Sahih İbn Hibban

TARİH

ANA SAYFA Kur’an Hadis Sözlük Biyografi

Nebi (s.a.v.)'den Sonra Geleceği Bildirilen Halifeler

Kıyamete Kadar insanların Yönetimini Başkasının Değil Kureyşli Olanın Üstlenmesi

6655- Abdullah b. Ömer der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Müslümanlardan iki kişi bulunduğu sürece yönetim işi Kureyşlilerde kalmayı sürdürür" buyurdu.

[Tahric:] Elbani: Sahih; Şuayb: İsnadı Buhari'nın şartınca sahihtir. Bak hadis no: 6233.

Mustafa'nın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Kendisinden Sonra Ebu Bekr'in Halife Olacağını Haber Vermesi

6656- Muhammed b. Cübeyr b. Mut'im, babasından bildiriyor: Kadının biri Resulullah'a (Sallallahu aleyhi ve Sellem) gelip bir konuyu konuştu. Allah Resulü de (Sallallahu aleyhi ve Sellem) kadına daha sonra yine gelmesini emretti. Kadın, ölümü kastederek: ''Ey Allah'ın Resulü! Gelir de seni bulamazsam ne yapayım?" diye sorunca, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Geldiğinde beni bulamazsan Ebu Bekr'in yanına git'' buyurdu.

[Tahric:] Elbani: Sahih (es-Silsiletu's-sahiha 3117); Şuayb: Hadis sahihtir. Ahmed 4/82; Buhari 3659; Müslim 2386; Tirmizi3676; Bak hadis no: 6871.

Mustafa'dan (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Sonra Ebu Bekr, Sonra Ömer, Sonra Osman ve Sonra Ali'nin Halife O lacaklarının Haber Verilmesi

6657- Sefine'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Halifelik otuz senedir. Sonra gelenler ise kral olacaklardır. Halifeler ve krallar on iki kişidir.'' buyurdu.

[Tahric:] Elbani: Hasen sahih (es-Silsiletu's-sahiha 459); Şuayb: İsnadı hasendir. Ahmed 5/221; Ebu Davud 4646; Tirmizi 2226; Bak hadis no: 6943.

Ebu Hatim der ki: Hadis ilminde yetkin olmayan birine göre bu hadisin sonu başını çürütmektedir. Zira Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) hilafetin otuz yıl süreceğini haber vermiştir. Ardından: "Sonra gelenler ise kral olacaklardır" buyurarak söz konusu otuz yıldan sonra Müslümanların idaresini elinde bulunduranların tümünün krallar olacaklarını bildirmiştir. Ardından: "Halifeler ile krallar on iki kişidir" buyurarak halifeler ile kralların toplamda on iki kişi olduklarını ifade etmiştir.

Halifeler ile kralların toplamda on iki kişi olduklarına dair ifade zahirde hadisin başını çürütüyor gibi durmaktadır. Ancak hamd ve minnet Allah'a olsun ki öyle değildir. Muvaffakiyetten mahrum olmak da Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) gelen bir haberin batıl olmasını gerektirmemektedir. Bunun yerine böylesi bir kişi ilmi ehlinden almalı, sünnetler konusunda bu şekilde bilgi edinmelidir ki masum kılınan, kendi hevasından konuşmayan, konuştukları vahye dayanan Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) sözlerinde bir çelişkinin ve uyuşmazlığın olmadığını öğrenebilsin. Bize göre bu haber şu anlama gelmektedir: Söz konusu otuz yıldan sonra gelen yöneticilere, gerçekte kral olsalar dahi zaruret halinde halife denilebilir. On iki halifenin sonuncuları da Ömer b. Abdilazız'dir.

Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), hilafetin otuz yıl süreceğini zikrettiği, son halife de Ömer b. Abdilaziz -ki raşid ve hidayet üzere olan halifelerdendirdu olduğu için Ömer b. Abdilaziz ile ilk dört halife arasında gelen yöneticilere de halife denmiştir.

Zira Yüce Allah, Resulullah'ı (Sallallahu aleyhi ve Sellem) cennetine hicri 10. yılda, Rebiulevvel ayının 12'sinde, Pazartesi günü almıştır.

Ebu Bekr, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) vefatından bir gün sonra Salı günü halife seçilmiştir. Ebu Bekr es-Sıddık, Cemaziyelahir ayının lTsinde Pazartesi günü vefatetmiştir. Halifeliği 2 yıl 3 ay 22 gün sürmüştür.

