|
Sahih İbn Hibban |
ORUÇ |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
Fasıl: Şek Gününde
Oruç Tutma
3585- Sıla b. Zufer
bildiriyor: Biz, (bir defasında) Ammar b. Yasir'in yanındaydık. Kızartılmış bir
koyun getirildi. Ammar b. Yasir: "Yiyin!" dedi. Cemaatten bazı
kimseler: "Ben oruçluyum" diyerek kenara çekildiler. Bunun üzerine
Ammar: "Şek günü denilen Ramazan'dan bir önceki gün oruç tutan kimse
Ebu'I-Kasım (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'e isyan etmiş olur" dedi.
[Tahric:] Elbani: Sahih (Sahih Ebu Davud 2022); Şuayb:
Hadis sahihtir. Tirmizi 686; Nesai 4/153; Darimi 2/2; Bak hadis no: 3595, 3596.
Söz Konusu Yasak
Fiilinin Mubah Olacağı Durumlar
3586- Ebu Hureyre der
ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Ramazan (ayı) orucunu bir
veya iki gün oruç tutmak suretiyle karşılamayın. Ancak oruç tutma adeti olan
kimse o orucu tutar.''
[Tahric:] Elbani: Sahih (Sahih Ebu Davud 2023); Şuayb:
Buhari'nin şartınca Sahihtir. Buhari 2/234; Buhari 1914; Müslim 1082; Ebu Davud
2335; Tirmizi 685; Nesai 4/149; İbn Mace 1650; Darimi 2/4; Bak hadis no: 3592.
Hadis ilminde Derinliği
Olmayana Yasaklanmış Olan Bu Fiile Aykırı Olduğu izlenimi Veren Haber
3587- imran b. Husayn
bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), imran b. Husayn'a veya
bir adama: "Bu ayın sonundan hiç oruç tuttun mu?" diye sordu. O da:
"Hayır (tutmadım)" dedi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
"(Ramazan ayından çıkıp da) iftar ettiğinde (Şaban ayının sonunda
tutamadığın orucun yerine) bir gün veya iki gün oruç tut" buyurdu.
[Tahric:] Elbani: Sahih (Sahih Ebu Davud 2016); Şuayb:
İsnadı sahihtir. Ahmed 4/428; Buhari 1983; Müslim 1161/200; Ebu Davud 2328;
Darimi 2/18.
Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'in "Bu Ayın Sonundan Oruç" Sözüyle Şaban Ayının
Sonunu Kastetmesi
3588- imran b. Husayn
bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), imran b. Husayn'a veya
bir adama: "Şaban ayının sonunda hiç oruç tuttun mu?" diye sordu. O
da: "Hayır (tutmadım)" dedi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): "(Ramazan ayından çıkıp da) iftar ettiğinde (Şaban ayının sonunda
tutamadığın orucun yerine) iki gün oruç tut" buyurdu.
[Tahric:] Elbani: Sahih; Şuayb: Müslim'in şartınca
sahih. Ahmed 4/443; Müslim 1161/199; Ebu Davud 2328.
Ebu Hatim der ki:
"Bu ayın sonundan hiç oruç tuttun mu?" sözü öncesinde söylenen bir
şeyi yapmanın caiz olmadığını, yapılmasının kerih olduğunu bildiren bir sözdür.
Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Aişe'ye: "Duvarı mı
giydiriyorsun?" sözünde de buna benzer bir durum vardır. Resülullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) bu sözüyle bunun yasak olduğunu bildirmek
istemiştir. Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) adama Şevval ayından
iki gün oruç tutmasını emretmesi, Şaban ayının son iki günü içindir. Zira bir
ayın 29 çektiği zamanlarda havanın kapalı olmasına bağlı olarak hilal bir
günlüğüne görünmeyebilir. 30 gün çektiği zamanlarda ise iki gün görünmeyebilir.
Göründüğü kadarıyla Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) söz konusu sözü
söylediği zamanda Şaban ayı 30 gün çekiyordu. Bundan dolayıdır ki Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) adama Şevval ayından iki gün tutmasını
emretmiştir.
ilimde Derinliği
Olmayana Zikredilen Önceki Hadislere Aykırı Olduğu izlenimi Veren Haber
3589- Ebu Hureyre'nin
bildirdiğine göre Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmaktadır:
"Şaban ayının ortası olduğunda, Ramazan ayı gelinceye kadar oruç
tutmayınız."
[Tahric:] Elbani: Sahih (Sahih Ebu Davud 2025; Mişkat
1974); Şuayb: İsnadı sahihtir. Ahmed 2/442; Ebu Davud 2337; Tirmizi 738; İbn
Mace 1651; Darimi 2/17; Bak hadis no: 3591.
Şaban Ayının İkinci
Yarısında Oruç Tutmanın Yasaklanış Nedeni
3590- Simak b. Harb der
ki: Şaban ayının son günü mü yoksa Ramazan ayının ilk günü mü olduğu belli
olmayan şüpheli günde ikrime'nin yanına girdiğimde bir şey yiyordu. Bana da:
"Buyur, ye" deyince: "Ben oruçluyum" karşılığını verdim.
ikrime: "Allah adına yemin ederek orucunu açmanı istiyorum" deyince:
"(Bu konuda ne biliyorsun?) Anlat bakalım!" dedim. Bunun üzerine o şu
karşılığı verdi: ibn Abbas'ın, Resulullah'tan (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
naklen şöyle dediğini işittim: "Ramazan ayına öncesinden oruca başlamayın.
