TASHİF:
Tef’il ölücüsünde mastar
olan tashîf, sözlükte sahifeye yanlış yapmak yani yazılı bir kağıttaki kelime
veya sözleri yanlışlıkla değiştirmek anlamına gelir.
Hadis Usulünde bu manasiyle
ilgili olarak hadislerin isnad veya metinlerinde bolunun isim ya da kelimelerin
harflerinde yapılan değişikliğe denir. Böyle bir değişiklik kelimeyi teşkil
eden harflerde olduğu gibi harflerin noktalarında da olur. Bir kısım
muhaddisler bu farklı değişikliği birbirinden ayırmadan mütalaa etmişlerdir.
Söz gelimi İbnu's-Salâh ve ona tabi olarak en-Nevevî her ikisine birden tashif
demişlerdir. Oysa İbn Hacer, kelimeyi teşkil eden harflerin yazı şekli
bozulmadan sadece bazı harflerin noktalarının değiştirilmesini tashîf, yazı
şekli bozularak değiştirmeyi ise tahrif olarak görmüştür. Bu ayırım yerinde
görülmüştür. Metin ya da isnadında tashîf yapılarak rivayet edilen hadislere
musahhaf denilmiştir.