Ömer b. el-Hattab, Ebu Bekr es-Sıddik'in vefatının ikinci gününde halife seçilmiş, onun da halifeliği 10 yıl 6 ay 4 gün sürmüştür.

Ondan sonra Osman b. Affan halife olarak seçildi. Daha sonra öldürüldü. Onun halifelik süresi 12 yıldan 12 gün eksiktir.

Ondan sonra Ali b. Ebi Talib halife seçildi ve o da öldürüldü. Onun da halifelik süresi 5 yıl 3 aydan 14 gün eksikti. Ali b. Ebi Talib'in hicri 40 yılında, Ramazan ayının 17. gününde öldürülmesi üzerine Kufeliler Kufe'de Hasan b. Ali'ye biat ettiler. Şamlılar da İliya'da (Kudüs'te) Muaviye b. Ebi Süfyan'a biat ettiler. Muaviye savaşmak üzere Küfe'ye doğru yola çıkınca Hasan b. Ali de ona karşılık yola çıktı. Enbar denilen bölge yakınlarında karşılaşan iki taraf belirli şartlar üzerinden anlaşma yaptılar. Anlaşma gereği Hasan hilafeti Muaviye'ye bıraktı. Bu olay hicri 41 yılında, Rebiulevvel ayının bitimine 5 gün kala Pazartesi günü gerçekleşti. Bu yıl da "Cemaat Yılı" ismiyle anılır.

Muaviye hicri 60 yılında, Receb ayının bitimine 8 gün kala Perşembe günü 70 yaşındayken Dimaşk'ta öldü. Yöneticilik süresi 19 yıl 4 aydan birkaç gün eksiktir.

Yezid b. Muaviye babasının öldüğü Perşembe gününde yönetime geçti. Hicri 64 yılında, Rebiulevvel ayının l4'ünde Dimaşk kasabalarından biri olan Huvarayn'da öldü. Öldüğünde 83 yaşındaydı. Yöneticilik süresi 3 yıl 8 aydan bir kaç gün eksiktir.

Yezid'in ölümünden sonra hicri 64 yılında, Rebiulevvel ayının ortalarına oğlu Muaviye b. Yezid'e biat edildi. Muaviye b. Yezid de hicri 64 yılında, Rebiulahir ayının 2S'inde Perşembe günü 21 yaşındayken öldü. Onun da yöneticiliği 40 gün sürmüştür. Muaviye'nin ölümünden sonra Şamlılar Mervan b. el-Hakem'e biat ederken, Hicazlılar Abdullah b. ez-Zübeyr'e biat ettiler. Hicri 64 yılında Zilka'de ayının 3'de Çarşamba günü Müslümanların yönetimi sadece Mervan b. el-Hakem'in oldu. Mervan b. el-Hakem hicri 6S yılının Ramazan ayında 63 yaşındayken Dimaşk'ta öldü. Onun da yöneticilik süresi 10 aydan birkaç gün eksiktir.

Daha sonra Şamlılar Abdulmelik b. Mervan'a babası Mervan'ın öldüğü gün biat ettiler. Abdulmelik de hicri 86 yılının Şevval ayında 62 yaşlarındayken Dimaşk'ta öldü. Abdulmelik'in öldüğü gün Şamlılar oğlu Velid'e biat ettiler. Velid hicri 96 yılında, Cemaziyelahir ayının ortalarında 48 yaşındayken Dimaşk'ta öldü. Velid'in yöneticiliği 9 yıl 8 ay sürmüştür.

Velid'den sonra öz kardeşi Süleyman b. Abdilmelik'e biat edildi. Süleyman hicri 99 yılında, Safer ayının bitimine on gün kala Cuma günü Dabık'ta 45 yaşındayken öldü. Onun yöneticiliği 8 ay 5 gün sürmüştür.

Süleyman'ın öldüğü gün Müslümanlar Ömer b. Abdilaziz'e biat ettiler. Ömer b. Abdilaziz hicri 101 yılında, Receb ayının bitimine 5 gün kala Humus'ta Deyr Sem'an denilen yerde 41 yaşlarındayken vefat etti. Hilafeti 2 yıl 5 ay 5 gün sürmüştür. Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem), ümmetine bildirdiği 12 halifenin sonuncuları da kendisiydi.

Zikrettiğimiz Şekilde Zaruret Halinde Hükümdarlar için Halife isminin Kullanılması

6658- Ebu Hureyre, Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurduğunu bildirir: "Benden sonra bildikleriyle amel edip emredilen şeyleri yapan halifeler olacaktır. Onlardan sonra da bilmedikleriyle amel edip emredilmeyen şeyleri yapan halifeler olacaktır. Onları inkar eden yaptıklarından berı olur, bunlardan kaçınan kişiler de kurtuluşa erer. Bunların yaptıklarına razı olup uyan kişilere gelince ... "

[Tahric:] Elbani: Sahih (es-Silsiletu's-sahiha 3007); Şuayb: Hadis sahihtir. Bak hadis no: 177, 6193; Bak hadis no: 6659, 6660.

6659- Bu hadis başka bir kanalla da rivayet olunmuştur.

[Tahric:] Şuayb: İsnadı hasendir. Bak hadis no: 6658.

Ebu Hatim der ki: "Evzai bu hadisi hem doğrudan Zühri'den, hem de İbrahim b. Murre kanalıyla Zühri'den işitmiştir ki iki kanal da mahfüzdur."

Üstte Geçtiği Gibi Bu Hadisi Evzai'nin Zühri'den işittiğini Ortaya Koyan Haber

6660- Ebu Hureyre, Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurduğunu bildirir: "Benden sonra bildikleriyle amel edip emredilen şeyleri yapan halifeler olacaktır. Onlardan sonra da bilmedikleriyle amel edip emredilmeyen şeyleri yapan halifeler olacaktır. Onların yaptıklarını yadırgayan yaptıklarından berı olur. Bunların yaptıklarına razı olup uyan kişilere gelince ... ''

[Tahric:] Elbani: Sahih; Şuayb: İsnadı Buhari ve Müslim'in şartlarına göre sahihtir. Bak hadis no: 6658.

Hadis ilminde Derinliği Olmayana Mustafa'dan (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Sonra On ikiden Başka Halife Gelmeyeceği izlenimi Veren Haber

6661- Cabir b. Semure der ki: Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Benden sonra hepsi de Kureyşli olan on iki halife gelecektir" buyurduğunu işittim. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) evine gittikten sonra Kureyşliler yanına geldi ve: "Daha sonra ne olacak?" diye sordu. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Sonrasında kargaşa olacak" buyurdu.

[Tahric:] Elbani: Sahih (es-Silsiletu's-sahiha 376); Şuayb: Hadis sahihtir. Ahmed 5/92; Ebu Davud 4281.

Mustafa'nın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) "Benden Sonra On iki Halife Gelecektir" Sözüyle islam'ın Onların Döneminde Güçlü Olacağını Murad Etmesi ve Bu Sayının Ötesinde Halife Olmayacağını Kastetmemesi

6662- Cabir b. Semure der ki: Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "On iki halife görev yapıncaya kadar islam aziz kalacaktır" buyurduğunu işittim. Devamında ne olduğunu tam olarak işitemediğim bir söz söyledi. Babama: "Ne dedi?" diye sorduğumda: "(Bu halifelerin) hepsi de Kureyşli olacak" buyurdu" dedi.

[Tahric:] Elbani: Sahih; Şuayb: İsnadı Müslim'in şartınca sahih. Ahmed 5/90, 5/100, 5/106; Müslim 1821/7; Tirmizi: 2223; Bak hadis no: 6663.

Zikredilen On iki Halife Dönemlerinde islam'ın Güçlü Olmasının Vasfı

6663- Cabir b. Semure der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "On iki halife gelinceye kadar bu din aziz, güçlü ve düşmanlarına karşı da baskın kalacaktır" btyurdu. Sonrasında bir söz daha söyledi, ancak oradaki gürültüden dolayı duyamadım .. Babama karşılaştığımda: "O sözlerden sonra ne dedi?" diye sordum. Babam: "‘‘(Bu halifelerin) hepsi de Kureyşli olacak’‘ buyurdu" dedi.

[Tahric:] Elbani: Sahih; Şuayb: İsnadı Buhari: ve Müslim'in şartlarına göre sahihtir. Ahmed 5/101; Müslim 1821/9; Ebu Davud 4280; Bak hadis no: 6662.

Manasını idrakten Mahrum Kaldıkları için Muattila'nın ve Bidatçilerin Hadis Alimlerini Tenkit Etmesine Sebep Olan Haber

6664- Abdullah b. Mes'ud, Hz. Peygamber'den (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurduğunu bildirir: ''Müslümanların değirmeni 35 eya 36 yıl daha dönecektir. Eğer helak olurlarsa kendilerinden önce helak olanların yolundadırlar. Eğer kalırlarsa dinleri kendilerine yetmiş yıl daha kalır.''

[Tahric:] Elbani: Sahih (es-Silsiletu's-sahiha 976); Şuayb: İsnadı sahihtir. Ahmed 1/390, 1/451; Ebu Davud 4254.

Ebu Hatim der ki: Bu haber bidatçilerin alimlerimizi tenkit vesilesi kıldığı haberlerden biridir. Bunlara göre hadis alimleri gözlemin ve duyuların reddettiği şeyleri rivayet edip bunları doğru kabul ederler ve akla itibar etmezler. Sebebi sorulduğunda da: "Biz buna iman ederiz ve açıklamaya çalışmayız" derler. Hamdolsun Allah'a ki böylesi kişilerin ithamlarından beriyiz. İddia ettiklerinin aksine biz Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem), ümmetine söylediği her bir şeyin anlaşılır olduğunu, sünnetinde anlaşılmayan bir şeyin bulunmadığını düşünüyoruz. Sahihliği sabit olan sünnetin, açıklanmadan ve anlamaya çalışmadan rivayet edilmesi ve bu şekilde inanılması gerektiğini söyleyenler risaleti kötülemiş olmaktadır. Ancak bunlar Yüce Allah'ın sıfatlarına yönelik şeyler içeren haberler ise bu durumda insanlara düşen sorgulamadan iman etmektir.

Bu hadisin manasına gelince, diğer kitaplarımızda da söylediğimiz gibi Araplar bazen bir şeyin tamamını zikredip bir parçasını kastederler. Yine bir şeyin sonunu başlamasıyla, başlamasını da sonuyla isimlendirirler.

Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), "Müslümanların değirmeni otuz beş veya otuz altı yıl daha dönecektir" sözüyle yönetimin Haşim oğullarından çıkıp Ümeyye oğullarının eline geçmesini kastetmiştir. Zira hicri 36. yılının sonları her iki ailenin yönetiminin görüldüğü yıldır. Bu yılda Haşim oğullarının yanında Ümeyye oğulları da yönetime ortak olduğundan Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bir dönemin bitişini yeni dönemin başlangıcıyla isimlendirmiştir.

Ömer b. Abdilaziz'in hicri 101 yılında vefatına dek Umeyye oğullarının yönetime gelmesini tek tek açıklamıştık. Ömer b. Abdilaziz'in vefatı üzerine insanlar Yezid b. Abdilmelik'e biat ettiler. Yezid b. Abdilmelik hicri 105 yılında Şa'ban ayının bitimine 5 gün kala Cuma günü Şam bölgesinde Balka denilen yerde öldü. Ölümü üzerine insanlar aynı gün kardeşi Hişam b. Abdilmelik'e biat ettiler. Hişam hicri 106 yılının başlarında Ömer b. Hubeyre'yi azlederek yerine Halid b. Abdillah el-Kısri'yi Irak valisi olarak atadı. O sırada Horasan'da Abbasi davetçileri ortaya çıktı. İnsanlar Haşimi davetçilerinden biri olan Süleyman b. Kesir el-Huzai'ye biat etti. Süleyman hicri 106 yılında Mekke'ye gidince oradakiler de Haşim oğulları adına ona biat ettiler. İşte bu yıl da Hişam oğulla'rının yönetimde Ümeyye oğullarına ortak olduğu yıldır. Dolayısıyla Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Haşim oğulları döneminin bitişini onlar için başlayacak yeni bir dönemin başlangıcıyla isimlendirmiş, "Eğer kalırlarsa dinleri kendilerine yetmiş yıl daha kalır'' buyurmuştur. Dinlerinin kendilerine kalması da eskiden olduğu gibi devam etmesi anlamındadır.

Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den Sonra Eşlerinden O'na ilk Kavuşacak Kadın

6665- Hz. Aişe der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "içinizden bana'en çabuk kavuşacak olan, kolu en uzun olanınızdır" buyurdu. Bunun içindir ki Hz. Peygamber'in (Sallallahu aleyhi ve Sellem) eşleri en çok kimin kolu uzun diye ölçmeye başladılar. içimizde kolu en uzun olan da Zeyneb idi; zira kendi çalışıp kazanır ve sadaka verirdi.

[Tahric:] Elbani: Sahih; Şuayb: İsnadı Müslim'in şartınca sahih. Bak hadis no: 3314.

Sonraki sayfa için aşağıdaki link’i kullan:

Sahabe ve Tabiin Fetihleri İle Ebu Zer'in Başına Gelecekler