Onu (hilali) gördüğünüzde oruca başlayın, bir daha gördüğünüzde ise orucu
bitirin. Hava bulutlu veya kapalı olur da hilali göremezseniz ayı otuza
tamamlayın."
[Tahric:] Elbani: Sahih (Sahih Ebu Davud 2016); Şuayb:
İsnadı hasendir. Muvatta 1/287; Ahmed 1/226; Müslim 1088/30; Nesai 4/136;
Darimi 2/2; Bak hadis no: 3594.
Şaban'ın ilk Yarısından
Sonra Oruç Tutmanın Yasaklanışı
3591- Ebu Hureyre'nin
bildirdiğine göre Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmaktadır:
"Ramazan ayı gelinceye kadar Şaban ayının yarısından sonra oruç yoktur''
[Tahric:] Elbani: Sahih. Bak hadis no: 3589.
Kişinin Ramazanı Bir iki
Gün Evvelinden Oruç Tutmaya Başlayarak Karşılamasının Yasaklanışı
3592- Ebu Hureyre der
ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Ramazan ayını bir iki gün
önceden oruca başlayarak karşılamayın. Ancak bu günler kişinin mutad olarak
tuttuğu oruca denk geliyorsa tutabilir" buyurmuştur.
[Tahric:] Elbani: Sahih. İbn Mace 1650; Bak hadis no:
3586.
Kişinin Şaban ya da
Ramazan'dan Olduğu Şüpheli Olan Günde Oruç Tutmasının Yasaklanışı
3593- ibn Ömer'in
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
"Bir ay yirmi dokuz gündür. Hilali görmeden oruca başlamayınız ve yine
görmeden orucu bitirmeyiniz. Eğer hava bulutlu olursa ayı (otuz gün olarak)
takdir ediniz.''
[Tahric:] Elbani: Sahih; Şuayb: Buhari'nin şartınca
sahihtir. Muvatta 1/286; Ahmed 2/5; Buhari 1906; Müslim 1080/6; Ebu Davud 2320;
Nesai 4/134; İbn Mace 1654; Darimi 2/3.
Şüpheli Günde Oruç
Tutmanın Yasak Olduğunu Bildiren ikinci Haber
3594- Abdullah b.
Abbas'ın bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurmaktadır: "(Karşılamak maksadıyla) Ramazan'dan önce oruç tutmayınız.
Hilali görmek suretiyle oruç tutunuz. Yine hilali görmek suretiyle oruç tutmayı
bırakınız. Eğer bulut, hilali görmeye engel olursa o zaman (ayı) otuza
tamamlayınız."
[Tahric:] Elbani: Sahih; Şuayb: İsnadı hasendir.
Tirmizi 688; Nesai 4/136; Bak hadis no: 3590.
Resulullah'ın
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) Bu Yöndeki Yasaklamasını Bilmesine Rağmen Şaban
Ayından mı, Ramazan Ayından mı Olduğu Bilinmeyen Günde Oruç Tutan Kişinin
Günahkar ve isyankar Olması
3595- Sıla b. Zufer
anlatıyor: (Şüpheli günde) Ammar b. Yasir'in yanında idik. Bu sırada kızartılmış
bir koyun getirildi. Oradakilerden biri geri çekilip "Ben oruçluyum"
dedi. Ammar şöyle dedi: "(Şaban ayının son günü mü, yoksa Ramazan ayının
ilk günü mü olduğu belli olmayan) şüpheli günde oruç tutan kişi, Ebu'l-Kasım'a
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) karşı gelmiş demektir.''
[Tahric:] Elbani: Sahih; Şuayb: Hadis sahihtir. Bak
hadis no: 3585.
Şaban ya da Ramazan'dan
Olduğu Şüpheli Olan Günde Oruç Tutmanın Yasaklanışı
3596- Sıla b. Zufer
anlatıyor: Ramazan'dan olduğu şüpheli günde Ammar b.
Yasir'in yanında idik.
Bu sırada (kızartılmış) bir koyun getirildi. Oradakilerden biri geri çekilince
Ammar şöyle dedi: "Bu günde oruç tutan kişi, Ebu'l-Kasım'a (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) karşı gelmiş demektir"
[Tahric:] Elbani: Sahih; Şuayb: Ravileri Sahih
ricalidir. Ebu Davud 2334; İbn Mace 1645; Bak hadis no: 3585.
Şaban ya da Ramazan'dan
Olduğu Şüpheli Olan Günde Havalı Kapalı Olduğunda Oruç Tutmanın Mubahlığı
3597- İbn Ömer der ki:
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur: "(Hilali)
görmeden oruca başlamayın, Bir daha görmeden de orucunuzu bitirmeyin. Son
gününde hava bulutlu olup da hilali göremezseniz bulunduğunuz ayı otuz güne
tamamlayın.''
[Tahric:] Elbani: Sahih (el-İrva' 903); Şuayb:
Müslim'in şartınca sahih. Muvatta 1907; Buhari 1907; Müslim 1080/9.
Sonraki
sayfa için aşağıdaki link’i kullan: