|
Sahih İbn Hibban |
YASAKLAR VE MUBAHLAR |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
Bab: isimler ve
Künyeler
5812- Ebu Hureyre
bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "ismimi kullanın ama
künyemi kullanmayın" buyurdu.
[Tahric:] Elbani: Sahih (es-Silsiletu's-sahiha 2946);
Şuayb: Müslim'in şartınca sahih. Ahmed 2/248, 2/260; Buhari 3539; Müslim 2134;
Ebu Davud 4965; İbn Mace 3735; Darimi 2/291, 2/292.
Bu Fiilin Yasaklanış
Nedeni
5813- Enes b. Malik
bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Baki'de iken adaamın biri
başka birine: "Ey Ebu'I-Kasım!" diye seslendi. Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) sese doğru dönüp bakınca, adam: "Ey Allah'ın Resulü!
Sana değil, filan kişiye seslendim" dedi. Bunun üzerine Hz. Peygamber
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "ismimi kullanın, ama künyemi
kullanmayın" buyurdu.
[Tahric:] Elbani: Sahih; Şuayb: Buhari'nin şartınca
sahihtir. Ahmed 3/114, 3/121, 3/189; Buhari 2121; Müslim 2131; Tirmizi 2844.
Bu Yasaklamada isimle Künyenin
Birarada Kullanılmasının Kastedilmesi
5814- Ebu Hureyre'nin
bildirdiğine göre Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurmuştur: "ismim ile künyemi kendiniz için bir arada kullanmayın."
[Tahric:] Elbani: Hasen sahih (Tahricu'I-Mişkat 4769;
es-Silsiletu's-sahıha 2946); Şuayb: İsnadı hasendir. Ahmed 2/433; Tirmizi 2841;
Bak hadis no: 5815, 5817.
Bu Yasağın Sadece ismi
ya da Sadece Künyeyi Kullanmaya Değil ikisini Bir Arada Kullanmaya Yönelik
Olması
5815- Ebu Hureyre
bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), bir kişinin O'nun ismiyle
künyesini bünyesinde birleştirip Muhammed Ebu'l-Kasım şeklinde kendini
adlandırmasını yasaklamıştır.
[Tahric:] Elbani: Hasen sahih (Tahricu'l-Mişkat 4769;
es-Silsiletu's-sahiha 2946); Şuayb İsnadı hasendir. Bak hadis no: 5814.
Bu Yasağın Sadece ismi
ya da Sadece Künyeyi Kullanmaya Değil, ikisini Bir Arada Kullanmaya Yönelik
Olduğunu Gösteren ikinci Haber
5816- Cabir der ki:
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Künyelediğinizde
benim adımı ona vermeyin; isim takarken de benim künyemle onu
künyelemeyin."
[Tahric:] Elbani: İkinci cümle hariç münker
(es-Silsiletu's-sahiha 2946); Şuayb: Müslim'in şartınca sahih. Ahmed 3/313;
Buhari3538; Ebu Davud 4965; Tirmizi 2842; İbn Mace 3736.
Zikredilen Hususun
Doğruluğunu Bildiren ikinci Haber
5817- Ebu Hureyre der
ki: Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur: "ismim
ile künyemi kendiniz için bir arada kullanmayın. Ebu'l-Kasım benim! Zira Allah
verir, ben de bunları taksim ederim."
[Tahric:] Elbani: Hasen sahih; Şuayb: İsnadı hasendir.
Bak hadis no: 5814, 5815.
Ebu Hatim der ki: Bu
hadisi İbn Adan, hem Makburi'den, hem de onun babasından dinlemiştir. İki kanal
da mahfüzdur.
Kıyamette Melekler
Tarafından Çağrılacakları için Kişinin Çocuklarına Güzel isimler Takması
5818- Ebu'd-Derda'nın
bildirdiğine göre, Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
"Kıyamet gününde kendi isminiz ve atalarınızın ismi ile çağrılacaksınız.
Bundan dolayı güzel isimler takınız:"
[Tahric:] Elbani: Zayıf; Şuayb: Ravileri Davud dışında
güvenilir kimselerdir. Ahmed 5/194; Ebu Davud 4948; Darimi 2/294.
5819- ibn Ömer
bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Asiye (= isyankar adını
"Sen Cemıle'sin (= güzel)" diyerek değiştirdi.
[Tahric:] Elbani: Sahih (es-Silsiletu's-sahiha 213);
Şuayb: Buhari ve Müslim'in şartlarına göre sahihtir. Ahmed 2/18; Müslim
2139/14; Ebu Davud 4952; Tirmizi 2840; Bak hadis no: 5820.
5820- İbn Ömer
bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Asiye'ye ''Sen Cemilesin''
dedi.
