AHZ VE TAHAMMÜL
TAHAMMULU’L-HADİS –
TAHAMMULU’L-İLM
TAHAMMUL:
Taşımak anlamına gelen
“hamele” kök fiilinden tefa'ul ölçüsünde masdar olan tahammül, esas itibariyle
yüklenmek demektir. Terkip olarak tahamulu'l-hadîs, hadis almak demektir ve
tamamen rivayet karşılığıdır. Talebenin şeyh adı verilen hadisciden rivayet
etmeye hak ve yetkisi bulunan hadisleri çeşitli yollarla almasına denir.
Tahammulu'l-ilm terimi de aynı manayadır.
Umumiyetle meclis
denilen oturumlarda imla suretiyle yazdırarak veya hususi meclislerde müracaat
edenlere yazdırmak yahutta diğer bazı yöntemlerle hadis rivayetine başlama yaşı
önemli görülmüş, bu konuda değişik görüşler ileri sürülmüştür. Ancak yaşın önemli
olmadığı açıktır. Bu konuda temyiz kabiliyetine erişen çocuğun hadis rivayetine
başlayabileceği esas itibariyle kabul edilmiştir. (Bk. Semâ'u's-sağir).
Hadis tahammülünün
çeşitli metotları vardır. Bunlar semâ, arz (veya kırâ'a ale'ş-şeyh), İcâze, munâvele,
mukâtebe (veya kitabe) İ'lâmu'ş-şeyh, vasiyye ve vicâde olmak üzere yedi
tanedir. Her biri ile ilgili hususlarda kendi başlıklarında yeterli bilgi
verilmiştir.