|
Sahih İbn Hibban |
SALAT |
ANA SAYFA
Kur’an Hadis Sözlük Biyografi
Cemaat ile Namaz ve
İmamlık
Namazı Ayakkabı ile
Kılmanın, Çıkardığında ise Ayakkabılarını Ayakları Arasına Koymanın Emredilmesi
2182- Ebu Hureyre'nin
bildirdiğine göre Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmaktadır:
"Sizden birisi namaz kıl(mak iste)diğinde ayakkabılarını çıkarıp da
onlarla hiç kimseye eziyet etmesin. Onlar ayaklarının arasına koysun veya
onlarla birlikte namaz kılsın."
[Tahric:] Elbani: Sahih (Sahih Ebu Davud 662); Şuayb:
İsnadı Buhari'nin şartınca sahihtir. Ebu Davud 655; İbn Mace 1432; Bak hadis
no: 2183, 2187.
Kişinin Ayakkabı ile
Kılmak ve Çıkarıp Onları Ayakları Arasına Koymak Hususunda Muhayyer Olması
2183- Ebu Hureyre'nin
bildirdiğine göre Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
"Sizden birisi namaz kıl(mak iste)diğinde ayakkabılarını ya giysin ya da
ikisini birden çıkarıp onları ayaklarının arasına koysun; onlarla hiç kimseye
eziyet etmesin.''
[Tahric:] Elbani: Sahih (Sahih Ebu Davud 662); Şuayb:
İsnadı Müslim'in şartınca sahihtir. Bak hadis no: 2182, Bak hadis no: 2187.
Üzerlerinde Pislik
Bulunmuyarsa Kişinin Ayakkabılarıyla Namaz Kılmasının Mubahlığı
2184- Ebu'I-Ala,
babasından bildiriyor: "Peygamber'in (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yamalı
bir ayakkabı ile namaz kıldığını gördüm,''
[Tahric:] Elbani: Sahih; Şuayb: Hadis sahihtir. Ahmed
4/25.
Mescide Namaz Kılmaya
Gelecek Kişiye Ayakkabılarına Bakıp Varsa Pis Olan Şeyleri Silmesinin Emredilmesi
2185- Ebu Said el-Hudri
anlatıyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bize namaz kıldırdı. Namaz
kıldırırken ayakkabılarını çıkarıverdi ve onları sol tarafına koydu. (Bunu
gören) cemaat de ayakkabılarını çıkardılar, Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) namazı bitirince: "Size ne oldu ki, ayakkabılarınızı
çıkardınız?" diye sordu. Onlar da: "Senin çıkardığını gördük, (onun
için) biz de çıkardık" dediler. Bunun üzerine Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): "Doğrusu ben, onları bir ihtiyaçtan dolayı çıkarmadım.
Fakat bana Cebrail ayakkabılar(ım)da bir pislik olduğunu haber verdi. Sizden
bir kimse Mescid'e geldiği zaman, ayakkabılarına baksın, eğer ayakkabılarında
bir pislik varsa onu silsin" buyurdu.
[Tahric:] Elbani: Sahih (Sahih Ebu Davud 657); Şuayb:
İsnadı Müslim'in şartınca sahih. Ahmed 3/20; Ebu Davud 650; Darimi 1/320.
Ehl-i Kitab Yapmadıkları
için Mestler ve Ayakkabılarla Namaz Kılmanın Emredilmesi
2186- Şeddad b. Evs'in
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmaktadır:
"Yahudilere ve Hıristiyanlara muhalefet ediniz. Çünkü onlar, mestleriyle
ve ayakkabılarıyla namaz kılmazlar.''
[Tahric:] Elbani: Sahih (Sahih Ebu Davud 658); Şuayb:
Hadis sahihtir. Ebu Davud 652.
Cemaatle Namaz Kılana,
Ayakkabılarını Çıkardığında Onları Ayakları Arasına Koymasının Emredilmesi
2187- Ebu Hureyre'nin
bildirdiğine göre Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmaktadır:
"Sizden birisi namaz kıl(mak iste)diğinde ayakkabılarını çıkarıp da onlarla
hiç kimseye eziyet etmesin. Onları ayaklarının arasına koysun.''
[Tahric:] Elbani: Sahih; Şuayb: İsnadı Müslim'in
şartınca sahih. Bak hadis no: 2182, 2183.
Namaz Kılanın
Ayakkabılarını Sağ ya da Sol Tarafına Koymasının Yasaklanışı
2188- Ebu Hureyre'nin
bildirdiğine göre Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmaktadır:
"Sizden birisi namaz kıl(mak iste)diği zaman ayakkabılarını sağına veya
soluna koymasın. Çünkü onun solu başka bir kimsenin sağı olur. Ancak solunda
hiç bir kimsenin bulunmaması hali müstesna. (O zaman soluna koyabilir). (Eğer
solunda da birisi varsa o zaman onları) ayaklarının arasına koysun.''
[Tahric:] Elbani: Hasen sahih (Sahih Ebu Davud 661);
Şuayb: İsnadı şahitlerle hasendir. Ebu Dayud 654; Bak hadis no: 2182.
Namaz Kılmak isteyen
Kişinin Ayakkabılarını Çıkarıp (Yanına) Koyması
2189- Abdullah b.
es-Saib bildiriyor: Ben, Mekke fethi günü Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'le beraberdim. Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Kabe'nin
içerisinde namaz kıldı. Ayakkabılarını çıkarıp onları sol tarafına koydu.
Mü'minun Suresi'nden okumaya başladı. Musa veya isa'nın zikredildiği ayetlere
gelince kendisini hıçkırık tuttu ve rükuya vardı.
[Tahric:] Elbani: Sahih (el-İrva' 397); Şuayb: İsnadı
kavidir. Ahmed 3/411; Ebu Davud 648; Nesai 2/74; İbn Mace 1431; Bak hadis no:
1815.
Müezzin Kamet
Getirdiğinde Kişiye Başka Namaz Kılmasının Yasaklanışı
2190- Ebu Hureyre der
ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu: ''Müezzin, kamet getirmeye
başladığında artık farz namazdan başkası kılınmaz."
[Tahric:] Elbani: Sahih; Şuayb: Ravileri güvenilir
kimselerdir. Bak hadis no: 2193.
2191- Abdullah b. Sercis
der ki: Kamet getirildikten sonra Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) namaz
kıldırırken bir adam Mescid'e girip cemaatle namaza durmadan önce iki rekat
kıldı ve safa öyle katıldı. Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
namazını bitirince adama: "Sen hangi namazını sayıyorsun? Yalnız kıldığını
mı, yoksa bizimle kıldığını mı?" buyurdu.
[Tahric:] Elbani: Sahih (es-Silsiletu's-sahiha 2588);
Şuayb: İsnadı sahihtir. Ahmed 5/83; Müslim 712; Ebu Davud 1265; Nesai 2/117;
İbn Mace 1152; Bak hadis no: 2192.
Mustafa'nın (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)Kıldığı Bu Namazın Vasfı
2192- Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in dönemine yetişmiş olan Abdulla b. Sercis der
ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
[Tahric:] Elbani: Sahih; Şuayb: İsnadı sahihtir. Bak
hadis no: 2191.
Bu Yasaklamada
2193- Ebu Hureyre der
ki: Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Kamet getirildiği zaman
sadece farz namazı kılınabilir" buyurmuştur.
[Tahric:] Elbani: Sahih (Sahih Ebu Davud 1150; el-İrva'
2/266/597); Şuayb: İsnadı Buhari ve Müslim'in şartlarına göre sahihtir. Ahmed
2/517; Müslim 710/64; Ebu Davud 1266; Tirmizi 421; Ebu Davud 1266; İbn Mace
1151; Darimi 1/337; Bak hadis no: 2190.
Mescide İmam Rükuda İken
Giren Kimsenin Hemen Rüku Yapıp Bu Şekilde İlerleyerek Safa Ulaşmasına Verilen
İzin 348
2194- Ebu Bekre
bildiriyor: Kendisi Mescid'e girdiğinde Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) rükuya gitmişti. O da henüz safa ulaşmadan rüku yaptı ve bu şekilde
yürüyerek safa girdi. (Namaz sonrası) Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
ona: ''Allah bu hırsını arttırsın, ama bir daha böyle yapma" buyurdu.
[Tahric:] Elbani: Sahih (Sahih Ebu Davud 684); Şuayb:
Ravileri güvenilir kimselerdir.
Bu Hadisi Hasan'dan Rivayette
Anbese'nin Tek Kaldığını iddia Edenin Kavlini çürüten Haber
2195- Ebu Bekre
bildiriyor: O, Mescid'e girdiğimde Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
rükuya gitmişti. Ben de henüz safa ulaşmadan rüku ettim. (Namaz sonrası)
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem); "Allah bu hırsını arttırsın, ama
bir daha böyle yapma" buyurdu.
[Tahric:] Elbani: Sahih; Şuayb: İsnadı Buhari'nin
şartınca sahihtir. Ahmed 5/39; Buhari 783; Ebu Davud 683, 684; Bak hadis no:
2198.
Ebu Hatim der ki:
Fusulü's-Sünen kitabında da zikrettiğim gibi bazen Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) belirli bir şeyin yapılmasını yasaklar. Kişi Resulullah'ın
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) bu yöndeki yasağını bilmesine rağmen bu fiili
işliyorsa, yaptığı geçerli görülmesine rağmen günaha girer. Bu hadis de
bunlardan biridir. Örneğin Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), birinin
talip olduğu kıza başkasının talip olmasını ya da kişi bir şeyi satın almak
için pazarlık yaparken başkasının gelip aynı mal için satıcıyla pazarlığa
girişmesini yasaklamıştır. Kişi başkasının talip olduğu bir kıza Resulullah'ın
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) bu yön bu göndeki yasağını bilmesine rağmen talip
olursa günaha girmiş olur. Ancak bunun sonucunda yaptığı nikah da geçerli
sayılır. Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Ebu Bekre'ye: "Allah
bu hırsını arttırsın, ama bir daha böyle yapma" buyurmasında da aynı durum
söz konusudur. Kişi Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) böylesi bir
şeyi yasakladığını bilmesine rağmen bunu yaptığı zaman yasak bir şeyi yaptığı
için günaha girer. Ancak bunu yaparak kıldığı namaz da geçerli olur. Çünkü
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bu kadarlık bir şeyi Ebu Bekre için
mubah saymış, müzabene ile ariyye konusunda olduğu gibi Vabisa'nın haberinde
genel olarak gelen yasaktan bunu istisna etmiştir. Bunu yaparak kılınan namaz
caiz olmasaydı Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem), Ebu Bekre'ye namazını
yeniden kılmasını emrederdi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem),
"Bir daha yapma!" sözüyle tekbir getirdikten sonra bir daha bu
şekilde safa girmemesini değil, bir daha namaza geç gelmemesini kastetmiştir.
imama Namazda Uyan Tek
Başına Olduğunda imamın Neresinde Durur?
2196- Abdullah b. Abbas
der ki: "Teyzem Meymune'nin yanında geceledim, Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)
[Tahric:] Elbani: Sahih (el-İrva' 540); Şuayb: İsnadı
Buhari'nin şartınca sahihtir. Buhari 699; Müslim 763/192; Ebu Davud 611;
Tirmizi 232; Nesai 2/87; Bak hadis no: 1190, 1445.
Cemaat Yapmak
İstediğinde İmama Uyanın Durmasının Vasfı
2197- Cabir b. Abdillah
anlatıyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'la beraber yola çıktık.
Akşam'a doğru Bedevilerin sularından olan bir su başına geldiğimizde Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Kim bizden önce gidib de suyun yanında bir
havuz yapar, hem su içer, hem de bize içirir.'' diye sordu. (Cabir dedi ki:)
Ben kalkıp: ''Ey Allah'ın Resulü! Ben varım! dedim. Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem): "Cabir'le beraber başka kim bunu yapar?" diye
sorunca Cebbar b. Sahr da kalktı. Beraber kuyunun yanına gittik. Bir iki kova su
çekip havuz yaptık ve etrafını iyice kapattık. Sonra onu iyice doldurduk.
Yanımıza ilk gelen Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) oldu. Geldiğinde:
"Bana müsaade eder misiniz?" diye sordu. "Buyur ey Allah'ın
Resulü!" dediğimizde devesini yaklaştırdı ve deve su içmeye başladı. Sonra
yularını geri çekti, deve bacaklarını ayırıp bevletti. Sonra onu düzeltti ve
çöktürdü. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) sonra havuzun yanına geldi.
Havuzdan abdest aldı, ben de kalktım ve Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) abdest aldığı yerden abdest aldım. Cebbar b. Sahr abdest bozmak üzere
gitti. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bu arada namaz kılmaya kalktı.
Benim üzerimde bir hırka vardı. Ters çevirip iki ucunu bir araya getirmek
istedim; ama yetişmedi. Hırkanın bağcıkları da vardı. Onları ters çevirdim ve
hırkanın iki ucunu bir araya getirdim. (Dar geldiği için) içinde yavaşça
hareket ederek Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yanına geldim ve sol
tarafında durdum.
Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) beni elimden tutarak sağ tarafına kadar getirdi. Sonra Cebbar
b. Sahr geldi. Abdest alıp Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) sol
tarafında durdu. Bunun üzerine Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) her
ikimizin elinden tutarak bizi arkasında duracak bir şekilde geriye itti.
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) beni dürtüyordu; ama ben farkında
değildim. Sonradan farkına vardığımda eliyle şu şekilde yani önünü topla der
gibi işaret etti. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) namazı bitirdikten
sonra: "Ey Cabir!" diye seslendi. "Buyur ey Allah'ın Resulü!''
diye karşılık verince buyurdu ki: "(Hırkan) bol ise ters yüz edebilirsin;
ancak darsa önüne doğru topla!''
[Tahric:] Elbani: Sahih (el-İrva: 644); Şuayb: İsnadı
Müslim'in şartınca sahih. Müslim 3010; Ebu Davud 634.
2198- Vabisa b. Ma'bed
b. el-Haris el-Esedi bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) (bir
gün) safın arkasında tek başına namaz kılan bir adamı gördü. Ona (namazı yeniden
kılmasını) emretti.
[Tahric:] Elbani: Sahih (Sahih Ebu Davud 683; el-İrva'
2/328); Şuayb: İsnadı hasendir. Ahmed 4/228; Bak hadis no: 2199, 2200.
Cemaat Saflarının
Arkasında Tek Başına Namaza uran Bu Kimsenin Mustafa'nın (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) Kendisine Emriyle Namazı Tekrar Kılması
2199- 403. Vabisa b.
Ma'bed bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) (bir gün) safın
arkasında tek başına namaz kılan bir adamı gördü, Ona (namazı yeniden
kılmasını) emretti, O da namazı yeniden kıldı.
[Tahric:] Elbani: Sahih; Şuayb: İsnadı hasendir. Ahmed
4/228; Ebu Davud 682; Tirmizi 231; Bak hadis no: 2198.
Kendisi Gibi Bir imama
Uyana Bağlanmadığı için Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in Bu Adama
Namazı Tekrar Kılmasını Emretmiş Olması
2200- Vabisa b. Ma'bed
bildiriyor: Bir adam, Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in ardında hiç
kimseye bitişmeksizin tek başına namaz kılmıştı. Resulullah (Sallallahu aleyhi
ve Sellem) o adama namazı yeniden kılmasını emretti.
[Tahric:] Elbani: Sahih; Şuayb: İsnadı şahitleriyle
hasendir. Ahmed 4/228; Tirmizi 230; İbn Mace 1004; Darİrm 1/294; Bak hadis no:
2198.
Ebu Hatim der ki: Bu
hadisi Hilal b. Yesaf, hem Amr b. Raşid kanalıyla Vabisa b. Ma'bed'den, hem de
Ziyad b. Ebi'l-Ca'd kanalıyla Vabisa'dan işitmiştir. Her iki kanal da
mahfüzdur.
Bu Hadisi Rivayette
Hilal b. Yesaf'ın Tek Kaldığını iddia Edenin Kavlini Çürüten Haber
2201- Vabisa b.
Ma'bed'in bildirdiğine göre Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) cemaatin
arkasında tek başına namaz kılan bir adama namazı iade etmesini emretti.
[Tahric:] Elbani: Sahih; Şuayb: Ravileri güvenilir
kimselerdir. Ahmed 4/228; Darimi 1/295.
Söz Konusu Hadisin
Anlamını çarpıtarak Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Adama Namazı
Yeniden Kılmasını Emretme Sebebinin Bizim Bilmediğimiz Bir Şeyden Dolayı
Olduğunu iddia Edenin Kavlini çürüten Haber
2202- Abdurrahman b. Ali
b. Şeyban, heyettekilerden biri olan babasından bildiriyor: Resulullah'ın
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) yanına geldiğimizde arkasında namaz kıldık.
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) namazını bitirince bir adamın tek
başına namaz kıldığını gördü. Adam namazı bitirene kadar Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) başında durdu. Namazı bitirince de ona: "Namazını
yeniden kıl! Zira cemaatin arkasında tek başına namaz kılan kişinin namazı
geçerli olmaz" buyurdu.
[Tahric:] Elbani: Sahih 2/328); Şuayb: İsnadı sahihtir.
Ahmed 4/24; İbn Mace 1003.
Zikrettiğimiz Şeyi Tekıd
Eden Bir Başka Haber
2203- Abdurrahman b. Ali
b. Şeyban el-Hanefl anlatıyor: Hanife oğullarından ve Peygamber (Sallallahu
aleyhi ve Sellem)'e giden heyet içerisinde yer alanlardan birisi olan babam Ali
b. Şeyban bize şöyle anlattı: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in
arkasında namaz kıldım. Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) namazını
bitirince, safın arkasında tek başına namaz kılan bir adamı gördü. Peygamber
(Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Sen bu şekilde mi namaz kıldın?" diye
sordu. Adam: "Evet'' dedi. Bunun üzerine Peygamber (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): "Namazını yeniden kıl. Çünkü safın arkasında tek başına namaz
kılan kimsenin namazı geçerli olmaz" buyurdu.
[Tahric:] Elbani: Sahih; Şuayb: İsnadı sahihtir.
Safın Arkasında Kadının
Duruş Şekli
2204- Abdullah b. Abbas
der ki: Ben, (bir gün) Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in yanında namaz
kıldım. Aişe de arkamızda bizimle birlikte namaz kıldı. Ben, Peygamber
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in yanında' idim ve O'nunla birlikte namaz kılıyordum.
[Tahric:] Elbani: Sahih (Mişkat 1/346); Şuayb: İsnadı
sahihtir. Ahmed 1/302; Nesai 2/86.
Tek Olan Kadının
Erkeklerin Saflarına Katılmadan En Arkada Durup imama Uyarak Tek Başına Namaz
Kılabilmesi
2205- Enes b. Malik bildiriyor:
Ninem Muleyke, Resulullah'ı (Sallallahu aleyhi ve Sellem) yaptığı bir yemeğe
davet etmişti. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bu yemekten yedikten
sonra: "Kalkın da size namaz kıldırayım" buyurdu. Bunun üzerine
kalktım ve eskiliğinden dolayı rengi siyaha dönmüş bir hasırın üzerine su
serptim. Hz. Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) hasırın üzerinde durdu.
Ben ve yetim çocuk Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) arkasında, ninem
de bizim arkamızda durdu. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bize iki
rekat kıldırdıktan sonra evden ayrıldı.
[Tahric:] Elbani: Sahih (Sahih Ebu Davud 625); Şuayb:
İsnadı Buhari ve Müslim'in şartlarına göre sahihtir. Muvatta 1/153; Ahmed
3/131; Buhari 380; Müslim 658; Ebu Davud 612; Tirmizi 234; Nesai 2/85; Darimi
1/295.
imamlarımızdan Birine Bu
Hadiste Geçen Yaşlı Kadının Yalnız Olmayıp Beraberinde Başka Bir Kadının da
Olduğu izlenimi Veren Haber
2206- Enes b. Malik
bildiriyor: "Ben, annem, teyzem ve Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) birlikteyken Allah Resulü (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bize namaz
kıldırdı. Namazda Enes'i sağında, annesi ile teyzesini de arkasında durdurdu.''
[Tahric:] Elbani: Sahih (Sahih Ebu Davud 622); Şuayb:
İsnadı Müslim'in şartınca sahih. Ahmed 3/258; Müslim 660/269; Ebu Davud 609;
Nesai 2/86; İbn Mace 975.
Ebu Hatim der ki:
"Hocalarımızdan biri İshak b. Ebi Talha'nın Enes'ten olan haberini
muhtasar, Müsa b. Enes'in bu haberini ise onun mufassal şekli olarak görmüş,
söz konusu namazda Ümmü Süleym'in yanında Enes b. Malk'in teyzesinin de
bulunduğunu iddia etmiştir. Oysa durum bize göre böyle değildir. Zira bu
yöndeki rivayetler tek bir namaz konusunda değil, farklı yer ve zamanlarda
kılınan iki namaz hakkındadır."
Enes'in Annesi ile
Teyzesinin Birlikte Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) Arkasında
Kıldıkları Namaz ile Enes'in Annesinin Tek Başına Resulullah'ın (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) Arkasında Kıldığı Namazın Farklı Namazlar Olması
2207- Enes der ki:
"Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) bir kilimin üzerinde beni
sağına. Ümmü Sü!eym ile Ümmü Haram'ı da arkasına alarak namaz kıldırdırdı.''
[Tahric:] Elbani: Sahih (Sahih Ebu Davud 621); Şuayb:
Hadis sahihtir. Müslim 660; Nesai 2/88
Ebu Hatim der ki:
"Bu hadis, bu namazın İshak b. Ebi Talha'nın Enes'ten yaptığı rivayette
zikri geçen namazdan başka bir namaz olduğunun açık bir göstergesidir. Çünkü o
namazda Enes ile yetim çocuk Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
arkasında, yaşlı kadın da onların arkasında durmuş, namazı hasırın üzerinde
kılmışlardır. Bu hadisteki namazda ise Enes, Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi
ve Sellem) sağında, Ümmü Süleym ile Ümmü Haram ise onların arkasında durmuş,
namazı da kilim üzerinde kılmışlardır. Bu da bu namazların aynı namaz değil,
farklı namazlar olduğunu göstermektedir."
2208- ibn Ömer'in
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): ''Kadınlarınız
mescidlere gitmek için sizlerden izin istediği zaman onlara izin verin"
buyurmuştur.
[Tahric:] Elbani: Sahih (Gayem'l-meram 201); Şuayb:
İsnadı Buhari ve Müslim'in şartlarına göre sahihtir. Ahmed 2/151; Buhari 873;
Müslim 442, 134; Ebu Davud 566; İbn Mace 16; Darimi 1/293; Bak hadis no: 2209,
2210, 2213.
Kadınların Mescidlere
Gelmelerine Mani Olmanın Yasaklanışı
2209- ibn Ömer'in
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurdu:
"Allah'ın kadın kullarının, Allah'ın mescidlerine gitmesine engel
olmayın."
[Tahric:] Elbani: Sahih (Sahih Ebu Davud 575); Şuayb:
İsnadı Buhari ve Müslim'in şartlarına göre sahihtir. Ahmed 2/16; Buhari 900;
Müslim 442/136; Bak hadis no: 2208.
Bu Fiili Mubah Kılan iki
Şarttan Birincisi
2210- Mücahid
bildiriyor: Abdullah b. Ömer, Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem):
''Kadınlarınızın gece (namaz için) mescidlere gitmesine izin verin"
buyurduğunu söyledi. Oğullarından biri: "Vallahi onlara izin vererek bunu
kötüye kullanmalarına müsaade etme" deyince, ibn Ömer onu azarladı ve:
"Allah seni bildiği gibi yapsın emi! Ben sana Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) böyle buyurdu dediğim halde sen ‘‘Müsaade etme!’‘
diyorsunı" diye çıkıştı.
[Tahric:] Elbani: Sahih (Sahih Ebu Davud S?:); Şuayb:
İsnadı Buhari ve Müslim'in şartları göre sahihtir. Bak hadis no: 2208.
Bu Fiili Mubah Kılan ikinci
Şart
2211- Zeyd b. Halid'in
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmaktadır:
"Allah'ın kadın kullarını Allah'ın mescidlerinden men etmeyiniz. Onlar
mescide güzel koku sürünmemiş olarak çıkıp gelsinler."
[Tahric:] Elbani: Sahih (el-İrva' 515); Şuayb: İsnadı
hasendir.
Kadınların Geceleyin
Mescidlere Gelmesini Mubah Kılan Üçüncü Şart
2212- Abdullah b.
Mes'ud'un hanımı Zeyneb es-Sekafiyye'nin bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) ona şöyle buyurdu: "Yatsı namazına çıktığın zaman koku
sürünme."
[Tahric:] Elbani: Sahih (es-Silsiletu's-sahiha 1094);
Şuayb: İsnadı hasendir. Ahmed 6/363; Müslim 443; Nesai 8/155; Bak hadis no:
2215.
Ebu Hatim der ki: Metinleri
farklı olmasına rağmen iki isnad da mahfuzdur.
Kişiye Karısının
Mescidlerde Yatsı Namazına Katılmasına Mani Olmasının Yasaklanışı
2213- Ubeydullah b.
Abdillah b. Ömer, Humeyd b. Abdirrahman'a, babasını işittiğini onun da
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den "Sizden izin istedikleri
zaman Kadınlarınızı mescidlere gitmekten alıkoymayın" sözünü naklettiğini
söyledi.
Ravi der ki: ibn Ömer'in
oğlu Bilal b. Abdillah b. Ömer: "Vallahi onların gitmelerine izin
vermeyiz" deyince ibn Ömer ona öyle bir sövdü ki daha önce ona bu şekilde
sövdüğünü işitmedim. Sonra ekledi: "Ben sana Resulullah'tan (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) ‘‘Sizden izin istedikleri zaman kadınlarınızı mescidlere
gitmekten alıkoymayın’‘ buyurduğunu işittiğimi söylüyorum, sen kalkmışsın:
''Vallahi, izin vermeyiz'‘‘ diyorsun!"
[Tahric:] Elbani: Sahih; Şuayb: Ravileri güvenilir
kimselerdir. Bak hadis no: 2208.
Cemaatle Yatsı Namazına
Katılması Mubah Kılınan Kadının Çıkış Vasfı
2214- Ebu Hureyre'nin
bildirdiğine göre Peygamber (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmaktadır:
''Allah'in kadın kullarını Allah'ın mescidlerinden men etmeyiniz. Ancak onlar
güzel koku sürünmemiş olarak mescide gelsinler."
[Tahric:] Elbani: Hasen sahih; Şuayb: İsnadı hasendir.
Ahmed 2/438; Ebu Davud 565; Darimi 1/293.
Cemaatle Yatsı Namazına
Katılmak isteyen Kadına Koku Sürünmesinin Yasaklanışı
2215- Abdullah (b.
Mes'ud)'un eşi Zeyneb es-Sekafiyye, Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
şöyle buyurduğunu işitmiştir: "Sizden biriniz yatsı namazına katılacaksa o
gece koku sürünmesin.''
[Tahric:] Elbani: Hasen Sahih; Şuayb: İsnadı hasendir.
Ahmed 6/363; Müslim 443/142; Bak hadis no: 2212.
Cemaatle Kılınan Yatsı
Namazında Giysileri Kısa Olan Erkeklerin Makadlarını Kaldırmadan Kadınların
Başlarını Kaldırmalarının Yasaklanışı
2216- Sehl b. Sa'd der
ki: Kadınlar, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) zamanında namaz kılarken
giysilerinin darlığından dolayı erkekler makatlarını yerden kaldırmadıkça
başlarını kaldırmamakla emr olunmuşlardı.
Bişr der ki: Bunu,
bizzat ben de Ebu Hazım'dan işittim.
[Tahric:] Elbani: Sahih (Sahih Ebu Davud 641); Şuayb:
İsnadı Müslim'in şartınca sahih. Ahmed 3/433; Buhari362; Müslim 441; Ebu Davud
630; Nesai 2/70.
Kadın Namazı Ne Kadar
Gizli Kılarsa, Alacağı Sevabı da O Kadar Büyük Olur
2217- Ebu Humeyd
es-Saidl'nin hanımı Ümmü Humeyd anlatıyor: Ümmü Humeyd, (bir gün) Peygamber
(Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in yanına varıp: "Ey Allah'ın Resulü!
Doğrusu ben, seninle birlikte namaz kılmayı istiyorum / seviyorum" dedi.
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem): "Benimle birlikte namaz kılmayı
istediğini / sevdiğini biliyorum. Evindeki namazın, hücrendeki namazından
hücrendeki namazın, avlundaki namazından; avlundaki namazın, kavminin
mescidindeki namazından; kavminin mescidindeki namazın, bu mescidimdeki
namazından daha hayırlıdır" buyurdu.
Bunun üzerine Ümmü
Humeyd, (kendisi için bir mescid yapılmasını) emretti, Bunun için evinin en
uzak köşesinde ve en loş olan bir yerde bir mescid yapıldı. Ümmü Humeyd, Yüce
Allah'a kavuşuncaya kadar orada namaz kılıyordu.
[Tahric:] Elbani: Hasen 1/134-5); Şuayb: İsnadı
kavıdir. Ahmed 6/371.
Sütunlar Arasında
Cemaatle Namaz Kılmanın Yasaklanışı
2218- Abdulhamıd b. Mahmud
bildiriyor: Ben, (bir defasında) Enes b. Malik'in yanında(ki safta durup)
sütunlar arasında namaz kılmıştım. Derken (bana): "Biz, Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) zamanında sütunlar arasında (saf olup) namaz
kılmaktan kaçınırdık" dedi.
[Tahric:] Elbani: Sahih (es-Silsiletu's-sahiha 335);
Şuayb: İsnadı sahihtir. Ahmed 3/131; Ebu Davud 673; Tirmizi 229; Nesai 2/94.
Bu Mutlak Yasaklamayı
Belirten ikinci Haber
2219- Kurre b. iyas der
ki: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) hayatta iken sütunlar
arasında (saf olup) namaz kılmaktan menedilir ve sert bir şekilde sütunlardan
kovulurduk.''
[Tahric:] Elbani: Sahih liğayrihi; Şuayb: İsnadı
hasendir. İbn Mace 1002.
Mustafa'nın (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) Zahirde Bu Fiile Aykırı Hareket Etmesi
2220- ibn Ömer der ki:
Bilal'a: "Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) girince Kabe'de nerede
namaz kıldı?" diye sorduğumda, Bilal: "Ön taraftaki iki sütun
arasında" dedi. Kaç rekat namaz kıldığını sormayı unuttum.
[Tahric:] Elbani: Sahih (Sahih Ebu Davud 1764); Şuayb:
İsnadı sahihtir. Muvatta 1/354; Buhari 505; Müslim 1329/390; Ebu Davud 2023;
Nesai 2/63.
Ebu Hatim der ki: Bu
fiil, cemaat olarak sütunlar arasında yapılırsa yasaklanmıştır; ancak kişinin
tek başına böyle yapması caizdir.
Hem imam, Hem de Cemaate
Sevap Getiren imamet
2221- Ukbe b. Amir
bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'i şöyle buyururken
işittim: "Bir kimse insanlara imam olur ve doğru vakti içinde namazı tamamlarsa
(sevabı) ona ve cemaate aittir. Bundan bir şeyi eksiltenin (yani vakitte kusur
edenin) günahı ise kendisinedir, cemaate değil.''
[Tahric:] Elbani: Hasen sahih (Sahih Ebu Davud 593);
Şuayb: İsnadı hasendir. Ahmed 4/145; Ebu Davud 580; İbn Mace 983.
Namaza Uyanların
imamlarını Görmeden Namaza Kalkmalarının Yasaklanışı
2222- Ebu Katade dedi
ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmuştur: "Namaz
için kamet getirildiğinde beni görmedikçe ayağa kalkmayın."
[Tahric:] Elbani: Sahih; Şuayb: İsnadı Buhari'nin
şartınca sahihtir. Ahmed 5/304; Müslim 604; Bak hadis no: 1755.
Bir Önceki Hadiste
Muhtasar Olarak Gelen ifadenin Açıklaması
2223- Abdullah b. Ebı
Katade'nin, babasından bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem): "Kamet getirildiği zaman benim yanınıza çıktığımı görmeden ayağa
kalkmayın."
[Tahric:] Elbani: Sahih (Sahih Ebu Davud 552); Şuayb:
İsnadı sahihtir. Müslim 604; Ebu Davud 540; Tirmizi592; Nesai 2/31; Bak hadis
no: 1755.
Diğerlerinden Daha
Faziletli Olan Kişinin Namaz için Kendisini Beklemeyen imam ile Müezzine
Kızmamasının Müstehaplığı
2224- Urve b. el-Muğıre,
babası Muğıre b. Şu'be'nin şöyle dediğini işitmiştir: Tebuk gazvesinde ben
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'in yanında bulunuyordum. Peygamber
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) sabah namazından önce yolunu değiştirdi. Ben de
değiştirdim. Hemen devesini çöktürdü, tuvalet ihtiyacı çıktı. Biraz sonra
döndü. Ben de mataradan eline su döktüm, (önce) ellerini, sonra yüzünü yıkadı
ve kollarını kıvırmaya çalıştı, cübbenin yenleri dar gelince ellerini cübbenin
altından çıkardı ve dirseklerine kadar yıkadı. Sonra da başına mesh etti, daha
sonra da, mestleri üzerine mesh verdi. Hayvanına bindi. Biz de yola koyulduk.
Halkı namazda bulduk. Namaz vakti girdiğinden Abdurrahman b. Avf'ı öne
geçirmişler onlara namaz kıldırıyordu. Abdurrahman'ı onlara sabah namazının bir
rekatını kıldırmış halde bulduk. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
namaza durup müminlerle beraber saf tuttu. Abdurrahman b. Avf'ın arkasında
sabah namazının ikinci rekatını kıldı. Abdurrahman b. Avf selam verince
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) kalkıp namazına devam etti.
Müslümanlar telaşa kapılıp Sübhanallah deyip durmaya başladılar. Çünkü namaza
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'den önce başlamışlardı. Peygamber
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) selam verince: ''Ne iyi ettiniz!" veya
"Doğru yaptınız" buyurdu.
[Tahric:] Elbani: Sahih; Şuayb: İsnadı Müslim'in
şartınca sahih. Ahmed 4/251; Ebu Davud 149; Bak hadis no: 1326,2225.
Topluluğa imamları
Gelmediğinde Kendilerine imam Olacak Birini Öne Geçirmelerinin Emredilmesi
2225- Muğıre b. Şu'be
anlatıyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) büyük abdest ihtiyacını yerine
getirmek için gitti. (işini bitirdikten sonra dönüp) geldi. O'na (deriden
yapılma küçük) bir kaptan su döktüm. O da yüzünü yıkadı. Sonra da kollarını
(sıvayarak) dışarı çıkarmak istedi. Fakat Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem)'in cübbesinin yenleri dar geldi. Üzerindeki cübbe, yünden (dokunmuş)
bir Rum cübbesi idi. (Cübbe dar gelince) elini cübbenin altından çıkarıp
uzattı. Sonra kollarını dirseklere kadar yıkadı. Başını mesh etti. Mestlerini
mesh etti. Sonra (insanların bulunduğu yere) geldi. Ben de O'nunla birlikte
idim. insanları namaz kılarken buldu. Bunun üzerine Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) safın içinde ayakta durdu. Abdurrahman b. Avf onlara imam
olmuştu. Biz, Abdurrahman b. Avf'a yetiştik. Fakat o, birinci rekatı kıldırmıştı.
Bunun üzerine Abdurrahman b. Avn'la birlikte ikinci rekatı kıldık. Abdurrahman
b. Avf selam verince, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ayağa kalktı ve
namazını tamamladı. insanlar bu durumdan çekindiler. Hz. Peygamber (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) namazını bitirince: "(Bir imam etrafında cemaat olup
namaz kılmakla) isabet etmişsiniz ve güzel yapmışsınız. İmamınıza (namaz
kıldırmaya yönelik) bir engel çıktığında ve namaz vakti de gelmişse imamınız
olması için birisini öne geçiriniz" buyurdu.
[Tahric:] Elbani: Sahih (Sahih Ebu Davud 136); Şuayb:
Hadis sahihtir. Bak hadis no: 2224, 1326.
Ebu Hatim der ki: Cafer
b. Burkan bu hadisin senedinde kısaltma yaparak Abbad b. Ziyad'ı
zikretmemiştir. Çünkü Zühri, bu hadisi hem Abbad b. Ziyad kanalıyla Urve b.
el-Muğire b. Şu'be'den, hem de Hamza b. el-Muğıre kanalıyla babasından
işitmiştir.
Ayakta Olan Cemaatın
imamlarını Bekleyip Secdeye Gittiğini Gördükten Sonra Secde Yapmaları Gerekmesi
2226- Abdullah b. Yezıd
der ki: Bera'nın bize bildirdiğine göre -ki yalancı biri değildir- Resulullah
(Sallallahu aleyhi ve Sellem) ile namaz kılarken o başını rükudan kaldırınca
secdeye gittiğini görene kadar ayakta kalır, sonra onlar da secdeye giderlerdi.
[Tahric:] Elbani: Sahih (Sahih Ebu Davud 631); Şuayb:
İsnadı Buhari ve Müslim'in şartlarına göre sahihtir. Ahmed 4/284; Buhari 747;
Müslim 474/198; Ebu Davud 620; Tirmizi 281; Nesai 2/96; Bak hadis no: 2227.
Zikredilen Hususun
Doğruluğunu Bildiren ikinci Haber
2227- Abdullah b. Yezıd
der ki: Yalancı biri olmayan Bera bize haber verdi. Biz Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) ile namaz kılarken o başını rüku'dan kaldırınca secdeye
gittiğini görene kadar ayakta kalır, sonra biz de secdeye giderlerdi.''
[Tahric:] Elbani: Sahih (Sahih Ebu Davud 631); Şuayb:
Hadis sahihtir. Bak hadis no: 2226.
Kişinin, Namazı Gereği
Gibi Kıldırmasa Dahi Namazlarda imamına Uymasının Emredilmesi
2228- Ebu Hureyre'nin
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmaktadır:
"Benden sonra size namazı kıldıracak bazı topluluklar gelecektir veya
olacaktır-. Namazı gereği gibi kıldırırlarsa sevabı hem size hem de onlara
olur. Eksik kıldırmaları halinde vebali onların, sevabı sizlerin olur.''
[Tahric:] Elbani: Sahih; Şuayb: İsnadı hasendir. Ahmed
2/355; Buhari 6940.
Ebu Hatim der ki: EbU
Eyyub el-İfriki, Kufe halkının güvenilir ravilerinden Abdullah b. Ali'dir.
imama Uyan Kişiye Rüku
ve Secdelerde imamdan Önce Davranmasının Yasaklanışı
2229- Muaviye b. Ebı
Süfyan'ın bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle
buyurmuştur: "Rüku ve secdelere benden önce gitmeyin. Rüku'ya sizden önce
gitsem de secdeye vardığımda bana yetişirsiniz. Secdeye sizden once gitsem
secdeden kalktığımda bana yetişirsiniz; zira ben artık ağırlaştım."
[Tahric:] Elbani: Hasen sahih (Sahih Ebu Davud 630);
Şuayb: İsnadı hasendir. Ahmed 4/92; Ebu Davud 619; İbn Mace 963; Bak hadis no:
2230.
imama Uyan Kişiye Rüku
ve Secdelerde Önce Davranmasının Yasaklanışı
2230- Muaviye'nin minberde
bildirdiğine göre Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) şöyle buyurmaktadır:
"Rüku ve secdeye benden önce varmayınız. Çünkü ben yaşlandım. Rüku'ya
vardığım zaman sizden önce (rüku) yapmış olduğum kısmı siz (başımı) kaldırdığım
zaman yerine getirmiş olursunuz. Secdeye vardığım zaman ise sizden önce (secde)
yapmış olduğum kısmı siz (başımı) kaldırdığım zaman yerine getirmiş
olursunuz.''
[Tahric:] Elbani: Hasen sahih; Şuayb: İsnadı hasendir.
Darimi 1/301; Bak hadis no: 2229.
Bu Hadisi Muaviye'den
Rivayette ibn Muhayrız'in Tek Kaldığını iddia Edenin Kavlini Çürüten Haber
2231- Ebu Hureyre
bildiriyor: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)'i şöyle buyururken
işittim: "Ey insanlar! Doğrusu ben, yaşlandım. Rüku ve secdede benim önüme
geçmeyin. Rüku ve secdede ben hepinizden önceyim. Siz kaçırdıklarınızda bana
yetişirsiniz."
[Tahric:] Elbani: Hasen sahih; Şuayb: İsnadı kavıdir.
imam Namazdan Çıktığında
Ona Uyanların Tekbir Getirmelerinin Mubahlığı
2232- ibn Abbas der ki:
"Resulullah'ın (Sallallahu aleyhi ve Sellem) namazı bitirdiğini tekbirden
anlardım.''
[Tahric:] Elbani: Sahih (Sahih Ebu Davud 920); Şuayb:
İsnadı Müslim'in şartınca sahih. Ahmed 1/222; Buhari 842; Müslim 583/120; Ebu
Davud 1002; Nesai 3/67.
Arkasında Erkek ve
Kadınlar Bulunan imamın Namaz Sonrasında Önce Kadınların Evlerine Gitmesi için
Yerinde Biraz Beklemesinin Müstehaplığı
2233- Hind binti'l-Haris
el-Firasiyye'nin bildirdiğine göre Ümmü Seleme kendisine şöyle haber vermiştir:
Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) zamanında kadınlar selam verdikten
sonra hemen kalkarlar, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) ve namaz kılan
erkekler ise Allah'ın dilediği kadar biraz beklerlerdi. Resulullah (Sallallahu
aleyhi ve Sellem) kalkınca erkekler de kalkardı.
[Tahric:] Elbani: Sahih (Sahih Ebu Davud 955); Şuayb:
Sahih'in şartlarına göre sahihtir. Ahmed 6/310; Buhari 837; Ebu Davud 1040;
Nesai 3/67; İbn Mace 932; Bak hadis no: 2234.
imam Selam Verdikten
Sonra Önce Kadınların Dağılması için Erkeklerin Biraz Bekledikten Sonra Kalkıp
işlerine Gitmelerinin Gerekliliği
2234- Ümmü Seleme der
ki: Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem) zamanında kadınlar farz namazdan
selam verdikten sonra hemen kalkarlar, Resulullah (Sallallahu aleyhi ve Sellem)
ve namaz kılan erkekler ise biraz beklerlerdi. Resulullah (Sallallahu aleyhi ve
Sellem) kalkınca erkekler de kalkardı.
[Tahric:] Elbani: Sahih (es-Silsiletu's-sahiha; Şuayb:
İsnadı Buhari'nin şartınca sahihtir Ahmed 6/316; Buhari 866; Bak hadis no:
2233.
Sonraki
sayfa için aşağıdaki link’i kullan:
Bab: Namazda
Abdestin Bozulması