HADDESENA FULAN
Bİ-KIRA'ATİ ALEYHİ
HADDESENA FULAN
KIRA’ATEN - HADDESENA FULAN KIRA’ATEN ALEYHİ - …
ENE ESME’U
Haddesena eda lafzının, özellikle
arz veya kırâ'a denilen metotla alınan hadislerin rivayetinde kullanılan
şeklidir. “Bize falanca (kendisine) okumak suretiyle tahdis etti” demektir.
Arz başlığı altında söz
konusu edildiği üzere muhaddisler, şeyhe okumak suretiyle rivayet edilen
hadislerin edası sırasında esas itibariyle semâ yoluyla rivayette kullanılan
haddesena lafzını da kullanırlar. Ancak arz yoluyla aldığı hadisleri herhangi
bir metotla başkalarına rivayet eden ravinin eda esnasında kırâ'at kaydını
eklemesi gerekir. Bu kaydı eklemek üzere haddesena fulanun kıra'aten (veya
kırâ'aten aleyhi; yahutta bi-kırâ'atî aleyhi gibi eda lafızları kullanır.
Sonuncusunu kullanmakla hadisi şeyhe bizzat kendisinin okumuş olduğunu
belirtmiş olur. Eğer başkası okumuş, kendisi dinleyerek rivayette bulunmuşsa
-ki bu şekilde rivayet caizdir ve çok uygulanmıştır- o zaman eda lafzı olarak
haddesena fulanun kırâ'aten aleyhi ve ene esme'u (bize falanca kendisine
okunmak suretiyle tahdis etti. Ben de dinledim) veya kuri'e aleyhi ve ene
esme'u (ben dinlerken falancaya okundu) lafızlarından birini kullanır.