[Tahric:] Elbani: Sahih (es-Silsiletu's-sahiha 213);
Şuayb: İsnadı sahihtir. Müslim 2139/15; İbn Mace 3733; Darimi 2/292,2/293; Bak
hadis no: 5819.
Ebu Hatim der ki:
"Resülullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) böyle yapması Asiye ismini
uğursuz bulmasından dolayı değil, Cemile ismini daha güzel ve iyimser
bulmasından dolayıdır. Bu anlamdaki isimlere bakışı da bu şekildedir. Zira
başka bir rivayet te bir şeyleri uğursuz saymayı yasaklamıştır."
Zikrettiğimiz Bu Fiilin
Kullanılmasını Bildiren ikinci Haber
5821- Hz. Aişe'nin
naklettiğine göre, Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Gadire denilen bir
yere gitti ve oranın adını değiştirip Hadira (yeşil) koydu.
[Tahric:] Elbani: Sahih (es-Silsiletu's-sahiha 208);
Şuayb: Buhari ve Müslim'in şartlarına göre sahihtir.
Zikrettiğimiz Bu Fiilin
Kullanılmasının Mubahlığını Bildiren Üçüncü Haber
5822- ibnu'I-Müseyyeb,
babasından bildiriyor: "Babam (ibnu'I-Müseyyeb'in dedesi) Hz. Peygamber'in
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) yanına geldi. Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) ona: "Adın ne?" diye sorunca, babam: "Hazn (= üzüntü)"
dedi. Resullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ona: "Bilakis adın Sehl
olsun" buyurdu, ancak babam: "Babamın bana verdiği bir ismi
değiştirmeml" karşılığını verdi. İbnu'l-Müseyyeb der ki: "O günden
beri üzüntüler bizden eksik olmadı."
[Tahric:] Elbani: Sahih (es-Silsiletu's-sahiha 214);
Şuayb: Hadis sahihtir. Ahmed 5/433; Buhari 6190; Ebu Davud 4956.
Vasfettiğimiz Kullanımın
Mubahlığına Delalet Eden Dördüncü Haber
5823- Hz. Aişe
bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) adamın birine "Ey
Şihab" denildiğini işitince: "Adın Hişam olsun" buyurdu.
[Tahric:] Elbani: Hasen sahih 215); Şuayb: İsnadı
hasendir.
Zikrettiğimiz isimleri
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in Değiştirme Nedeni
5824- Ebu Burde der ki:
Aişe'nin yanına geldim ve: "Anneciğim! Bana Resulullah'tan (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) işittiğin bir şeyler anlat" dedim. Aişe şu karşılığı
verdi: "Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ‘‘(Uğursuzluğa konu
edilen) kuşlar da belli bir kadere göre uçmaktadır’‘ buyurduğunu işittim. Hz.
Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) olaylara iyi tarafından bakılmasını
severdi.''
[Tahric:] Elbani: Hasen (es-Silsiletu's-sahiha 860);
Şuayb: İsnadı hasendir. Ahmed 6/129.
Daha Önce Zikrettiğimiz
Bu Nedeni Bildiren ikinci Haber
5825- ibn Abbas der ki:
"Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) olayları uğurlu saymaya inanır,
uğursuzluğa inanmazdı ve güzel isimlerin konulmasını severdi."
[Tahric:] Elbani: Sahih (es-Silsiletu's-sahıha 777);
Şuayb: Ravileri Sahih ricalidir. Ahmed 1/257.
Resulullah'ın
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) Söz Konusu isimleri Değiştirme Sebebinin Onları
Uğursuz Görmesi Olmaması
5826- Ebu Hureyre'nin
bildirdiğine göre Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Hastalık
bulaşması ve uğursuzluk diye bir şey yoktur. Ben bir şeye iyi tarafından
bakılmasını severim" buyurmuştur.
[Tahric:] Elbani: Sahih; Şuayb: Buhari'nin şartınca
sahihtir. Ahmed 2/507; Buhari 5757; Müslim 1746/114; Bak hadis no: 6121, 6124,
6125.
Resulullah'ın
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) Söz Konusu Değiştirmeyi Yapma Sebebinin Uğursuz
Bulma Değil, Daha iyimser Görme Olduğunu Gösteren ikinci Haber
5827- Bureyde
bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) herhangi bir şeyde
uğursuzluk olduğuna inanmazdı. Sadece bir yere / araziye gitmek istediğinde
burasının adını sorardı. Eğer güzel bir isim ise, o zaman O'nun yüzünde
hoşnutsuzluk hali belli olurdu. Eğer çirkin bir isim ise bunun belirtisi
(hoşnutsuzluk hali) yönünde görülürdü.
[Tahric:] Elbani: Sahih (es-Silsiletu's-sahiha 762);
Şuayb: İsnadı sahihtir. Ahmed 5/347; Ebu Davud 3920.
ilmi Derinliği Olmayana
Daha Önceki Haberlere Aykırı Olduğu izlenimi Veren Haber
5828- Hayseme der ki:
Babamın ismi Azız idi. Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) onun ismini değiştirip
Abdurrahman koydu.
[Tahric:] Elbani: Sahih (es-Silsiletu's-sahiha 904);
Şuayb: İsnadı Sahihtir. Ahmed 4/178.
İlimde Derinliği
Olmayana Zikrettiğimiz Önceki Haberlere Aykırı Olduğu izlenimi Veren Haber
5829- ibn Abbas der ki:
"Cüveyriye binti'l-Haris'in önceki adı Berre idi. Daha sonra Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) adını Cüveyriye olarak değiştirdi."
[Tahric:] Elbani: Sahih (es-Silsiletu's-sahiha 212);
Şuayb: İsnadı Sahihtir. Müslim 2140; Ebu Davud 1503.
Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'in isimleri Değiştirme Nedeni
5830- Ebu Hureyre der
ki: Zeyneb'in önceki ismi Berre idi. Fakat: "Bu isimle kendini temize
çıkarıyor" denilince, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) adını
Zeyneb olarak değiştirdi.
[Tahric:] Elbani: Sahih (es-Silsiletu's-sahiha 211);
Şuayb: Buhari ve Müslim'in şartlarına göre sahihtir. Buhari 6192; Müslim 2141.
Kişinin Üzüme Kerm
Demesinin Yasaklanışı
5831- Alkame b. Vail'in,
babasından bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurmuştur: "Üzüme (şarabı çağrıştıracak şekilde) ‘‘kerm’‘ demesin. Onun
yerine ‘‘asma dalı’‘ veya ‘‘üzüm bağı’‘ deyin.''
[Tahric:] Elbani: Sahih (er-Ravdu'n-nadir 1172); Şuayb:
Müslim'in şartınca sahih. Müslim 2248/11, 2248/12; Darimi 2/118.
Bu Fiilin Yasaklanış
Nedeni
5832- Ebu Hureyre der
ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur: "Üzüme
(içkiyi çağrıştıracak şekilde) ‘‘kerm’‘ demeyin. Zira ‘‘kerm’‘ Müslüman
kişidir."
[Tahric:] Elbani: Sahih (er-Ravdu'n-nadır 1172); Şuayb:
Buhari ve Müslim'in şartlarına göre sahih. Ahmed 2/316; Buhari 6182; Müslim
2247/10; Ebu Davud 4974.
Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'in "Kerm, Müslüman Kişidir" Sözüyle Onun Kalbini
Kasdetmesi
5833- Ebu Hureyre'nin
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "(Üzüm için)
kerm diyorlar, oysa kerm müminin kalbidir" buyurdu.
[Tahric:] Elbani: Sahih (er-Ravdu'n-nadır 1172); Şuayb:
Müslim'in şartınca sahih. Ahmed 2/239; Buhari 6183; Müslim 2247/7; Bak hadis
no: 5834.
Bu Lafzı Rivayette
Süfyan'ın Tek Kaldığını iddia Edenin Kavlini çürüten Haber
5834- Ebu Hureyre'nin
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur:
"içinizden kimse üzüm bağına (içkiyi çağrıştıracak şekilde) kerm demesin.
Zira kerm, mümin kişidir."
[Tahric:] Elbani: Sahih; Şuayb: Buhari ve Müslim'in
şartlarına göre sahihtir. Bak hadis no: 5833.
Dünyevı Konularda
Kişinin Kendine Meliku'I-Emlak ismini Kullanmasının Yasaklanışı
5835- Ebu Hureyre'nin
bildirdiğine göre Allah'ın Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurmuştur: "Yüce Allah'ın katında en kötü isim, kişinin kendine
Meliku'l-Emlak (= Hükümdarlar hükümdarı, Şehinşah)'' şeklinde koyduğu
isimdir."
[Tahric:] Elbani: Sahih (es-Silsiletu's-sahiha 915);
Şuayb: İsnadı sahihtir. Ahmed 2/244; Buhari 6206; Müslim 2143/20; Ebu Davud
4961; Tirmizi: 2837.
Kölelere Takılması
Yasaklanan Belirli isimler
5836- Semure b. Cundeb
der ki: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) kölelerimize dört ismin
koymamızı yasakladı. Bunlar da Eflah (= kurtulmuş), Rebah (= kazançlı), Yesar
(= rahatlık) ve Nafi' (= faydalı) isimleridir.''
[Tahric:] Elbani: Sahih (el-İrva' 1177); Şuayb:
Müslim'in şartınca sahih. Ahmed 5/12; Müslim 2136/10; Ebu Davud 4959; İbn Mace
3630; Darimi: 2/292; Bak hadis no: 5837, 5838.
Kişinin Kölelerine
Belirli isimleri Takmasının Yasaklanışı
5837- Semure b. Cundub
der ki: Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur:
"Kölene Eflah, Necih, Rebah ve Yesar, isimlerini koymayın. Benim adıma
bunları çOğaltmayın!"
[Tahric:] Elbani: Sahih (el-İrva' 1177); Şuayb:
Müslim'in şartınca sahih. Ahmed 5/11; Bak hadis no: 5836.
Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'in "Benim Adıma Bunları Çoğaitmayın ifadesiyle Sadece
Burada Zikredilen Dört ismi Kasdetmesi
5838- Semure b. Cundub
der ki: Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Kölene
Rebah (kazanç), Necih (başarı), Yesar (kolaylık) ve Eflah (kurtuluş) isimlerini
koyma. Bu isimler dört tanedir. Bunun üzerine bir şey eklemeyiniz."
[Tahric:] Elbani: Sahih; Şuayb: İsnadı kaVidir. Ahmed
5/7, 5/21; Müslim 2137; Ebu Davud 4958; Tirmizi 2836; Bak hadis no: 5836.
Ebu Hatim der ki:
"Köleler için hadiste zikredilen dört ismin kullanımının yasaklanma
sebebi, o zamanlarda toplumun şirkten henüz yeni çıkmış olmaları olsa gerektir.
Zira Cahiliye'deyken kölelerine bu isimleri koyarlardı. Rebilh'ın kazanç,
Necih'in başarı, Yesar'ın kolaylık, Eflah'ın da kurtuluş getireceğini düşünür,
böyle şeyleri Allah'tan beklemezlerdi. Bundan dolayı da söz konusu yasak
gelmiştir."
Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'in Belirli Bazı isimlerin Takılmasını Yasaklamak istemesi
5839- Cabir b. Abdillah bildiriyor:
Kendisi Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurduğunu
işitmiştir: "Şayet hayatta kalırsam inşaallah Bereket, Nati ve Eflah
isimlerini koyanları uyaracağım." Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
bu isimler içinde Eflah ismini zikredip zikretmediğini bilmiyorum. Ancak
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) vefat edene kadar bu isimde olanlardan
hiç kimseyi uyarmadı. Ömer bu yönde insanları uyarmak istediyse de sonradan
vazgeçti.
[Tahric:] Elbani: Sahih (es-Silsiletu's-sahiha 3271);
Şuayb: İsnadı kavldir. Ebu Davud 4960; Bak Hadis no: 5840, 5841, 5842.
Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'in Kişiye Yesar ismini Takmasını Yasaklamak istemesi
5840- Cabir b. Abdillah
der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Bereket, Eflah, Yesar ve Nafi
gibi isimleri koymayı yasaklamak istedi. Ancak O'nun bu konuda bir süre
sustuğunu gördüm. Bu hususta bir şey söylemedi. Resulullah (Sallallahu aleyhi
ve Sellem) vefat ettikten sonra Hz. Ömer de bunları yasaklamak istediyse de sonradan
vazgeçti.
[Tahric:] Elbani: Sahih (es-Silsilem's-sahiha 2143);
Şuayb: Müslim'in şartınca sahih. Müslim 2138; Bak hadis no: 5839.
Mustafa'nın (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) Birisinin Rebah ve Necih Adlarıyla Çağrılmasını Yasaklamak
istemesi
5841- Cabir, Ömer b.
el-Hattab'dan bildiriyor: "Eğer yaşarsam inşaallah Yahudileri ve
Hıristiyanları Arap yarımadasından çıkaracağım." Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Şayet yaşarsam Rebah, Necih, Eflah ve
Yesar isimlerinin takılmasını mutlaka yasaklayacağım."
[Tahric:] Elbani: Sahih (sahih Ebu Davud 2677); Şuayb:
İsnadı sahihtir. Bak hadis no: 5839.
Mustafa'nın (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) Birisinin Birini Meymun Adıyla Çağırmasını Yasaklamak
istemesi
5842- Cabir b. Abdillah
der ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Meymun, Bereke, Eflah ve
benzeri isimleri yasaklamak istedi, ancak sonra bundan vazgeçti.
[Tahric:] Elbani: Meymun ismi şazdır (es-Silsiletu's-sahiha
3271); Şuayb: İsnadı sahihtir. Bak hadis no: 5839.
Sonraki
sayfa için aşağıdaki link’i kullan:
Bab: Resimler ve
Resim Yapanlar