SU’U’L-HIFZ :
Kötü ezberleme
manasınadır ve Metâ'in-i Aşere'den ravinin zabtıyla ilgili ta'n
sebeplerindendir ve hatası doğru olarak ezberlediklerinden çok olmaktır.
Böyle bir kusur, bazen ravide
devamlı olarak bulunur. Ne zaman rivayete kalkışsa yanılmak ihtimali söz
konusudur, bu şekilde kötü ezberleyen bir ravi-nin rivayetine bazı alimler şâz
adını vermişlerdir.
Kötü ezberleme bazen de
yaşlanmak ve ihtilat sonucu hafıza kudretinden mahrum kalmak ve benzeri
sebeplerle sonradan olur. Bunun gibi, ezberinden değil, kitaplarına bakarak
rivayeti alışkanlık haline getiren bir ravinin kitabının yanması, su baskınına
uğraması veya çalınmasından yahutta gözlerinin görmez olmasından sonra rivayette
devam etmesinden de doğar.
İlk şekildeki bir kötü
ezberlemek yüzünden ta'n edilen ravinin rivayeti merduddur. Bunda görüş birliği
vardır. Önceleri sika iken ihtilat sonuncu olarak sû'u'l-hıfz durumuna düşen
bir raviden rivayet edilen hadis, ihtilattan önce alındığı bilinirse makbul
sayılır. Bilinmezse o da reddolunur.