Sahih İbn Hibban |
ZEKAT |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
Bab: Kişinin
Helalinden Mal Toplaması ve İlgili Konular
Yüce Allah Malını
Toplayıp Cimrilik Yapana Karşı Cimri Davranacağı için Kişiye Cimrilik
Yapmasının Yasaklanışı
3209- İnfak ettiğinde bunu
sayarak yapan Esma binti Ebı Bekr'e Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
şöyle buyurmuştur: "infak et! Sayarak verme ki Allah da sana sayarak
vermesin. Cimri davranma ki Allah da sana karşı cimri davranmasın.''
[Tahric:] Elbani: Sahih (es-Silsiletu's-sahiha 1490);
Şuayb: İsnadı sahihtir. Ahmed 6/345; Buhari 1433; Müslim 1029; Nesai 5/73; Bak
hadis no: 3346, 3357.
Haklarını Yerine
Getirmek Suretiyle Helalinden Mal Biriktirmenin Mubahlığı
3210- Amr b. el-As der
ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Salih mal, salih kimsenin
elinde ne kadar iyidir" buyurdu.
[Tahric:] Elbani: Sahih (Mişkat 3756); Şuayb: Müslim'in
şartınca sahih. Ahmed 4/197; Bak hadis no: 3211.
Ebu Hatim der ki: Bu
hadisi Ali b. Rebah, Amr b. el-As'tan işitti, ayrıca Amr yerine Ebu'l-Kays
kanalıyla Amr'dan işitti ki iki tarik de mahmıdur.
Allah'ın Üzerindeki
Haklarını Yerine Getirmek Suretiyle Helalinden Mal Biriktirmenin Mubahlığı
3211- Amr b. el-As
bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bana: "Ey Amr!
Silahlarını ve zırhını kuşanıp bana gel" buyurunca, silahımı ve zırhımı
kuşanıp yanına gittim. Vardığımda Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
abdest alıyordu. Bakışlarını bana çevirip: "Ey Amr! Seni, Allah'ın seni
sağ salim ve ganimetlerle geri döndüreceği bir yere göndermek istiyorum. Elde
ettiğin maldan güzel bir bölümünü al" buyurdu. Ben: "Ey Allah'ın
Res0lü! Ben mal için Müslüman olmadım. Ben Allah yolunda cihad etmek ve seninle
beraber olmak için Müslüman oldum" deyince, Resulullah (Sallallahu aleyhi
ve Sellem): "Ey Amr! Güzel mal, salih kişide ne güzeldir" buyurdu.
[Tahric:] Elbani: Sahih (Mişkat 3756); Şuayb: İsnadı
kavidir. Bak hadis no: 3210.
Hadiste Derinliği
Olmayana Helalinden Mal Biriktirmenin Caiz Olmadığı izlenimi Veren Haber
3212- Hz. Aişe der ki:
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ölümüne sebep olan hastalığında iken:
"Altınları ne yaptın?" diye sordu. Ben: "Onlar daha
yanındadır" dediğimde: "Onları bana getir" buyurdu. Beş ile
dokuz arası bir miktarda olan bu altınları getirdiğimde onları eline alıp:
"Eğer Muhammed bunlarla Allah'a kavuşsaydı hali ne olurdu? Onları infak
et" buyurdu.
[Tahric:] Elbani: Hasen sahih (et-Ta'liku'r-rağib 2/42;
es-Silsiletu's-sahiha 1014); Şuayb: İsnadı nasendir. Ahmed 6/49.
insanlardan Bir Alime
Önceki Ebu Seleme Hadisine Aykırı Olduğu izlenimi Veren Haber
3213- Ebu Umame b. Sehl
b. Huneyf der ki: Bir gün Urve b. ez-Zübeyr ile birlikte Aişe'nin yanına
girdik. O şöyle anlattı: Resulullah'ı (Sallallahu aleyhi ve Sellem) hasta
olduğu zaman görecektiniz. Onun, yanımda altı veya yedi dinarı vardı. Hz.
Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) onları dağıtmamı emretmişti. Onun
hastalığıyla meşgul olmamdan dolayı daha onları dağıtmamıştım. Allah onu
sağlığına kavuşturduğunda bana o dinarları sordu. Ben: "Vallahi
hastalığınla meşgul olmamdan dolayı daha onları dağıtmış değilim" dedim.
Bunun üzerine Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) onları istedi ve avucuna
koyarak: "Eğer Allah'ın Peygamberi bunlarla beraber Allah'ın huzuruna
çıksaydı hali ne olurdu.?'' buyurdu.
[Tahric:] Elbani: Hasen sahih (et-Ta'liku'r-rağib 2/42;
es-Silsiletu's-sahiha 1014).
Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'in Bu Sözü Söyleme Nedeni
3214- Ebu Hureyre der
ki: Ebu'I-Kasım'ı (Sallallahu aleyhi ve Sellem) işittim, şöyle buyurdu:
"Uhud dağı benim için altın olsa, bir borcu (vadesinde) ödemek için
kaldıracağım miktar dışında üç gün içinde ondan geriye bir dinarın dahi
kalmasını istemezdim.''
[Tahric:] Elbani: Sahih (es-Silsiletu's-sahiha 1028):
Şuayb: Müslim'in şartınca sahih. Ahmed 2/467; Buhari 2389; Müslim 991; İbn Mace
4231.
Kişinin Elde Ettiğinde
Malın Kendisine Bereketli Kılınmasının Şartla
3215- Hz. Aişe'nin
bildirdiğine göre Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmaktadır:
"Doğrusu dünya yeşil ve tatlıdır. Kime gönül rızamızla, güzel bir şekilde
yiyeceği ve oburluk etmeyeceği bir şey verirsek bu malda onun için bereketler
vardır. Kime de gönül rızamız olmadan rahatça yiyemeyeceği ve yüce gönüllü
olmayacağı şekilde bir şey verirsek bu malda onun için bereket yoktur. "
[Tahric:] Elbani: Sahih liğayrihi (et-Ta'liku'r-rağıb
2/14); Şuayb: İsnadı zayıfhr. Ahmed 6/68.
Malından Allah'ın Hakkı
Olanı Veren Kişinin Kendi istemedikten Sonra Başka Bir Şey Vermek Zorunda
Olmaması
3216- Ebu Hureyre'nin
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmaktadır:
"Malının zekatını verdiğin zaman üzerindeki malın hakkını ödemiş olursun.
Kim bir haram malı biriktirir, sonra da onu sadaka / zekat olarak verirse o
malda o kişi için bir sevap olmaz. Onun günahı ise o kimseye aittir.''
[Tahric:] Elbani: Hasen (et-Ta'liku'r-rağib 1/266);
Şuayb: İsnadı hasendir. Tirmizi 618; İbn Mace 1788.
Hadiste Derinliği
Olmayana Önceki Ebu Hureyre Hadisine Aykırı Olduğu izlenimi Veren Haber
3217- Abdullah b,
Mes'ud'un bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurmaktadır: "Bizler (dünya halklarının) en sona kalanlarıyız, fakat
ahirette en başta bulunanlarız. (Malı ile ilgili) şöyle ve şöyle söz söyleyerek
sağından, solundan, arkasından, önünden (fakirlere ve hayır yollarına malını
harcayan ve onu helal yoldan kazanan) kimse ve giysisiyle dağıtan hariç
(dünyalığı) en çok olanlar, kıyamet günü (rütbece) en aşağı olanlardır."
[Tahric:] Elbani: Sahih (es-Silsiletu's-sahiha 2412;
et-Ta'liku'r-rağib 4/108); Şuayb: Ravileri Sahih ricalidir.
Kişinin Dinar ile
Dirhemlerin KuLu Olmasının Yasaklanışı
3218- Ebu Hureyre der
ki: Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Dinarın, dirhemin,
saçaklı kadifenin ve hamısanın (kırmızı çizgili siyah abanın) kulu olanlara,
verilince razı olan mahrum bırakılınca da razı olmayanlara yazıklar
olsun!" buyurmuştur.
[Tahric:] Elbani: Sahih; Şuayb: İsnadı kavidir. Buhari
2886; İbn Mace 4135.
Mal ve Yaşama Sevgisinin
insanın Tabiatında Bulunması
3219- Ebu Hureyre'nin
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Adem oğlunun
kalbi yaşama ve mal sevgisi olmak üzere iki şey konusunda devamlı genç
kalır" buyurmuştur.
[Tahric:] Elbani: Sahih (es-Silsiletu's-sahiha 1906;
et-Ta'liku'r-rağib 3/105); Şuayb: Hadis sahihtir. Ahmed 2/358; Buhari: 6420;
Müslim 1046; Tirmizi: 2338; İbn Mace 4233; Bak hadis no: 3230.
Yüce
Allah'ın Adem Oğullarına Dünya Mallarını Tatlı ve Çekici Kılmış Olması
3220- Hakım b. Hizam
anlatıyor: Resülullah'tan (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bir şeyler istedim.
verdi. Bir daha istedim yine verdi. Bir daha istediğimde yine verdi ve şöyle
buyurdu: "Ey Hakim b. Hizam! Dünya malı tatlı ve çekicidir. Kim payına
düşene kanat edip razı olursa kazandığı kendisine bereketli olur. Ancak hırslı
olan kişinin kazandığının bir bereketi olmaz ki böylesi bir kişi yiyip de
doyamayan kişi gibidir. Veren el de alan elden daha hayırlıdır." Bunun
üzerine Hakım: "Ey Allah'ın Resülü! Seni hakla gönderene yemin olsun ki
artık ölene kadar kimseden bir şey istemeyeceğim!" dedim.
Urve ve Said dediler ki:
Hz. Ebu Bekr beytülmaldeki hakkını vermek için Hakım'i çağırınca, Hakım bunu
kabul etmezdi. Daha sonra Hz. Ömer de onun hakkını vermek için çağırdı, ancak
Hakım yine kabul etmeyince Hz. Ömer: "Ey Müslümanlar topluluğu! Ben
sizleri Hakım b. Hizam üzerine şahid tutuyorum Ki. ben ganimet malından tayin
edilmiş olan hakkını kendisine arz ediyorum, fakat o bunu almayı kabul etmiyor"
dedi. Hakım Resulullah'tan (Sallallahu aleyhi ve Sellem) sonra vefat edene
kadar kimseden bir şey almadı.
[Tahric:] Elbani: Sahih; Şuayb: Müslim'in şartınca
sahih. Ahmed 3/403; Buhari 1472; Tirımizi 2463; Nesai 5/101; Darimi 1/388; Bak
hadis no: 3402, 3406.
Servet Sahip Olan
Kişinin, Dünya ile Onun (Manevi) Afetlerine Karşı Kendisini Koruması Gerektiği
Hakkında
3221- Ebu Said
el-Hudri'nin bildirdiğine göre Allah Resulü (sellellehu eleyhi ves şöyle
buyurmuştur: "Dünya, yeşil ve tatlıdır. Yüce Allah sizi dünyaya halife
kıldı ve nasıl amel edeceğinize bakmaktadır. Dünyanın ve kadınların fitnesinden
sakının. israil oğullarının ilk fitnesi kadınlar idi.''
[Tahric:] Elbani: Sahih (es-Silsiletu's-sahiha 486,
911); Şuayb: Müslim'in şartınca sahih. Ahmed 3/22; Müslim 2742; Tirmizi 2191;
İbn Mace 4000.
Mustafa'nın (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) Ümmeti Hakkında Çok Mal Edinme ve Bilerek (Günaha Yönelik)
Fiilleri işleme Konusunda Endişe Etmesi
3222- Ebu Hureyre der ki:
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur: "Fakir
düşmenizden değil, bolluk içinde olmanızdan korkarım. Günaha düşmenizden değil,
bilerek günah işlemenizden korkarım.''
[Tahric:] Elbani: Sahih (es-Silsiletu's-sahiha 593);
Şuayb: İsnadı hasendir. Ahmed 4/160. Tirmizi 2336.
Malın Bu Ümmetin Fitnesi
Sayılması
3223- Ka'b b. iyad der
ki: Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Şüphesiz her ümmetin bir
fitnesi vardır. Benim ümmetimin fitnesi de maldır" buyurduğunu işittim.
[Tahric:] Elbani: Sahih (es-Silsiletu's-sahiha 2216);
Şuayb: İsnadı kavidir. Ahmed 2/308.
Mustafa'nın (Sallallahu
aleyhi ve Sellem), Bu Fani Dünya için Ümmetinin Birbirleriyle Yarışa
Girmelerinden Endişe Etmesi
3224- Ukbe b. Amir
anlatıyor: Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bize verdiği son
hutbesinde Uhud ehline cenaze üzerine kıldığı namazı gibi namaz kıldı. Sonra
minbere çıktı, Allah'a hamd ve senadan sonra şöyle buyurdu: "Ben sizin
öncünüz olacağım. Ben size şahitlik edeceğim. Vallahi şu anda durduğum yerden
Havz'ıma bakmaktayım. Vallahi ben, benden sonra sizin müşrikliğe döneceğinizden
endişe etmiyorum. Bana yeryüzü hazinelerinin anahtarları verildi. Ancak ben
sizin birbirinizle nefsaniyet yarışma düşüp didişmenizden endişe etmekteyim."
[Tahric:] Elbani: Sahih (Ahkam s. 107); Şuayb:
Müslim'in şartınca sahih. Ahmed 4/149; Buhari 1344; Müslim 2296; Ebu Davud
3223; Nesai 4/61.
Mustafa'nın (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) Bu, Ümmet Hakkında Dünyanın Ziynetleri ve Nimetleri için
Endişe Etmesi
3225- Ebu Said der ki:
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bir gün bize hutbe verdi. Hz,
Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Benden sonra sizin için endişe
ettiğim Şey, dünya nimetlerinin ve süslerinin size açılmasıdır" buyurdu.
Bunun üzerine bir adam: "Ey Allah'ın Resulü! Hayırda başımıza kötülükler
getirir mi ki?" diye sorunca, Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
bir süre sustu. Kendisine vahyin indiğini zannettik. Adama: "Sana ne
oluyor? Sen Resulullah'ı (Sallallahu aleyhi ve Sellem) konuşturuyorsun ve sana
cevap vermiyor" denildiği sırada, Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) rahatladı. Biraz sonra Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
alnının terini sildi ve: "Soruyu soran nerede?" diye sordu. Sanki onu
(ilim öğrenmek istemesinden dolayı) beğenmiş gibiydi. Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: "Hayır kötülük getirmez, fakat baharla
birlikte yetişip yeşeren bazen ölüme yol açar, bazen öldürmese de ölüme
yaklaştırır. Ancak otla beslenenler bunun dışındadır, zira onlar doyana kadar
yer, doyunca da yemeyi bırakıp güneşe döner, dışkısını ve idrarını yapar. Bu
mal (para), tatlı ve çekicidir. En iyi mal sahibi, yakınlarına veren ve Allah
yolunda harcayan kişidir. Şüphesiz ki onu haksız yere alan yiyip de doymayan
kişiye benzer. Bu da kıyamet gününde kendisine şahit olacaktır.''
[Tahric:] Elbani: Sahih; Şuayb: Buhari ve Müslim'in
şartlarına göre Sahihtir. Ahmed 3/91; Buhari 921; Müslim 1052/123; Nesai5/90;
Bak hadis no: 3226, 3227.
3226- Ebu Said el-Hudri
dedi ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ayağa kalktı ve insanlara bir
hutbe vererek: "Hayır vallahi! Ey insanlar! Ben sizin üzerinize ancak
Allah'ın sizlere çıkaracağı dünya çiçekleri, dünya nimetlerinden
korkuyorum" buyurdu. Bunun üzerine bir adam: "Ey Allah'ın Resulü! Hiç
hayır, şer getirir mi?" diye sordu. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) bir sustuktan sonra soru sorana: "Nasıl demiştin?" dedi. O
da: "Ey Allah'ın Resulü! Hiç hayır, şer getirir mi? diye sordum"
dedi. Bunun üzerine Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Gerçek
hayır, hayırdan başka bir şey getirmez. Ama mal hep hayır mı olur? (Bakınız!)
Baharın bitireceği her şey (otların hepsi) ifrat derecede yenilip karnı tamamen
doldurmaktan dolayı öldürür ya da ölüme yaklaştırır. Ancak, yeşil ot yiyen
böyle değildir. Yeşil otu otlayan hayvan, ölüm tehlikesinden korunmuştur. Bu
hayvan o yeşil otu yer, nihayet iki böğrü şişince bahar güneşini karşılar.
Rahatça gübresini ya da idrarını çıkarır. Sonra geviş getirir. Sonra tekrar
dönüp bol bol ot yer. Her kim malı haklı yoldan ve haklarını ödeyerek alırsa
kendisi için o mal bereketli kılınır. Her kim de haksız olarak bir mal alırsa
onun örneği, sürekli yiyen, bir türlü doymayan obur gibidir."
[Tahric:] Elbani: Sahih; Şuayb: Buhari ve Müslim'in
şartlarına göre sahihtir. Ahmed 3/7; Müslim 1052/121; İbn Mace 3995; Bak hadis
no: 3225.
Kişinin Hakkı Olarak
Aldığı Malın Vasfı
3227- Ebu Said el-Hudri
bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) insanlara hutbe verdi. Hz.
Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Benden sonra önünüze serilecek
olan dünyanın süslerinden ve güzelliklerinden yana sizin için endişe
ediyorum" buyurdu. Adamın biri: "Ey Allah'ın Resulü! Hiç mal
kötülükler getirir mi ki?" diye sorunca, Allah Resulü (Sallallahu aleyhi
ve Sellem) (sustu) ve ona vahiy indiğini sandık. Soru soran adama Allah Resulü
ile konuştuğu halde ancak ona bir cevap vermediği için ayıpladık .. Biraz sonra
kendine gelen Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) terini sildi ve soruyu
soranı öven bir eda ile: "Soruyu soran neredede?'' diye sordu ve şöyle
devam etti: "Mal, kötülük getirmez, ancak baharla birlikte yetişip yeşeren
(zehirli bitkiler) bazen ölüme yol açar, bazen öldürmese de ölüme yaklaştırır.
Ancak otla beslenenler bunun dışındadır. Zira onlar doyana kadar yer, doyunca
da yemeyi bıcakıp güneşe döner, dışkısını ve idrarını yapar. Bu dünya malı da
tatlı ve çekicidir. Müslüman da şayet hakkıyla elde ettiği malından miskine,
yetime ve yolda kalmışsa veriyorsa bu mal onun için iyi bir arkadaştır. Malı
hakkı olmayan bir yolla elde eden kişi de yiyip de doymayan kişi gibidir. Bu
mal da kıyamet gününde aleyhinde şahittik eder."
[Tahric:] Elbani: Sahih; Şuayb; Buhari'nin şartınca
sahihtir. Bak hadis no: 3225.
Sonraki
sayfa için aşağıdaki link’i kullan: