim" dediğini işittim.
Tahric: İbn Ebi Şeybe
(s. 12)
11- Rubeyyi' binti Afra
bildiriyor: "Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) abdest aldı ve
başını iki defa meshetti." Ravi der ki: "Bana bildirilene göre Hz.
Ali, Peygamberimizin (Sallallahu aleyhi ve Sellem) üç defa meshettiğini
söylemiştir. ''
Tahric: Beyhaki (1163)
12- Amr b. Amir
bildiriyor: "Hz. Ali'yi abdest alırken gördüm. Başını meshederken bir avuç
su alıp başına koydu. Bu suyun başının her tarafına doğru dağıldığını
gördüm."
13- İbn Cüreyc'in
bildirdiğine göre Ata şöyle demiştir: "Başımı genelde ne az, ne de fazla
sadece üç defa meshederim. Meshederken de avucuma yeteri kadar su alırım."
14- Hakem'in
bildirdiğine göre ibrahim(-i NehaI): "Kişinin başının bir bölümünü
meshetmesi yeterli olur" demiştir.
15- İbn Cüreyc
bildiriyor: Ata (b. Ebi Rabah)'a: "Saçı örgülü olan kişi başını nasıl
mesheder?" diye sorduğumda: "Bu örgüleri kesmesine gerek yoktur. Uç
kısımlarını meshetmeden sadece başının üzerinde olan kısımlarını meshetse
yeterlidir" dedi. Daha sonra Ata göstermek için elini başına koyup saç
diplerini meshetti. Örgülerinin sadece başının üzerinde olan kısımlarını elinin
içiyle bir defa meshetti ve elini uç kısımlarına götürmedi. Topuzu olan kişinin
başını nasıl meshedeceğini sorduğumda da şöyle dedi: "Örgü için geçerli
olan şey topuz için de geçerlidir. Ubeyd b. Umeyr'in de bu şekilde saç topuzu
vardı. Abdest alacağı zaman başının ön tarafına dokunmaz kulaklarının içi ile
başının üst tarafını meshederdi. Topuzu da diplerine inmeden sadece üst
kısmından meshederdi."
16- Sevri der ki:
"Kişi başını meshedip de kulaklarını meshetmezse farzı yerine getirmiş
olur. Ancak kulaklarını meshedip de başını meshetmezse farz ifa edilmiş
olmaz."
Kişi Başını Elinin
Islaklığıyla Meshedebilir mi?
17- Ma'mer (b. Raşid)
bildiriyor: işiten birinin bana bildirdiğine göre Hasan(-ı BasrI): "Abdest
alırken elinin ıslaklığıyla başını meshetmen yeterli olur" demiştir.
Tahric: İbn Ebi Şeybe
(s. 17), Humeyd kanalıyla Hasan'ın başını abdestinden arta kalan ıslaklık ile
meshettiğini rivayet etmiştir.
18- Musa b. Ebi Aişe bildiriyor:
Adamın biri Mus'ab b. Sa'd'a: "Abdest alırken yüzümü ve kollarımı
yıkıyorum. Başımı meshetmek için bunları yıkadıktan sonra elimde kalan ıslaklık
yeter mi yoksa yeniden su almam gerekiyor mu?" diye sorunca, Mus'ab:
"Yetmez! Başını meshetmek için eline yeniden su alman gerekiyor"
dedi.
Tahric: İbn Ebi Şeybe
(s. 16) Veki kanalıyla İsrail'den "kısa metinle" rivayet etmiştir.
19- Nafi' bildiriyor:
"İbn Ömer başını meshetmek için eline yeniden su alırdı.''
20- Ma'mer (b. Raşid)
başka bir kanalla yukarıdaki hadisin aynısını nakleder.
21- İbn Aclan
bildiriyor: "Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) kulaklarını bazen
yüzünü yıkadıktan sonra elinde kalan ıslaklıkla bir defa meshederken bazen de
başıyla birlikte meshederdi. Ellerini suya daldırıp çıkardıktan sonra önce
başının ön tarafını, sonra arka tarafını, sonra şakaklarını sonra da
kulaklarını meshederdi. Bütün bunları da ellerini tek bir defa suya
daldırmasıyla yapardı."
Tahric: Bezzar, Vail b.
Hucr hadisinden uzun metinle (Keşfu'l-estar 268) ve Taberani (M. el-Kebir'de);
bak: M. Zevaid (1/ 232)
22- İbn Cüreyc
bildiriyor: Ata (b. Ebi Rabah)'a: "Başını, yüzünü yıkadıktan sonra elinde
arta kalan ıslaklık ile mi meshediyorsun?" diye sorduğumda şu karşılığı
verdi: "Hayır! Başımı meshetmek için ayrıca elimi suya daldırıyorum.
Ellerimi çıkarınca da silkmiyor veya suyun gitmesini beklemiyorum. Meshederken
saçımın ıslanması için özen gösteririm."
Kulakların Meshedilmesi
23- Süleyman b. Musa'nın
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Kulaklar
baştandir" buyurmuştur.
Tahric: İbn Ebi Şeybe
(s. 13), "Veki'-İbn Cüreyc" kanalıyla, müellifin de kanalıyla
Darakutni (s. 36) rivayet ettiler. Ebu Umame hadisinden Ebu Davud (134),
Tirmizi (37) ve İbn Mace (443, 444, 445) rivayet ettiler.
24- Nafi’nin
bildirdiğine göre İbn Ömer: "Kulaklar baştandır" demiştir.
Tahric: İbn Ebi Şeybe
(s. 14), "Nafi ve Hilal b. Usame" kanalıyla, Tahavı (1120); Darakutni
(s. 36) rivayet ettiler.
25- Abdürrezzak başka
bir kanalla yukarıdaki hadisin aynısını nakleder.
Tahric: Darakutni (s.
36), "Sevrl-Said b. Mercane" kanalıyla rivayet etmiştir.
26- Nafi' bildiriyor:
"İbn Ömer abdestte yüzünü yıkarken kulağının delikleri dışında kalan iç ve
dış kısımlarını da bir veya iki defa yıkardı. Su alıp başını meshettikten sonra
da parmaklarını kulağının iç kısımlarına bir defa sokup temizlerdi. 1 İbn
Ömer'in vefat anındayken de abdest almasına şahit oldum. Parmaklarını suya
batırdıktan sonra kulaklarının içine sokmaya çalışıyor, ancak kulak deliklerini
isabet ettiremiyordu. Ama yine de bundan vazgeçmeyince kendi parmaklarımı suya
daldırdım ve kulaklarının içine soktum."
27- Yezid b. el-Asam'ın
bildirdiğine göre Ebu Hureyre: "Kulaklar baştandır" demiştir.
28- Salim bildiriyor:
"Hastalığı sırasında İbn Ömer'e abdest aldırırdık. Sıra kulaklarına
gelince sağlıklıyken yaptığı gibi kulaklarını meshetmemizi isterdi." Nafi'
der ki: "Bir defasında kulaklarını meshetmeyi unuttuğumuzda İbn Ömer
ellerini kulaklarına doğru götürüyor, ancak gücü kalmadığı için elleri
yetişemiyordu. Ne yapmak istediğini de bilemiyorduk. Daha sonra istediği şeyi
anladığımızda kulaklarının içini de meshettik ve bu şekilde rahatladı.''
29- Nafi' bildiriyor:
"İbn Ömer abdest alırken kulaklarını başıyla birlikte meshederdi.
Parmaklarını suya daldırdıktan sonra önce kulakların içini, sonra da
başparmaklarıyla dışını meshederdi."
30- Nafi' bildiriyor:
"İbn Ömer abdest alırken elini suya daldırıp başının sadece üst tarafını
bir defa meshederdi. Sonra parmaklarını bir daha suya daldırır ve kulaklarının
içine sokardı. işaret parmaklarıyla kulaklarının iç tarafını, başparmaklarıyla
da dış tarafını meshederdi. ''
31- Ma'mer bildiriyor:
Katade kulaklarını mesheder ve: "Kulaklar da baştandır" derdi.
32- Ebu Ma'şer
bildiriyor: "ibrahim(-ı Nehai) abdest alırken kulaklarının hem dışını, hem
de içini meshederdi."
33- İbn Cüreyc
bildiriyor: Ata: "Yüzünü yıkarken her su alışında yüzünden arta kalan
ıslaklık ile kulaklarının içini meshedersin" dedi. Ona: "Kulaklarımı
yüzümü yıkarken değil de erteleyip başımla birlikte meshetsem olur mu?"
diye sorduğumda: "Bir zararı olmaz" dedi .
34- Şakık b. Seleme
bildiriyor: Hz. Osman abdest alırken kulaklarının içini ve dışını meshetti ve:
"Peygamberimizin (Sallallahu aleyhi ve Sellem) de bu şekilde yaptığını
gördüm" dedi.
35- Rubeyyi' binti Afra
bildiriyor: "Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) abdest alırken
kulaklarının hem içini, hem de dışını meshetti.''
Tahric: Tirmizi (1/45).
36- Şa'bi der ki:
"Kulakların yüz tarafında olan kısmı yüzden sayılır ve yıkanır. Arka
tarafı ise baştandır ve baş ile birlikte meshedilir."
Tahric: İbn Ebi Şeybe
(1/14)
37- İbn Abbas der ki:
"Kulaklar ne yüzden, ne de baştan bir parçadır. Şayet baştan bir parça
olsaydı onların da baş gibi tıraş edilmeleri gerekirdi. Yüzden bir parça
olsaydı onların da içinin ve dışının yüz ile birlikte yıkanması gerekirdi.
"
38- İbn Cüreyc
bildiriyor: Ata (b. Ebi Rabah)'a: "Kulakları nerenin bir parçası olarak
görüyorsun?" diye sorduğumda: "Baştan bir parçadır. Ama ben abdest
alırken yüzü me her su götürüşümde kulaklarımı da meshediyorum" dedi. Ona:
"Peki, meshederken kulaklarımın içindeki kiri de çıkarmam gerekir
mi?" diye sorduğumda: "Gerekmez" dedi .
Kel Kafanın Meshedilmesi
39- İbn Cüreyc
bildiriyor: Ata (b. Ebi Rabah)'a: "Kel biri başını nasıl mesheder?"
diye sorduğumda Ata şöyle dedi: "Başının saç olan ve olmayan er tarafını
mesheder. Bu şekilde gereken ve gerekmeyen yerleri de meshetmiş olur. Ayrıca
temizlemesi de gerekmez."
,
Başı Meshetmenin
Unutulması
40- Eyyub bildiriyor:
İbn Sırin'e, namaz kıldıktan sonra başını meshetmediğini hatırlayan kişinin
durumu sorulunca: "isterse abdestini de namazını da tekrar eder"
dedi.
41- İbn Cüreyc
bildiriyor: Ata: "Şayet başını meshetmeyi unutur da namaz kıldıktan sonra
aklına gelirse başını meshet ve namazını tekrar et" dedi. Ondan duyduğumu
hatırlamıyorum; ama bana ulaşana göre Ata yine:
"Şayet sakalında
hala ıslaklık varsa onunla başını meshet" demiştir.
Tahric: İbn Ebi Şeybe
(s. 17, "kısa metinle"),
42- Amr bildiriyor:
Abdest alırken başını meshetmeyi unutan kişi hakkında Hasan(-ı BasrI): "Şayet
sakalında aldığı abdestten hala ıslaklık varsa yeniden abdest almadan onunla
başını meshetsin ve namazını tekrar etsin" dedi.
Tahric: İbn Ebi Şeybe
(s. 17)
43- Sevri der ki:
"Kişi başını meshetmeyi unutmuşsa yeniden abdest almadan sadece başını
meshederek namazını tekrar eder. Başını meshetmeyi unutup da namaz kılmadan
başına yağmur suyu değmişse mesh yerine geçer. Zira yağmur suyu da
temizleyicidir."
44- Ma'mer (b. Raşid)
bildiriyor: Katade'ye, abdest alırken intinşak (burna su alma), kulakları
meshetme veya mazmazayı (ağzı çalkalama) unutan kişi namaza başladıktan sonra
bunu hatırladığı zaman namazını bırakıp bırakmayacağı konusu sorulunca:
"Şayet başını meshetmeyi unutur da namaza başladıktan sonra hatırlarsa
namazı bırakıp başını mesheder" dedi.
45- İbn Abbas der ki:
"Abdest alırken başını meshetmeyi unutan kişi namazını tekrar eder. ''
46- Sevri der ki:
"Kişi başını meshetmeyi unutup namaza dursa, tekbıri getirdikten sonra da
gülse namazı bırakıp başını mesheder. Güldüğü için baştan abdest alması
gerekmez, zira ne namazı, ne de abdesti tam değildi."
Başını Meshetmeyi Unutan
ve Sakalında Islaklık Bulunan
47- Hasan(-ı BasrI) der
ki: "Başını meshetmeyi unutur da sakalında hala aldığın abdestten bir ıslaklık
bulursan başını bu ıslaklık ile meshet."
48- Abdürrezzak başka
bir kanalla yukarıdakinin aynısını bildirir. Sevri der ki: "Hasan'dan
başkası başın, sakal dışında bir uzvun ıslaklığından meshedilmesini müstehab
görürdü."
Süfyan der ki:
"Sevri'nin bahsettiği işinin Mus'ab b. Zeyd olduğunu düşünüyorum."
Tahric: İbn Ebi Şeybe
(s. 17).
49- Musa b. Ebi Aişe
bildiriyor: Adamın birinin Mus'ab b. Sa'd'a: "Abdest alırken yüzümü ve
kollarımı yıkıyorum. Başımı meshetmek için ellerimdeki ıslaklık yeter mi, yoksa
ayrıca mesh için su alayım mı?" diye sorduğunu işittim. Mus'ab:
"Başını meshetmek için yeniden su al" karşılığını verdi.
Tahric: İbn Ebi Şeybe
(s. 16)
Kadın Başını Nasıl
Mesheder?
50- Abdulkerım el-Cezerı
bildiriyor: İbnu'I-Müseyyeb'e: "Kadın başını nasıl mesheder?" diye
sorduğumda, Said: "Başörtüsünü sıyırır ve başını öyle mesheder"
dedi.
Tahric: İbn Ebi
Şeybe'nin Süfyan vasıtasıyla Cezeri'den bildirdiğine göre İbnu'l-Müseyyeb:
"Başı meshetme konusunda erkek ile kadın birdir" demiştir.
51- Nafi' bildiriyor:
"Ben henüz bir çocukken (İbn Ömer'in hanımı) Ebü Ubeyd'in kızı Safiyye'yi
abdest alırken gördüm. Başını meshetmek isteyince başörtüsünü sıyırdı ve öyle
meshetti. ''
Tahric: Malik, Muvafta
ve İbn Ebi Şeybe (s. 19).
52- Katade der ki:
"Günün ilk abdestini alırken (kadın,) örtüsünün (saçının) üzerini
mesheder. Daha sonra abdest alacağı zaman da sadece alın kısmındaki perçemini
mesheder."
Sonraki sayfa için
aşağıdaki link’i kullan: