19- HALAS'1 (SATILAN
MALI KURTARMAYI) ŞART KILAN SATICI(NIN SATIŞ AKDİ HÜKMÜNÜN BEYANI) BABI
حدّثنا
يَحْيَى بْنُ
حَكِيمٍ. ثنا
أَبُو الوَلِيدِ.
ثنا هَمَّامٌ
عَنْ
قَتَادَةَ،
عَنْ الحَسَنِ.
عَنْ سُمْرَةَ
بْنِ
جُنْدُبٍ،
عَنْ
النَّبِّي
قَالَ: ((إذَا
بِيعَ
البَيْعُ
مِنْ
رَجُلَيْنِ،
فَالبَيْعُ
لِلأَوَّاِ. قَالَ
أَبُو
الوَلِيدِ: في
هذَا
الحَدِيثِ إِبْطَالُ
الخَلاَصِ.
Semûre bin Cündüb
(r.a.)'den rivayet edildiğine göre; Nebi (Sallallahu Aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurmuştur: «Bir mal iki ayrı adama satıldığı zaman, mal ilk müşterinin
hakkıdır.»
AÇIKLAMA: Bu hadis, sünenimizin 2190 ve 2191 nolu hadisinin mislidir. Orada geçti
ve gerekli izah orada yapıldı. Müellifimizden başka kimler tarafından rivayet
edildiği de orada belirtildi. Ancak burada bulunan Ebü'l-Velid'in sözü orada
yoktur.
Bir satıcı bir
malı iki ayrı zamanda iki ayrı kişiye satamaz. İlk satış muteberdir. İkinci
satış hükümsüzdür. Satıcı ikinci müşteriye satarken birinci müşteriye sattığı
malı kurtarıp ikinciye vermeyi taahhüt etse bile ikinci satış batıldır.
El-Velid'in kullandığı Halas kelimesinin manası kanımca budur.
Sindi de: Yani
satıcı, satılık malın halasını üstlenmek şartıyla da ikinci müşteriye satışta
bulunursa yine bu satış batıldır ve bu şart bir yarar sağlayamaz, demiştir.