TAHVİK:
“Sözlükte bir kimse
hakkında yakışıksız ve karışık söz söylemek manasına gelir. Bir şeyi çevirmek
ve kuşatmak anlamında kullanılır.
Hadis ilminde tahvik, hadislerin
yazılışı sırasında yanlışlıkla yazılan kısmın başına ve sonuna paranteze
benzeyen yanm daireler konularak iptal edilmesine denir. Bu manada darb
şekillerinden biridir.
Hadis metninde olmayan,
ancak yanlışlıkla fazladan yazıldığı için iptal edilmesi gereken kısım tahvik
yapılıp adeta parantez içine alınınca asıl ibarelerden ayırdedilmiş olur.
Mesela, ibaresinde yanlış yazıldığı için paranteze benzeyen iki işaret arasına
alınan “el-amelu” kelimesi tahvik edilmiş demektir.
Darb, aslında yanlış yazılan
kısmın silinip kazınması yerine bazı işaretlerle belirlenerek okunur şekilde
kalması esasına dayandığından takvikde bu esasa da riayet edilmiş olur. Bu
itibarla eski metinlerde böyle işaretlenmiş ibarelere çok rastlanır. Yazma
eserleri doğru olarak okuyabilmek veya metinlerini yanlışsız olarak tesbit
edebilmek için tahvik işaretine dikkat ederek aradaki kısmın asıl metinle
ilgisi olmadığım gözden uzak tutmamak gerekir.